شعارسال: چند سالی می‌شود که کُرد‌های مرزنشین از سر ناچاری و برای گذران معیشت خود، به کولبری روی آورده‌اند و سختی‌ها را در سرما و گرما به جان خریده‌اند تا نیاز‌های خانواده‌شان را تامین کنند.

هر چند بسیاری هم بودند که به جرم کولبری، در مرز‌های شمال غربی کشور به دلیل جابجایی بار قاچاق مورد اصابت گلوله قرار گرفتند یا در فصل زمستان دچار سرمازدگی شدند و جانشان را از دست دادند؛ قصه‌های دردناک این کولبران را بار‌ها شنیدیم و شاهد بودیم که اخبار آن‌ها خوراک رسانه‌ها شدند. هر بار با مطرح شدن این موضوع، وعده‌های بسیاری از سوی مسئولان مربوطه برای حل مشکلات آنان داده شد، اما همچنان این مشکلات مرتفع نشدند.

از زمانی که بازارچه‌های مرزی بسته شدند، به مرور بر تعداد کولبران افزوده شد و در حال حاضر شاهدیم که حتی زنان و کودکان مرزنشین هم به دلیل شرایط نامناسب اقتصادی و بیکاری در این مناطق، روی به کولبری آورند.

کارشناسان زیادی معتقدند برای حل مشکلات کولبران، باید نسبت به تسهیل شرایط تردد آن‌ها در مرز‌ها اقدام شود و نظارت‌ها به نحوی باشد که کولبران واقعی که مرزنشین هستند، در چارچوب قوانین اقدام به واردات و جابجایی کالا‌ها و اقلام مورد نیاز و مشخص کنند. به تبع، کالا‌های ممنوعه را وارد نکنند و مسئولان مرزبانی هم از آنان حمایت و پشتیبانی کنند تا امنیتشان تامین شود.

جدای از آن، لازم است در مناطق مرزی غرب کشور به خصوص کردستان، اشتغالزایی‌هایی صورت گیرد تا بسیاری با مشغول شدن در کار مناسب، دست از این کار بردارند.



بازارچه‌های مرزی در سال‌های گذشته با هدف توسعه اقتصادی و افزایش مشارکت مردم در اقتصاد و ایجاد امنیت پایدار در نقاط مرزی و اشتغالزایی برای مرزنشینان دایر شد و تا حدودی هم موثر واقع شد. اما به مرور با اعمال تحریم‌های بین‌المللی و تصویب قانون ساماندهی مبادلات مرزی، این بازار‌ها تحت تاثیر قرار گرفت و تعطیل شدند.  در کردستان هم در سال ۹۶ بازارچه‌های مرزی بسته شدند و مردم، منبع درآمد خود را از دست دادند و نتیجه آن شد که به تعداد کولبرانی که از مسیر‌های غیرقانونی به خارج از مرز تردد داشتند و به واردات اجناس قاچاق مشغول بودند، افزوده شد.
 
قاعدتا، بسته شدن بازارچه‌های مرزی از دلایل اصلی افزایش تعداد کولبران در مرز‌ها است و این مسئله تا حدی جدی است که امروز، موضوع کولبری بسیاری پیچیده شده و ابعاد اقتصادی، سیاسی، امنیتی، تاریخی، فرهنگی، اجتماعی دارد. متاسفانه دولت هیچ برنامه‌ای برای رسیدگی به این معضل اراده نداده. در حالی که می‌توان مسیر بازارچه‌ها را برای تردد وسایل نقلیه مناسب سازی کرد و از این طریق، پرونده کولبری را برای همیشه بست. مرزنشینان هم میتوانند شرافتمندانه با انجام واردات و صادرات کالا‌های موردنیاز و مجاز، به کسب درآمد بپردازند.




در خصوص مشکلات کولبران و راه حل رفع آن سردار احمدعلی گودرزی، فرمانده مرزبانی ناجا ۲۸ مهرماه در برنامه‌ای تلویزیونی گفت: لازم است برای ساماندهی کولبران مرزی، با همکاری وزارت خانه‌ها و نهاد‌های مربوطه از جمله وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت کشور و حتی گمرکات، لیستی از کولبران مرزنشین تهیه شود. با مشخص شدن کولبران واقعی که ساکن نقاط مرزی هستند، به آنان اجازه کولبری از مسیر‌های قانونی و اصلی داده خواهد شد.

