شنبه ۱۰ خرداد ۱۴۰۴ - 
رازهای سر به مهر قجری؛
«آقا رضا عکاس‌باشی اقبال‌السلطنه»،در حدود سال ۱۲۲۲ شمسی (۱۸۴۳ میلادی) در تهران به دنیا آمد. خانواده او اصالت یهودی داشتند و پدرش، آقا اسماعیل جدیدالاسلام، از یهودیان تازه‌مسلمان‌شده‌ای بود که به دربار قاجار نزدیک شده بود. او سال‌ها در خدمت سه پادشاه قاجار بود. این موقعیت خانوادگی و اجتماعی باعث شد آقا رضا از جوانی با فضای دربار آشنا شود و خیلی زود در مسیر آموزش‌های فنی قرار گیرد.در سال ۱۲۴۳ هجری شمسی، آقا رضا از سوی ناصرالدین شاه به مقام «عکاس‌باشی حضور همایونی» منصوب شد. در سال ۱۲۶۹ شمسی (۱۸۹۰ میلادی)، آقا رضا به شکلی ناگهانی و مشکوک در باغی در منطقه آجودانیه تهران درگذشت. برخی شایعات او را قربانی «قهوه قجری» می‌دانند؛ نوشیدنی مرگباری که شاه گاه برای حذف مزاحمان سیاسی به کار می‌برد.در لایه‌های پنهان زندگی آقا رضا عکاس‌باشی، حاشیه بحث برانگیزی وجود دارد: رابطه پنهانی و رازآلود او با یکی از دختران ناصرالدینشاه، به نام فخرالدوله بود.گزارش‌های غیررسمی (عمدتاً در خاطرات رجال قاجار و برخی یادداشت‌های سفارتخانه‌های خارجی) از علاقه پنهانی میان این دو سخن گفته‌اند. گفته می‌شود فخرالدوله، شیفته ذهن جستجوگر و نگاه هنرمندانه آقا رضا شده بود و آقا رضا نیز مجذوب جسارت، زیبایی و بی‌پروایی او در برابر هنجارهای درباری بود. در سال ۱۲۶۹ شمسی (۱۸۹۰ میلادی)، آقا رضا به شکلی ناگهانی و مشکوک در باغی در منطقه آجودانیه تهران درگذشت. برخی منابع حدس می‌زنند که همین شایعات، یکی از دلایل خشم ناصرالدین شاه و احتمال قتل عکاس‌باشی از طریق «قهوه قجری» بوده است.
کد خبر: ۳۹۸۱۱۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۰۳
آرامگاه ذُکاءُالمُلک :
محمّدعلی فروغی دردشتی (۱۲۵۶ – ۵ آذر ۱۳۲۱)، ملقّب به ذُکاءُالمُلک، نویسنده و سیاستمدارِ ایرانی بود که در دورهٔ پهلوی سه بار به‌عنوان نخست‌وزیر خدمت کرد. او در دورهٔ قاجار چند بار وزیر، دو بار نمایندهٔ مجلس شورای ملی و یک بار رئیسِ دیوان عالی تمیز شد. فروغی از فعّالان و مبارزانِ برجستهٔ جنبشِ مشروطهٔ ایران بود.قبر محمدعلی فروغی و فرزندان وی در قبرستان ابن بابویه و قرار داشته و بدلیل تعویض چندباره سنگ قبر،فاقد قدمت تاریخی بوده و از سنگی بسیار ساده استفاده شده است. سال 1397 بود که خبر شکسته شدن سنگ قبر وی خبرساز شد. موضوعی که به فرونشست زمین ربط داده شد.
