دارون عجم اوغلو و همکارانش سایمون جانسون و جیمز رابینسون به دلیل تحقیقاتی در موضوع شکاف‌های رفاهی بین ملت‌ها جایزه نوبل اقتصاد را با هم شریک شدند. عجم اغلو در ایران و جهان با کتاب‌های چرا ملت‌ها شکست می‌خورند (۲۰۱۲) و راه باریک آزادی (۲۰۱۹) و رویکرد میان‌رشته‌ای خود که شامل اقتصاد، تاریخ و علوم سیاسی بوده و طرح مباحث اساسی در زمینه‌هایی همچون توسعه اقتصادی، نقش و اثرگذاری نهاد‌ها در اجتماع، همچنین تاثیرات تکنولوژی بر نابرابری، شناخته می‌شود. ایده محوری آثار عجم‌اوغلو و رابینسون این است که نهادها، به معنای قواعد رسمی و غیررسمی که رفتار اقتصادی و سیاسی را شکل داده و تنظیم می‌کنند، در بلندمدت مهم‌ترین عامل تعیین‌کننده توسعه اقتصادی هستند. اینکه نهاد‌ها برای رشد اقتصادی اهمیت دارند و اینکه نهاد‌ها به این دلیل ایستا و دیرپای باقی می‌مانند که بازیگران سیاسی در هر جامعه‌ای منافع خود را در حفظ آن‌ها به شکل موجودشان می‌بینند. عجم اوغلو و رابینسون در کتاب چرا ملت‌ها شکست می‌خورند، دو نوع نهاد را تعریف می‌کنند که سرنوشت کشور‌ها را شکل می‌دهد: نهاد‌های فراگیر و نهاد‌های استثماری. عجم اوغلو و رابینسون استدلال می‌کنند که نهاد‌های بد نتیجه نظام‌های سیاسی هستند که در کشور‌های در حال توسعه برای متنفذان سود‌های خصوصی ایجاد می‌کنند، ولو اینکه با این کار اکثریت جامعه را فقیر کنند. جوامعی که موفق می‌شوند دولتی قدرتمند، ولی پاسخگو ایجاد کنندو در این جوامع توان حکومت و پایداری اجتماعی به‌طور همزمان رشد می‌کنند. عجم اوغلو معتقد است بدون نهاد‌های فراگیر، منافع حاصل از پیشرفت تکنولوژی تنها در دست اقلیتی کوچک از متنفذان متمرکز شود و نابرابری افزایش می‌یابد.

علی دینی‌ترکمانی اظهار داشتند که با اعطای جایزه به فقط رشته‌ی اقتصاد، موافق نیستم.اگر این جایزه به رشته‌های مختلف علوم انسانی تعلق بگیرد، در این‌صورت،هر چند سال یک‌بار، به یک یا چند نفر، با فاصله‌ی واقعی زیاد با دیگران، (افراد جریان‌ساز)، در این رشته‌ها، اعطاء و در نتیجه، جایزه معنادارتر می‌شود.

روز گذشته برندگان جایزه نوبل اقتصاد معرفی شدند. این جایزه از سوی «آکادمی سلطنتی علوم سوئد» به‌طور مشترک به «استر دوفلو ۴۶ ساله»، «آبهیجیت بانرجی ۵۸ ساله» و «مایکل کریمر ۵۴ ساله» اعطا شد.

اکنون پس از ۵۱ سال اهدای جایزه نوبل اقتصاد می‌توان تصویری کلی از روند موضوعاتی را بررسی کرد که در دوره‌های مختلف مورد توجه اهداکنندگان این جایزه مهم بوده است. اولین نکته حائز اهمیت تغییر ذائقه آکادمی نوبل از مسائل کلی و کلان در اقتصاد در سال‌های اولیه به سمت مسائل مشخص‌تر و جزئی‌تر است.

شکست دولت امانوئل ماکرون در فرانسه در برابر معترضان در واقع شکست توافق پاریس بود،‌ دولت فرانسه قصد داشت در قالب اجرای طرح مالیات به بهانه نگرانی‌های زیست محیطی با عنوان مالیات زیستی ۴ سنت یورو قیمت هر لیتر سوخت را افزایش دهد.