فرمانده مرزبانی ناجا مدعی است،  بعضا کولبرانی که در مرز‌ها آسیب می‌بینند از سوی گروه‌های معاند و حتی کشور‌های همسایه به آنان شلیک شده است. از ۲۰ نفر کولبری که ظرف ۲ سال گذشته در نقاط مرزی آسیب دیدند، ۱۹ نفر از آنان اهل استان‌های مرزی نیستند و از سایر نقاط کشور به مرز آمدند و کولبری کردند. او گفته کاش فقط مرزنشینان کولبری کنند تا ما بتوانیم از آن‌ها حمایت کنیم.

گودرزی به مسئولان پیشنهاد داد که در مکان و زمان مشخص، اقلام مشخص و مورد نیاز کولبران تحت نظارت مسئولان مرزبانی از گذر‌های مرزی قانونی به کشور وارد شوند و این اقلام شامل کالا‌های ممنوعه نباشند؛ تا آن‌ها هم بتوانند از کولبران واقعی پشتیبانی و امنیت آنان را تامین کنند.

 

البته در این راستا کارگروه پیگیری مطالبات شهر‌های مرزی استان کردستان هم ۱۰ آبان ماه برگزار شد و یکی از موضوعات مهمی که در این کارگروه مطرح شد، رسیدگی به مشکلات کولبران بود.

حجت الاسلام عبدالرضا پورذهبی، نماینده، ولی فقیه در استان کردستان در این نشست اظهار کرده: بحث کولبران و آسیب‌هایی که این قشر می‌بینند به سال‌ها قبل باز می‌گردد و تا حدود زیادی از طریق اخبار با مشکلات این قشر آشنایی داریم. متاسفانه جای تاسف دارد. باید ببینیم امروز چه کار‌هایی می‌توان برای بهبود وضعیت این قشر انجام دهیم و چگونه می‌توانیم به آن‌ها کمک کنیم.



به گفته نماینده، ولی فقیه در استان کردستان، به عنوان یک تسهیلگر سعی می‌کنیم مشکلات کولبران را به گوش مسئولان برسانیم تا بتوانیم با تصمیم‌گیری‌های لازم این وضعیت را بهبود بخشیم. خوشبختانه شاهد هستیم که اعضای این کارگروه دلسوزی لازم را برای حل مشکلات و پیگیری مطالبات کولبران دارند و دفتر نماینده، ولی فقیه نیز آمادگی این را دارد تا به این مسئله ورود کند و راهکار‌های حل این مشکلات را ارائه و پیگیری کند.



آکام صالحی، از اعضای کارگروه پیگیری مطالبات شهر‌های مرزی استان کردستان نیز در این جلسه گفته است ناتوانی دولت و دستگاه‌های متولی در بحث اشتغالزایی موجب شده تا عده‌ای از جوانان این مرز و بوم به شغل کاذب کولبری روی آورند که این شایسته مردم مرزدار کردستان نیست. از سویی، عدم توجه دولت باعث شده روزانه آمار بیکاری در این استان رو به افزایش باشد؛ در اولین حرکت این کارگروه نامه‌ای برای رهبری ارسال شد و مطالبات و مشکلات مردم مرزنشین کردستان مطرح شد که ایشان دستور پیگیری این مطالبات را ارائه دادند. اما در بحث شلیک به کولبران که به عنوان متجاوزان مرزی شناخته می‌شوند، پیگیری‌هایی انجام دادیم و تاکنون، از سوی فرماندهی مرزبانی کردستان پاسخی داده نشده و هیچ کس هم در این رابطه پاسخگو نیست.

بررسی‌ها نشان می‌دهد، نظر مسئولان برای حل مشکلات کولبران، روی بازگشایی بازارچه‌های مرزی و اشتغالزایی برای مردم مرزنشین است که امیدواریم با تحقق این امر، گره‌ای از مشکلات کولبران غرب کشور باز شود.
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری دانشجو، تاریخ انتشار: ۱۴ آبان ۱۳۹۹، کد خبر: ۸۸۷۱۶۸، www.snn.ir