کد خبر: ۳۹۷۸۵۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۰۶
محمدجواد حق‌شناس:
محمدجواد حق‌شناس، مبتکر و مجری طرح نامگذاری کوچه‌ها و خیابان‌های تهران به نام مفاخر علمی و فرهنگی ایران و جنوب، از کج‌سلیقگی شهرداری بوشهر در بهره‌گیری از کتاب ««تاج سر کرانه» بدون ذکر ماخذ و نام نویسنده آن در بیلبوردهای تبلیغاتی روز بوشهر گلایه کرد و بی‌توجهی بارز شورا و شهرداری بوشهر را نسبت به مفاخر علمی و فرهنگی استان متذکر شد. ۱۸ اسفندماه در تقویم ملی کشور به نام روز بوشهر نامگذاری شده است؛در این روز مدرن‌ترین مدرسه جنوب در دوران قاجار با نام «سعادت» تاسیس شد و این مدرسه بعدها به خاستگاهی برای پرورش مشاهیر و مفاخر علمی و ادبی جنوب مبدل گردید. مشاهیری که بعدها در ادبیات معاصر و سایر رشته‌های علمی خوش درخشیدند و آوازه ملی یافتند.محمدجواد حق‌شناس بر این باور است که «نامگذاری معابر به نام مشاهیر و بزرگان فرهنگی و علمی و قهرمانان استعمارستیز جنوبی و پاسداشت جایگاه آنها به نوع نگاه، آگاهی، شناخت و دغدغه‌مندی مدیران شهری ما برمی‌گردد.».
کد خبر: ۳۹۷۶۵۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۲/۱۹
تاریخ محله سید خندان:
نامش «سیدجعفر شاه صاحب» بود و «سیدخندان» لقبش بود و به قول مرحوم «سیدمرتضی احمدی» در کتاب «پرسه در احوالات تهرون و تهرونیا» این‌طور آدمی بود: «مردی بود قدکوتاه و کمی کپُل. صبور و آرام. همیشه شال به کمرش می‌بست و عرق‌چین سبز روی سرش دیده می‌شد. تنها زندگی می‌کرد و به تنهایی‌اش خو گرفته بود. صورت شاد و لب خندانش هر آدم عُنُق و بداخمی را به شادی می‌آورد».تا اواخر دوره قاجار وقتی از دروازه شمیران بالا می‌آمدی، تا چشم کار می‌کرد باغ و زمین کشاورزی بود. فقط یک قصر و عمارت قاجار ی در محدوده وزارت ارتباطات امروزی و نرسیده به پل سیدخندان قرار داشت که به فرمان فتحعلی‌شاه ساخته شده بود. مسافرانی که از مسیر جاده قدیم راهی شمیران می‌شدند، نرسیده به سه‌راه ضرابخانه، قهوه‌خانه سید جعفر را می‌دیدند که مأمنی شده بود تا غبار خستگی را از تن بزدایند و برای ادامه مسیر جانی تازه بگیرند.سیدخندان تا پایان دوره پهلوی اول، رفیق مسافران شمیران بود و بعد از آن هم بود و نام و آوازه‌اش در تهران پیچیده بود و سال ۱۳۲۳ شمسی که از پای سماورش برخاست و از قهوه‌خانه‌اش و از میان مسیر تهران به شمیران و از میان مردم رفت نام آن محله شده بود «سیدخندان».در دهه ۵۰ خورشیدی با ساخت بزرگراه داریوش (بزرگراه شهید قاسم سلیمانی، بزرگراه رسالت سابق) محله سیدخندان رونق بیشتری گرفت و رفت و آمدها در آنجا بسیار شد. این بزرگراه، سیدخندان و چندین محله پیرامون آن را به یکدیگر پیوند می‌دهد. در سال ۱۳۵۶ خورشیدی نیز نخستین پل تک پایه‌ای ایران توسط پیمانکاران فرانسوی در محله سیدخندان ساخته شد. پل سیدخندان که اکنون از نام‌آشناترین سازه‌های تهران است بعدها الگویی برای مهندسان ایرانی برای ساخت پلهای تک‌پایه‌ای شد.
