شعار سال: اطلاع رسانی درباره یک اتفاق مهم در کشور دوباره بین مسئولان وارد پروسه میدانستیم و نمیدانستیم افتاده است. دیروز علی ربیعی اظهارات جدیدی درباره زمان اطلاع اعضای دولت و رئیس جمهوری از واقعیت حادثه سقوط هواپیمای اوکراینی را مطرح کرد. هرچند به زعم مسئولان آنها در تلاش برای شفاف سازی هستند، اما اعتماد افکار عمومی به این نوع خبررسانی مسئولان خدشهدار شده است. در ارتباط با این موضوع محسن غرویان، فعال سیاسی و استاد حوزه علمیه قم و دانشگاه به «همدلی» میگوید: «مردم در حال حاضر سوالات و توقعات زیادی در این باره دارند. مطالبه اصلی مردم این است که مسئولان دروغگویی را کنار بگذارند و رابطه مردم و حاکمیت و دولت بر مبنای شفافیت باشد. حاکمیت باید مردم را خودی بداند و مردم خودش را بیگانه فرض نکند. این خواسته مردم است.
خطرات تلقی از تصمیمات پشت پرده
غرویان ادامه میدهد: این تناقضگوییهایی که به آن اشاره کردید، واقعا مردم را کلافه کرده است. هر کجا ما با مردم مینشینیم و صحبت میکنیم و به میان شهروندان میرویم، صبحت سر همین مسئله است که چرا این چنین است و چرا اینقدر تناقضگویی وجود دارد. مردم میگویند معلوم است که پشتپرده یک خبرهای دیگری هم هست و پشتپرده حاکمیت یک تصمیماتی گرفته میشود. این تلقی «پشتپرده تصمیمگیری کردن» خیلی خطرناک است. این تلقیهای مردم برای رابطه بین دولت و ملت بسیار خطرناک است. این حالت رابطه اعتمادی را که در این میان وجود دارد، خدشهدار کرده است.
این فعال سیاسی میافزاید: نباید مردم این احساس را در همه شئون پیدا کنند و یقین پیدا کنند که هر اتفاقی میافتد یک پشتپرده دارد. امروز متاسفانه اینطوری شده است. ببینید من هم مثل شما این سوالات را از مردم بسیار شنیدهام؛ اینکه مسئولان بیایند توضیح شفاف بدهند و یک بار برای همیشه این مسئله را حل کنند. در این میان کانونهای قدرت و تصمیمگیری متعدد شده است. برای مثال دولت طوری صحبت میکند که انگار در جای دیگری یک سری تصمیماتی گرفته شده است که دولت و رئیس دولت از آن بیخبر است.
بیاطلاعی از حوادث مهم
این استاد دانشگاه بیان میکند: در طرف دیگر ماجرا سردار حاجیزاده طوری صحبت میکند که دولت را بیگناه میداند و میگوید که دولت هیچ تقصیری ندارد و سارمان هواپیمایی تقصیری ندارد. این به این معناست که یک جای دیگری این تصمیمات گرفته شده است که دولت از آن بیخبر بوده است. این یعنی موازیکاری؛ این وضعیت نشان میدهد که حتی خود مسئولان هم به یکدیگر این مسائل مهم را اطلاع نمیدهند و از همدیگر پنهانکاری میکنند. در حالی که مردم اداره این کشور را به دست این مسئولان سپردهاند. وقتی در این مدیران رده بالا چه نظامی و چه غیرنظامی پنهانکاری وجود داشته باشد، آن یکی به این یکی اطلاع ندهد، دیگر چه توقعی باید داشت؟ سوال مردم اکنون همین است. چرا باید مدیریت در سطح کلان کشور اینگونه باشد که در درون خودشان هم مخفیکاری وجود داشته باشد؟ شهید بهشتی در ویدئویی که از او منتشر شده به صراحت میگوید: «با دروغ نمیشود کشور را مدیریت کرد، با دروغ نمیشود حکومت کرد». مردم همه اینها را میفهمند. جوانان به این موارد پی میبرند. ببینید این اتفاقات باید برای ما درس بزرگی باشد که شفافیت را مسئله مهمی بدانیم؛ بدانیم که مخفیکاری به اعتماد عمومی و به کشور ضرر میزند.
غرویان میافزاید: این هم که آقای حاجیزاده گفتند باز هم ابهام دارد. وقتی او میگوید که من صبح چهارشنبه اطلاعات را به مقامات بالا دادهام، این مقامات بالا چه کسانی هستند؟ ایشان در این باره توضیح ندادند و مشخص نشد که مقامات بالا یعنی چه؟ یعنی کی؟ آیا مقامات نظامی بودند؟ مقامات دولتی بودند؟ یا ترکیبی از هر دو بوده. بالاخره منظور چه کسانی هستند؟ این سوال مردم است و حق دارند بفهمند. این موارد همچنان در پردهای از ابهام هستند و مردم سوالهای بسیاری دارند که هنوز پاسخ مشخصی به آنها داده نشده است. امیدواریم که زوایای پنهان دیگر و بیشتر این ماجرا برای مردم روشن شود.
این فعال سیاسی در پاسخ به این سوال که چرا برای مردم روایت غیررسمی از روایت رسمی و دولتی اعتبار بیشتری دارد و چرا دولت و حاکمیت به جای شفافسازی به این سمت رفتهاند؟ توضیح میدهد: این حالت و این وضعیت به تدریج بهوجود آمده است. ماجراهای قبلی هم اتفاق افتاده است و واقعا یک واقعه ملی بوده است و همه ملت در پی علل و عوامل آن واقعه بودند، ولی حاکمیت پاسخ شفافی نداده و فلان مسئله را تحتالشعاج فلان مسئله قرار داده که از ذهن مردم پاک شود. مردم هم وقتی زمان میگذرد دیگر تمایلی به پیگیری موضوع ندارند. هر چند که موضوع را ول میکنند و رغبتی برای ادامه دادنش ندارند، اما نحوه پاسخگویی به این وقایع در یک گوشه از ذهن و ناخودآگاهشان میماند و به مرور زمان که جمع میشود، موجبات سلب اعتماد را فراهم میکند و این بیاعتمادی است که در جامعه حکومت میکند.
او اضافه میکند: در ادامه مردم برای پیگیری اتفاقات کشور به شبکههای خارجی روی میآورند و دیگر رسانههای داخلی را به رسمیت نمیشناسند. دیگر به صداوسیمای خودمان و اخبار داخلی رسانههای خودمان شک میکنند. وقتی مسائل به صورت شفاف از طریق مسئولان برای آنها توضیح داده نشود، مجبور هستند و چارهای هم ندارند که برای دستیابی به حقیقت به شبکههای خارجی روی بیاورند. باید جلوی این رویه گرفته شود. اگر این روند ادامه پیدا کند اسباب تزلزل و بیاعتمادی میشود و حمایتی که دولت و ملت باید داشته باشند کمرنگ خواهد شد.
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه همدلی، تاریخ انتشار: 24 دی 1398، کدخبر: 1340 ، www.hamdelidaily.ir