«امین قصمی»، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب هرمزگان درگفت‌ و‌گو با «ایران» دراین باره گفت: متأسفانه تاکنون اعتبارات مصوب برای تکمیل و اصلاح تصفیه خانه اختصاص داده نشده و در نتیجه عملیات مورد نیاز به منظور تکمیل اجرای طرح فاضلاب و ارتقای تصفیه خانه در قالب قرارداد بیع متقابل گنجانده شده که مبلغ قرارداد، معادل هزینه‌های سرمایه‌گذاری اولیه یعنی 2 هزار و 500 میلیارد ریال است و دوره قرارداد هم، 29 سال پس از تاریخ بهره‌برداری تجاری از تأسیسات ساخته شده است. طبق اساسنامه شرکت آب و فاضلاب‌های شهری، این شرکت‌ها مسئولیتی در خصوص ورود فاضلاب‌های خام به دریا را ندارند و شرکت فاضلاب در مناطقی که امکان اجرای شبکه و نصب انشعاب میسر است، نسبت به جمع‌آوری فاضلاب‌های خام خانگی اقدام می‌کند و پس از ورود به تصفیه خانه و طی کردن مراحل تصفیه فیزیکی و بیولوژیکی و گندزدایی کردن وارد دریا می‌کند. مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب هرمزگان به ورود فاضلاب‌های خام شهری به دریا اشاره کرد و افزود: تعداد قابل توجهی کانال‌های منتهی به دریا در طول ساحل 40 کیلومتری بندرعباس و ورود روان آب‌هایی با دبی وآلودگی بالا (9 هزارو 500 مترمکعب در روز) که بدون تصفیه به دریا می‌ریزد و عمدتاً مربوط به روان آب و فاضلاب سطحی بافت‌های فرسوده و سکونتگاه‌های غیر رسمی شهر نیز است، از جمله فاضلاب‌های خام شهری است که به دریا سرازیر می‌شود.

* شهرداری، مجوزهای لازم را صادر نمی‌کند

به گفته وی عمده روان آب سطحی و فاضلاب خام خانگی از محلاتی مانند چاهستانی‌ها، آیت االله غفاری و شمال درخت سبز وارد خورها(از آبراهه‌های درون شهرها تشکیل می‌شود که محل تلاقی این آبراهه در محل ورود به دریاست) و دریا می‌شود، که شهرداری به علت اینکه این محلات نیاز به اصلاح و اجرای طرح تفصیلی دارد، مجوزهای لازم جهت اجرای شبکه فاضلاب در این محلات را صادر نمی‌کند ، لذا شرکت آب و فاضلاب تاکنون موفق به جمع‌آوری فاضلاب خانگی این محلات نشده و از طرفی نیز به طور قانونی این شرکت هیچ گونه مسئولیتی در خصوص روان آب سطحی این محلات ندارد.

* سامانه شبکه جمع‌آوری شهر بندرعباس ظرفیت جمع‌آوری آب‌های سطحی را ندارد

سامانه شبکه جمع‌آوری شهر بندرعباس همانند اکثر شهرهای کشور جهت جمع‌آوری فاضلاب خانگی و مجزا طراحی و اجرا شده، اما ظرفیت جمع‌آوری آب‌های سطحی را ندارد، مهندس قصمی با ابراز تأسف از این مسأله تصریح کرد: مواقع بارندگی به دلیل وجود نداشتن شبکه جمع‌آوری آب‌های سطحی (که اجرای آن در تعهد شهرداری است) متأسفانه عوامل شهرداری و برخی شهروندان با بی‌توجهی اقدام به باز کردن دریچه‌ها کرده و روان آب‌ها را به منهول‌های فاضلاب (ایستگاه‌های دسترسی به بخش‌های مختلف شبکه‌های جمع‌آوری فاضلاب جهت بازرسی و تعمیر) هدایت می‌کند که تمامی آب باران به همراه گل و لای وارد شبکه فاضلاب می‌شود. این کار تبعات سنگینی برای تأسیسات فاضلاب شهر دارد که رسوب ماسه در لوله‌ها، غرقاب شدن تأسیسات برقی و مکانیکی ایستگاه‌های پمپاژ و بالابر فاضلاب، از بین رفتن تأسیسات دوار (مثل پمپ ها) به علت ساییدگی با ماسه از آن جمله است.