کد خبر: ۳۹۷۵۷۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۲/۰۶
سارا شاد :
صفت زشت تملق و چاپلوسی از آفات رفتاری شدیدا آسیب زننده بوده که دارای ریشه های چندگانه فرهنگی و سیاسی و شخصیتی است. ضعف شخصیت فردی( تملق شونده و تملق گو) ، منفعت طلبی و خودخواهی جامعه ستیزانه ، ضعف ساخت ها و ساختارهای سیاسی و تمرکز بیش از اندازه قدرت، زمینه را برای توسعه و تقویت این صفت زشت ، فراهم می کند. انسان متملق نه تنها به خودش بلکه به طرف مقابل و از همه بدتر به یک جامعه با توجیه رفتار مثلا مودبانه و شایسته، خیانت می کند. در جامعه سالم، نظام های تربیتی، فرهنگی، سیاسی-مدیریتی ، بشدت با این پدیده برخورد نموده و سعی در اصلاح امور می کنند. اما در جوامع آسیب دیده و تحت فشار، نظام های فرهنگی و تربیتی ، کم توجه به این آسیب بوده و تلقی زرنگ بازی از آن دارند. نظامات مدیریتی- سیاسی هم ف این نقیصه و رذیله اخلاقی را تعبیر به همراهی و وفاداری می کنند. توضیحات و قلم شیوای سارا شاد با ذکر مثالی از دوره قاجار ، به خوبی به این مهم پرداخته است.
کد خبر: ۳۹۷۴۸۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۱/۲۴
چهارمین نشست بررسی فروپاشی رژیم پهلوی و وقوع انقلاب اسلامی؛
فرشاد مومنی با نگاهی تاریخی- تطبیقی اقدام به مقایسه بی طرفانه دولت پهلوی دوم با جمهوری اسلامی نموده و ضمن بیان نقاط قوت و ضعف ها، اقدام به ارایه هشدار‌ها و ذکر آسیب‌ها می‌نماید. مومنی، ده سال اول انقلاب را از جمله سال‌های بسیار مطلوب با عملکرد درخشان و طرح‌های کارامد و کم پیامد ارزیابی کرده و انحطاط در اقتصاد کشور را بعد از پذیرش طرح‌های بانک جهانی می‌داند. وی درباره پیشرفت طنعتی ادعا شده در دوره پهلوی دوم می‌گوید که، در قله رونق صنعتی پهلوی، توان تولید صنعتی ایران، این بود که از کانال کل درآمد‌های صادراتی صنعتی ایران، حداکثر می‌توانسته مواد اولیه مورد نیاز سه روز تولید صنعتی ایران را تامین کند که نشان دهنده وابستگی غیرمتعارف و مونتاژکاری افراطی است که بخش اعظم ارزش افزوده ایجاد شده در فعالیت‌های صنعتی را به دلیل خصلت مونتاژکارانه و وابسته اش، به خارج از کشور بر می‌گردانده است. مومنی بشدت درباره شوک درمانی ارزی و قیمتی سال ۱۴۰۳ و اثرگذاری‌های آن بر اقتصاد و شرایط اجتماعی در سال ۱۴۰۴، هشدار داده و آن را تابع نوعی نابخردی کارشناسانه یا سونیت آشکار می‌داند.
کد خبر: ۳۹۷۴۷۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۱/۲۳
پایتخت های ایران در ادوار تاریخ:
تاریخچه تغییر پایتخت در ایران نشان‌دهنده تحولات عمیق سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی این سرزمین است. هر یک از پایتخت‌های ایران، نقش مهمی در تاریخ کشور ایفا کرده‌اند و میراث فرهنگی و تاریخی غنی را برای آیندگان به یادگار گذاشته‌اند.در طول تاریخ، پایتخت بسیاری از کشورها تغییر کرده است. این اتفاق، حتی در سال‌های اخیر هم رخ داده. مثلا، زمانی که روسیه پایتختش را از سن‌پطرزبورگ به مسکو تغییر داد، یا وقتی برزیل پایتختش را به برزیلیا منتقل کرد تا ازدحام را از ریو دو ژانیرو دور کند. اما اگر نگاهی تاریخی‌تر به این اتفاق داشته باشیم، ایران جزو کشورهایی است که بیشترین تغییر پایتخت را داشته‌اند. مسئله اینجاست که حکومت‌های محلی و دوره‌ای زیادی در ایران به قدرت رسیده‌اند و به دلایل مختلف، پایتخت را به شهر دیگری منتقل کرده‌اند.
