شعار سال: با توجه به اتفاقات اخیر در خصوص عرضه شدن یا نشدن اوراق سلف نفتی در بورس انرژی که سبب شد تا حدودی جو بازار بورس ملتهب شود و خبر‌های حاکی از فروش بلوکی سهام عدالت بررسی‌هایی را از مسئولان مربوط و کارشناسان انجام دادیم.

وحید شقاقی شهری اقتصاددان و مشاور وزیر امور اقتصادی و دارایی؛ در خصوص نحوه عرضه اوراق سلف نفتی در بورس انرژی اظهار کرد؛ به‌طور عملی می‌توان گفت که دولت به دنبال این مسئله است که اوراق بدهی منتشر کند حال قرار است که یک پشتوانه‌ای برای این اوراق در نظر بگیرد. اکنون ازآنجایی‌که صادرات نفت ایران به دلیل تحریم‌هایی که وجود دارد نسبت به قبل کاهش پیداکرده به همین دلیل دولت برای جبران این ماجرا طرحی را تحت عنوان گشایش اقتصادی در نظر گرفت، اما باید توجه کرد که همین مسئله نیز باید از جنبه‌های مختلفی موردبررسی قرار گیرد.

او افزود: ما در سال‌های گذشته در نبود تحریم‌ها به‌راحتی می‌توانستیم نفتمان را به فروش برسانیم، اما اکنون ازآنجایی‌که دیگر امکان فروش را به کشور‌های متعدد نداریم و درآمد حاصل از صادراتمان کاهش‌یافته است دولت قصد دارد فروش آن را داخلی کند که سررسید آن ‌یک تا دوساله خواهد بود اما در حال حاضر جزئیات آن به‌طور دقیق مشخص نیست.

این اقتصاددان بیان کرد: این اوراق‌ها کف و سقف مشخصی دارند به‌طوری‌که سهام‌داران می‌تواند تا ۲۰ سهم را خریداری کنند مسئله‌ای که در ادامه باید به آن اشاره کرد این است که قیمت این اوراق روزانه تغییر می‌کند و مردم می‌توانند پایان دو سال به شرکت نفت مراجعه کنند و این اوراق را تحویل شرکت نفت دهند و بدین منظور شرکت ملی نفت موظف است مطابق ابلاغیه بانک مرکزی این سهام را از سهام‌داران خریداری کند.

شقاقی تصریح کرد: مباحثی هم‌اکنون در این بحث نیز مطرح است که باید موشکافی شود و به‌طور دقیق موردبررسی قرار گیرد به همین منظور می‌توان به این مسئله اشاره کرد که اگر در دو سال آینده وضعیت صادرات نفت کشور به روال عادی بازگشت شرکت ملی نفت به‌راحتی می‌تواند مبالغ سهامداران را بازگرداند، اما اگر تحریم‌ها ادامه‌دار باشد می‌توان گفت که بانک مرکزی یا صندوق توسعه ملی مجبور خواهند بود که خود تسویه را انجام دهند که اگر دلار را در آن زمان حدود ۶۰ هزار تومان در نظر بگیریم مبلغی بالغ‌بر ۱۲ هزار میلیارد خواهد شد.

او تأکید کرد: درنتیجه مردم عادی به سمت خرید اوراق نفتی نخواهند رفت و عموم خریداران جزء کسانی خواهند بود که از اول هم‌دستی بر این بازار داشته‌اند.
این اقتصاددان گفت: دولت باید یک مسئله در نظر بگیرد به‌طوری‌که اگر می‌خواهد اوراقی را عرضه کند باید محل مصرف آن را نیز برای مردم مشخص کند.

جایگزین اوراق سلف نفتی برای دولت چیست؟
شقاقی بیان کرد: اگر دولت هدفش از عرضه این اوراق برای پوشش کسری بودجه یک‌ساله کشور است قطع به‌یقین می‌توان گفت که این مسئله به نفع مردم و کشور نخواهد بود به علت آنکه او می‌تواند از طریق منابع مالیاتی یا فروش اموال مازاد آن را جبران کند، اما اگر قصدش از این عمل تأسیس پروژه‌های جدید است نه‌تنها برای کشور ضرر ندارد بلکه سود هم دارد به علت آنکه از این طریق عده‌ای هم سرکار می‌آیند.

او تصریح کرد: بحثی که در حال حاضر اذهان خیلی از کارشناسان و مجلسیان را درگیر خودکرده این است که ما اوراق سلف نفتی منتشر کنیم آیا باید به قیمت قطعی باشد؟

این اقتصاددان گفت: بحثی که از قبل میان دولت و کارشناسان بود در اصل به این مسئله برمی‌گشت که بیایند و خود نفت را در بورس انرژی بفروشند به علت آنکه این مسئله کمک می‌کرد تا سرمایه‌داران خارجی یا داخلی بتوانند در آن به معامله بپردازند چندباری هم این اتفاق در اقتصاد ایران افتاد.