هربرت سایمون، برنده جایزه نوبل اقتصاد ۱۹۷۸ می گوید "ثروت اطلاعات، فقر توجه ایجاد می‌کند". امروزه دیگر تلاش برای تولید وسیع و توزیع درست اطلاعات کافی نیست بلکه جلب توجه انسان‌ها مهم است. اگر مخاطب توجه نکند یا توجهی سطحی نشان دهد تمام تلاش‌ها بر باد رفته‌است. "اقتصاد توجه attention economy " به بررسی شیوه ها و فنونی می پردازد که می توان از طریق آن، دو دنیای متناهی ذهن آدمیان و نامتناهی اطلاعات را مورد تحلیل قرار داد.

در یادداشت کوتاهی به مناسبت جایزه نوبل امسال گفتم که جایزه نوبل اقتصاد سال ۲۰۱۸ یکی از قابل انتظارترین جایزه‌های اعطا شده بود. سال‌ها بود که نام ویلیام نوردهاوس و پل رومر در پیش‌بینی‌های این جایزه ذکر می‌شد و همه منتظر بودند که یکی از جایزه‌های اخیر به حوزه کار این دو اقتصاد تغییرات اقلیمی و اقتصاد رشد برسد.

مسائل زیست محیطی از چند دهه پیش مورد توجه دانشمندان و سیاست‌گذاران بوده اما به نظر می‌رسد به این موضوع و اثرات تغییرات آب و هوایی توجه کافی نشده و به همین دلیل مدت‌هاست بشر شاهد این تاثیرات است و اکنون دانشمندان هشدار داده‌اند که اگر اقدامات فوری، فراگیر و موثر برای مقابله با گرم شدن کره زمین صورت نگیرد بر شدت حوادث طبیعی از جمله سیل، آتش‌سوزی، افزایش سطح آب دریاها و... افزوده خواهد شد. البته همواره درباره میزان این تاثیرات ابهام‌هایی وجود داشته است. اما آقای ویلیام نوردهاوس، اقتصاددان آمریکایی در تحقیقات خود به اثرات این تغییرات بر رشد اقتصاد جهان اشاره کرده و بر همین مبنا شایسته دریافت جایزه نوبل در اقتصاد شده است.

«بانک مرکزی سوئد» که از طرف آکادمی نوبل مسوولیت انتخاب برندگان جایزه نوبل اقتصاد را برعهده دارد، برندگان این جایزه در سال ۲۰۱۸ را اعلام کرد. بر این اساس «پل رومر» و «ویلیام نوردهاوس» به خاطر کنکاش‌های علمی خود در زمینه تحلیل و بازتعریف برخی مفاهیم بنیادین رشد اقتصادی پایدار، به‌عنوان پنجاهمین برندگان جایزه نوبل اقتصاد معرفی شدند.

«آکادمی سلطنتی علوم سوئد»، جایزه نوبل اقتصاد سال 2017 را به «ریچارد هال تِیلِر»، استاد «دانشگاه شیکاگو» تقدیم کرد. دلیل اعطای جایزه نیز سهم‌یاری تِیلِر به «اقتصاد رفتاری» که در تناقص کامل با اقتصاد سنتّی قرار می‌گیرد، ذکر شده است

نیچه در یکی از نوشته‌هایش در تشریح انسان می‌گوید: «انسان موجودی تاریک و پیچیده است. خرگوش صحرایی را موجودی با هفت لایه می‌دانند اما در مقایسه با آن، انسان را باید با هفتاد برابر آن هفت لایه تصور کرد. آنقدر دارای لایه‌های مختلف است که هیچ‌گاه نمی‌توان گفت بله! توی واقعی این هستی.» و فروید نیز بر صحت این گفتار مهر تایید گذاشته است و در ادامه موجی که از اواسط قرن بیستم آغاز شده بود، انسان را موجودی تعبیر کرد که بر خلاف تصور خودش، بر خویشتن خویش ناآگاه است.