جمعه ۳۱ فروردين ۱۴۰۳ - 2024 April 19 
شعارسال: میدان نقش جهان سال‌هاست که سینه به سینه با زبان هنر، سخن هنرمندان را برای مردم شرح می‌دهد در گوشه‌ای از این میدان بزرگ، گالری نقش خانه هنرهای سنتی بطن کوچکی است که می تپد از هنر در میانه قلب بزرگی که خود اثر جاودآن های از هنر است. میدانی از سمفونی رنگ و نقش و طرح بر تن چوب خشک و آجر و کاشی.
این نمایشگاه امروز میزبان هنرمندانی است که هرکدام به روشی حرف‌هایشان را بازگو کرده‌اند، در نگارگری، در تذهیب، در نقاشی رئال و ... و شاید در ترکیبی از همه این هنرها و سبک‌ها.
گوشه ای از مسجد شیخ لطف الله
علی خیری مدیر گالری نقش خانه سنتی نقش جهان در رابطه با این گالری در میدان نقش جهان می‌گوید: این گالری در حقیقت قسمتی از بخش پشتی مسجد شیخ لطف الله است که از طریق راه زیر زمینی نیز به شبستان این مسجد راه دارد. در قدیم و در دولت صفوی در زمان شاه عباس از آنجا که مسجد کاربردی خصوصی داشته است احتمالا از این مکان به عنوان جایی برای مباحث آموزشی استفاده می‌شده است.
وی ادامه می‌دهد: در سال‌های گذشته استفاده درستی از این فضا نمی‌شد و بیشتر به عنوان انبار و تعاونی کاربرد داشت تا اینکه سازمان میراث فرهنگی وارد شد، مرمت سازی و تعمیرات لازم را انجام داد و این مکان به شکل امروز در آمد و در این مدت به عنوان گالری به بهره‌برداری رسیده است.
خیری با اشاره به عناوین هنرهایی که در این گالری به نمایش در می‌آیند، می‌گود: این گالری با توجه به تناسبات فضای کار میراث فرهنگی در راستای هنرهای سنتی و طیف‌های متنوعی از هنرهای زیرمجموعه هنرهای دستی فعالیت خواهد داشت. نزدیک به سه یا چهار سال است که این گالری با فراز و نشیب‌های فراوانی فعال بوده و در حرکت جدیدی که در سال جاری آغاز شده حدود 5 ماه است که هر ماه به طور متوسط یک یا دو نمایشگاه در این گالری به طور مستمر در حال برگزاری بوده است.
وی ادامه می‌دهد: انتخاب هنرمندان به این صورت است که با توجه به مناسبت‌های مختلف در طول سال و فعالیت‌های انجمن، موضوعات متفاوتی در قالب‌های متعددی تعریف می‌شود و برای هنرمندانی که در آن زمینه فعالیت دارند و دارای مدارک ملی یا سازمآن های مختلف جهانی مانند یونسکو هستند فراخوان داده می‌شود و از این طریق هنرمندان می‌توانند برای شرکت در نمایشگاه اقدام کنند.
مدیر گالری نقش خانه هنرهای سنتی افزود: همچنین از آنجا که هدف اصلی این نمایشگاه حمایت از هنر و هنرمند است، هنرمندان می‌توانند برای معرفی و حضور در گالری تقاضا کنند. این درخواست‌ها و سنجش اعتبار هنر آن ها توسط سازمان و در کمیته مربوطه سنجش و مورد بررسی قرار می‌گیرد. این سنجش اعتبار هم کمک به ارتقا کیفیت هنرمندان خواهد بود و هم به لحاظ موقعیت گالری و حضور آن در میدان نقش جهان و بازدید توریست‌های خارجی لازمه کار گالری است.
وی در توضیح ویژگی‌های گالری و ظرفیت‌های کاربردی آن می گوید: این گالری چندمنظوره است و برای ارایه و نمایش هنرهای مختلف با استفاده از امکاناتی که گالری دارا است می‌توانیم فضاسازی مناسبی داشته باشیم، چه بر روی دیوار و چه با استفاده از ویترین‌ها و امکانات دیگر چرا که صنایع دستی طیف گسترده‌ای از قالب‌ها، حجم‌ها و اشکال را در بر می‌گیرد.
