سه‌شنبه ۱۳ خرداد ۱۴۰۴ - 
اندیشه‌های اقتصادی پاپ:
پس از درگذشت پاپ فرانسیس یکی از سوالاتی که مطرح می‌شود این است که نگاه اقتصادی او به کدام جریان فکری نزدیک بوده است؟ گزارش حاضر در نشریه فارن پالیسی به بررسی جریان فکری او می‌پردازد. پاپ فرانسیس درباره مسائل بزرگ سیاسی و اجتماعی روز بیشتر از بسیاری از اسلاف خود سخن گفته است و تمرکز او تنها بر تغییرات اقلیمی -که به طور برجسته‌‌‌ای در سال ۲۰۱۵ به آن پرداخت- نبود، بلکه اقتصاد را نیز در بر می‌‌‌گرفت. از زمانی که فرانسیس ردای پاپ را بر تن کرد، کنفرانس‌‌‌های اقتصادی برگزار کرده و اسناد الهیاتی درباره موضوعات اقتصادی منتشر کرد. پس تفکر اقتصادی پاپ فرانسیس در کدام راستا بود؟ آیا منصفانه است که آن را نقدی رادیکال بر سرمایهداری بدانیم؟ و تا چه حد تحت‌تاثیر شاخه الهیات رهایی‌‌‌بخش کاتولیک در آمریکای لاتین بوده است؟ آدام توز، ستون‌‌‌نویس اقتصادی نشریه فارن‌‌‌پالیسی، با کامرون عبادی در پادکستی مشترک درباره این مسائل به گفت‌وگو نشست. آنچه در ادامه می‌‌‌خوانید، بخشی ویرایش‌‌‌شده و مختصر از این گفت‌وگوست که در ماه آوریل سال گذشته میلادی انجام شد.
کد خبر: ۳۹۷۸۲۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۰۲
علی کیانی راد:
تامین مواد غذایی مورد‌نیاز شهروندان یکی مولفه‌های قدرت کشور محسوب می‌شود، با این‌وجود آیا تنها راه تامین امنیت غذایی، از طریق خودکفایی است؟ منابع آب و خاک ایران در معرض تهدید قرارگرفته و به همین‌دلیل برخی از منتقدان چندان موافق سیاست خودکفایی در طیف وسیعی از کالاها نیستند، با این‌حال توجه به سیاست خودکفایی مربوط به سلیقه شخصی رئیس‌جمهور و وزیر جهادکشاورزی نیست.مطابق قانون‌اساسی، دولت موظف است خودکفایی در محصولات کشاورزی را پیگیری کند. همچنین در سیاست‌های کلی برنامه هفتم توسعه نیز بر این مساله تاکید شده‌است، بنابراین تغییر در این سیاست مستلزم تغییر در قوانین بالادستی است. علاوه‌بر مسائل حقوقی، برخی کارشناسان اعتقاد دارند؛ مهمترین مشکل بخش کشاورزی عدم‌سرمایه‌گذاری در زیرساخت، تجهیزات و منابع انسانی است و در صورتی‌که سرمایه به این بخش هدایت شود با همین وضع موجود نیز می‌توان راندمان تولید را افزایش داد.
کد خبر: ۳۹۷۲۵۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۰/۲۹
ظریف ،گوشت قربانی دعوا:
تغییر موضع رییس مجلس نشان می دهد قالیباف شاید حس می کند از پزشکیان رودست خورده و آن قدر که او به رییس جمهور امتیاز داده پزشکیان متقابلا چنین نکرده است و برخی واکنشی از سر ناخرسندی به بعضی عزل و نصب‌های تازه می‌دانند. خواب و خوراک مجلس قبلی بحث حجاب بود و خواب و خوراک این مجلس شده ظریف.
