شعارسال: وزارت خارجه آمریکا حادثه سقوط هواپیما در ایران و کشته شدن سرنشینان آن را تسلیت گفته است. این که کشورها فارغ از دیدگاه ها و اختلافات سیاسی شان در مواقعی که "انسان ها" دچار مصیبت می شوند، ابراز همدردی کنند، بسیار ستودنی است و تسلیت وزارت خارجه آمریکا نیز خارج از این قاعده انسانی نیست.
با این حال، آنچه این پیام تسلیت را خنثی می کند، رفتار عملی آمریکا در قبال صنعت هواپیمایی مسافری ایران است. اگر امروز ناوگان هوایی ایران یکی از فرسوده ترین و کهنسال ترین ها در دنیاست و ایرانی هایی که به آنها پیام تسلیت صادر می شود مدام با این هواپیماهای کهنه پرواز می کنند و هر از گاهی هم سقوط می کنند، دلیل اش این است که آمریکا در 4 دهه گذشته، فروش هواپیمای مسافری به ایران را ممنوع کرده است.
ایالات متحده، نه تنها بوئنیگ را که ساخت آمریکاست، به ایران نمی فروشد بلکه از فروش ایرباس و سایر هواپیماهای مسافربری غیرآمریکایی نیز به ایران جلوگیری می کند. آمریکایی ها حتی از فروش هواپیماهای دست دوم به ایران نیز ممانعت به عمل می آورند و شرکت های هواپیمایی ایران، در تمام این سال ها به لطایف الحیل تحریم ها را دور زده و هواپیماهای مستعمل خریده اند.
بعد از برجام نیز که ایران قرارداد 80 فروند بوئینگ را با این شرکت منعقد کرد، نمایندگان کنگره آمریکا با تصویب طرحی، فروش این هواپیماها را به ایران ممنوع کردند و برخی خبرها نیز حاکی از آن است که ترامپ نیز در نهایت مانع اجرای این قرارداد خواهد شد. همچنین بیم آن می رود که با خروج عملی آمریکا از برجام، فروش ایرباس ها و ATR ها نیز از سوی اروپا به ایران با مشکل مواجه شود.
از این رو، صدور پیام تسلیت به مناسبت سقوط هواپیما و در همان حال، ممانعت از فروش هواپیما به ایران، رفتاری متناقض است. دولت آمریکا نمی تواند از یک طرف، خود را حامی مردم ایران و حقوق آنها بداند و از حکومت ایران بخواهد حقوق بشر را در قبال شهروندانش رعایت کند ولی از طرف دیگر، از نوسازی ناوگان هواپیمایی مسافری ممانعت کند و در مرگ مسافران هواپیماهای کهنه، شریک باشد.
میزان صداقت آمریکا در صدور پیام تسلیت سقوط هواپیما، با تصمیم نهایی دولت ترامپ در خصوص برجام و قراردادهای هواپیمایی ایران با شرکت های سازنده هواپیما مشخص خواهد شد.
شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات بر گرفته از سایت تحلیلی خبری عصرایران ، تاریخ انتشار: ۲ اسفند 1396 ، کدخبر: 593425 ، www.asriran.com
ا.ح75
ا.ح75