میشل فوکو

پایگاه تحلیلی خبری شعار سال

سرویس ویژه نمایندگی لنز و عدسی های عینک ایتالیا در ایران با نام تجاری LTL فعال شد اینجا را ببینید  /  سرویس ویژه بانک پاسارگارد فعال شد / سرویس ویژه شورای انجمنهای علمی ایران را از اینجا ببینید       
چهارشنبه ۰۱ مرداد ۱۴۰۴ - 2025 July 23
میشل فوکو
گفتگو با احسان شریعتی؛
فوکو در یکی از این مقالات خود در بحبوحه انقلاب می‌نویسد: «من نمی‌توانم تاریخ آینده را بنویسم، در پیش‌بینی گذشته هم چندان مهارت ندارم. با این حال دوست دارم بکوشم چیزی را که دارد رخ می‌دهد، دریابم؛ چون این روز‌ها هیچ چیزی به سرانجام نرسیده و تاس‌ها هنوز از چرخش باز نایستاده‌اند. شاید کار روزنامه‌نویس همین باشد؛ اما واقع این است که من در این راه نوپا هستم»
کد خبر: ۳۶۹۲۸۵   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۱۲

آثار فوکو؛
نگاهی به هویت‌یابیِ فیزیکی کودکان با تمرکز بر آرای میشل فوکو و آیین تشرف که در ادامه می‌خوانیم؛
کد خبر: ۳۵۲۲۹۴   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۰۴

الگوریتم‌های اینستاگرام؛
اساس قدرت از نگاه میشل فوکو ، بر رابطه است. رابطه‌ای که یک طرف سعی می‌کند با ابزار‌های و تکنیک‌های مختلف (از سرکوب گرفته تا اقناع و غیره)، رفتار طرف مقابل را هدایت و اداره کند (فوکو، ۱۳۹۵، ۱۴۳).
کد خبر: ۳۴۵۰۸۰   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۱۱

کتاب مراقبت و تنبیه؛
فوکو هدفش از نگارش کتاب حاضر را بدین گونه بیان می‌کند که: هدف این کتاب، ارائه تاریخِ به هم پیوستهِ روح مدرن و قدرت نوین قضاوت کردن است، یعنی تبارشناسیِ مجموعه پیچیده کنونی علمی-قضایی که قدرت تنبیه تکیه گاه هایش را از آن می‌گیرد، توجیه‌ها و قواعدش را از آن دریافت می‌کند، اثرهایش را در آن بسط می‌دهد و غرابت مُفرطش را در آن پنهان می‌کند.
کد خبر: ۳۴۳۵۲۴   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۳۱

نگاهی به فیلم “شنای پروانه”؛
بازنمایی فضای شهری در سینما یکی از رویدادهای رایج است که نویسندگان مختلفی دربارهٔ آن نوشته‌اند. فیلمساز، خودآگاه یا ناخودآگاه، بخشی از روح و معنای زمانه و جامعهٔ خود را در سینما باز می‌تاباند. شهری که با شکل‌دهی روابطی پنهان، می‌تواند فضاهایی متفاوت را در خود شکل دهد و به جز کاربران آن، دستیابی به سطوح درونی این فضاها جایز نیست. در این بین برخی سینماگران، با دغدغهٔ بازنمایی این واحه‌های پنهان شهر، قدم به پیش می‌گذارند. این نوشتار بر آن است که یکی از فیلم‌های روز سینما، شنای پروانه، به کارگردانی محمد کارت را از منظر فوکو و فهم وی از فضاهای متفاوت، به اختصار مورد مطالعه قرار دهد.
کد خبر: ۳۴۱۹۸۶   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۲۱

محمد دلگشایی؛
آنان که آمالشان ژاپن اسلامی و... بود را تنها خون حاج قا... م رسوا نمود و نشان داد که نارضایتی از وضع امروز نه از باب سرخوردگی از انقلاب که نشأت گرفته از بی اعتقادی به آرمان اصیل انقلاب است!
کد خبر: ۳۲۷۱۶۳   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۱/۲۳