کد خبر: ۳۹۶۹۱۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۹/۰۷
سیدجواد نقوی:
به نظر می‌رسد محمد قوچانی که در سال‌های گذشته سعی داشته دوگانه عقلانی و جوکریسم ختم کند، حالا متوجه شده این دوگانه یک برساخت صرفا سیاست‌زده بوده و گاهی جوکربازی و جوکریسم هم می‌تواند مطلوب باشد، فقط باید احتمالا دوگانه جوکر خوب و بد را شکل دهندیعنی اگر اشتری و احمدی‌نژاد یا دیگر افرادی که در خط‌مشی اصلاح‌طلبان و سازندگی نیستند دست به رفتار‌های رادیکال بزنند آنها را جوکر بد قلمداد می‌کنند، ولی اگر محمدجواد ظریف یا فاضلی یا حتی خود قوچانی رادیکالیسم پوپولیستی را شکل دهند در راستای کمک به وطن است و جوکریسم خوب است! این دوگانه را می‌شود این روز‌ها مشاهده کرد. اما درحقیقت اگر جوکریسم و رادیکالیسم و پوپولیسم علیه وطن و ایران‌دوستی است فرق ندارد که ظریف آن را نمایندگی کند یا محمود احمدی‌نژاد و .... نکته قابل نقد در متن آقای سیدجواد نقوی این است که نمی‌توان سه گانه جوکریسم و رادیکالیسم و پوپولیسم را هم عرض قرار داد و مسلما در انگیزه تشکیل، شیوه عمل، الگو‌های اجرایی و حتی اهداف با یکدیگر تفاوت داشته و شاید در پیامدها، دارای شباهت‌هایی باشند. نکته دوم اینکه، عدالتخواهی بعد از مدتی نقطه عطف پیدا کرده و پیامد‌های نامطلوب احتمالی خود را هم از بین می‌برد (گذر از مقابله با آنتروپی به عمل در قالب نگ آنتروپی)، اما جریان رادیکالیسم الگوی تلاش تا سر حد نابودی و حرکت به سمت ناکجا آباد آرمان گرایانه را در پیش می‌گیرد. جریان پوپولیستی هم تا زمانی که سوار اسب قدرت نشده، زبان بازی می‌کند و بعد از سوار شدن به اسب قدرت، سکوت کرده و یا راهبرد جریان سازی را دنباله گیری می‌کند.
کد خبر: ۳۹۵۲۲۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۴/۰۶
نسبت سیاست و جامعه از نگاه علیرضا بلیغ و محمد باقری:
سیاست ورزی را می توان یکی از اصول پایه ای ارتقاع اجتماعی محسوب کرد به شرطی که این حوزه آلوده به سیاست بازی و سیاسی کاری نشود. آلودگی حوزه سیاست به انواع انحرافات ، مسلما باعث سیاست زدایی و سیاست گریزی شده که بنوعی خودش سیاست ورزی جدید است . سوال اینجاست که آیا این برداشت که جامعه ما در وضعیت سیاست‌زدایی قرار دارد، برداشتی درست است و آیا می‌توان درباره فرمی جدید از سیاست در ایران بحث کرد؟ سال گذشته که اعتراضات در جریان بود، قصد داشتیم به‌صورت بنیادی به این مساله بپردازیم که جامعه با چه بحران‌هایی مواجه است که شکلی از اعتراض را در ۹۶، ۹۸ و ۱۴۰۱نشان می‌دهد. مجموعه‌ای از گفت‌وگو را شکل داده و وقتی که آنها را کنار هم قرار دادیم، به این نتیجه رسیدیم ظاهرا هم جامعه ما و هم دولت‌ها یکی پس از دیگری در فهم وضعیتی که دچارش هستند، مشکل دارند. شرایطی که می تواند به تئوری سیاست زدگی، سیاست گریزی و سیاست زدایی شدگی جامعه ایرانی ، قوت بخشد.
کد خبر: ۳۹۵۲۱۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۲/۲۱
تقی آزاد ارمکی:
تقی آزاد ارمکی معتقد است که در کمتر از صد و پنجاه سال اخیر ایران شاهد دو انقلاب و یک کودتا در داخل خود بوده است. این رخداد‌های بزرگ چرا شکل گرفته اند؟ تحلیل این انقلاب‌ها را باید در علل ایجاد میل در رادیکالیسم در خودمان جستجو کنیم. میل به رادیکالیسم در ما از کجا آمده است؟ تقی آزاد ارمکی، میل به این جنگ و تغییر در ایرانی‌ها را محصول عدم پرداختن ما به شکست‌ها می‌داند. به عقیده او ایرانی‌ها به جای اندیشیدن به علت شکست‌ها تلاش کرده اند با شعار‌ها و آرمان پردازی‌ها از شکست عبور کنند و این امر موجب رادیکالیسم و خشونت در جامعه ایران شده است.
کد خبر: ۳۹۴۰۲۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۲/۰۷
گزارشی از برگزاری همایش سالانه «مسئولیت اجتماعی علم و نقش انجمنهای علمی» :
اولین همایش سالانه «مسئولیت اجتماعی علم و نقش انجمنهای علمی» دوشنبه ۹ بهمن ماه در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد. گزارش زیر، بیان خلاصه وار مهمترین مسائلی است که در این همایش مورد توجه صاحب نظران بوده است.
