شعار سال: اشتراک و ترافیک VOD‌ها برای کاربران اینترنت خانگی یک ماه رایگان شد. این خبر برای ما که این‌روز‌ها بیشتر از قبل در منزل هستیم، می‌تواند خبر خوبی باشد، اما آیا عادت به تماشای فیلم در منزل، می‌تواند تماشای فیلم در سالن را در آینده با چالش‌های جدی مواجه کند؟ آیا سالن به خودی خود اصالت دارد یا تماشای فیلم با گوشی و تبلت و تلویزیون فرق چندانی با سالن ندارد؟ بیایید کمی موضوع تماشای فیلم در سالن و منزل را با هم مرور کنیم. برویم داخل سالن سینما؛ نور سالن به حداقل ممکن می‌رسد، تلفن‌همراه‌تان را بی‌صدا می‌کنید. نور روی پرده می‌افتد. پرده‌ای عریض با صدایی قوی. تمام چیز‌ها دست به دست هم داده‌اند تا شما یک تجربه مفید داشته باشید بدون هرگونه عاملی که منجر به حواس‌پرتی می‌شود. حتی واکنش دیگر افراد حاضر در سالن هم به تجربه شما در تماشا کمک می‌کند. اما حالا وضع فرق کرده. زمانی بود که برای تماشای فیلم رنگی باید به سینما می‌رفتیم. کم کم تلویزیون‌ها رنگی شد، فیلم‌های خارجی از تلویزیون پخش شد. نسخه‌های VHS و VCD و بعدتر DVD طی سه دهه، مدام ما را از رفتن به سالن سینما بی‌نیازتر کردند. البته در این بین اکران نشدن آثار شاخص سینمای جهان در سالن‌ها و جنس سینمای ما که محتوایش بیشتر کمدی و اجتماعی است و نیازی به تماشا روی پرده بزرگ ندارد، در این‌که اقبال به سالن‌ها کمتر شود، بی تاثیر نبود. از طرفی افزایش پردیس‌های سینمایی، بهبود کیفیت سالن‌ها به لحاظ صدا و تصویر با امکان رزرو اینترنتی بلیت، تلاش‌هایی بود که مخاطب را با سینما تا حدی آشتی داد، اما قیمت بلیت هم مدام افزایش یافت و با بهبود زیرساخت‌های اینترنتی کشور، VOD‌ها از راه رسیدند، تلویزیون‌هایی اینترنتی که با خرید اشتراک آن می‌توان فیلم‌ها را در خانه دید. گاهی اشتراک یک ساله استفاده از این خدمات معادل سینما رفتن یک خانواده چهار نفره است. VOD‌ها رقابت سختی را با سالن‌ها شروع کردند و ماجرا با شیوع کرونا جدی‌تر شد. سالن‌ها تعطیل شدند. شبکه نمایش خانگی رونق گرفت. تلویزیون‌های اینترنتی هم به بهانه‌های مختلف تخفیف دادند. در این بین فیلم‌هایی که در نوبت اکران نوروزی بودند و روی بازگشت سرمایه حساب باز کرده بودند هم با کمک VOD‌ها یک اتفاق تازه را رقم زدند یعنی اکران آنلاین. هر فیلم در یک سئانس ۸ ساعته ۱۵ هزار تومانی ارائه می‌شد. ماجرا به همین‌جا ختم نشد. اکنون وزارت ارتباطات اشتراک و اینترنت VOD‌ها را برای اینترنت‌های خانگی یک ماه رایگان اعلام کرده که همین ماجرا باعث می‌شود عادت فیلم دیدن در این سامانه‌های اینترنتی شکل بگیرد. هر چند در دنیا هم VOD‌هایی مثل نتفلیکس با سالن‌های سینما رقابت جدی دارند و حتی با تولیدات اختصاصی در حال قبضه کردن میدان هستند، اما سالن‌ها، اصالت خود را دارند. در این پرونده می‌خواهیم بدانیم فیلم را فقط باید در سالن دید یا نه؟ گفت و گویی هم با کارگردان فیلم «هزار پا» در همین باره داریم.
خوب و بد رواج VOD‌ها
رفتن به سینما فقط برای تماشای فیلم نیست، یک تفریح خانوادگی محسوب می‌شود
سبک زندگی و سبد فرهنگی بسیاری از ما بدون رفتن به سینما چیزی کم دارد، اما خب حالا شرایط طوری است که سالن‌ها تعطیل هستند. تلویزیون هم که به پخش سریال‌های تکراری و برنامه‌های ترکیبی بسنده کرده است. در این بین شبکه نمایش خانگی به خصوص VOD‌ها می‌توانند بستر مناسبی برای سرگرمی خانواده‌ها باشند؛ بستری که می‌تواند زمینه حذف تماشای فیلم در سالن را هم فراهم کند. در ادامه جنبه‌های مثبت و منفی این تغییر را بررسی می‌کنیم:
VOD
کاهش هزینه، ترافیک و ...
