سرزمین هگمتانه به عنوان پایتخت تاریخ و تمدن ایران زمین و مهد تمدنهای باستانی، آثار و ابنیه تاریخی بسیاری را در دامان خود جای داده است که از میان این آثار جاودانه میتوان وجود مقبره چند پیامبر را نام برد.
همدان نیایشگاه انبیا و نمازگاه صحابهشاید اقرار نباشد، اگر همدان را نیایشگاه انبیا و نماز گاه صحابه بنامیم چراکه در شهر همدان و دیگر مناطق استان آرامگاههای چند نبی الهی قرار دارند.
«حجی» نبی (ع) در مسجد پیغمبر (ص) همدان، «حیقوق» نبی (ع) در شهر تویسرکان، حضرت «شیث» نبی (ع) در روستای شیث (از روستاهای قهاوند) و حضرت «خضر» نبی (ع) در نزدیکی روستایی به همین نام در همدان سالهای درازی است که به خواب ابدی فرو رفتهاند و همدان از قرنها پیش میزبان این فرستادگان الهی بوده است که در این گزارش به بیان ویژگیهای آرامگاه حیقوق» نبی (ع) در شهر تویسرکان میپردازیم.
حضرت حیقوق نبی (ع) از انبیای بنی اسرائیل و از نسل حضرت موسی (ع) است که ۶۰۰ سال پیش از میلاد مسیح (ع) میزیسته و کلمه حیقوق در زبان عبری به معنای «در آغوش گرفتهشده» است و بر همین اساس نقل شده زمانی که حضرت حیقوق (ع) طفلی بود، به خواهش مادرش عمر دوباره به او بخشیده شد و به این ترتیب که مادرش طفل مرده را در بغل کشید و در بسترش خوابانید، سپس به نماز ایستاد و پیش از آنکه نمازش تمام شود، طفل زنده شد و بر همین اساس، نام حیقوق را بر طفل گذاشتند.
حیقوق نبی (ع) در سال ۶۰۷ سال پیش از میلاد مسیح (ع) همزمان با سال سلطنت «یهو یاحیم» و پس از شعیای نبی (ع) به پیامبری مبعوث شد و گفته شده که او در عصر خود بعثت پیامبر گرامی اسلام (ص) را بشارت داده است.
از محل و تاریخ دقیق تولد حضرت حیقوق (ع) اطلاع کافی در دست نیست اما آنچه از مجموع نوشتههای مورخان و محققان دانسته میشود آن است که زمانی مدیر و نگهبان مراسم مذهبی معبد حضرت سلیمان (ع) در اورشلیم بوده است و پس از آنکه بختالنصر پادشاه جبار کلده (بابل) اورشلیم را تسخیر کرد، حیقوق نبی (ع) به همراه عده زیادی از یهودیان و از جمله حضرت دانیال (ع) به اسارت سپاهیان بختالنصر درآمد و آنها را به بابل انتقال دادند و سالهای طولانی در اسارت ماندند تا آنکه در سال ۵۳۸ پیش از میلاد مسیح (ع)، کوروش بهعنوان پادشاه ایران و مؤسس سلسله هخامنشی بابل را فتح کرد و دستور آزادی همه اسرا و زندانیان بنی اسرائیل را صادر و آنها را برای بازگشت به اورشلیم تشویق کرد.
ظاهراً پس از آزادی یهودیان از اسارت بابل آن حضرت به اتفاق عدهای از پیروان خود راه ایران را در پیش گرفت و در محل فعلی تویسرکان ساکن شد و در همین محل هم رحلت کرد و به خاک سپرده شد.
مقبره حیقوق نبی (ع) از قدیمیترین آثار تاریخی تویسرکان استمقبره حیقوق نبی (ع) از قدیمیترین آثار تاریخی تویسرکان است که حدود دوهزار و ۵۰۰ سال قدمت دارد و ساختمان آرامگاه حیقوق نبی (ع) نیز یکی از بناهای قدیمی ایرانیان است که با توجه به سبک معماری جالب آن به احتمال زیاد به دوره سلجوقیان مربوط است.