کد خبر: ۳۹۳۷۶۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۱۱
ارتباط مصر و اسرائیل؛
مذاکرات صلح کمپ دیوید میان انور سادات و مناخیم بگین منعقد شد. اسرائیل آنچه می‌خواست را با این پیمان به دست آورده بود؛ نیرومندترین کشور عربی از جبهه دشمنان اسرائیل خارج شده بود؛ بدون آن که اسرائیل بهای اصلی این موفقیت را بپردازد. حالا بگین حتی می‌توانست به تحقق بالاترین هدف صهیونیست‌ها یعنی اشغال بقیه خاک فلسطین بپردازد. در این گزارش، تاثیر مذاکرات صلح دیوید بر منطقه و حتی سرنوشت خود انور سادات بررسی شده است.
کد خبر: ۳۹۲۵۰۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۲۷
نعمت فاضلی و سایر اساتید جامعه شناسی:
نشست «فرهنگ در برنامه‌های توسعه» با حضور و سخنرانی نعمت الله فاضلی، سیدرضا صالحی امیری و روح‌الله نصرتی، در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد. در این نشست نعمت فاضلی، عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی بیان داشت که مشکل ما اضمحلال «سیاست فرهنگی» است. علایق دانشگاه باید مستقل از حکومت و بازار باشد. وقتی تفکیک‌پذیری نهادی در جامعه‌ای نباشد، اساسا سیاست فرهنگی وجود ندارد. وقتی حاکمیت مجاز باشد در آموزش و دانشگاه‌ها هر طور دلش می‌خواهد دخالت کند، در زندگی و شیوه زیست مردم مداخله کند، یعنی در این کشور چیزی به نام سیاست فرهنگی وجود ندارد. وظیفه آموزش عالی این است که افراد را استعلا و پرورش بدهد و به شیوه خاصی تربیت کند. اگر حکومت بگوید نمی‌خواهم آموزش عالی ما حقیقت‌جو، کنجکاو، پرسشگر و نقاد باشد و می‌خواهم دانشگاه برای من سرباز تربیت کند، برقی است که دستگاه را از کار می‌اندازد.
کد خبر: ۳۹۱۹۲۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۹
از صعود تا افول موتلفه:
شش ماه تا انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی، موتلفه اسلامی چه جایگاهی در سپهر سیاسی ایران دارد؟ وضعیت فعلی موتلفه در بین جریان‌های اصولگرا چه حکایتی از وزن سیاسی و انتخاباتی آنها دارد؟مصطفی میرسلیم این روز‌ها واقعی‌ترین شمایل موتلفه است. او که به عنوان نماینده این حزب در انتخابات ریاست‌جمهوری گذشته شکست سختی خورده، حتی در انتخابات درون گفتمانی هیات رییسه مجلس طی چهار سال نیز نتوانست همفکران خود را به حمایت از خود قانع کند. در طرف دیگر دبیرکلی بادامچیان نیز نتوانسته موتلفه را از وضعیت انفعال و بی‌اعتنایی درون جریان اصولگرایی خارج کند. به نظر می‌رسد که حزب موتلفه که زمانی یکی از قدرتمندترین احزاب درون حاکمیت با قدرت لابی‌گری بالا بود دیگر نفوذ چندانی ندارد نه در میان شیوخ اصولگرا و نه در میان جوانان انقلابی.
کد خبر: ۳۹۱۵۴۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۲
فرشاد مومنی و درس اول کودتای ۲۸ مرداد :
درس های نهضت ملی کردن صنعت نفت و کودتای 28 مرداد: درس شماره یک این است که ابزارهایی مثل حمله نظامی و کودتا و تحریم همه در واقع یک روح در سه بدن است همه آنها ابزارهای تداوم سلطه زورگویانه کشورهای قدرت مند کم تعداد بر بقیه دنیاست. درس دوم این است که عنصر اصلی این هدف گذاری ها به ضعف کشاندن بنیه تولید ملی است.
