شعار سال: شبکه تی‌آر‌تی ترکیه گزارش کرد: از زمان توقیف نفتکش انگلیسی از سوی ایران «حفظ امنیت ناوبری دریایی» در تنگه هرمز به موضوع محوری گفتگوی میان سران اروپایی تبدیل شده است و در این راستا آنها چندین پیشنهاد برای حل موضوع ارائه و حتی برای این موضوع اقدام به میانجی‌گری کرده‌اند تا راه حلی که به زیان ناوبری دریایی در منطقه نباشد، ارائه کنند؛ ولی تاکنون به توافقی دست نیافته‌اند.

به نظر می‌آید توقیف نفتکش انگلیسی از سوی ایران در راستای قوانین ناوبری دریایی نفتکش‌ها در تنگه هرمز انجام شده است، موضوعی که البته غربی‌ها قبول ندارند و به همین بهانه خواهان ایجاد ائتلافی برای حفظ امنیت ناوبری دریایی در منطقه هستند. از آن زمان به بعد پرونده حفظ امنیت ناوبری دریایی در تنگه هرمز که محل انتقال حدود یک‌پنجم تولیدات نفتی جهان است، به چالش مهمی فراروی انگلستان و آمریکا تبدیل شده است.

تاکنون پیشنهادات زیادی برای حل مشکل به صورتی که به زیان هیچ‌یک از طرف‌ها نباشد و به ناوبری دریایی در منطقه کمک کند، ارائه شده است و همه خواهان برقراری امنیت در این تنگه راهبردی هستند که خلیج فارس را به دریای عمان و دریای عرب وصل می‌کند.

پلیس جهانی

خلاف سال‌های گذشته که سیاست خارجی آمریکا در مدیریت تحولات جهانی متمرکز بود؛ این‌بار واشنگتن نمی‌خواهد نقش پلیس را در تنگه هرمز بازی کند، موضوعی که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا بر آن تأکید کرده و گفته است که آمریکا این‌بار قصد ندارد نقش حمایتی و پشتیبانی نفتکش‌ و کشتی‌های کشورهای سرمایه‌دار و نفت‌خیز را بازی کند؛ اظهاراتی که مایه سرخوردگی بسیاری از متحدانش در جهان ازجمله عربستان و امارات شد.

سؤال جدی‌ای که در این راستا مطرح می‌شود، این است که حضور نیروهای آمریکایی در منطقه خلیج فارس چه معنایی می‌تواند داشته باشد؛ این در حالی است که آمریکا تلاش می‌کند نقش پلیس را برای کشورهایی همچون چین و ژاپن که غنی از نفت هستند بازی نکند. آمریکا همچنین می‌خواهد پلیس کشورهای دوست و متحد خود در منطقه ازجمله عربستان و امارات نباشد؛ بنابراین اقدام آنها در ایجاد ائتلاف حفظ امنیت ناوبری دریایی چه معنایی می‌تواند داشته باشد؟

واشنگتن نخستین‌بار ایده ایجاد این ائتلاف را در خلال نشست وزیران دفاع کشورهای عضو ناتو در بروکسل که ۲۷ ژوئن (ششم تیرماه سال جاری) برگزار شد، مطرح کرد ولی فرانسه و آلمان با آن مخالفت و نگرانی خود را از احتمال کشیده شدن دامنه این ائتلاف نظامی به تقابل میان آمریکا و ایران ابراز کردند. آمریکا بار دیگر در هفتم جولای (۱۶ تیرماه سال جاری) این موضوع را مطرح کرد و خواستار ایجاد ائتلاف برای حفظ امنیت آب‌های راهبردی و سواحل ایران و یمن شد؛ با این وجود به نظر می‌آید بی‌تمایلی کشورهای غربی برای چنین طرحی دولت ترامپ را در موضعی منفعلانه نسبت به جنگ نفتکش‌ها قرار داده است؛ چه اینکه مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا چند روز پیش گفته بود کشورش مسئول پشتیبانی از نفتکشهای انگلیسی نیست.

طرح انگلیس

بعد از اینکه انگلستان به آمریکا جواب منفی داد، اروپایی‌ها با چالش و ابهامی به نام پشتیبانی نشدن امنیت نفتکش‌ها در تنگه هرمز مواجه شدند و بنابراین طرحی را با محوریت دولت انگلستان ارائه کردند. جرمی هانت، وزیر امور خارجه انگلستان گفت که کشورش در تلاش است «نیروهای پشتیبان ناوبری دریایی اروپا» را در خلیج فارس تشکیل دهد، وی تأکید کرد لندن هیچ قصدی برای تقابل با ایران ندارد. هانت که مقابل نمایندگان مجلس انگلستان صحبت می‌کرد، گفت: ما در تلاشیم تا مأموریت پشتیبانی ناوبری دریایی اروپا را برای تضمین عبور امن نفتکش‌ها در این منطقه حیاتی تعریف کنیم، ولی این سیاست در راستای سیاست فشار آمریکا بر ایران نیست.

واکنش ایران

در تهران همچون مخالفت با پیشنهاد آمریکا، پیشنهاد انگلستان نیز رد شد، چه اینکه ایران اعلام کرد نیروهای خارجی باید مسئولیت حفظ امنیت ناوبری دریایی را به کشورهای منطقه بسپارند و در امور منطقه دخالت نکنند. جمهوری اسلامی ایران بارها مسئولیت حفظ امنیت ناوبری دریایی در منطقه را پذیرفته و اعلام کرده است که به دنبال خروج آمریکا از توافق هسته‌ای اجازه نمی‌دهد واشنگتن صادرات نفت ایران به کشورهای دیگر را متوقف کند و آن را به صفر برساند. سیدعباس عراقچی، معاون وزیر امور خارجه کشورمان در خلال سفر خود به پاریس گفته بود که ایران امنیت تنگه هرمز را برقرار می‌کند و به هیچ‌کس اجازه نمی‌دهد امنیت این گذرگاه حساس دریایی را برهم بزند.

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری دانشگاه آزاد اسلامی ، تاریخ انتشار4مرداد 98، کد خبر: 406933، www.ana.ir