کد خبر: ۳۹۷۲۲۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۰/۲۵
ناگفته های جهانگیری در رسانه:
مسائل کلان کشور در طیفی از حوزه های سیاسی- اقتصادی-مدیریتی در جریان هستند. حوزه ای که مستندسازی و انتقال تجارب در خصوص انها می تواند کمک کننده به بهبود روندهای حرکتی توسط سایر مدیران قلمداد گردد. اسحاق جهانگیری در گفتگویی سه ساعته در خبرآنلاین اقدام به بیان تجارب خود از علل توسعه نیافتگی کشور، علل عدم تحقق سند چشم انداز ایران 1404 ، علل تحقق 33 درصدی برنامه های توسعه ، وضعیت گروه های فشار در کشور و کارشکنی های آنها از برنامه ها ، وضعیت شورای نگهبان و رد صلاحیت ها ، انحرافات ایجاد شده در کشور با توجه به عملکرد مجلس هفتم و انتخابات 1384 ، بحث تحریم و مذاکرات، چالش های کشور و جایگاه حمایت های مردمی ، توصیه ها به دولت پزشکیان و مواردی همانند کرده است. خلاصه صحبت های معاون اول رئیس جمهور اسبق، در ادامه متن منعکس گردیده است.
کد خبر: ۳۹۷۰۹۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۰/۰۳
به مناسبت هفته بسیج :
بیانات رهبر انقلاب در دیدار بسیجیان : بسیج یک مکتب، اندیشه و تفکر قرار گرفته روی خداباوری و خودباوری
رهبر انقلاب در روز دوشنبه پنجم آذرماه ۱۴۰۳ در دیدار با بسیجیان کشور بیان داشتند که درجه اوّل بسیج یک «مکتب» است، یک «اندیشه» است، یک «تفکّر» است. بسیج در اصل، یک شبکه‌سازی فرهنگی و اجتماعی و البتّه نظامی است. آن چیزی که امروز ابتدائاً به ذهن می‌رسد، جنبه نظامی بسیج است، در حالی که جنبه نظامی با همه اهمّیّتش بیش از جنبه‌های فرهنگی بسیج و جنبه‌های اجتماعی بسیج نیست. منطق و پایه‌ای را که بسیج بر روی آن قرار گرفته در دو کلمه «ایمان» و «اعتماد به نفْس»؛ یا می‌توانید تعبیر کنید «خداباوری» و «خودباوری» قرار دارد. خیلی از تحولاتی که از بسیجیان سراغ داریم، البتّه در داخل سازمان بسیج اتّفاق نیفتاده، مال بیرون بسیج است؛ امّا آنچه برای ما مهم است این است: روحیه بسیجی، مکتب بسیجی و فرهنگ بسیجی. این را سعی کنید از دست ندهید.
کد خبر: ۳۹۶۸۹۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۹/۰۶
تسهیلات قانون برای رؤسای‌جمهور سابق :
اینکه رؤسای‌جمهور پس از آنکه بالاترین مقام اجرایی و دومین مقام پس از رهبری می‌شوند و دوره‌شان به پایان می رسد و از آن مقام فاصله می گیرند، چگونه باید به فعالیت‌شان ادامه داده و چگونه از تجربیات‌شان بهره برده شود، موضوعی قابل اهمیت و قابل تأمل بوده که چندین وجه از جمله امکات و زیرساخت‌های در اختیار انان را در بر می‌گیرد. کشورهای توسعه‌یافته سیاسی معمولاً قوانین حمایتی مشخصی را برای رؤسای‌جمهور سابق یا نخست‌وزیران سابق که بنوعی چهره‌های ملی مهم محسوب می‌شوند، وضع کرده‌اند. در ایران تا قبل از سال ۱۳۸۴، صحبتی از این موضوع در قانون نیامده بود. اولین رئیس‌جمهور که ابوالحسن بنی‌صدر بود و در نیمه راه از کشور خارج شد، دومین رئیس‌جمهور هم که محمدعلی رجایی بود و در انفجار دفتر نخست‌وزیری ترور شد و سومین رئیس‌جمهوری کشورمان هم که پیش از پایان ریاست‌جمهوری در پی رحلت امام خمینی به عنوان رهبر معرفی شد. اکبر هاشمی‌رفسنجانی نیز که در مقام رئیس مجمع تشخیص مصلحت در همه سال‌های ریاست‌جمهوری‌اش نقش‌آفرینی می‌کرد و پس از پایان دوره نیز آن جایگاه را داشت و در کاخ مرمر که در اختیار مجمع تشخیص مصلحت بود، احتمالاً ضرورتی در این زمینه ندیده بود. تا اینکه به دوره خاتمی و تلاش‌اش برای اصلاحات و توسعه سیاسی میرسیم و داستان از همین جا شروع شد. متن تهیه شده توسط سمیه متقی دبیر گروه سیاست هم میهن آنلاین، دارای اشارات خوبی به این موضوع است.