یک جامعه‌شناس تشریح کرد
یک جامعه‌شناس فروش موفقیت در بازار داغ مصرف‌گرایی را که توسط روان‌شناسی بازاری به فروش می‌رسد برملا ساخت.
کد خبر: ۳۱۸۹۰۶   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۰/۰۴

نگاهی به هشتگ‌های اخیر دنیای مجازی
در گزارش زیر به هشتگ‌های اخیر پرداختیم و این‌که چرا چنین جنبش‌های مجازی یا واقعی در سطوح کلان اجتماعی اهمیتی بیش از پیش در جوامع مدرن دارند و بی‌‌اعتنایی به آن‌ها  از سوی دولتمردان و تصمیم‌سازان تا چه حد امکان‌پذیر است.
کد خبر: ۲۹۲۰۳۷   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۱۳

بازگشت به نقطه صفر تاریخی؛
گفتمان اصلاحات ۲۳ سال پس از دوم خرداد ۷۶ به چه اصلاحاتی محتاج است و چه کسانی باید مسئولیت آن را بر عهده بگیرند؟ آیا اصلاح‌طلبی باید در دوم خرداد و ظهور سیدمحمد خاتمی باقی بماند یا برای بازگشت از خاکستر مصائب و گام برداشتن در مسیر آینده باید از دوم خرداد و آقای خاتمی عبور کرد؟
کد خبر: ۲۷۷۳۳۶   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۳/۰۲

ملغمۀ فرهنگی؛
ابتدای ۱۹۷۹، تلگرافی به دست ادوارد سعید رسید که او را به شرکت در همایش «صلح خاورمیانه» دعوت می‌کرد. زیر نامه را سارتر و دوبوار امضا کرده بودند. سعید ابتدا نامه را به شوخی گرفت، اما وقتی مطمئن شد کسی دستش نمی‌اندازد، معطل نکرد. به پاریس که رسید، فهمید «به‌دلایل امنیتی مکان جلسه به خانۀ میشل فوکو تغییر کرده». در همان بدو ورود، هم دلسرد شد و هم شگفت‌زده. او از خاطرۀ چندروزۀ خود در آن میهمانی می‌گوید. از ناهار چهارساعته‌شان گرفته تا سخنرانی مأیوس‌کنندۀ سارتر و خاطره‌گویی فوکو.
کد خبر: ۲۷۵۸۶۷   تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۲/۲۵

حزب کمونیست چین؛
چین در هر چه الگو باشد از حیث سلطۀ یک حزب بر شهروندان دیگر نمی‌تواند و اگر هم بتواند اخلاقی و حتی دینی نیست. صریح‌تر این که «چینِ بی خدا، نمی‌تواند الگوی انقلابی به نام خدا باشد». به تئوریسین جوان متولد بعد از انقلاب باید یادآور شد طی 113 سال گذشته در ایران دو انقلاب بزرگ رخ داده تا مردم حاکمیت و در قدرت مشارکت داشته باشند و حالا ایشان می خواهند این حق را سلب کنند که الگوی چین را ارایه می کند؟
کد خبر: ۲۶۱۰۲۰   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۱/۲۵

داستان همه ديكتاتوری‌های جهان؛
از فرار موسوليني ديكتاتور ايتاليا و نامزدش تا به دام افتادن چائوشسكو و همسرش توسط انقلابيون روماني تا عاقبت صدام حسين و معمر قذافي؛ داستان فرار و آوارگي محمدرضا پهلوي نيز يكي از آنهاست.
کد خبر: ۲۵۵۸۱۸   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۰/۲۶

پندهای فوکو، عاشقانه‌های کامو؛
اگر می‌خواهید با افکار و عقاید میشل فوکو آشنا شوید، نیازی نیست کتاب بخوانید. حتی لازم نیست سری به صفحه ویکی پدیای فارسی او بزنید. فقط کافی است توی گوگل عبارت «جملات فلسفی قصار و زیبای میشل فوکو » را جست‌و‌جو کنید، آن وقت جملات پندآموز و حکیمانه همین‌طور پشت سرهم مقابل چشم‌تان ردیف می‌شود.
کد خبر: ۲۴۹۳۲۵   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۲۰

