ورای انتقال نصف و نیمه اخبار و یا ارایه توضیحات جهت دار، مشکل کامیون‌های ترانزیتی ایرانی در مرز‌های مشترک با ترکیه از آنجایی شروع شد که از چند ماه پیش (مرداد ۱۴۰۳)، بنا بر تصمیمات ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز در مورد اجرای طرح «فول باک»؛ اقدام به اخذ مالیات و عوارض تفاوت قیمت سوخت آزاد و دولتی از کامیون دار‌های ایرانی و همچنین ترک گردید. ترکیه در اقدامی متقابل و بدون کمترین اطلاع رسانی، همین برنامه را بنوعی دیگر بر روی کامیون داران ایرانی اجرایی نمود. موضوعی که نتیجه آن ایجاد صف‌های طولانی از کامیون‌های ایرانی در مرز برای ورود به ترکیه بود. به دنبال این اقدام متقابل طرف ترک و ترافیک کامیون‌ها در مرز‌های مشترک با ترکیه و به منظور جبران بخشی از هزینه‌های مازاد تحمیل شده به کامیون‌های ایرانی و رفع ترافیک موجود در مرز و بر اساس تصمیمات شورای تامین استان آذربایجان غربی، شرکت نفت تصمیم گرفتتا برای کامیون‌های ایرانی به مقصد ترکیه تا ۸۰۰ لیتر و به مقصد کشور‌های اروپایی تا ۱۴۰۰ لیتر گازوئیل با قیمت دولتی هر لیتر ۳۰۰ تومان تخصیص یابد و مبلغ ۵۵۰۰۰ تومان گرفته نشود. با این وجود، راننده‌های ایرانی از این تصمیم استقبال نکرده و اعلام نمودند که کشور ترکیه هنگام برگشت، کامیون‌های ایرانی از اروپا در مرز بلغارستان به سمت ترکیه کماکان مالیات سوخت را لغو نکرده و از همین رو هزینه‌ها همچنان بالاست.

رییس جمهور روابط صمیمانه و دوستانه با ترکیه به عنوان یک کشور همسایه و مسلمان را دارای اهمیت بالایی برای ایران دانست و بر توسعه و تعمیق روابط با این کشور در زمینه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی و تجاری تاکید کرد.

۴.۲ میلیارد دلار ارزش تجارت ایران و ترکیه در ۷ ماهه نخست سال میلادی جاری است. این میزان در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته کاهشی ۶۷ درصدی داشته است.

هرچند با تحریم صورت گرفته از سوی آمریکا فروش نفت و فرآورده‌های نفتی ایران به ترکیه کاهش جدی داشته و همین موضوع تاثیر خود را بر آمار نهایی تجارت دو کشور نشان می‌دهد، اما همچنان برآوردها حاکی از مثبت بودن تراز تجاری ایران در رابطه با این شریک تجاری مهم منطقه است.

مساله این است: چه کسانی از ایران برای خرید مسکن به ترکیه رفته اند و انگیزه آنها چیست ؟ این را می توان با کمی پژوهش از آمارهای ارایه شده از تولیدات مرکز آمار این کشور به دست آورد. البته هدف از این کار نباید ایجاد محدودیت باشد بلکه می توان با این تحقیقات به این نتیجه رسید که شاید کمی مدارا با ایرانیان انها را متقاعد کند به جای خرید مسکن درآنتالیا به کیش بروند.

واردات ترکیه از ایران نیز از سقف ۱۲.۵ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۱، به ۷.۵ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۷ و ۶.۹ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۸ رسید. بسیاری امیدوار بودند که با استفاده از ریال ایران و لیره ترکیه در معاملات، تعامل تجاری میان دو طرف تسهیل شده و حجم تجارت افزایش چشم‌گیری بیابد. اما چنین اتفاقی رخ نداد.

مبادلات تجاری ایران و ترکیه در ۱۰ ماه نخست ۲۰۱۸ با افت ۱۰ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل به ۸.۲۵۲ میلیارد دلار رسید.ترکیه در دهمین ماه سال جاری میلادی(اکتبر 2018) صادرات ترکیه به ایران افت 31 درصدی داشته و به 198 میلیون دلار رسیده است. واردات ترکیه از ایران نیز در همین ماه 26 درصد افت داشته و به 564 میلیون دلار بالغ شده است.

تجارت ترجیحی میان ایران و ترکیه که از حدود ۵ سال پیش منعقد شده، آنچنان که باید تامین کننده منافع اقتصادی و ملی ایران نیست.

عضو اتاق بازرگانی ایران با بیان اینکه برای توافق پیمان پولی بین دو کشور باید حجم تجارت دو طرف در یک سطح برابر قرار داشته باشد یعنی به نوعی باید بالانس باشد، گفت: حذف دلار مزایای زیادی برای اقتصاد دارد.