کد خبر: ۳۹۶۸۱۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۲۸
از سنگ تا آهن:
سنگ آهن، ماده اولیه اصلی تولید انواع مقاطع فولادی است. شمش فولادی، انواع تیرآهن، میلگرد، پروفیل، نبشی، ناودانی و … با استفاده از سنگ آهن تولید و در ساختمان سازی و صنعت مورد استفاده قرار می‌گیرند. سنگ آهن‌ها را بر اساس شیوه تشکیل آنها به چهار دسته رسوبی، آتش‌فشانی یا هیدروترمال، ناشی از حل شدن یا خارج شدن ناخالصی‌های سنگ و در نتیجه بالا رفتن عیار آهن آن، ایجاد شده از تغییرات فیزیکی و شیمیایی بر روی کانسار‌های سولفوری، تقسیم بندی می‌کنند. به طور کلی ناحیه‌های آهن دار ایران با توجه به نزدیکی آن نواحی به کانسار‌های آهن به مناطق مختلف زیر تقسیم شده است. منطقهٔ اراک – ملایر، منطقهٔ کرمان – یزد (معدن گل گهر، معدن آهن چغارت، معدن سنگ آهن جلال‌آباد زرند، معدن آهن چاهگز بافق، معدن آهن سه چاهون بافق)، منطقهٔ اصفهان – کاشان، منطقهٔ خراسان، منطقهٔ تهران – قم – قزوین، منطقهٔ خلیج فارس و کوار. در این میان سنگ آهن چادرملو و گل گهر دو معدن اصلی سنگ آهن ایران می‌باشند که بیش از ۸۰ درصد تولید سنگ آهن کشور را تولید می‌کنند. مهم‌ترین معادن سنگ آهن ایران عبارتند از: معدن چغارت، معدن چادرملو، معدن گل کهر، معدن سنگان، معدن جلال آباد زرند، معدن چاهگز بافق، معدن سه چاهون بافق، معدن آهنگران، معدن آهن بیجار.
کد خبر: ۳۹۶۷۹۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۲۶
رضا نصری، حقوقدان و تحلیلگر مسائل بین‌الملل:
ایران حق دارد طبق ماده ۵۱ منشور سازمان ملل متحد - به تجاوز نظامی رژیم اسراییل پاسخ دهد. در این صورت، پاسخ ایران «تلافی‌جویانه» نیست، بلکه در چارچوب و قاموس حقوق بین‌الملل «دفاع مشروع» تلقی می‌شود. ضمن اینکه حمله تجاوزگرانه اسراییل - فارغ از اینکه نقض حاکمیت ایران بوده - منجر به شهادت چند افسر نظامی ایران شده و این موضوعی نیست که تهران به سادگی از آن چشم‌پوشی کند. برقراری یک آتش‌بس دایمی در غزه و لبنان احتمالا می‌تواند عاملی باشد که ایران را از پاسخ نظامی به اسراییل منصرف کند. منتها، این آتش‌بس باید با درک این واقعیت همراه باشد که دیگر نمی‌توان ملاحظات امنیتی، جایگاه ایران در نظم جدید منطقه و منافع ملی آن را نادیده گرفت.
