نهضت ملی شدن صنعت نفت

پایگاه تحلیلی خبری شعار سال

سرویس ویژه نمایندگی لنز و عدسی های عینک ایتالیا در ایران با نام تجاری LTL فعال شد اینجا را ببینید  /  سرویس ویژه بانک پاسارگارد فعال شد / سرویس ویژه شورای انجمنهای علمی ایران را از اینجا ببینید       
پنجشنبه ۲۶ تير ۱۴۰۴ - 2025 July 17
نهضت ملی شدن صنعت نفت
قسمت اول، از تولد تا جرقه های ملی کردن نفت:
شاید همه ایرانیان مصدق را با ملی شدن صنعت نفت و برعکس می‌شناسند. شاید پرمناقشه‌ترین شخصیت تاریخ معاصر در ۸۰ سال اخیر مصدق بوده است.بالغ بر ۷۰ سال از کودتای ۲۸ مرداد می‌گذرد و بحث‌ها حول این کودتا تمام نشده است. گروهی از فرط ناراحتی و تعلق خاطر به سلسله پهلوی با وجود اعتراف امریکا به کودتا، معتقدند این کودتا یک حرکت ملی بوده است. در طرف مقابل برخی گروه‌های مذهبی هم معتقدند اختلاف مصدق با کاشانی باعث شکست نهضت شده است. همه این موارد مصدق را به یک شخصیت پرمناقشه در تاریخ ایران تبدیل کرده است. اما آیا مصدق را باید تنها حول محور ملی شدن صنعت نفت و پس از آن کودتا بررسی کرد؟ پیشینه مصدق تا زمان نخست وزیری و بررسی دوره نخست وزیر با تمرکز بر سایر مسائل در کنار نفت، موضوعی است که کمتر به آن توجه شده است.  در این سلسله یادداشت که برگرفته از جلسات موسسه مطالعاتی تحریریه بوده و به کوشش دکتر رسول رئیس جعفری اقتصاددان و پژوهشگر حوزه اقتصاد و تاریخ تهیه شده است تلاش می‌شود نگاهی فراتر از نفت به مصدق صورت پذیرد. مطالب ارایه شده از قسمت یک تا سه ، مجموعه ای بیست و یک قسمتی است .
کد خبر: ۳۹۶۲۴۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۰۸

تحلیل احمد زیدآبادی از کودتای ۲۸ مرداد :
بحث در خصوص وابستگی مصدق به آمریکا یا مستقل بودگی وی و همچنین ماهیت واقعی عاملان آمر به کودتای ۲۸ مرداد ، بحث جدیدی نیست. گروهی این واقعه را کودتا نمی دانند و نوعی قیام برعلیه دولت مصدق تصور می کنند و گروهی دیگر آن را کودتا مسلم فرض می کنند. در بیانات اخیر محسن برهانی، استدلال به عدم وجود کودتا شده و در مقابل آن، روزنامه کیهان موضع گیری شدید کرده بود. احمد زیدآبادی نیز در متنی انتقادی به بن ریشه های این رویداد پرداخته است.
کد خبر: ۳۹۱۴۱۴   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۳۰

اسحاق جهانگیری:
اسحاق جهانگیری، معاون اول رییس جمهور در دولت‌های یازدهم و دوازدهم در کانال تلگرامی خود نوشت: واگذاری فروش نفت به خارج از مجموعه وزارت نفت به سبب هر محدودیت و هر نیاز آنی می‌تواند خسارت‌های ملی جبران ناپذیری در پی داشته باشد، چنانکه عدم سرمایه گذاری متناسب با ظرفیت‌ها و نیاز‌های واقعی در صنعت نفت و گاز و فرآورده‌های آن، و رشد فزآینده تقاضا و مصرف، علائم نگران کننده‌ای در فرآیند توسعه ملی می‌باشد. گشایش اساسی در مناسبات بین‌المللی به همراه تدابیر مدیریتی، می‌تواند زمینه جذب صد‌ها میلیارد دلار منابع برای سرمایه‌گذاری در این صنعت مهم را فراهم نماید.
کد خبر: ۳۸۷۲۹۴   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۲۹

به مناسبت بزرگداشت روز ملی نفت، قراردادهای نفتی بررسی شد؛
پایان هر سال‏، آغاز بزرگداشت روزی است که سرانجام نفت ایران از چنبره انگلستان و روسیه رهید. با نهضت ملی‌شدن صنعت نفت ایران در 29 اسفند 1329 که با دادخواهی نمایندگان مجلس ملی با رهبری محمد مصدق‏ و پشتوانه کارگران نفت خوزستان به ثمر نشست، قراردادهای امتیازی نفت کنار گذاشته و نفت ایران ملی شد.
کد خبر: ۲۶۶۵۰۳   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۲/۲۹

تاریخ سیاسی در گذر زمان؛
وقتی سخن از ملی شدن صنعت نفت به میان می‌آید، نگاه عمومی به سوی افراد یا جریان‌هایی خاص متمرکز می‌شود؛ افرادی مانند دکتر محمد مصدق و آیت‌ا... سیدابوالقاسم کاشانی و جریان‌هایی مانند جبهه‌ملی. این تمرکز نگاه، به هیچ وجه رویکرد اشتباهی نیست؛ دکتر مصدق نقشی اساسی در تصویب قانون ملی شدن صنعت نفت داشت و حتی، ورود وی به عرصه اجرایی و پذیرش مقام نخست‌وزیری، محملی برای اجرای این قانون مهم بود. نقش آیت‌ا... کاشانی در عرصه حمایت همه جانبه و خیزش ملت برای قطع دست اجانب، انکار ناشدنی است.
کد خبر: ۲۶۶۳۲۱   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۲/۲۸

