شعار سال: محمد بهمنی مهر با بیان اینکه درگیری های اجتماعی و ناراحتی های روحی و روانی در لالجین تقریبا صفر است، درباره علت آن گفت: کار هنری به ویژه با خاک اثرات روانشناختی عمیقی دارد و روح را پرورش می دهد.

وی با بیان اینکه لالجینی ها با هنر سفالگری عجین هستند و به همین دلیل در اینجا چیزی به نام ناراحتی و مشکلات روحی نداریم، افزود: مردم لالجین شاد، آرام، مهربان، خوش برخورد و بسیار مهمان نواز هستند و این ارمغان ارتباط با هنر و خاک است.

بهمنی مهر با بیان اینکه ظرف های سفالی، یکی از قدیمی‌ترین ساخته‌های آدمی است و انسان‌های اولیه از آن زمان که به فکر ذخیرهٔ آب و غذا افتادند و به خاصیت چسبندگی و شکل گیری گل رس پی بردند، ظرف های سفالی را به شکل های گوناگون ساختند، گفت: با گذشت زمان و گسترش زندگی، سفالگری هم تکامل یافت و انسان‌ های آفریننده با دست هایشان بر ظرف های گلی نقش و نگارهایی کشیدند و آنها را با رنگ های گوناگون آراستند.

این استاد سفالگری بااشاره به اینکه در ایران قدمت سفالینه‌ها به بیش از ۱۰ هزار سال می‌رسد، گفت: قدیمی ‌ترین چرخ سفالگری و کوره پخت سفال جهان در شوش یافت شده ‌و قدیمی‌ترین ظروف سفالیِ منقش، مربوط به ایران است . اگرچه سفالگری در جای جای ایران رونق دارد اما فقط لالجین پایتخت سفالگری جهان است و شغل بیشتر مردم این شهر سفالگری است.

وی با بیان اینکه لالجین رتبه اول صادرات سفال را در کشور به خود اختصاص داده است، گفت: صنایع دستی و هنر سفالگری مردمان این خطه، سابقه ای چند هزار ساله دارد و حتی گفته شده که چنگیز خان مغول در حیرت از هنر سفالگری لالجینی ها، دستور داد که از هنرمندان لالجینی، هنر سفالگری آموخته شود.

بهمنی مهر افزود: هنر سفالگری نسل به نسل به مردم شهر لالجین رسیده و سفالگری، میراث آباء و اجدادی مردم این شهر است.

وی ادامه داد: برخلاف سفال‌های چینی که اکنون در بازار ایران فراوان شده‌اند، سفال های تولیدی این منطقه از کیفیت و اصالت بسیاری برخوردار است و هنوز هم مردم لالجین برای ساخت سفال‌ از چرخ ‌های دستی استفاده می ‌کنند.

محمد بهمنی مهر که خود یکی از اساتید موفق و خوشنام سفالگری در شهر لالجین است و نزدیک به ۳۰ سال از عمرش را مشغول همین کار بوده، درباره علت انتخاب این شغل می گوید: اگر کسی در لالجین متولد شود، به سختی می تواند سفالگر نشود، به ویژه اگر پدرش هم سفالگر باشد، کمااینکه من شغل پدرم را ادامه دادم و کارگاهی که نزدیک به ۳۰ سال است در آن مشغولم، بیش از ۱۲۰ سال قدمت دارد و این مکان برای بیش از یک قرن، کارگاه سفالگری بوده است.

وی افزود: در گذشته سفالگری به صورت استاد و شاگردی و پدر و فرزندی آموزش داده می شد، هر چند محصولات سفال در قدیم الایام تنوع چندانی نداشت و فقط ظروف چرخی تولید می شد؛ اما امروز در دانشگاه های هنر و علمی – کاربردی رشته سفال و سرامیک تدریس می شود و علاقمندان علاوه بر شیوه سنتی می توانند سفالگری را به صورت آکادمیک بیاموزند.

وی ادامه داد: تنوع محصولات سفال بسیار گسترده شده و هنر مجسمه سازی، کتیبه، نقش برجسته و قالب گیری هم به کمک هنر سفالگری آمده است.

این استاد کهنه کار درباره اینکه مدت زمان لازم برای یادگرفتن هنر سفالگری و رسیدن به نقطه امرار معاش از این طریق چقدر است، عنوان کرد: استعداد ذاتی و میزان علاقه افراد بسیار تعیین کننده است و مسئله مهم دیگر این است که فرد نزد چه استادی آموزش ببیند. اما برای سفالگری با چرخ اگر با یک استاد خبره و قدیمی سر و کار داشته باشید، حداقل بین سه تا چهار سال باید زحمت کشید.

بهمنی مهر عنوان کرد: در لالجین بیش از هشت هزار مدل سفال با لعاب ها و سایزهای متفاوت تولید می شود و این شهر با ۱۷ هزار جمعیت، یک هزار و ۲۰۰ کارگاه سفالگری و ۳۰۰ واحد فروشگاهی دارد که کار بازاریابی و فروش را انجام می دهند.

وی ادامه داد: اشتغالزایی لالجین به حدی است که نه تنها خود را سیراب کرده بلکه باری هم از روی دوش مرکز استان برداشته است.

وی با بیان اینکه در کارگاه من سه نفر مشغول به کار هستند و هر محصول سفالین ۳۵ درصد سود خالص به همراه دارد، گفت: مواد اولیه ما خاک رس است که به قیمت هر کیلو ۲۵۰ تا ۳۰۰ تومان خریداری می شود.

بهمنی مهر ادامه داد: خاک رس خاصیت فرم پذیری، ایستایی، لعاب پذیری، شوک پذیری دارد و به همین دلیل بهترین خاک برای سفالگری است که البته در شهرهایی مثل تبریز، میبد و اصفهان به جای خاک رس از کائولن استفاده می کنند که ایستایی و فرم پذیری کمتری دارد و صرفا برای تولید ظروف تخت و پارچ و لیوان کاربرد دارد.

این استاد سفالگری، مهمترین ضرورت این عرصه را دانش بنیان شدن فرآیند سفالگری دانست و عنوان کرد: اگر سفالگری دانش بنیان شود، ضایعات از بین می رود و استحکام و ماندگاری محصولات افزایش می یابد. دغدغه ما در انجمن هنری سفال و سرامیک لالجین استانداردسازی سفال برای فروش است و امیدواریم سفال لالجین با استاندارد شناخته شده این شهر وارد بازار شود.

وی گفت: مسئولان فقط برای ارائه آمار و موفق نشان دادن خود از لالجین استفاده می کنند اما برنامه ای برای حمایت عملی از هنر سفالگری و دانش بنیان کردن آن ندارند.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری مهر، تاریخ 17 مهر 96، کد مطلب: 4108859: www.mehrnews.com