شقاقی بیان کرد: باید بپذیریم بازار سرمایه برای مردم یک فرصت است و مردم ایران به‌طور عمده تا قبل از این ماجرا فقط ۴ بازار موازی اعم از مسکن، خودرو، طلا و ارز را می‌شناختند اما هم‌اکنون یک بازار دارایی پنجم نیز به قبلی‌ها افزوده‌شده است. درگذشته نیز این بازار وجود داشت، اما شناخته‌شده نبود به‌طوری‌که تا قبل اگر دو میلیون نفر سهامدار بودند این روزها علاوه بر ۱۵ میلیون نفر سهامدار فعال سهامدارانی هم هستند که به‌واسطه سهام عدالت وارد این بازار شده‌اند و به‌طور طبیعی می‌توان گفت که بازار یک جنب‌وجوشی را به خود گرفته است.

بازده ۳۰۰ درصدی برخی از نمادهای بورسی
او افزود: اگر دولت و بخش خصوصی بتوانند باهم به‌درستی همکاری کنند و بازار را در اختیار خود بگیرند قطع به‌یقین به نفع بازار سرمایه و اقتصاد کشور است، اما اگر نتوانند این بازار را به‌درستی هدایت کنند قطع به‌یقین بدنه بازار آسیب شدیدی را تجربه خواهد کرد. این بازار از اواسط سال گذشته به‌ویژه بهمن‌ماه شروع به رشد کرد به همین جهت می‌توان گفت که طی چند ماه گذشته برخی از نماد‌ها حدود سیصد تا چهارصد درصد نیز بازدهی داشته‌اند.

این اقتصاددان گفت: بازار سرمایه به دو بخش تقسیم می‌شود بازار اولیه و بازار ثانویه مردم به‌طور عمده بازار ثانویه را می‌بینند به علت آنکه مردم به‌طور عملی در بازار ثانویه خریدوفروش می‌کنند بازار اولیه برای تامین مالی کشور بسیار مهم است هرچه قدر ما بتوانیم به بازار اولیه عمق ببخشیم می‌تواند بازار ثانویه را آرامش ببخشد.

شقاقی بیان کرد: پیش‌بینی ما این است که تا پایان سال حدود ۲۵۰ میلیارد تومان خالص نقدینگی وارد بازار سرمایه بشود به علت آنکه امسال سرمایه‌گذاران استقبال خوبی را نسبت به این بازار داشته‌اند.

او تصریح کرد: بازار سرمایه چند ماه است که با سرعت ۱۸۰ کیلومتر حرکت می‌کند، اما در حال حاضر موتورش پاسخگوی چنین سرعتی نیست و کم آورده است. در اینجا اشکالاتی وجود دارد اعم از عدم مدیریت صحیح به‌طوری‌که در اینجا می‌شود به عبور ناگهانی شاخص از دو میلیون اشاره و از آن‌طرف به دنده‌عقب گرفتن آن نیز توجه کرد دلایل این اختلاف را می‌توان نوسانات قیمت دلار و عدم هماهنگی مسئولان با یکدیگر دانست.

این اقتصاددان تصریح کرد: اصلاح و نوسان در بازار عادی است، اما مهم این است که ما باید این قضیه را با ضعف مدیریت از یکدیگر جداکنیم به علت آنکه ما دوماه بی‌وقفه رشد چشمگیری داشتیم یعنی روز‌هایی بود که هر ۶۴۰ نماد مثبت بود، اما ناگهان بازار دگرگون شد.

فروش سهام عدالت در بازار سرمایه ضرر یا سود؟
شقاقی در خصوص نحوه فروش سهام عدالت در بازار سرمایه گفت: نحوه فروش این سهام مهم است به‌طور طبیعی باید گفت که این مسئله باید با یک برنامه مشخص باشد به علت آنکه وقتی دولت می‌گوید هم‌اکنون سهام‌داران می‌توانند ۶۰ درصد از سهامشان را در بازار سرمایه بفروشند پس باید زیرساخت‌های این کار را به‌درستی فراهم کند.

او درباره‌ی صحبت‌های آقای فهیمی در خصوص فروش سهام به شیوه بلوکی گفت:این عمل قطع به‌یقین باید با برنامه‌ریزی صورت بگیرد به‌طوری‌که بخش خصوصی و دولت باید همه جوانب اعم از میزان اثرگذاری در بازار و افت‌وخیزها و شبهات پاسخ داده شود منظور از شبهات این است که افرادی که می‌خواهند این سهام را خریداری کنند چه کسانی هستند.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از باشگاه خبرنگاران جوان، تاریخ انتشار: 30 مرداد 1399، کد خبر: ۷۴۶۳۸۷۵، www. yjc.ir