شعار سال: مدیرکل دفتر مدیریت به‌هم پیوسته منابع آب حوضه‌های آبریز دریای خزر و دریاچه ارومیه با بیان این‌که عدم هماهنگی برنامه‌ها در سازمان‌های مختلف مشکل کل کشور در تمام حوضه‌های آبریز است، گفت: معتقدم مجموعه حاکمیت باید خود را تنظیم کند و برنامه‌های هم‌راستا داشته باشد. یکی از بارز‌ترین مشکلات ما برنامه ششم توسعه است که سرفصل‌های محیط‌زیست و سرفصل‌های وزارت نیرو در بخش آب و سرفصل‌های جهاد کشاورزی در برنامه ششم توسعه به‌شدت باهم متضاد هستند. نمی‌توان هم اکوسیستم را حفظ کرد و هم با همین روش سنتی کشاورزی‌ را توسعه داد. مرتضی موسوی درباره کاهش تراز دریاچه ارومیه با بیان این‌که تغذیه دریاچه ارومیه به دو صورت انجام می‌شود، گفت: بخشی از تغذیه دریاچه از طریق بارش‌های مستقیم بر سطح اکولوژیک دریاچه است که مقدار آن در سال‌های نرمال یک میلیارد و ۳۸۰ میلیون مترمکعب است و حدود 1/3 میلیارد مترمکعب به‌صورت جریان‌های سطحی و زیرزمینی وارد دریاچه می‌شود. او با بیان این‌که در سال‌های اخیر به‌ویژه سال گذشته بارش‌ها کاهش پیدا کرده است، توضیح داد: متأسفانه جریان‌های ورودی هم به دلیل برداشت‌های زیاد کاهش پیدا کرده است؛ یعنی برداشت در سطح حوضه آبریز دریاچه ارومیه به چند دلیل از جمله گسترش سطح زیر کشت، تغییر الگوی کشت و افزایش طرح توسعه منابع آب در این حوضه که با افزایش سد‌ها و چاه‌هایی که در این منطقه احداث و حفر شده‌اند، باعث شده که جریانات ورودی به دریاچه کاهش پیدا کند. مدیرکل دفتر مدیریت به‌هم پیوسته منابع آب حوضه‌های آبریز دریای خزر و دریاچه ارومیه گفت: در سال‌هایی که وضعیت خوب بود و بارش‌های مناسب داشتیم، حوضه آبریز دریاچه اورمیه ۳۸۵ میلی‌متر بارش داشت؛ اما در سال‌های کم‌بارش ۱۸ سال اخیر به‌ویژه سال گذشته بارش‌ها کاهش داشته و میانگین بارش ۳۸۵ میلی‌متری در دوره‌های پربارش به ۲۰۸ میلی متر در سال‌های کم‌بارش رسیده است. موسوی با بیان این‌که تراز نرمال دریاچه ارومیه یک‌هزار و 274 متر است، گفت: متأسفانه در حال حاضر شرایط نرمال دریاچه به دلیل دخالت انسان به‌هم ریخته است. اگر انسان دخالت نمی‌کرد، دریاچه خود به خود وضعیت خود را در سال‌های پربارش و کم‌بارش متعادل می‌کرد؛ اما دخالت انسان در این چرخه باعث افزایش مصرف آب و موجب شده تراز دریاچه نسبت به سال گذشته ۲۵ سانتی‌متر کاهش داشته باشد. او با بیان این‌که انسجام در برنامه‌های اجرایی و دستگاه‌ها وجود ندارد، خاطرنشان کرد: در مجموعه حاکمیت اعم از قوه‌های مجریه، قانون‌گذاری و قضائیه باید جامعیتی وجود داشته باشد تا برنامه‌ها منطبق بر مصوبات پیش برود. در این‌جا نقش سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی بسیار پررنگ است و این سازمان باید برنامه‌های دستگاه‌های اجرایی را با هم هماهنگ کرده و منطبق بر برنامه کلان کشور اعتبارات را تخصیص دهد. مدیرکل دفتر مدیریت به‌هم پیوسته منابع آب حوضه‌های آبریز دریای خزر و دریاچه ارومیه با بیان این‌که باید بین سطوح ملی، استانی و محلی انسجام بیش‌تری داشته باشیم تا یک اتفاق بیفتد، تصریح کرد: مهم‌ترین موضوع برای رسیدن به تعادل در دریاچه ارومیه کاهش مصرف آب است و با توجه به این‌که کشاورزی در استان آذربایجان غربی بیش‌ترین سهم را در مصرف آب دارد، بحث معیشت جایگزین مطرح می‌شود. اگر می‌خواهیم مصرف آب را کاهش دهیم، باید اشتغال جایگزین برای کشاورزان منطقه ایجاد کنیم. موسوی با بیان این‌که عدم هماهنگی برنامه‌ها در سازمان‌های مختلف مشکل کل کشور ما در تمام حوضه‌های آبریز است، گفت: معتقدم مجموعه حاکمیت باید خود را تنظیم کند و برنامه‌های هم‌راستا داشته باشد. یکی از بارز‌ترین مشکلات ما برنامه ششم توسعه است که سرفصل‌های محیط‌زیست و سرفصل‌های وزارت نیرو در بخش آب و سرفصل‌های جهاد کشاورزی در برنامه ششم توسعه به‌شدت باهم متضاد هستند. او ادامه داد: باید توجه کنیم که بارش‌های ما محدود است و باید برنامه‌ریزی‌هایمان سازگار با این‌بارش‌ها و رواناب‌ها باشد. اگر قرار باشد هر بخش، شهرستان و وزارتخانه‌ای برای خود برنامه‌ای بدون توجه به مسائل کلان کشور تدوین کند، بی‌شک با مشکلات اساسی مواجه شده و آشفتگی ایجاد می‌شود که به‌طور حتم بیش‌ترین ضربه به محیط‌زیست وارد می‌شود. مدیرکل دفتر مدیریت به‌هم پیوسته منابع آب حوضه‌های آبریز دریای خزر و دریاچه ارومیه خاطرنشان کرد: کشورهای توسعه‌یافته و پرآب همیشه در برنامه‌هایشان برای استفاده از منابع آب تجدید‌پذیر سقفی را قائل می‌شوند و این‌طور نیست که بی‌محابا از آب‌های تجدید‌پذیر بهره‌برداری کنند، بلکه در عالی‌ترین سطح کشورشان سقفی برای استفاده از آب‌های تجدید‌پذیر مشخص کرده و با ایجاد یک مکانیزم مشخص اجازه نمی‌دهند کسی بیش‌تر از این سقف استفاده کند. موسوی تأکید کرد: متأسفانه بیش از تحمل و ظرفیت حوضه‌های آبریز برنامه‌ریزی کردیم و باید برای امرار معاش این جمعیت راهکارهایی پیدا کنیم تا بتوانیم مصرف را کاهش دهیم. بدون تعارف کاهش سطح زیرکشت و تغییر الگوی کشت به سمت استفاده از محصولات کم‌آب‌تر می‌تواند وضعیت حوضه‌های آبی کشور را بهبود دهد و نجات بخشد.

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت روزنامه سبزینه، تاریخ انتشار 10 بهمن 96، کد مطلب: - ، www.sabzineh.org