کد خبر: ۳۹۶۶۰۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۰۹
ترجمه سیروس فیضی:
دکتر سیروس فیضی استاد دانشگاه تهران در این کتاب به پیشینه تاریخیِ تمدنی به نام چیاگاوانه در تاریخ باستان و اهمیت تاریخی آن و داستان اکتشاف و مطالعات پس از آن در آثار به جای مانده، پرداخته است .کتاب الواح چیاگاوانه با هدف معرفی تاریخ درخشان تمدنی و فرهنگی این منطقه به ویژه بر پایه متون الواح گلی چیاگاوانه تهیه شده است. این کتاب، پژوهش و گردآوری چند مقاله علمی بسیار معتبر بین‌المللی درباره چیاگاوانه و ترجمه آنها به فارسی است. نویسندگان این مقالات عبارت‌اند از محمود کُردوانی، کامیار عبدی، گری بِکمن، پائولو جنتیلی و دانیل پاتس. مقالات این کتاب که پژوهش‌های ارزشمند بین‌المللی و در عین حال، مستندی درباره فرهنگ و تمدن منطقه‌اند، ارتباط و تعامل فرهنگی و تمدنی این منطقه را با بین‌النهرین به خوبی نشان می دهند. مترجم کتاب می گوید، قصدم از ترجمه این منابع مهم، معرفی فرهنگ و تمدن کهن و والای این منطقه و فراهم آوردن انگیزه‌های بیشتری برای مطالعه و پژوهش درباره تمدن پَلوم است.
کد خبر: ۳۹۶۵۹۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۰۸
سرنوشت نخستین دانشگاه‌های بین‌المللی جهان:
ربع رشیدی تبریز دانشگاه ۷۰۰ ساله ایرانی است که زیرخاک و در میان یک پمپ گاز، یک زمین فوتبال و خانه‌هایی که یقه آن را چسبیده‌اند، مدفون مانده است. کاوش‌های باستان‌شناسان ایرانی و آلمانی هنوز نتوانسته دانشگاه مدفون «ربع رشیدی» را از خاک بیرون بکشد. ربع رشیدی ۱۳ هکتاری، در خیابان عباسی تبریز واقع شده، در محله تاریخی «باغ میشه»، که پشت یک ایستگاه پمپ گاز و در میان حصاری پنهان مانده است. ربع رشیدی که جزو نخستین دانشگاه‌های بین‌المللی جهان معرفی شده است، حدود ۷۵۰ سال پیش، در دوره غازان‌خان ایلخانی توسط خواجه رشیدالدین فضل‌الله همدانی، وزیر معروف و علم‌دان دوره مغول‌ها، در شهر تبریز ساخته شد. محوطۀ آن، دهم آذرماه ۱۳۵۴ به شماره ۹۴۳ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد و عرصه و حریم آن در ۲۳ مرداد ۱۳۷۸ از سوی اداره کل ثبت آثار کشور به ثبت رسید.
کد خبر: ۳۹۶۵۶۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۰۷
داود راكی :
سه‌جزیره کوچک ایرانی که هم اکنون موضوع مباحث مرزی میان ایران و امارات قرار گرفته، درحقیقت تا مدت‌ها، بخشی از مجمع‌الجزایر هرمز شناخته می‌شدند و کسی آنها را با اسامی مستقل نمی‌شناخت، اما با کشف منابع نفتی در فلات قاره و نیز صف‌بندی بلوک شرق و غرب در خلال دهه‌های پنجاه تا نود میلادی و ایجاد شرایط جنگ سرد، هر وجب از سرزمین‌های حوزه خلیج‌فارس ارزش طلا پیدا کرد و بر سر سابقه مالکیت برخی از جزایر آن ادعا‌هایی بروز نموده است. اصل ادعا‌ها به حکومت نیابتی و غیرمستقل طایفه‌ای به‌نام قاسمی‌ها (مهاجران عراقی) بر برخی از جزایر و مناطق ساحلی خلیج‌فارس بازمی‌گردد که داستان و حکایت مفصلی دارد و از نظر حقوق بین الملل ادعایی مهمل بشمار می‌رود. علاوه‌براین حفاظت از حدود و ثغور مرزی و حفظ تمامیت آنها ما را به شناخت هرچه‌بیشتر تاریخ و جغرافیای سرحدات بری و بحری ملزم می‌نماید و کوتاهی در این امر می‌تواند منافع ملی ما را خدشه‌دار سازد.