کد خبر: ۳۹۱۴۰۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۳۰
مومنی، اقتصاددان:
فرشاد مومنی استاد دانشگاه علامه طباطبایی با هشدار جدی درباره کیفیت پایین سند برنامه هفتم توسعه که آن را تا حد یک شوخی، تنزل می‌دهد، گفت: تنها یکی از نقد‌های جدی این است که در این سند هیچ حرفی درباره صنعت ساخت و محیط زیست و بحران‌ها و نگرانی‌های مردم، خام فروشی و آشفتگی‌ها و... وجود ندارد؛ حال آنکه می‌گوید سه برنامه قبلی شکست خورد و اکنون هیچ عبرتی از شکست آن سه سند وجود ندارد و اتفاقا بدتر از آن هم سه سند عمل شده است!
کد خبر: ۳۸۹۹۹۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۱۲
گفتگو با سعيد حجاريان؛
بازيگران موثر و اصلي سياست ايران را مي‌توان به ترتيب دولت، جامعه و قدرت‌هاي خارجي دانست. بالطبع از اين سه، دولت نقش اصلي را ايفا مي‌كند. پس از آن به جامعه مي‌رسيم و مردمي كه در تنگناي شديد هستند و هر از گاهي مطالبات‌شان را به اشكال گوناگون بروز مي‌دهند و ... . اینها بخشی از مصاحبه سعید حجاریان در خصوص جایگاه جریان اصلاحات در انقلاب و وضعیت تحزب است. توضیح ضروری: بخشی از گفت و گوهای رسانه با حجاریان ، حاوی مطالبی است که برای آشنایی با نظرات صاحبان نظر و اندیشه در بحث‌های مهم نظری مطرح می‌شود،گفتنی است که نباید آنهارا نظر مستقل رسانه گفتگو کننده ، تلقی کرد.
کد خبر: ۳۸۹۸۹۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۰۸
احیای محافظه‌کاران؛
در سطحی کلان‌تر، احیای محافظه‌کاران، می‌تواند دوران نزدیک به دو دهه میدان‌داری نهادهای شبه‌نظامی و امنیتی در جناح راست را پایان دهد و رهبری سیاست در این جناح را به سیاستمداران بازگرداند. همان رویایی که ناطق‌نوری در سال ۱۳۸۴ داشت؛ اما از دل آن کابوسی، چون احمدی‌نژاد درآمد. اگر خواب کوتاه مهدی کروبی در آن بامداد تاریخ‌ساز سال ۱۳۸۴ صحنه انتخابات را دیگرگونه کرد؛ شاید پایان دوران خواب ناطق‌نوری در سال ۱۴۰۲، صحنه سیاست در ایران را تغییر دهد.
کد خبر: ۳۸۷۹۰۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۱/۳۰
مخفی شدن ریا و نفاق پشت ظاهر؛
الف نوشته که اکبری ها از کره مریخ نیامده‌اند، بلکه محصول بخشی از کژکارکردهای درون سیستمی هستد.چهره مزورانه اکبری و اکبری‌ها با یقه‌ها و پیشانی پینه‌بسته، خبر از شخصیت‌هایی می‌دهد که سراسر ریا و نفاق هستند، حامل دو رویی‌اند و تزویری که به هویت‌شان تبدیل شده. در ظاهر پایبند به کشور و انقلاب‌اند اما در باطن، شیفته غرب تنفس در هوای اجنبی. از هیچ اقدامی فروگذاری نمی‌کنند؛ حتی خیانت به خاک مادری! و با این اوصاف و "رنگ رخساره‌ای که از سر ضمیر" خبر می‌دهد، به نهادهای مهم و حساس کشور وارد می‌شوند. باید درباره ریا و نفاقی هشدار داد که به راحتی می تواند پشت پرده یقه های بسته ، پیشانی های پینه بسته، سوت صلوات و تسبیح های هزار نشان، مخفی شوند.
