شعار سال: «آن دسته از خبرنگاران، اصحاب رسانه و یا هر مسئولی که فساد را به مسئولین اعلام کرد بداند که در امان است.» این بخشی از صحبت‌های رئیس قوه قضائیه در گفتگوی زنده تلویزیونی، در حمایت از رسانه‌ها برای سوت‌زنی یا همان افشای فساد است. موضوعی که بار‌ها مطرح شده، اما به نظر می‌رسد موانعِ بر سر راه، دست رسانه‌ها را برای افشای فساد خیلی هم بازنگذاشته است. حالا باید دید چراغ سبز سید ابراهیم رئیسی به رسانه‌ها برای افشای فساد تا چه حد می‌تواند کارساز باشد.
در همین رابطه گفت‌و‌گویی داشتیم با محمد مهاجری فعال رسانه‌ای اصولگرا، و نعمت احمدی حقوقدان، که در ادامه می‌آید:

محمد مهاجری: امیدواریم حاشیه امنی که آقای رئیسی قول دادند ایجاد شود
محمد مهاجری در پاسخ به امکان افزایش نقش رسانه‌ها در زمینه‌ی افشای فساد با توجه به صحبت‌های رئیس قوه قضائیه گفت: در مواردی برخی روزنامه‌نگاران به دلیل منتشرکردنِ موضوعاتی در رابطه با مفاسد اقتصادی مورد برخورد قضایی قرار گرفته‌اند. حالا وقتی آقای رئیسی این موضوع را اعلام و حاشیه‌ی امنی برای این کار ایجاد کرد وظیفه‌ی رسانه‌ها نیز این است که درصورت مواجهه با مسئله فساد کاملا مطمئن شوند و صرف شنیده‌ها، اختلافات سیاسی با فرد، جریان یا سازمانی باعث نشود مطالبی تحت عنوان افشاگری منتشر کنند.
وی تاکید کرد: افشاگری فی حد ذاته عمل مثبت و ممدوحی نیست مگر آنکه اول آنکه در رابطه با مسئله‌ای یقین داشته باشیم، دوم انتشار و افشاگری در مورد آن مطلب به اصلاح امور منجر شود و سوم اینکه به آرامش جامعه هم کمک کند.
این فعال رسانه‌ای اصولگرا اظهار کرد: البته در برابر حرف‌های آقای رئیسی جناب آقای منتظری، دادستان کل کشور، در تلویزیون گفتند اگر اطلاعی از مفاسد دارید و یا چیزی را می‌خواهید مطرح کنید چرا در فضای مجازی مطرح می‌کنید به قوه‌ی قضائیه بگویید! به نظر من این دو حرف پارادوکسیکال می‌آیند و همسو نیستند. حالا امیدواریم آنچه رئیس قوه قضائیه گفتند و حاشیه امنی که قول دادند پدیدار شود و روزنامه‌نگاران هم اخلاق‌مدارانه با موضوع برخورد کرده و وظیفه‌ی حرفه‌ای خود را درست انجام دهند.
محمد مهاجری در مورد ارتباط بین وجود رسانه مستقل و امکان افشای فساد، گفت: به نظر من برای افشای مفاسد نیاز نیست رسانه مستقلی وجود داشته باشد. حتی رسانه‌های غیر مستقل هم در صورتی که اصول حرفه‌ای و اخلاق را رعایت کنند انتشار این اطلاعات می‌تواند برای جامعه مفید باشد. البته الآن فضایی به وجود آمده است که هرچیزی را به عنوان فساد مطرح و ذهن جامعه را بدبین می‌کنند. فضایی که ممکن است از طریق فضای مجازی، رسانه‌ها، بعضی نمایندگان مجلس، چهره‌های سیاسی و یا احزاب به وجود آید.
مهاجری افزود: بسیاری از مواردی که در جامعه مطرح می‌شود ممکن است واقعا فساد نبوده وصرفا یک تخلف مالی باشد. ولی وقتی از همان ابتدا ما رسانه‌ای‌ها یا سیاسی‌ها موضوع را آسمان و ریسمان می‌کنیم و از اول به عنوان جرم راجع‌به آن قضاوت می‌کنیم کار قوه قضائیه هم برای تبرئه‌ی چنین پرونده‌هایی سخت می‌شود.
این فعال رسانه‌ای در رابطه با ترس رسانه‌ای‌ها از تهمت و افترا خوانده‌شدنِ موارد مطرح شده توسط آن‌ها گفت: قوه قضائیه باید جلسات مستمری با روزنامه‌نگاران داشته باشد و آن‌ها دغدغه‌هایشان را مطرح کنند. روزنامه‌نگار، قاضی دادگستری نیست که بداند کدام موضوعِ افتراست و کجا نسبت ناروا مطرح است. او این مصادیق قضائی را نمی‌داند. شاید اگر جلساتی تشکیل شود، دیدگاه‌ها نیز به هم نزدیک شوند. البته امیدوارم این نزدیک شدنِ دیدگاه به این معنی نباشد که روزنامه‌نگار چیزی را منتشر نکند.