پسر کلانتریان:
مرتضی کلانتریان مترجم و حقوقدان سرشناس خودکشی کرد. او امروز خود را از طبقه‌ دوازدهم خانه اش به پایین پرت کرد و جانش را از دست داد.
کد خبر: ۲۱۱۵۶۴   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۳/۱۳

نیروهای قدیمی جوابگو یستند؛
در حرکت به سوی "گام دوم انقلاب" و ترسیم افق‌های جدید دیگر نیروهای چهل سال پیش جوابگو نیستند و در کنار این نیروهای انقلاب به منظور پویایی بیش از پیش نیازمند استفاده از جوانان انقلابی ایران هستیم.
کد خبر: ۱۹۰۴۲۴   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۲/۰۱

دو صادق؛
آنچه اساس داستان‌های صادق هدایت را می‌سازد، قرائت او از خودش و جامعه‌ای است که در آن به‌سر می‌برد. جامعه‌ای فرسوده و سنتی و لنگ‌درهوا که تمام‌وکمال تَن به مدرن‌بودن نمی‌دهد. داستانِ «سگ ولگرد» با صراحت این وضعیت را نشان می‌دهد. به‌گفته جلال آل‌احمد، سگ ولگرد انگار متعلق به عالم دیگر است که ارباب دیگری داشته و در این عالم غریبه افتاده و محکوم به لطمه‌خوردن و کنار جاده‌ای ازنفس‌‌افتادن است. در این تعبیر استعاره «ارباب» بیش از هرچیز دیگری نظرگیر است و همدلی بیشتری برمی‌انگیزد. درواقع داستان «سگ ولگرد»، داستان ارباب و بنده است.
کد خبر: ۱۸۱۰۰۵   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۰/۱۸

ترس از آینده؛
احساسات بخشی جدایی‌ناپذیر از حیات ما انسان‌ها هستند، اما، در علوم انسانی، مسابقه‌ای بی‌پایان برای نادیده‌گرفتن آن‌ها برپا بوده است. فیلسوفان پی‌در‌پی مرز میان عقل و احساس را مستحکم‌تر کرده‌اند و عالمانِ علم سیاست و مورخان و اقتصاددانان احساسات را از دایرۀ تحلیلی خود بیرون کرده‌اند. بااین‌حال، نگاهی واقع‌گرایانه نشان می‌دهد، در دنیای انسانی، هیچ تحلیلی بدون درنظرگرفتن احساسات نمی‌تواند کامل باشد. شاید باید برگردیم و تاریخ احساسات را بنویسیم و سیاست احساسات را صورت‌بندی کنیم.
کد خبر: ۱۸۰۹۲۹   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۰/۱۷

فعالان‌ پنهان تاریخ؛
زنان معمولا در تاریخ‌نگاری ایران نادیده گرفته شده‌اند. مورخان و پژوهشگران کلاسیک جز مکر و نیرنگ داخل حرمسراها و قرار گرفتن به‌عنوان ابژه میل شاهان چیز دیگری از زنان بازتاب نداده‌اند و همین میزان نیز محصول قرار گرفتن در طبقات بالای اجتماعی بود. به این ترتیب ما از سرنوشت و روزگار نیمی از جمعیت ایران در طول تاریخ بی‌اطلاع مانده‌ایم. پنهان ماندن آن ها البته الزاما به معنای عدم حضور اجتماعی‌شان نیست.
کد خبر: ۱۴۴۹۰۱   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۵/۰۸

فیلسوفان و جامعه شناسان؛
جامعه شناسان و ناگفته های زندگیشان!
کد خبر: ۱۲۴۸۸۴   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۲/۰۹

مهم‌ترین مؤلفه قدرت ایران؛
ملت‌های ضعیف همواره در ناامنی، بدون حق اعمال حاکمیت و در وابستگی و در نتیجه‌ی همه‌ی این‌ها، در عقب‌افتادگی و عقب‌نگه‌داشتگی به سر می‌برند. گوهر امنیت در صدف قدرتمندی یک ملت شکل می‌گیرد. اگر ملتی قدرتمند نباشد، در تلاطم اراده‌های کشورهای مستکبر دچار چالش می‌شود و از بین می‌رود.
کد خبر: ۶۳۱۹۰   تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۲/۳۰