در دهه ۸۰ و اوایل دهه ۹۰، فولاد در زمره بزرگ‌ترین اقلام وارداتی کشور قرار داشت. اما افزایش ظرفیت تولید از ۱۵ به ۳۰ میلیون تن از سال ۱۳۹۰ به بعد، نه‌تنها کشور ما را از واردات این محصول حیاتی بی‌نیاز کرد، بلکه ایران را به یکی از ۱۰ صادرکننده بزرگ فولاد جهان تبدیل ساخت. تحولی بزرگ، که تراز تجاری کشور را ۱۵ میلیارد دلار بهبود بخشیده است. اما این توضیحات تنها یک روی داستان تولید فولاد بوده و روی دوم آن ، هزینه ها و تخریب های صورت گرفته توسط این صنعت است. موضوعی که با نوعی رویکرد تطبیقی می توان بشکل مطلوبتری بدان پرداخت.از میزان مصرف آب و اشتغال گرفته تا تولید آلاینده ها و هزینه های تولید. با توجه به فعال شدن اسنپ بک و تشدید تجریم ها، بنظر می رسد که صنعت فولاد ایران بنوعی گرایش به تامین بازار داخلی و کشورهای همسایه دارای مرز زمینی ، پیدا کند.اتحادیه اروپا رسماً تحریم‌ها علیه ایران را بازگردانده و محدودیت‌های سختگیرانه‌ای را بر تجارت فولاد و دیگر فلزات وضع کرده است. این تصمیم در روزنامه رسمی اتحادیه اروپا منتشر شده و از ۳۰ سپتامبر ۲۰۲۵ به اجرا درآمده است.اقدامات جدید شامل ممنوعیت کامل فروش، تأمین، انتقال یا صادرات گرافیت، همچنین فلزات خام و محصولات نیمه‌ساخته، به ویژه آلومینیوم و محصولات فولادی، به شرکت‌های ایرانی یا برای استفاده در ایران است. واردات این مواد از ایران به اتحادیه اروپا نیز ممنوع شده است.همزمان، این مقررات یک دوره انتقالی را پیش‌بینی می‌کند: قراردادهایی که قبل از ۳۰ سپتامبر ۲۰۲۵ امضا شده‌اند ممکن است اجرا شوند، اما فقط تا ۱ ژانویه ۲۰۲۶. پس از این تاریخ، تمامی تحویل‌ها متوقف خواهد شد.

مهران محجوب نژاد مشاور طرح جامع فولاد کشور مدعی است که در چندسال گذشته، افزایش سهم قابل توجهی در صنعت فولاد داشتیم به طوریکه در حال حاضر صنعت فولاد حدود ۴.۵ درصد از تولید ناخالص داخلی کشور را به خودش اختصاص داده که این میزان از استاندارد جهانی بالاتر است ، اما رشد سرمایه‌گذاری در صنعت فولاد به میزان مورد انتظار نرسید و در نتیجه رشد اقتصادی ۸ درصدی سند چشم انداز که پیش‌بینی شده بود، محقق نگردید؛ رشد صنعت و ساختمان نیز به جای ۸ درصد، تنها به ۲ یا ۳ درصد رسیده و این کاهش رشد، عمدتا ناشی از کاهش سرمایه‌گذاری بوده است. ۶۵ میلیون تن تولید فولاد در مقابل مصرف محدود و تشدید کسری انرژی باعث بر هم خوردن زنجیره تولید این صنعت شده است و بازگشت به توازن در این زنجیره کاری بسیار دشوار به نظرمی‌رسد.مصرف فولاد کشور در بهترین حالت حدود ۲۰ میلیون تن است و باید این مصرف به عدد ۳۵ تا ۴۰ میلیون تن برسد که تنها راه آن سرمایه‌گذاری است.اجرای طرح جامع فولاد کشور که از سال ۹۳ آغاز شد؛ جذب سرمایه گذاران خارجی برای پروژه‌های فولادی جنوب کشور پیش‌بینی شده بود و چندین شرکت مطرح بین‌المللی با توجه به پتانسیل‌های ایران تمایل خود را برای سرمایه‌گذاری اعلام کردند، اما تحریم‌های بین‌المللی مانع اصلی در ادامه همکاری این شرکت‌ها با ایران شد.

شهرستانی، عضو هیات مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران از صادرات اسلب انتقاد کرد و گفت: در حالی که کارخانه‌های تولید نورد با ۲۵ درصد ظرفیت کار می‌کردند صادرات اسلب تختال از سیاست‌های اشتباه است.

اکنون کمیسیون صنایع و‌ نمایندگان مجلس بر سر دوراهی سخت انتخاب قرار گرفته‌اند. آیا به منافع ۲۰ هزار نفر پرسنل فولاد مبارکه بی‌اعتنا باشند و تحت فشارهای جناحی با طرح سئوال موسوی لارگانی موافقت کنند یا در حمایت از رونق تولید و منویات مقام معظم رهبری آرامش این کارخانه را حفظ کنند تا ایران همچنان در تولید فولاد و صنایع فولادی سرافراز باشد؟

رئیس سازمان ملی استاندارد گفت: تولید فولاد در ایران با استانداردهای نوین جهانی مطابقت دارد و به جرات می توان گفت فولاد تولید ایران از فولادهای بسیار باکیفیت در جهان است.