نگارگری آمیخته
علیرضا انجیلی، فارغ التحصیل رشته هنر از دانشگاه تهران، پردیس اصفهان است که در این نمایشگاه با 22 شیوه نگارگری سنتی حضور دارد: وی در توضیح آثار خود می‌گوید: نگارگری آمیخته سبک جدیدی است که از سال 93 و بعد از بازنشستگی آن را به نوعی ابداع کرده‌ایم. این روش از آمیختگی عناصر مختلف با ترکیب‌ها و شکل‌های تازه ای ایجاد شده است.
وی ادامه می‌دهد: ازسال 94 و بعد از بازنشستگی با تمرکز بیشتری به هنر تصویرپردازی پرداختم. در این روش به این نتیجه رسیدم که می‌شود در هنگام طراحی کاری کرد که به جای آنکه هر سطحی وقتی روی سطح دیگر قرار می‌گیرد آن را بپوشاند، با اضافه شدن سطوح مختلف همه لایه‌ها دیده شوند. خاصیت این شکل از ترکیب آن است که ماهیت هر عنصر به همان شکل باقی می‌ماند در حالی که در ترکیب تصویر نیز به یکدیگر کمک می‌کنند. در این نوع ترکیب به عنوان مثال یک تن مرغ می‌تواند، تن سه مرغ دیگر هم باشد و این اتفاق موجب خلق سطوح بیشتر می‌شود و سطوح بیشتر در نقاشی یک امتیاز به حساب می‌آید.
انجیلی می‌گوید: از خاصیت های دیگر این آثار می توان به آمیختگی سبک های مختلف اشاره کرد، به این معنی که شما سبک مینیاتور، قهوه خآن های و در بعضی آثار، کوبیسم یا امپرسیونیسم را هم شاهد هستید. همین موضوع نیز یکی دیگر از دلایل نام گذاری این شیوه به نام نگارگری آمیخته بوده است. علاوه بر این نگارگری از نظر ساختار تنها واژه‌ای فارسی در این سبک از کار بود. واژه‌های تصویرسازی، نقاشی و .. همه ریشه‌های عربی داشتند و از آنجا که سبک تازه‌ای خلق شده بود، تصمیم گرفتیم واژه تازه‌ای نیز برای آن انتخاب کنیم که کاملا فارسی باشد.
این هنرمند می‌افزاید: ویژگی سوم این روش آن است که قابلیت‌های متفاوتی دارد، چرا که می توانید آن را با مواد مختلف و بر روی سطوح مختلفی مانند شیشه، بوم، و چوب ... پیاده کنید. چرا که رنگ‌ها در آن سایه-روشن نیست و حالت کاملا دو بعدی دارد و این ویژگی در پیاده سازی طرح‌ها بر روی صنایع دستی ایران نیز ممکن می شود.
وی ادامه می دهد: در این مجموعه 22 اثر با سبک نگارگری آمیخته وجود دارد که می‌توان گفت نقطه قوت آن ها تکراری نبودن تصاویر است و تصاویر برای اولین بار خلق شده اند.
انجیلی با اشاره به لازمه حضور هنر در زندگی مردم می‌گوید: هنر نیز مانند علوم انسانی مبحثی ریشه‌ای و لازم است. امیدورام که همه آثار هنری و هنر نیز مثل سایر اقلام جای خود را در زندگی مردم پیدا کنند. متاسفانه در بازار خوبی که در بحث دکوراسیون و دکوراتیو داخلی مطرح است، حضور آثار هنری بسیار کمرنگ به نظر می‌رسد و نادیده گرفته شده است. این موضوع با تبلیغات و فرهنگ سازی باید اصلاح شود، در غیر این صورت هنر نیز به سرنوشت کتاب و کتاب خوانی دچار خواهد شد.
