شعار سال: "فرض کنید کارخانه‌ای به دلیل کاهش تولید به مواد اولیه کمتری نیاز پیدا نموده است. آیا مدیر کارخانه می‌تواند عنوان نماید که در مصرف مواد اولیه صرفه‌جویی نموده است؟ " این مثال دقیقا تصویری از وضعیت امروز برخی از مدیران مناطق نفت خیز جنوب است. مدیرانی که شاید سعی دارند با ارائه هر نوع آماری و به هر روشی اینگونه نشان دهند که این شرکت در بهترین دوران مدیریتی خود قراردارد! مساله‌ای که سالیان گذشته کمتر در نحوه مدیریت این شرکت به چشم می‌خورد چراکه فعالیت‌های این شرکت تماما برمبنای مبانی کارشناسی صورت می‌گرفت، اما امروز به نظر می‌رسد سایه سیاسی کاری‌های زنگنه بر این شرکت نیز افتاده است.

چهارشنبه هفته گذشته خبری تحت عنوان "صرفه جویی ۴۴۰ میلیارد ریالی مناطق نفت خیز جنوب با بهینه سازی مصرف مواد تعلیق شکن" منتشر شد و ازاین خبر به نوعی با عنوان عملکرد مثبت این شرکت در اداره امور بالادست نفت یاد شد که این امر باعث تاسف اغلب کارشناسان نفت بدل شد؛ چراکه مواد تعلیق‌شکن جز موادشیمیایی مورد مصرف در فرآورش نفت به شمار می‌روند که در واحد‌های بهره‌برداری و نمکزدایی برای جداسازی آب و نمک، از نفت خام استفاده می‌شوند. با تعریف فوق کاملا مشخص می‌گردد که میزان مصرف این مواد تابعی از میزان تولید نفت خام است.

در این خبر تاکید شده به دنبال اقدامات صورت گرفته توسط شرکت‌های بهره‌برداری نفت و گاز تابعه، در مجموع نسبت به سال ۹۶ (سال مبنا)، حدود ۶۳۰۰ بشکه در مواد تعلیق شکن صرفه‌جویی به عمل آمده است. در حالیکه پرواضح است سال ۹۶ که سال مبنای مقایسه است در برهه تولید حداکثری صنعت نفت قرار دارد و طبیعی است که میزان مصرف تعلیق‌شکن در این سال بالا باشد و در سال ۹۹ نیز به سبب وجود کاهش‌های تکلیفی و تعمیرات اساسی میزان تولید نفت خام پایین و در نتیجه میزان مصرف مواد تعلیق شکن پایین بوده است. همچنین به اعتقاد برخی کارشناسان، در سال گذشته بدلیل تعمیرات اساسی برخی از واحد‌های نمک‌زدایی از مدار تولید خارج شده‌اند و لذا نیازی به مصرف مواد تعلیق‌شکن نداشته اند. همچنین به دلیل عدم نیاز به تولید، نرخ تولید از برخی چاه‌ها تعمداً کاهش یافته که سبب کاهش تولید آب و نمک در این چاه‌ها شده است؛ بنابراین بنابر نظرات کارشناسانه مورد تاکید باید گفت همه موارد فوق سبب کاهش میزان نیاز به مواد تعلیق شکن شده و لذا موضوع صرفه‌جویی منتفی است.

شیوه صحیح ارائه آمار در بحث تعلیق شکن بدین صورت است که باید میزان تعلیق شکن مصرفی به ازای هر بشکه نفت تولیدی را در سال‌های مختلف اعلام نمایند تا مشخص گردد که در سال ۹۹ نسبت به سال ۹۶ چه میزان کاهش مصرف وجود داشته است.

 

شایان ذکر است که بعنوان مثال در حال حاضر مخزن بنگستان میدان منصوری که تماماً نمکی شده بطور کامل بسته و در کاهش تکلیفی قرار گرفته است و لذا علاوه بر نحوه ارائه آمار بصورت میزان تعلیق‌شکن مصرفی به ازای هر بشکه نفت تولیدی باید به مخازن و میادینی که نفت از آن‌ها تولید می‌شود و خیلی پارامتر‌های دیگر نیز توجه شود.

این درحالی است که برخی از کارشناسان تاکید دارند: مدیران فعلی مناطق که مدعی دانش کارشناسی هستند وقتی اینگونه آمار ارائه می‌کنند ظن و گمان اینکه هدفشان انحراف افکار عمومی و مسئولین است بیشتر می‌گردد.

دراین بین شاید بد نباشد مدیران شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب به جای ایجاد کارنامه‌های بی‌اساس از عملکرد خود به توضیح این موضوع بپردازند که تغییر سیاست انجام تعمیرات چاه، به انجام عملیات‌های ایمن‌سازی سبب چه میزان انتظار دکل‌های حفاری جهت جابجایی به موقعیت چاه‌ها جهت ایمن‌سازی شده و این موضوع چه میزان خسارت به بیت‌المال تحمیل نموده و چه کسی پاسخگوی این خسارت است؟

در گزارشات بعدی به این خسارات که احتمالاً بررسی آن مورد علاقه نهاد‌های نظارتی است خواهد پرداخت.


شعار سال، با اندکی تلخیص واضافات برگرفته از نفتی‌ها، تاریخ انتشار: ۱۹اردیبهشت ۱۴۰۰، کد خبر: naftiha.ir، ۴۰۵۵۷