مهاجری در پایان از این موضوع ابراز نگرانی کرد که عده‌ای تحت عنوان عدالت‌خواهی یا هرچیز دیگر برای افشای مفاسدِ اقتصادی مغازه باز کنند. وی گفت این نگاه مخرب در بین برخی نمایندگان مجلس و تشکل‌های سیاسی وجود دارد. به گمانم این افراد برای اصحاب فساد بهترین طعمه هستند، چون از طریق آن‌ها می‌توانند فساد‌های واهی را منتشر و ریشه‌های اصلی فسادِ خود را کتمان کنند.

نعمت احمدی: پرونده اکبر طبری را یک خبرنگار افشا کرد
نعمت احمدی با اشاره به اهمیت رسانه‌ها به عنوان یکی از ارکان آزادی در جامعه گفت: ببینید در زمان مشروطه صحبت این بود که در کنار سه رکن قوه‌ی مقننه، مجریه و قضائیه، مردم چه جایگاهی دارند؟ در نتیجه مطبوعات به عنوان رکن چهارمِ آزادی شناخته شدند. اگر مطبوعات در کشوری آزاد باشند و بتوانند مسائل را پیگیری کنند و وحشتی برای بیان مسائل نداشته باشند، درواقع وسواس مردم نیزنسبت به آنچه پیرامون آن‌ها می‌گذرد زیاد می‌شود؛ وقتی مردم در سرنوشت خود نقش داشته باشند می‌توانند مطالبه گری کنند. درنتیجه دولت‌ها باید از مطبوعات حمایت کنند چراکه زبانِ گویا و ناظر مردم هستند و از طرفی هم می‌توانند اهرمی در دست دولت باشند.
این حقوقدان گفت: بالطبع فساد در هر جامعه‌ای اتفاق می‌افتد که اگر توسط رسانه‌ها فاش شود اول اینکه مردم متوجه می‌شوند در کشورشان چه اتفاقی می‌افتد و دوم اینکه کسانی که خلاف می‌کنند و فساد انجام می‌دهند چنانچه بدانند غیراز نظارتِ مراجع رسمی، از ناحیه‌ی رسانه‌ها نیز زیرنظر هستند فساد کمتر می‌شود. هر جامعه‌ای رسانه حساس و ناظر و کاشف داشته باشد آن جامعه پاکتر است و در مقابل هر چه جامعه بسته باشد و رسانه‌ها از بیان مطالب خوف داشته باشند بالطبع مفسدین، فضای باز و مطلوبی برای انجام هرکاری احساس می‌کنند.
نعمت احمدی درادامه گفت: ما نمی‌توانیم جلوی گردش آزاد اطلاعات را بگیریم، دنیا تغییر کرده، اوضاع دگرگون شده و رسانه‌های جدید متولد شده است. در زمان ما برای آنکه خبر به دست مخاطب برسد پروسه‌ای طولانی طی می‌شد.۲۴ ساعت طول می‌کشید تا این اتفاق بیافتد. امروز، اما از لحظه‌ی تولید مطب تا لحظه‌ای که خبر به دست خواننده می‌رسد، تنها به اندازه‌ی یک چشم به هم زدن فاصله است.
وی افزود: از طرفی در گذشته انحصار خبردر اختیار گروه خاصی بود الآن، اما این انحصار شکسته شده است. ما با پدیده‌ای به نام شهروند خبرنگار مواجه‌ایم. هر فردی می‌تواند گزارش دهد. مرز‌ها برداشته شده و انحصارات از بین رفته است درنتیجه نظارت دولت‌ها امکان پذیر نیست. در این شرایط قوه قضائیه و دولت باید از رسانه‌های رسمی در برابر رسانه‌های غیررسمی حمایت کنند. درواقع برای جلوگیری از انتشار اخبار نادرست ما باید رسانه‌های رسمی را حمایت کنیم و دستشان را باز بگذاریم. باید به رسانه‌های رسمی اجازه داد تا در مقابل فساد و کج‌روی‌ها، چشم و گوش بینا و شنوای جامعه باشند. در این صورت هم دولت و نظام نفع می‌برد و هم متخلفین از رصد اعمالشان توسط مجموعه‌های رسمی و غیررسمی خوف دارند.
نعمت احمدی دررابطه با نقش رسانه در افشای پرونده‌ی اکبر طبری گفت: این آقا بیست سال در کنار دو رئیس قوه قضائیه، کار کرد تا اینکه در مناظره‌ای آقای زاکانی گفتند طبری دو رئیس قوه قضائیه را بدبخت کرد. بعد از آن خبرنگاری پیگیری کرد که ببیند اکبر طبری کیست و همین موضع به کشف فسادی بزرگ انجامید.
این وکیل پایه یک دادگستری با اشاره به تضاد بین حرف‌های رئیس قوه‌ی قضائیه و دادستان کل در رابطه با حمایت از افشای فساد در رسانه‌ها و در پاسخ به این سوال که آیا رسانه برای افشای فساد مورد حمایت نهاد قضائی قرار می‌گیرد یا نه، گفت: تا به حال چنین چیزی نبوده است. ما می‌دانیم که اتفاقا با رسانه برخورد هم شده و به همین دلیل رسانه‌ها جرات و یا توان انجام این کار را نداشتند و معمولا خوف داشتند که تحت تعقیب قرار بگیرند. اما اگر حاکمیت خصوصا قوه قضائیه حمایت کند طبعا این موضوع ابزاری در اختیار قوه قضائیه است.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، تاریخ انتشار: ۷ تیر ۱۳۹۹، کد خبر: www.jamaran.news