صفورا قاسمی و رضوان نمازی راد از دیگر هنرمندانی هستند که آثار خود را در نمایشگاه گالری نقش خانه هنرهای سنتی ارایه داده‌اند و در زمینه نگارگری، تذهیب و گل و مرغ فعالیت دارند. صفورا قاسمی فارغ التحصیل رشته کتابت و نگارگری، از نخبگان دانشگاه شاهد و استاد دانشگاه پیام نور است. وی در توضیح آثار و زمینه فعالیت خود می‌گوید: آثاری که در این مجموعه حضور دارد با تکنیک قدما کار شده است، در کارهای تذهیب از طلای اصل استفاده شده و طرح‌ها کاملا جدید هستند. نگارگری‌ها که به شیوه مشق قدما و تصاویری از شاهنامه شاه طهماسب است که نسخه برداری و در سایز بزرگتر تصویر شده‌اند. همچنین مجلس خواب دیدن ضحاک و خواستگاری پسران فریدون نیز از دیگر آثار نگارگری موجود در این مجموعه هستند.
وی ادامه می‌دهد: از دیگر کارهای موجود در این گاری اثر کتیبه سرلوح است که آن را با طرح جدیدی بر روی کاغذ پیاده کرده‌ام، طرح عقد نامه از شیوه قدما الهام گرفته شده است. در گذشته در این کتیبه‌ها عقدنامه و مهر و امضاهای مربوط به آن ثبت می‌شده است.
این هنرمند می‌افزاید: این طرح‌ها می‌توانند کاربردهای خوبی نیز برای استفاده‌های بیشتر داشته باشند، با یکی از مراکزی که در این زمینه فعالیت دارند نیز صحبت‌هایی کرده‌ایم اما هنوز در حال تحقیق برای ارائه بهتر به بازار هستیم چرا که تولید آن ها مشمول هزینه‌های بالا، هم برای تولید و هم برای مصرف کننده هستند.
قاسمی با اشاره به اهمیت آموزش‌های کامل عملی و نظری در آموزش هنرهای سنتی می‌گوید: آموزش در نگارگری اهمیت بسیار زیادی دارد. متاسفانه نگارگری نیز مورد بی لطفی‌های بسیاری مانند دیگر هنرهای سنتی در حیطه اموزش قرار گرفته است. چرا که این آموزش‌ها در کنار کار عملی لازم به آموزش‌های تئوری و دانسته‌هایی دارند که باید در قالب نظری آموزش داده شوند.
این استاد دانشگاه ادامه می‌دهد: البته بسیاری از اساتید نیز در همان قالب شاگردی-استادی سعی در آموزش همه موارد عملی و نظری دارند، اما در محیط دانشگاه این موضوع از پیش تعریف شده است و احتمال بروز اشتباه و کمی و کاستی بسیار پایین‌تر است. افراد بسیاری هستند که با وجود سابقه کاری زیاد اما هنوز در آموزش‌ها و دانسته‌ای پایه ای و کوچک مشکل دارند و همین مسئله موجب کاستی در کیفیت کارهای تولیدی می شود تا آنجا که بزرگترین آرزوی آن ها رسیدن به کاری مشابه کار استادان است، در حالی که هر هنرمند باید خود خالق اثری جدید و از آن خود باشد. مهمترین ضربه در این سبک از روش آموزش و در نهایت تولید اتفاق می‌افتد صادرات و در نهایت معرفی ناصحیح و ناشایست نگارگری و دیگر هنرهای سنتی به کشور های دیگر در سراسر دنیاست.
نمایشگاه گروهی نگارگری، تذهیب و نقاشی «نقش خیال» با حضور چهار نفر از هنرمندان اصفهان در گالری نقش خانه هنرهای سنتی معاونت صنایع دستی استان اصفهان چهار شهریورماه افتتاح شد. این نمایشگاه به مدت 10 روز با آثاری از رضوان نمازی راد، صفورا قاسمی، علیرضا انجیلی و محسن بناییان، همه روزه از ساعت10 صبح تا هشت بعدازظهر میزبان علاقه مندان هنر است.
سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری ایسنا، تاریخ انتشار 5 شهریور 96، کدمطلب: 96060502585:www. isna. ir
