شعار سال: فعالان سیاسی اصلاحطلب در بیانیهای خطاب به مردم ایران ضمن حمایت از راهکارهای پیشنهادی اخیر رئیس دولت اصلاحات، پیشنهادات خود را برای برون رفت از شرایط موجود کشور ارائه دادند. بیانیه این اصلاحطلبان که دو روز پس از انتشار راهکارهای 15 گانه سید محمد خاتمی، رئیس دولت اصلاحات مطرح شده چکیده چارهجویی آنها در رویارویی با مشکلات سیاسی و اقتصادی داخلی و رهیافتهای پیشنهادیشان برای مسائل مطرح در سیاست خارجی است. اگر چه همپوشانی قابل توجهی با ایدههایی دارد که در مواضع خاتمی مطرح شد.
بهزاد نبوی، محمد سلامتی، محسن آرمین، مصطفی تاجزاده، فیضالله عرب سرخی، محمد کیانوش راد و عبدالله ناصری که نامشان در زمره تدوینکنندگان این بیانیه آمده است با اشاره به تجمعات اعتراضی که اخیراً در معدودی از شهرها شکل گرفت به تشریح ارزیابی خود از دلایل مشکلات زیرساختی نظیر بحران کم آبی و مشکلات زیست محیطی، بحرانهای فرهنگی و اجتماعی، معضلات سیاسی و بهصورت خاص مشکلات اقتصادی کشور پرداختند.
آنها با اشاره به وضعیتی که در پی سیاستهای «توقف سرمایه گذاریهای بزرگ»، «حیف و میل درآمدهای نفتی در مناسبات فسادانگیز» دولت یازدهم میراثدار آن شد، استفاده از فرصت برجام را در گرو بازنگری و تحول در حوزه سیاست خارجی دانسته و افزودند: «متأسفانه نه تنها چنین تجدید نظری رخ نداد بلکه با شدت بیشتری بر راهبردهای گذشته تأکید شد. با اتخاذ مواضع و برخی اقدامات تنشآفرین و ماجراجویانه از یک سو و روی کار آمدن ترامپ و قدرت گرفتن افراطیون جمهوریخواه در امریکا از سویی دیگر دور جدیدی از همافزایی متقابل تندروی در دو کشور شکل گرفت و با اعلام خروج امریکا از برجام این فرصت تاریخی برای سرمایهگذاری و حل مشکلات اقتصادی کشور عملاً از دست رفت».
نویسندگان این بیانیه با بیان این اعتقاد که در چنین شرایطی استفاده از ظرفیتهای اجتماعی و جلب مشارکت و همکاری مردم در کاستن از شدت بحرانها و کنترل نتایج مشکلات میتواند تا حدود زیادی چارهساز باشد، افزودند: «اما ضعف مدیریت، مصلحتاندیشیهای غیر واقعبینانه و بویژه عدم برخورد شفاف با جامعه از یک سو و اصرار برخی بخشهای حاکمیت به روشهای گذشته و بیتوجهی به مطالبات اجتماعی از سوی دیگر بر حجم نارضایتیها میافزاید».
نویسندگان اصلاحطلب بیانیه با ابراز تأسف از «کاهش اطمینان و امید مردم نسبت بهکارآمدی روشهای اصلاحطلبانه» تصریح کردند: «افراطیون داخلی این روند را به علت کاهش اقبال جامعه به اصلاحطلبان مثبت ارزیابی کرده بر شدت مواضع رادیکال برای زمینگیر کردن دولت میانه رو میافزایند، غافل از آنکه ناامیدی و کاهش اقبال جامعه به اصلاحطلبان عملاً به معنای ناامیدی از امکان و فایده راهکارهای درون نظام برای حل مشکلات و تأمین مطالبات اجتماعی است.»
آنها با تأکید بر اینکه حل مشکلات ملی نیازمند نگاه و رویکرد ملی است و نمیتوان با رویکردهای حزبی و جناحی به توفیق در این مسیر امید بست، راهکار را در «نگاه به آینده به جای ماندن در گذشته و منازعه و مناقشه بر سر شناسایی و محاکمه مقصر و نیز اجتناب اکید از درگیریهای جنجالبرانگیز جناحی و گروهی که نتیجه آن عمده شدن مسائل فرعی و غفلت از مشکلات اصلی جامعه و کشور است» جستوجو کردند.
نویسندگان این بیانیه سپس به بیان پیشنهادهای خود برای مواجهه و حل معضلات و بحرانها در حوزههایی از جمله حوزه خارجی پرداخته و با بیان اینکه «سیاستهای یک جانبه و زورگویانه دولت کنونی امریکا علیه ایران و شکاف و اختلاف مواضعی که امروز میان اتحادیه اروپا و امریکا به وجود آمده است» فرصتی مغتنم را در اختیار ایران قرار داده است، گفتند: «اتخاذ مواضع عاقلانه و دقیق برای استفاده از این فرصت مغتنم در جهت منافع ملی و کاهش بحرانهای اقتصادی یک مسئولیت ملی است و عدم بهای لازم یا از دست دادن آن همچون فرصتهای گذشته لطمههای جبرانناپذیری را بر منافع ملی کشور در پی خواهد داشت.»