کد خبر: ۳۹۶۴۶۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۷/۲۸
قسمت اول، از تولد تا جرقه های ملی کردن نفت:
شاید همه ایرانیان مصدق را با ملی شدن صنعت نفت و برعکس می‌شناسند. شاید پرمناقشه‌ترین شخصیت تاریخ معاصر در ۸۰ سال اخیر مصدق بوده است.بالغ بر ۷۰ سال از کودتای ۲۸ مرداد می‌گذرد و بحث‌ها حول این کودتا تمام نشده است. گروهی از فرط ناراحتی و تعلق خاطر به سلسله پهلوی با وجود اعتراف امریکا به کودتا، معتقدند این کودتا یک حرکت ملی بوده است. در طرف مقابل برخی گروه‌های مذهبی هم معتقدند اختلاف مصدق با کاشانی باعث شکست نهضت شده است. همه این موارد مصدق را به یک شخصیت پرمناقشه در تاریخ ایران تبدیل کرده است. اما آیا مصدق را باید تنها حول محور ملی شدن صنعت نفت و پس از آن کودتا بررسی کرد؟ پیشینه مصدق تا زمان نخست وزیری و بررسی دوره نخست وزیر با تمرکز بر سایر مسائل در کنار نفت، موضوعی است که کمتر به آن توجه شده است. در این سلسله یادداشت که برگرفته از جلسات موسسه مطالعاتی تحریریه بوده و به کوشش دکتر رسول رئیس جعفری اقتصاددان و پژوهشگر حوزه اقتصاد و تاریخ تهیه شده است تلاش می‌شود نگاهی فراتر از نفت به مصدق صورت پذیرد. مطالب ارایه شده از قسمت یک تا سه ، مجموعه ای بیست و یک قسمتی است .
کد خبر: ۳۹۶۲۴۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۰۸
دکتر مجید صیادنورد، پژوهشگر حکمرانی و دکترای اندیشه سیاسی:
گیلان از جمله استان‌هایی است که به دلیل بهره‌‌‌مندی از نقاط مرزی زمینی، دریایی و هوایی، واقع‌شدن در مسیر کریدورهای عبوری از کشورمان، نزدیکی به پایتخت و همسایگی با کشورهای ساحلی دریای کاسپین در کنار جایگاه ویژه گیلانیان در صنعت گردشگری، در انتخاب عالی‌ترین مقام دولتی آن باید شاخص‌های ویژه‌ای را مدنظر داشت.گزافه نیست که ظرف ۷۰سال نظام برنامه‌‌‌ریزی، جایگاه گیلان در نیمه پایین ۳۱ استان است! به‌رغم نیروی انسانی باکیفیت و تعالی‌جو، از نظر ضریب اشتغال در میان استان‌های رده‌پایین است! با تاکید بر موقعیت متمایز در حوزه‌های کشاورزی، شیلاتی و دامپروری که با وجود منطقه آزاد انزلی و نزدیکی شهرها به بنادر و مرزهای گمرکی استان، به عنوان یک مزیت رقابتی جهت کاهش هزینه حمل‌ونقل، به همراه مولفه‌های قدرتمند در زیرشاخه‌های متنوع صنعت گردشگری (اکوتوریسم، توریسم ورزشی، مذهبی، تجاری، علمی و نمایشگاهی-جشنواره‌ای) و موقعیت مخصوص در زمینه‌های تجاری، مع‌الاسف مردم گیلان با محرومیت نسبی دست به گریبانند و این استان در جایگاه بالای جدول فرار نخبگان و نیروی کار ماهر قرار دارد که یک فاجعه در الگوسازی برای نوجوانان و جوانان محسوب می‌شود.