* تحمیل هزینه‌های سنگین به دنبال ورود آب باران به شبکه فاضلاب شهری

وی تأکید کرد: تمامی مشکلاتی که درخصوص ورود آب باران به شبکه فاضلاب ذکر شد هر ساله باعث تحمیل هزینه‌های سنگین و اخلال جدی در روند جمع‌آوری و تصفیه فاضلاب شهر بندرعباس برای ماه‌ها بعد از بارندگی می‌شود که جا دارد دراین خصوص اقدام عاجل توسط شهرداری این شهرصورت گیرد.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب هرمزگان با بیان اینکه با نگاهی اجمالی به سطح خورها می‌توان حجم عظیمی از زباله‌های خانگی را در آنها مشاهده کرد، یادآور شد: زباله‌های خانگی علاوه بر ترکیب با روان آب‌ها و بالابردن سطح آلودگی، پس از هر بارندگی صدها تن از آنها مستقیماً وارد دریا شده و محیط دریا را بشدت آلوده می‌کنند چرا که بعضی از این زباله‌ها ده‌ها سال طول می‌کشد تا در دریا تجزیه شود.

* رشد «کشند قرمز» در خلیج فارس

مردم هرمزگان درسال 88 شاهد پدیده‌ای به نام کشند قرمز درخلیج فارس بودند که علت اصلی آن ورود فاضلاب‌های شهری به این خلیج بود. قصمی با ابراز گلایه از اینکه تنها شرکت ما در رشد کشندهای قرمز به‌عنوان متهم اصلی در صدر اخبار خبرگزاری‌ها و رسانه‌های خبری قرار گرفت، ادامه داد: در یک بررسی عمومی ازمقالات علمی و منابع رسمی خبری مشخص شد، تخلیه آب بالانس کشتی‌ها، طوفان‌های دریایی مانند وقوع طوفان «گنو» در خلیج فارس، زلزله‌های زیردریایی متعدد، گرم شدن کف دریا، واژگونی آب و هوا، ورود کودها و سموم کشاورزی(غنی از فسفات و نیترات)ازطریق رودخانه‌ها، زهکشی زمین‌های کشاورزی و مزارع پرورش آبزیان و تخلیه فاضلاب خام شهری و زباله‌ها و پسماندهای شهری از جمله دلایل تکرر وقوع مرگ ومیر آبزیان در سراسر سواحل کشورهای حوزه این آبراه و رشد کشندها بودند.

* اقدام شرکت آب وفاضلاب استان هرمزگان درحفظ محیط زیست

نگاهی به وضعیت زیست محیطی سواحل شهر بندرعباس درسال‌های قبل از بهره‌برداری طرح جمع‌آوری وتصفیه فاضلاب شهربندرعباس و مقایسه آن با وضعیت فعلی، خود گواهی برنجات محیط زیست شهری از منجلاب گنداب‌ها و ماندآب‌ها و قطع جریان فاضلاب خام خانگی به دریا در سواحل شرق وکاهش عمده آن درسواحل غربی ودر نتیجه کاهش آلودگی محیط دریایی خلیج فارس است. قصمی با اشاره به اقدام‌های شرکت آب و فاضلاب استان در حفظ محیط زیست گفت: فاضلاب جمع‌آوری شده از قسمت‌های تحت پوشش شبکه شهری فاضلاب پس از انجام عملیات فیزیکی و بیولوژیکی و گندزدایی به روش لجن فعال تصفیه می‌شود و پساب حاصل با داشتن کیفیت مطلوب و مطابق با استانداردهای زیست محیطی ازتصفیه خانه فاضلاب خارج و از طریق خور«گورسوزان» به دریا به‌عنوان منبع پذیرنده آب وارد می‌شود. این روش، از مهم‌ترین اقدام‌های شرکت آبفا استان در حفظ محیط زیست است.

* حرف آخر

ابعاد زیست محیطی پیش آمده در حوزه خلیج فارس فراتراز بحث ورود فاضلاب از طریق سواحل شهر بندرعباس است و متأسفانه سهم آلایندگی قابل توجه سایرمنابع آلاینده ازجمله آلاینده‌های نفتی و صنعتی و... فراموش شده است.آنچه که حائز اهمیت است، وعده‌هایی است که تاکنون از سوی مسئولان مربوطه داده شده، اما به آنها جامه عمل پوشانده نشده است.

با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه ایران، تاریخ انتشار: 5 اسفند 1395، صفحه: 19 ، شماره: 6442.