بنای آرامگاه که از فاصله دور مانند یک برج مدور با سقف مخروطی به نظر میرسد بدنه هشت سطحی دارد و ارتفاع آن به ۱۲ متر میرسد و سقف بنای مقبره حیقوق نبی (ع) که شکل عجیب و جالبی دارد شاید در میان سقف تمام بناهای تاریخی ایران بینظیر باشد و آنرا نمونهای از آثار با ارزش معماری قدیم ایران میتوان دانست.
این مقبره یک ورودی دارد که فعلاً درب آهنی دو لنگه مشبک در آن نصب شده و بالای آن بهشکل درهای کتیبهای قوسیشکل است اما در گذشته یک در سنگی یکتکه بزرگ داشت که بهسختی روی پاشنه حرکت میکرد و اکنون محل و موقعیت آن سنگ نامعلوم است.
قبر این پیامبر دقیقاً در وسط صحن قرار گرفته و روی آن سنگی کار گذاشته شده و کتیبهای به خط فارسی و عبری در آن حک شده و روی سنگ قبر، یک صندوق چوبی قرار دارد که با پارچه سبزی پوشیده شده و روی یکی از سطوح جانبی آن نیز تاریخچهای از حیقوق نبی (ع) درج شده است.
تصویر حیقوق نبی در موزه واتیکان وجود داردحیقوق نبی بین سالهای ۶۰۰ تا ۶۵۰ قبل از میلاد میزیسته و مقبره وی هم اکنون در جنوب غربی شهرستان تویسرکان واقع شده و موضوع جالب توجه در خصوص این پیامبر آن است که تصویر وی هماکنون در موزه واتیکان وجود دارد.
طبق بررسیها ساختمان این مقبره، قبل از استیلای اعراب بنا شده و در برههای از زمان نیز تخریب میشود، ولی بعدها عدهای از خیرخواهان شهر به تعمیر آن همت میگمارند و در حفاریهای سال ۱۳۶۸ نیز بقایای حصار مربع شکل با چهار برج در اطراف آن مشخص شده که به نظر میرسد از خود بنا قدیمیتر باشد.
مقبره حیقوق نبی (ع) که از قدیمیترین آثار تاریخی تویسرکان به شمار میرود این روزها در تکاپوی میزبانی از گردشگران است وبرای میزبانی شایسته از مسافران نوروزی آماده میشود.
مدیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان تویسرکان در همین خصوص و برنامههای پیش بینی شده برای میزبانی از مسافران گفت: شهرستان تویسرکان از نظر تنوع، قدمت و ارزش آثار رتبه دوم استان پس از شهرستان همدان را دارد.
تویسرکان ۲۲۱ اثر تاریخی و جاذبه گردشگری داردمیثم الوندی عنوان کرد: شهرستان تویسرکان از ۲۲۱ اثر تاریخی و جاذبه گردشگری برخوردار است که ۱۸۷ مورد از آنها مربوط به بناهای تاریخی و ۳۴ مورد نیز مربوط به فضاهای طبیعی هستند.
وی با بیان اینکه بناهای تاریخی و دیدنی تویسرکان مهیای میزبانی از مسافران است، گفت: آرامگاه حیقوق نبی (ع)، عمارت مسعودی به عنوان موزه تاریخ و فرهنگ، آرامگاه میر رضی و کاروانسرا و پل تاریخی شاه عباسی فرسفج برای میزبانی از مسافران مهیا شده است.
وی ادامه داد: همچنین موزه و سفره خانه سنتی حمام تاریخی سرابی، مسجد جامع سرابی، خانه دکتر اقتداری، بازار سرپوشیده تاریخی، مدرسه شیخ علیخان زنگنه، قلعه اشتران، پارک کمر بسته سرکان و مسجد و چنار باغوار از دیگر جاذبههای تاریخی تویسرکان به شمار میروند.