VOD‌ها هزینه بسیار کمتری برای یک خانواده دارند. با اشتراک یکی از آن‌ها نه فقط آثار روز سینمای ایران، بلکه می‌توان سینمای روز جهان را هم دنبال کرد.
همه خانواده می‌توانند برنامه‌های یک VOD را تماشا کنند. فیلم‌های سینمای کودک به خصوص پویانمایی‌های روز دنیا کمتر در سالن‌ها اکران می‌شوند. سینمای نوجوان هم همین طور.
VOD‌ها حتی به خود شبکه نمایش خانگی کلاسیک یعنی دی وی دی هم برتری دارند. هم به لحاظ هزینه، هم به لحاظ دسترسی بیشتر و هم به لحاظ مسائلی مثل تولید زباله و...
جلوگیری از قاچاق فیلم هم از دیگر نکات مثبت ماجراست. به هر حال خیلی‌ها سینما نمی‌روند و نسخه قانونی فیلم‌ها را هم تهیه نمی‌کنند، اما با خرید اکانت VOD‌ها لااقل در بستر قانونی و شرعی فیلم را تماشا می‌کنند.
سریال‌ها، مستند‌ها و رئالیتی شو‌های داخلی و خارجی از دیگر خدمات VOD هاست.
سالن سینما
سینما محیطی برای تفکر جمعی است
سالن سینما به خاطر شرایطی که دارد زمینه تمرکز بیشتر مخاطب روی فیلم را فراهم می‌کند، به خصوص از منظر جمعی.
فیلم‌های زیادی برای رسانه سینما تولید می‌شوند. هرچند سینمای ایران آن‌طور که باید با آثار تلویزیونی به لحاظ تکنیکی تفاوتی ندارد، اما به‌هرحال در معمولی‌ترین آثار هم سبک فیلم برداری، طراحی صحنه، بازی‌ها و صداگذاری به نحوی است که تماشای فیلم در سینما تجربه متفاوتی نسبت به تماشای آن با تلویزیون یا تبلت است.
ادامه این روند ممکن است باعث تولید بیشتر آثار موسوم به شانه تخم‌مرغی شود که به لحاظ محتوا و تکنیک تهی هستند. وقتی چنین آثاری نوبت اکران نخواهند و عیبشان روی پرده بزرگ نمایان نشود، سرمایه‌گذاری بیشتری روی آن‌ها می‌شود.
سینما رفتن در شرایط عادی فقط تماشای یک فیلم نیست. فرصتی است برای این‌که افراد خانواده دورهم جمع شوند، آب و هوایی عوض کنند، در کنارش خرید کنند یا غذایی بخورند. تماشای فیلم در منزل این روند و تمام مشاغل مربوط مثل سالن‌دار و بوفه سینما‌ها را از مسیر خارج می‌کند.
با این اوصاف شاید بد نباشد در عین توجه و رونق دادن به VOD ها، مخاطب برای فیلم‌های خاص‌تر و در شرایط بعد از کرونا، تجربه تماشای فیلم در سالن را از دست ندهد.
مردم این روز‌ها چگونه فیلم می‌بینند؟
مروری بر قسمت‌هایی از نتایج نظرسنجی بنگاه رسانه‌ای آخرین‌خبر درباره آخرین وضعیت بازار vod در کشور
آمار‌ها نشان می‌دهد حوزه سرگرمی و به طور خاص شبکه نمایش خانگی و وی او دی‌ها از جمله حوزه‌هایی بودند که در دوران کرونا رشد خوبی را تجربه کردند به گونه‌ای که در اواسط فروردین ماه، دو استارت آپ حوزه VOD خبر از افزایش ۶۵ و ۳۵ درصدی میانگین تماشای ویدئو در پلتفرم‌های خود دادند. در این بین، گروه پژوهشی «راستا» در بستر آخرین‌خبر، نظرسنجی ا نجام داد تا به بررسی وضعیت استارت آپ‌های این حوزه بپردازد.

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از پایگاه خبری تحلیلی انتخاب، تاریخ انتشار: ۱۳ خرداد ۱۳۹۹، کدخبر: ۲۰۳۹۲، khorasannews.com