شعار سال: این روز‌ها قیمت‌ها در بازار مسکن به صورت افسار گسیخته‌ای در حال افزایش است. افزایش عجیب و غریب قیمت‌ها تا حدی است که اگر به عنوان مثال هفته پبش توانایی خرید یک خانه ۸۰ متری را داشتید و به هر دلیلی دست نگاه داشته‌اید؛ احتمالا این هفته قدرت خریدتان تا چند متر کاهش پیدا کرده است. معمولا در این شرایط نهاد‌های قانون‌گذاری و نظارتی با راهکار‌هایی برای کنترل قیمت‌ها وارد میدان می‌شوند. یکی از این راهکارها، اخذ مالیات از خانه‌های خالی است. این قانون برای اولین بار در سال ۹۴ به عنوان اصلاح قانون مالیات مستقیم به تصویب مجلس رسید، اما به دلایل مختلفی تاکنون اجرا نشده است. این در حالی است که اکنون خبر‌ها از شروع مقدمات اجرایی شدن اخذ مالیات از خانه‌های خالی از تابستان امسال حکایت می‌کند. در این گزارش قصد داریم این مالیات را از جنبه‌های مختلف بررسی کنیم.

چقدر خانه خالی داریم؟ طبق گفته سرپرست معاونت مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی تعداد خانه‌های خالی کشور بیش از ۶/۲ میلیون است.
از آمار خانه‌های خالی در سایر کشور‌ها چه خبر؟ سه برابر آمار جهانی در ایران خانه خالی داریم.

 

رقم دریافتی سازمان مالیاتی از مالکان خانه‌های خالی چه مقدار است؟
خانه‌های خالی در سال اول معاف از مالیات هستند. در سال دوم معادل ۵۰ درصد از ارزش اجاره سالانه ملک و در سال سوم به اندازه کل ارزش اجاره سالانه ملک مالیات وصول خواهد شد.

 

نکات مهم مالیات خانه‌های خالی طبق توضیحات معاون سازمان امور مالیاتی
۱- اگر هر واحد مسکونی بیش از یک سال خالی از سکنه و بلا استفاده بماند، به عنوان خانه خالی، مشمول مالیات موضوع ماده ۵۴ مکرر قانون مالیات‌های مستقیم می‌شود.
۲- درباره «ارزش اجاری ملک»، اگر اجاره ملک ماهی ۵ میلیون تومان باشد، این ۵ میلیون طی سال معادل ۶۰ میلیون تومان می‌شود و مالیات بر اساس این مبلغ اعمال می‌شود. سال اول معاف از مالیات است؛ در سال دوم ۵۰ درصد ارزش اجاره سالانه ملک و در سال سوم ۱۰۰ درصد آن به عنوان مالیات اخذ می‌شود و در سال چهارم و بعد از آن ۵/۱ برابر رقم ارزش اجاره سالانه ملک به عنوان مالیات دریافت می‌شود.
۳- طبق قانون افرادی که از سال ۹۵ خانه‌شان خالی بوده است، مشمول مالیات با نرخ ۵/۱ برابر ارزش اجاره هستند.
۴- ارزش اجاره ملک آن چیزی است که بر اساس مکان ملک در بازار مسکن در حال حاضر وجود دارد بدیهی است که نرخ آن ملک در شهر‌های کوچک و بزرگ و حتی محله‌ها متفاوت است.
۵- هر خانه‌ای که بر اساس سامانه املاک و مستغلات، خالی تشخیص داده شود، مشمول مالیات است و فرقی بین سنددار بودن یا نبودن آن وجود ندارد.

 

فرار مالیاتی به کمک برخی مشاوران املاک
گفته می‌شود پس از قطعی شدن دریافت مالیات از خانه‌های خالی، عده‌ای به فکر فرار مالیاتی از آن افتاده‌اند. این افراد تلاش می‌کنند با متقاعد کردن برخی از مشاوران املاک قرارداد‌های اجاره صوری تنظیم کنند تا این قرارداد‌ها در سامانه املاک و مستغلات نیز به ثبت برسد. اما صحبت محمود علیزاده، معاون سازمان مالیاتی مبنی بر اینکه «برای شناسایی خانه‌های خالی به این سامانه اکتفا نخواهد شد و سازمان مالیاتی به صورت میدانی نیز اقدامات لازم را انجام خواهد داد» ممکن است تلاش این افراد را ناکام بگذارد. علاوه بر این که خسروی رئیس اتحادیه مشاوران املاک نیز برای مقابله با چنین تخلفاتی گفته است: برای هر دفتر مشاور املاک مشخص است که چه تعداد قرارداد می‌تواند منعقد کند؛ اگر زیاد نوشته باشد، او را به اداره آگاهی معرفی می‌کنیم کما این که تا کنون اسامی تعدادی از مشاوران املاک را به پلیس آگاهی ارائه کرده‌ایم.

 

طرح مالیات خانه‌های خالی بر بازار مسکن اثرگذار است؟
کارشناسان اقتصادی نظرات موافق و مخالفی درباره این موضوع دارند. عده‌ای از کارشناسان معتقدند، مالیات بر خانه‌های خالی می‌تواند سرمایه‌گذاری در بازار مسکن را کم، عرضه را زیاد و قیمت‌ها را کاهش دهد. برای توضیح بیشتر باید گفت، طبق برخی گزارش‌ها تنها در شهر تهران افرادی وجود دارند که بالغ بر ۲۰۰۰ خانه دارند. این افراد با هدف سرمایه‌گذاری خانه‌ها را خریداری کرده‌اند و پس از چند سال با قیمت بالایی به فروش می‌رسانند. یکی از راه‌های موثری که می‌تواند از قدرت این افراد در تاثیرگذاری بر گران شدن مسکن بکاهد، وضع مالیات بر خانه‌های خالی است. از ایراداتی که به وضع قانون مالیات بر خانه‌های خالی وارد می‌شود این است که ۲۰ درصد از خانه‌های خالی در تهران هستند و برخی از آن ها، ملک‌هایی لوکس در شمال تهران هستند که حتی در صورت آزاد شدن این واحد‌ها تاثیر چندانی در بالابردن عرضه نخواهند داشت. ایراد دیگر درباره درصد پایین مالیات بر خانه‌های خالی است که گفته می‌شود در مقایسه با کشور‌های خارجی رقم پایینی است. زیرا مالیات بر خانه‌های خالی برای یک خانه یک میلیاردی در طول یک سال تنها ۱۰ میلیون تومان است. البته با احتساب دو میلیون و ۶۰۰ واحد خالی می‌توان در آمدی بالغ بر ۱۰ هزار میلیارد تومان را پیش بینی کرد که با آن نیاز‌های ضروری بسیاری تامین خواهد شد.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت روزنامه خراسان، تاریخ انتشار: 14 تیر 1399، کد خبر: 4956563، www.khorasannews.com