الوندی منطقه حفاظت شده خان گرمز، دره شهرستانه، دره گزندر و منطقه سرکان را از جاذبههای طبیعت گردی شهرستان تویسرکان برشمرد و اضافه کرد: امور مربوط به حوزه میراث فرهنگی برای استقبال از میهمانان نوروزی در این اماکن به خوبی انجام شده است.
اجرای ۱۵ برنامه نوروزگاهی در شهرستان تویسرکانوی با بیان اینکه امسال برای اجرای ۱۵ برنامه نوروزگاهی در ایام تعطیلات نوروز در شهرستان تویسرکان برنامه ریزی شده است، گفت: برگزاری کارناوال شادی نوروز سلام، ویژه برنامه تحویل سال نو، استقبال از اولین مسافران نوروزی تویسرکان و جشن کودک، خانواده و گردشگری مدنظر است.
وی از برگزاری جشنواره آش و شیرینی خانگی در تویسرکان خبر داد و گفت: گردهمایی نوروزی شعر و موسیقی تویسرکان، جشنواره فرهنگی ورزشی شهر فرسفج و سرکان، تور طبیعت گردی و جشنواره غذا در روستای اشتران نیز از دیگر برنامهها است.
الوندی با تاکید بر اینکه نمایشگاه صنایع دستی نیز در مناطق گردشگری تویسرکان دایر میشود، گفت: برگزاری تئاتر همراه با موسیقی محلی نیز در برنامهها قرار دارد.
رئیس اداره اوقاف و امور خیریه شهرستان تویسرکان نیز از برگزاری آئین معنوی تحویل سال نو، در آستان مقدس امام زادگان (ع) در این شهرستان خبر داد.
برگزاری مراسم نوروز در بقعه متبرکه حیقوق نبی (ع) تویسرکانحمید رضا نوروزی افزود: آستان مقدس امامزاده محمد (ع) روستای شأن آباد و بقعه متبرکه حیقوق نبی (ع) تویسرکان محل برپایی این آئین در شهرستان تویسرکان است.
نوروزی با اشاره به برگزاری طرح نوروزی آرامش بهاری، اضافه کرد: این طرح در ۱۱ بقعه متبرکه سطح شهرستان تویسرکان همراه با اقامه نماز جماعت، برپایی غرفههایی مانند کودک و نوجوان، عفاف و حجاب، پاسخگویی به سوالات دینی مسافران و گردشگران تا ۱۴ فروردین ۹۸ برگزار میشود.
فرماندار تویسرکان نیز از برگزاری ۲۰ برنامه شاخص در تعطیلات نوروز در شهرستان تویسرکان خبر داد و گفت: مهیای میزبانی از مسافران هستیم.
حبیب مومیوند عنوان کرد: برنامههایی همچون جشنوارههای غذاهای سنتی و بازیهای بومی محلی و تور تویسرکان گردی و جشن شعر و تئاتر نوروزی در تویسرکان برگزار میشود و همه اعضا ستاد خدمات سفر این شهرستان آماده پذیرایی از مسافران نوروزی هستند.
وی جذب گردشگران در ایام نوروز را زمینه ساز توسعه اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی تویسرکان دانست و اضافه کرد: مجموعه دستگاههای اجرایی ذی ربط باید با برقراری تعامل بیش از پیش با مردم شهرستان بستر را برای جذب بیشتر گردشگران فراهم آورند.
تویسرکان با جاذبههای گردشگری همچون آرامگاه حیقوق نبی (ع) فرصتی برای سفرهای نوروزی است که امیدواریم در سبد سفر مسافران قرار گیرد و تویسرکان نیز میزبانی شایسته ای از میهمانان داشته باشد.