آنها با تأکید بر ضرورت قرار گرفتن دیپلماسی ایران بر مدار نزدیکی متوازن هرچه بیشتر با اروپا، روسیه و چین افزودند: «باید توجه داشته باشیم ایستادگی اروپا در قبال یکجانبهگرایی امریکا و تلاش برای حفظ برجام، نه به خاطر ایران، بلکه به خاطر حفظ هویت و استقلال خویش در برابر امریکا است. بنابراین تهدید ایران به خروج از برجام نه تنها سودی برای ما ندارد، بلکه این دولتها و حتی روسیه و چین را که امکانات محدودی برای ایستادگی در برابر امریکا دارند تحت فشار مضاعف قرار خواهد داد و مواضع آنها را در حمایت از برجام تضعیف خواهد کرد». در حوزه اقتصادی این بیانیه، توسعه سرمایهگذاری را مد نظر قرار داده و یادآور شد: «شفافسازی عرصه فعالیت اقتصادی، مبارزه قاطع با فساد و رانتخواری در این عرصه، خروج کامل نهادهای نظامی و امنیتی از حوزه فعالیتهای اقتصادی و ایجاد امنیت در فضای کسب و کار اقدامات مبرم و عاجلی هستند که ضمن ترغیب بخش خصوصی به سرمایهگذاری در بخشهای تولیدی زمینه را برای گام دوم یعنی ورود سرمایههای خارجی در بخشهای مختلف اقتصادی کشور فراهم میکند.»
نویسندگان این بیانیه همچنین در حوزه داخلی بر «ضرورت وحدت و حفظ همبستگی ملی» تأکید کرده و افزودند: «توجه به مطالبات قانونی و انسانی اقوام، مذاهب و اقشار و گروههای خواهان عزت و سربلندی ایران و به رسمیت شناختن مشارکت آنان در اداره امور کشور اگر چه میباید یک اصل ثابت و همیشگی در اداره کشور باشد، بویژه در شرایط کنونی یک ضرورت حیاتی است.»
در این بیانیه با اشاره به اینکه اقداماتی نظیر دستگیری فعالان محیط زیست، صدور احکام علیه دانشجویان معترض، معلمان، کارگران، فعالان مدنی و رسانهای نه تنها سودی برای کشور و نظام ندارد بلکه موجب فرسایش ظرفیت و توان ملی در مقابله با مشکلات و تهدیدها میشود ابراز عقیده شده است: «از جمله مهمترین اقدامات برای جلب اعتماد جامعه و تقویت حس همبستگی ملی اعلام عفو عمومی چهرههای مورد احترام ملت است. این گونه اقدامات بیش از هرچیز اعتماد جامعه را نسبت به وجود عزم و ارادهای قاطع در تغییر رویکردهای کلان در اداره کشور و در نتیجه امید جامعه به حل مشکلات را تقویت میکند. طبیعتاً این مسئولیت بیش از هر کس متوجه مدیریت و نهادهای عالی تصمیمگیر کشور است.»
فعالان اصلاحطلب همچنین بر ضرورت توجه بیشتر به رویکردهایی چون «به رسمیت شناختن خواست و اراده مردم در اداره امور کشور»، «چشمپوشی از قرائتهای انحصارگرایانه از نظام اسلامی به نفع برداشتهای مردمسالارانه و سازگار با مقتضیات جهان جدید»، «اجتناب از رویکرد امنیتی به عرصه فعالیتهای حزبی و مدنی» و «صداقت و شفافیت در اظهارات مسئولان و نبود تضاد آشکار میان اظهارات و اقدامات آنان»، افزودند: «پنهانکاریهای محافظهکارانه، خلافگوییهای مصلحتاندیشانه و تکذیبهای بیپایه از بیم ایجاد تشویش و نگرانی در جامعه یا به انگیزه پنهان کردن قصورها و تقصیرها آن هم درحالی که مردم مشکلات و نابسامانیها را به وضوح تمام لمس میکنند، سبب خشم و عصبانیت جامعه و بیاعتمادی به صداقت مسئولان میشود. باید به شعور مردم احترام گذاشت و به بلوغ و قدرت تشخیص آنان اعتماد کرد. مشکلات را شفاف و صادقانه با جامعه در میان گذاشت و برای رفع موانع از آنان کمک خواست. یکی از راهکارهای مهم در احترام و اتکا به قدرت تشخیص جامعه برگزاری رفراندوم بهمنظور کسب نظر جامعه در مورد معضلاتی است که به هر علت یا دلیلی بهسادگی قادر به اتخاذ تصمیمی قاطع در باره آنها نیستیم و با به تعویق انداختن حل آنها هزینههای سنگینی را متحمل میشویم.»
در بند پایانی پیشنهادات این بیانیه «تقویت کادر مدیریت اجرایی کشور» مورد تأکید واقع شده و آمده است: «تقویت هرچه بیشتر مدیریت اجرایی کشور با به کارگیری کادر خبره و پرتحرک در استفاده صحیح از امکانات و ظرفیتهای موجود میتواند پیامدهای منفی مشکلات و بحرانهای موجود را کاهش دهد»... «موقعیت شناسی، تشخیص و اقدام بموقع رئیس محترم جمهوری در این زمینه میتواند در جلب اعتماد افکار عمومی بسیار مؤثر باشد. در غیر این صورت تغییر کادر مدیریت کشور از طریق راهکارهایی نظیر استیضاح و تشدید مخالفتها و کارشکنیها علیه دولت برای کنار گذاشتن عمرو و بهکار گرفتن زید در شرایط بحرانی کنونی قطعاً نتیجه عکس در پی خواهد داشت.»
سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه ایران ، تاریخ انتشار ------، کدمطلب: 477505، www.iran-newspaper.com