عباس سلیمی نمین:
بی تدبیری حکومت شاه در حوزه‎ی سیاسی و اجتماعی و همچنین بیماری سرطان شاه از عوامل سقوط شاه بود و امام خمینی توانست با شعارهای مترقی محوریت انقلاب را در دست بگیرد.
کد خبر: ۲۶۰۳۹۰   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۱/۲۱

گفتگو با قهاری؛
نظام‌الدین قهاری از اعضای قدیمی "جاما" ا(جنبش انقلابی مردم ایران) و از مبارزان نهضت ملی شدن نفت در گفتگو با تسنیم به بیان خاطرات خود از دوران انقلاب اسلامی پرداخت."دکتر نظام‌الدین قهاری"متولد سال 1314 و از اعضای سابق جنبش "خداپرستان سوسیالیست" و جبهه ملی بود. وی فعالیت مبارزاتی و فرهنگی را از کانون نشر حقایق اسلامی در مشهد که مرحوم محمدتقی شریعتی راه‌اندازی کرده بود شروع کرد و از همان دوران دوستی نزدیکی با دکتر شریعتی پیدا کرد.بعد از آنبه نهضت خداپرستان سوسیالیست که دکتر نخشب پایه‌گذار آن بود پیوست و خودش می‌گوید هنوز به آن تفکر پایبند است.
کد خبر: ۲۱۷۲۹۹   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۴/۱۰

سال‌های مبارزه؛
:متن پیش رو گفت‌و‌گویی است با محمود کاشانی فرزند مرحوم آیت‌الله سید ابوالقاسم کاشانی استاد دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی و به مناسبت سالگرد درگذشت پدرش در 23 اسفند 1340 که سیر ورود کاشانی به فعالیت‌های سیاسی در کشور عراق و ایران، ورود به مجلس و موضع او نسبت به لایحه الحاقی قرارداد نفتی، مبارزات وی در نهضت ملی شدن صنعت نفت و همچنین اقدامات کمتر پرداخته شده حیات سیاسی ایشان می‌پردازد که در ادامه می‌خوانید. لازم به ذکر است، آنچه آمده مواضع رسمی روزنامه ایران نیست بلکه نظرات شخصی فرزند آیت‌الله کاشانی است که روزنامه ایران بنا بر رسالت خود بدون هیچ گونه دخل و تصرفی آن را منتشر می‌کند. با این وجود «ایران» از هرگونه نقد و پاسخ به اظهارات مطرح شده از سوی مصاحبه شونده استقبال می کند و انتشار نظرات انتقادی درباره دکتر مصدق را با وجود انبوهی از اسناد درباره خدمات او منافی باور به پایمردی و صداقت ایشان نمی داند.
کد خبر: ۱۹۴۴۵۸   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۲/۲۰

بررسی اصل 4 ترومن؛
اصل 4 ترومن ابزاری اقتصادی بود تا سیاست و حکومت ایران دست نشانده و وابسته آمریکا شود. واردات صدها الاغ قبرسی از قِبَل اصل 4 ترومن نشانگر عزم آمریکایی‌ها برای تحقیر مردم ایران بود.
کد خبر: ۱۵۰۳۳۰   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۵/۳۰

سلیمی نمین :
مدیر دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران گفت: وزارت خارجه آمریکا تحت فشار کنگره اعلام کرده بود که انتشار اسناد کودتای ۲۸ مرداد در گفتگوهای هسته ای با ایران تأثیر منفی خواهد گذاشت.
کد خبر: ۷۵۶۱۴   تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۵/۲۹

سیدحسن خمینی:
یادگار امام (ره) گفت: مهم‌تر از نهی از گناه، نهی از منکر است و باید کاری کنیم که یک گناه در اذهان جامعه تبدیل به یک منکر شود، وقتی امری ناپسند تبدیل به ناهنجار شد و مردم هم پذیرفتند که این امر ناهنجار است، آن وقت دیگر نیازی به آژان و پاسبان نخواهد بود.
کد خبر: ۶۵۲۴۹   تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۳/۱۵

بیانه حزب موتلفه:
حزب موتلف دربیانیه‌ای تاکید کرد: مفهوم جمهوریت آن است که قدرت دست به دست شود لذا ما حضور جدّی در صحنه خواهیم داشت تا حداقل ۴ سال دیگر یا حداکثر ۸ سال دیگر با بازسازی سازمان رأی خود ان‌شاءالله برگردیم.
کد خبر: ۳۴۹۹۷   تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۰۸/۱۴

حقانی:
رییس موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران گفت: اکثر افرادی که قوام را چهره مستقل می‌دانند به ماجرای باز کردن پای آمریکایی‌ها در ایران اشاره می‌کنند براساس اسناد مدارک موجود قوام مبدع باز کردن پای نیروی سوم(آمریکا) به ایران نبود.
کد خبر: ۲۳۰۶۰   تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۰۵/۰۴

مسعود رضایی:
پژوهشگر تاریخ معاصر ایران گفت: اشتباه دکتر مصدق این بود که تصور می‌کرد آمریکا دوست ملت ایران است. وی تصور می‌کرد که می‌تواند به کمک‌های اقتصادی آمریکا تکیه کند و همین موضوع موجب نوعی خوش‌بینی بدون مبنا به آمریکا شده بود.
کد خبر: ۱۲۸۰۷   تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۰۱/۰۱