کد خبر: ۳۸۵۹۸۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۲۷
آتش زدن دین و دنیا با ناکارآمدی مدیران؛
گویا جمهوری اسلامی ایران و مدیریت دولتی آن شده است تیول بعضی مدیران دولتی و جریانات سیاسی و امنیتی. با هر سلیقه ای که بخواهند عمل می کنند و وعده می دهند و شعاردرمانی می کنند و در خصوص ارزش های بنیادین حرف می زنند و غیره، اما در عمل تعهد موثری به اصلاح امور و پاسخگویی وجود ندارد. افرادی که متاسفانه بخش قابل توجهی از آنها از صلاحیت و اهلیت مدیریتی نیز برخوردار نبوده و گویا با نوعی مکانیزم جادویی، منتصب می شوند. بسرعت طلوع می کنند و به سرعت هم غروب شان فرا می رسد. نتیجه این نوع برخورد در میان و کوتاه مدت، تامین منافع فردی و گروهی است و در طولانی مدت ، تضعیف نظام و انقلاب و حتی ضربه زدن به عمود خیمه انقلاب یا همان ولایت فقیه . ما هیچ، ما نگاه، اگر دلتان بحال نظام و انقلاب می سوزد، به انتصابات، برنامه محوری و فسادستیزی واکنش نشان دهید. به صحبت های دکتر پرویز امینی ( جامعه شناس اصولگرا) در این خصوص توجه کنید و بفرمائید دولت سیزدهم چه جوابی به سوالات ایشان دارد. معنا ندارد که هر دولتی که آمد، کل نکبت ها را به حساب دولت قبلی بگذارد و با ایجاد نوعی مجموعه مشروط فرار به جلو کرده و رفع مسئولیت نماید.اگر نمی دانستید وضعیت و اوضاع را ، اشتباه کردید که در صحنه حاضر شدید. تا کی باید اجازه داد که دین و دنیای مردم بازیچه نامدیریتی ها و عدم صلاحیت ها و سیاسی بازی ها قرار گیرد؟
کد خبر: ۳۸۵۷۶۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۱۶
نظم جامعه بی‌بحران، پادگانی است؛
محمدرضا تاجیک تئوریسین اصلاح‌طلب خشونت ورزی رادیکال مردم را «یکدست سازی» جامعه و «نظم پلیسی» می‌داند که خرمن‌خرمن نفرت می‌کارد و خرمن‌خرمن خشم درو می‌کند.
کد خبر: ۳۸۵۴۱۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۲۹
محمود سریع القلم:
محمود سریع القلم در یادداشتی، دو دلیل اولویت ندادن به رشد و توسعه اقتصادی از یک طرف و نظام سیاسی غیرشمول گرا از طرف دیگر، ریشه‌های شکست سیاست ورزی و حکمرانی مطلوب در ایران بوده‌اند. وی در آخر به این نتیجه گیری می رسد که: در جهان پر چالش امروز اگر کشوری، اساس حکمرانی را اقتصاد رقابتی بین المللی تعریف نکند چاره‌ای جز مساوی شمردن حکمرانی با قدرت برای قدرت ندارد: مسیری که روسیه رفته، ولی چین با تنظیم روزانۀ اقتصاد خود با واقعیاتِ سیاست روز، و ضمناً برگرفته از تعلیمات کنفوسیوسی، هم ثروت مردم خود را افزایش می‌دهد و هم همه را با ثروت خود مجبور می‌کند به چین احترام بگذارند.
کد خبر: ۳۸۵۳۲۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۲۶
آخرین شانس جمهوری اسلامی؟
حسین مرعشی از جمله مدیران جمهوری اسلامی است که هم با اصلاح طلبان و هم اصولگرایان مرزبندی‌های مشخصی در روش‌های مدیریت کشور دارد. او در مصاحبه با خبرآنلاین، دلسوزانه اشتباهات دولت رئیسی و مجموعه‌های حاکمیتی و امنیتی را بر شمرد. او به صراحت می‌گوید مواضعش نگرانی جدی نسبت به آینده ایران است. حاضر است با هر یک از مقامات جمهوری اسلامی که به آنها دسترسی دارد صحبت کند تا راه کار‌ها و تحلیل‌ها درباره وضع موجود به آنان بگوید. تحلیل نهایی مرعشی این است که اگر فضای کشور بسته‌تر شود، بحران‌ها شدیدتر خواهد شد.
کد خبر: ۳۸۵۲۹۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۲۳
تقی آزاد ارمکی:
تقی آزاد ارمکی جامعه‌شناس و استاد دانشگاه معتقد است: یکی از راه‌های رادیکالیزه شدن، این است که افراد مصلح و خیرخواه کنار گذاشته شوند. شعار‌های رادیکال در دانشگاه به دلیل فقدان نیرو‌هایی است که با دانشجو چانه بزنند و گفتگو کنند؛ موضوعات را برای آنها معنا کرده و به مفاهیمی مصلحانه بدل کنند. وی افزود: اگر سیستم دست به تنبیه و مجازات معترضان بزند، رفتار مردم رادیکال می‌شود و صبر آنها پایان می‌یابد. خبر صدور احکام اعدام و زندان‌های طویل‌المدت و... خطرناک است. اگر این روند ادامه داشته باشد، مردم به سمت تغییرات بنیادگرایانه میل می‌کنند.
کد خبر: ۳۸۵۱۵۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۱۷