نرخ بیکاری زمستان سال گذشته را 12.1 درصد اعلام کرد. بررسی روند تغییرات نرخ مشارکت اقتصادی کل کشور نشان می دهد که این شاخص، نسبت به فصل مشابه در سال قبل (زمستان١٣٩٥)، 0.8 درصد افزایش و نسبت به فصل گذشته (پاییز١٣٩٦)، ٠.٤ درصد کاهش داشته است.

در خصوص پیش‌بینی تغییرات نرخ بیکاری در سال 1397، عوامل متعددی اثرگذار خواهد بود که بیش از همه می‌توان به عامل نرخ مشارکت و رشد اقتصادی اشاره کرد.

نرخ مشارکت اقتصادی تحت‌تاثیر تغییرات هرم جمعیتی کشور و برخی عوامل اجتماعی، از سال 1390 به این‌سو با شیب ملایمی افزایش‌یافته است و از رقم 36.9 درصد به 39.4 درصد در پایان 1395 رسیده است.

این روند افزایشی در سال 1396 نیز استمرار داشته است؛ به طوری که نرخ مشارکت اقتصادی در تابستان سال جاری به رقم 41 درصد رسیده است.

افزایش نرخ مشارکت از یک سو و رکود اقتصادی سال‌های 1387 تا 1394 از سوی دیگر، منجر به افزایش نرخ بیکاری در سالهای اخیر شده است. نرخ بیکاری از رقم 10.4 درصد در سال 1392 به 12.4 درصد در سال1395 رسیده است.

نرخ بیکاری در فصل اول و دوم سال 1396 به ترتیب12.6 درصد و 11.7 درصد بوده است. با توجه به روند افزایشی جمعیت فعال و نرخ مشارکت اقتصادی در کشور و با توجه به نرخ رشد اقتصادی پایین سال آینده، احتمال افزایش ملایم نرخ بیکاری در سال آینده وجود خواهد داشت.

پیش از این محمدمهدی بهکیش، اقتصاددان نیز با اشاره به بودجه سال آینده گفته بود: در این شرایط شغل جدید که ایجاد نمی شود هیچ، ما شاهد رشد بیکاری هم متاسفانه خواهیم بود و چالش مهاجرت جوانان و نخبگان از کشور بیشتر می شود.

به گفته وی، لایحه بودجه سال آینده زمینه های لازم برای ایجاد رقابت در اقتصاد ایران را به وجود نیاورده است. مهم‌ترین مساله این هست که اقتصاد ایران باید به سمت رقابتی‌تر شدن برود. منافعی که رقابتی‌تر شدن در اقتصاد خواهد داشت، هزاران خواهد بود و یکی از منافع جنبی که شاید مهم‌تر از خودش باشد مبارزه با فساد است، وقتی رقابت در اقتصاد ایجاد شود، فساد کاهش پیدا می کند؛ نه اینکه کلا از بین ببرد ولی فساد به صورت جدی کاهش پیدا می کند. البته رقابتی شدن هم پیش نیازها و عواملی دارد از جمله واقعی شدن نرخ ارز، قیمت کالاهای مختلف به خصوص کالاهای حوزه انرژی است و... .

فرامرز توفیقی، کارشناس بازار کار نیز درباره وضعیت بیکاری عنوان کرده بود: کم‌رمق‌شدن حرکت اقتصاد ایران در سال گذشته دلیل افزایش نرخ بیکاری است. با توجه به تجربه رشد اقتصادی در سال‌جاری، احتمال می‌رفت که این موضوع در نرخ بیکاری نیز تاثیر‌گذار باشد و روند رو به‌رشد آن را متوقف شود، اما سوال این است که آیا رشد اقتصادی محقق شد؟

وی تصریح کرده بود: واقعیت این است که رشداقتصادی مورد نظر به غایت بی‌کیفیت است و این همان مساله‌ای بود که حتی دستگاه‌های ذی‌ربط داخلی نیز بارها به آن اشاره کرده‌اند. زیرا رشد بی‌کیفیت بنا بر تعریف رشد مبتنی بر خام فروشی، دلالی، سوداگری و ترویج تجارت پول است.

به اعتقاد توفیقی، در حالی که مساله‌ای که برای کشور نجات‌بخش است افزایش فرصت‌های شغلی مولد در کنار افزایش توان رقابت اقتصادی ملی است که ریشه در ارتقای بنیه تولید ملی دارد. واقعیت این است که رشد اقتصادی 95 هیچ یک از این ویژگی‌ها را ندارد بنابراین رشد حاصل شده بیش از اینکه به کار ملت و کشور بیاید به کار رقابت‌های جناحی و سیاسی می‌آید و گرهی از مشکلات کشور باز نخواهد کرد.

وی تاکید کرده بود: گشوده شدن این گره نیازمند توجه به یک واقعیت مهم است و آن هم اینکه ساختار نهادی ایران و طرز نگاه مدیریت اقتصادی کشور به مسائل به طرز افراط‌آمیزی تحت تاثیر منافع بخش‌های غیرمولد است.

این کارشناس بازار کار خاطرنشان کرده بود برای حل مشکل بیکاری باید به‌دنبال راهکارهای بلندمدت و پایدار بود. به این ترتیب که از طریق رشد اقتصادی، بخش تولید و کالا و خدمات فعال شود تا به این ترتیب امکان جذب نیروی کاری که همه‌ساله به بازار افراد جویای کار افزوده می‌شوند، فراهم شود.

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته ازسایت افکار نیوز، تاریخ انتشار 8اردبیهشت 97، کدخبر: 286509،www.afkarnews.com