شعار سال: ابوالقاسم رحمانی، دبیرگروه جامعه طی یادداشتی در روزنامه «فرهیختگان» نوشت: صفحه شخصی امیر مقصودلو (تتلو) بسته می‌شود، اینفلوئنسر‌های فضای مجازی به‌جان هم می‌افتند، پیام صادقیان و تهی و تتلو و علیشمس و ساشا و احلام دعوای زرگری به‌راه می‌اندازند و حواس مردم را به‌خود جلب و به کیلو‌های اینستاگرامی‌شان اضافه می‌کنند، تبلیغات سایت‌های شرط‌بندی در کانال‌های مختلف اوج می‌گیرد، کرونا فضای مجازی را در کما فرومی‌برد و سطح گزینه‌ها به شرط‌بندی روی بازی تیم‌ها در لیگ بلاروس به‌عنوان تنها لیگ فوتبال درجریان در دنیا بعد از تعطیلی فعالیت‌های ورزشی به‌خاطر شیوع کرونا می‌رسد و وقتی خیلی خوب جواب نمی‌دهد روی تعداد مرده و زنده ناشی از کرونا قمار می‌کنند. یکی از همین کانال‌های ورزشی در تبلیغ یکی از سایت‌های شرط‌بندی نوشته بود که تعداد فوتی‌ها و مبتلایان به کرونا برای روز بعد چقدر خواهد بود و....

شاید اولین مواجهه خودم با ماجرای شرط‌بندی در فوتبال، برگه‌های کاغذی بود که دکه‌های روزنامه‌فروشی و برخی مغازه‌ها در شهر‌های شمالی کشور می‌فروختند. اسم‌های عجیب‌وغریبی هم داشتند و در انتهای نام‌شان یک خزری، طبرستانی، شمالی چیزی می‌چسباندند و کاغذ‌هایی پر از نام تیم‌های مختلف فوتبال از کشور‌های مختلف دنیا حتی لیگ‌های دسته چندم و گمنام کشور‌های ناشناخته در دنیای فوتبال را ردیف می‌کردند و کسی که اهل این شرط‌بندی‌ها بود از هر طریقی شده نام و تاریخچه بازی‌های این تیم‌ها را پیدا می‌کرد و پیش‌بینی‌اش را می‌نوشت و تا ساعت مشخصی برگه‌ها را تحویل همان دکه یا مغازه می‌داد، البته با پولی که درنظر می‌گرفت و اگر می‌برد فردای همان روز از همان دکه یا مغازه چند برابر پول شرط‌بندی‌اش را نقدی می‌گرفت و اگر هم می‌باخت که هیچ، دوباره برگه‌ای جدید و پول و برد و باخت!

حالا، اما چندسالی است که شمایل شرط‌بندی‌های فوتبالی تغییرات چشمگیری کرده است، کافی است یکی از کانال‌های پرمخاطب و اغلب زرد فضای مجازی را در تلگرام یا صفحات آن‌ها را در اینستاگرام باز کنید، فورا با انبوهی از لینک‌ها و تبلیغات سایت‌ها و صفحات اینترنتی شرط‌بندی و بت‌های فوتبالی روبه‌رو می‌شوید. دیگر خبری از آن برگه‌های کاغذی نیست، نه پول نقدی وجود دارد و نه قرار است سر ساعت مشخصی چیزی را تحویل کسی بدهید. همه‌چیز در بستر اینترنت و فضای مجازی شکل می‌گیرد. سایت‌هایی که مدیران آن‌ها در کشور‌های خارجی درحال طعمه پهن کردن برای جوانان و نوجوانانی هستند که می‌خواهند از این طریق و کسب‌درآمد از این راه، جیب‌شان را در این وضعیت اقتصادی نابسامان پرکنند.

گزارش و خبر پیرامون این مساله بسیار نوشته شده است، روزنامه‌ها، سایت‌ها و حتی همان کانال‌ها و صفحات مجازی هر یک به‌حد اطلاعات و توان خود درجهت رمزگشایی از فعالیت این سایت‌های شرط‌بندی و پشت پرده این تجارت عظیم برآمده‌اند و محتوا‌هایی را تولید کرده‌اند. براساس همین اطلاعات و گزارش‌ها مشخص شده است که اکثر مخاطب‌های این سایت‌ها و این محافل شرط‌بندی مجازی، جوانان و نوجوانان ۱۸ تا ۳۰ ساله هستند که با دراختیار قراردادن اطلاعات شخصی خود، اعم از اطلاعات کارت ملی و کارت بانکی، روزانه سود‌های هنگفت میلیاردی به‌جیب گردانندگان این سایت‌ها سرازیر می‌کنند. البته در ارتباط با برخی نام‌های آشنا و فعال در این حوزه هم سخن بسیار رفته است، کسانی که با تبلیغ و یا مدیریت این سایت‌ها حسابی پول و ثروت به‌جیب زده‌اند، فرشاد لطفی یکی از قهرمانان بدن‌سازی، رضا پرستش بدل ایرانی مسی، فرشید امیرشقاقی خواننده رپ، ساشا سبحانی و برخی دیگر از چهره‌های معروف ورزشی و هنری که با سوءاستفاده از همین ظرفیت‌ها تراکنش‌های میلیاردی برای خود ایجاد کرده‌اند.

اما از همه این‌ها مهم‌تر، از سازوکار فنی و مدیریت این سایت‌ها مهم‌تر شاید مساله مشتری‌های داخلی این صفحات و محافل، تراکنش‌های آزاد مالی حتی با خارج از کشور و البته تبلیغات آشکار و عیان آن‌ها در کانال‌ها و صفحات پرمخاطبی است که از داخل مدیریت می‌شوند. به‌هرحال پول‌هایی که برای شرط‌بندی توسط مخاطبان این سایت‌ها به‌حساب‌ها و کارت‌های اجاره‌ای و متفاوت واریز می‌شود، طی یک سازوکار از کشور خارج شده و به‌دست صاحبان اصلی این محافل می‌رسد، آن‌هم در شرایطی که کشور در تحریم‌های سنگین است و رد و بدل کردن و ورد و خروج یک‌دلار هم مصائب و مشکلات فراوانی ایجاد می‌کند. پروسه واریز این پول‌ها امکان پیگیری و ردیابی دارد و اگر قرار بر پیگیری باشد برای سیستم بانکی ما که مو را از حساب همه مردم می‌کشد و از قران‌به‌قران موجودی‌ها و تراکنش‌ها اطلاع دارد، کار دشواری نیست. مساله دیگری که پیگیری آن از وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات انتظار می‌رود و آذری‌جهرمی مدت‌ها پیش قول پیگیری و افشاگری در ارتباط با آن را داده بود، مساله فعالیت این شبکه شرط‌بندی خصوصا در داخل کشور است. این محافل به‌راحتی در فضای مجازی خصوصا در تلگرام و اینستاگرام، در صفحات و کانال‌های پرمخاطب با هرنوع گرایش و محتوایی آزادانه تبلیغ می‌شوند و به‌راحتی و با یک کلیک می‌توان به آن‌ها وارد شد و تمام اندوخته‌ها را دود کرد. پس ردیابی عوامل داخلی آن‌ها و جلوگیری از این تبلیغات آزادانه، می‌تواند راهکار دیگری برای جولان قمارباز‌ها در تلفن‌های همراه و حریم شخصی مردم باشد.

شعار سال،  با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته  از روزنامه فرهیختگان، تاریخ انتشار 8  اردیبهشت    99، کد خبر:    40150، www.farhikhtegandaily.com