کد خبر: ۳۹۶۲۳۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۷/۰۸
اسناد اثبات نوسازی و بازسازی کجاست؟
محمدحسن سلیمانی از فعالان میراث‌فرهنگی قزوین مدعی شده است که در هنگام عبور از گذر صفویان، متوجه تخریب اندک آثار باقی‌مانده در خانهٔ منسوب به «عارف» در محله «پنبه‌ریسه» شدم. از این خانه که تا سه چهار سال پیش یکی دو اتاق باقی‌مانده بود، بعدازاین اتفاق، تنها بخشی کوچکی از یک زیرزمین مانده است. واکنش گسترده دوستداران میراث‌فرهنگی به این تصویر و شائبه تخریب اثر ملی، پاسخ مسئولان میراث‌فرهنگی شهر را در پی داشت و علیرضا خزائلی مدیرکل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان قزوین با انتشار جوابیه‌ای در خبرگزاری «میراث آریا» این اقدامات را «فعالیت‌های عمرانی» در راستای مرمت و نوسازی خانه عارف عنوان و اظهار امیدواری کرد با اجرای موفق طرح ضمن حفظ این بنای تاریخی شاهد فعالیت فضایی دیگر برای ارائه خدمات به گردشگران باشیم. لازم به توضیح است که این اثر دوره قاجار ی، در تاریخ ۱۹ مرداد ۱۳۸۴ با شمارهٔ ثبت ۱۲۹۰۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
کد خبر: ۳۹۵۹۹۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۶/۱۷
مدیرکل میراث خوزستان:
محمدحسین ارسطو زاده مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خوزستان از اجرای طرح حفاظت اضطراری بنای تاریخی مال‌سیدی در شهرستان ایذه خبر داد. بنای مال‌سیدی، یک بنای تاریخی دوره قاجار ی بوده که بر اثر گذر زمان دچار فرسایش شده و به‌دنبال انجام مطالعات حفاطتی و مرمتی پایگاه میراث فرهنگی آیاپیر ایذه روی این بنا، اجرای طرح حفاظت اضطراری آن توسط اداره‌کل میراث‌فرهنگی استان خوزستان آغاز شده و هم‌اکنون نیز ادامه دارد. کاروانسرای «مال‌سیدی» مربوط به سده‌های متاخر دوران‌های تاریخی پس از اسلام بوده و در شهرستان ایذه، بخش مرکزی، دهستان هلایجان، روستای مال سعیدی واقع شده و در تاریخ ۲۶ اسفند ۱۳۸۷ با شماره ثبت ۲۵۹۷۲ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
کد خبر: ۳۹۵۹۴۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۶/۰۵
سالگرد افتتاح راه آهن ایران ۸۶ سال پیش:
تاریخ راه آهن (خط آهن) کشور نه به آلمان ها بر می گردد و نه مربوط به دوره پهلوی اول می شود. ایجاد خط آهن از دوره ناصرالدین شاه با راه اندازی خط تهران شهرری با ماشین دودی آغاز شد و سپس بشکل پراکنده اقدام به تاسیس خط اهن منطقه ای در ایران شد. خط آهن سراسری توسط یک شرکت دانمارکی ساخته شد و در چهارم شهریور 1317 ش تحویل دولت گردید. متن زیر با رویکرد تاریخی ، اقدام به بررسی این رویداد از دوره قاجار تا پهلوی اول می کند.لازم به توضیح است که کشور ایران، اکنون دارای ۱۵۰۳۷ کیلومتر (پایان سال ۱۴۰۱) شبکه راه‌آهن استاندارد و ۹۶ کیلومتر (میرجاوه-زاهدان) خطوط آهن عریض است.ساخت و توسعه خطوط آهن در ایران توسط شرکت ساخت و توسعه زیربناهای ترابری کشور انجام می‌پذیرد. نگهداری و تعمیر و هم‌چنین بهره‌برداری از این شبکه برعهده شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران است.
کد خبر: ۳۹۵۹۴۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۶/۰۵