شعار سال: در حال حاضر از 412 کوره آجرپزی شبستر که در چهار نقطه این شهرستان (345 واحد در وایقان، 16 واحد در دیزج‌خلیل، 16 واحد در ساربانقلی و 35 واحد در علی‌بیگلو) قرار دارد، به دلایل مشکلات موجود، تنها 150 واحد فعال است که بخشی از آنها هم به‌صورت نیمه فعال به تولید آجر مشغول هستند.
از طرفی، از این تعداد کوره شبستر، تنها پنج واحد در وایقان، سه واحد در علی‌بیگلو و هشت واحد نیز در دیزج‌ خلیل به‌صورت صنعتی مشغول فعالیت بوده و مابقی به‌صورت سنتی کار می‌کنند. در کوره‌های سنتی بیشتر کارگران خانوادگی کار می‌کنند و ساعت کاری آنان از هفت صبح شروع شده و تا غروب آفتاب ادامه می‌یابد. میزان دستمزد هر روز کاری هم به ازای هر یکهزار آجر متفاوت است که با خاک رس درست شده و آماده بردن به داخل کوره می‌شود. این کوره‌ها اغلب در فصل‌های بهار و تابستان فعال هستند.

مشکلات کوره پزداران
«محمد تقی بادامچی» از صاحبان کوره آجرپزی در «وایقان» با گلایه از اینکه برخی از مسئولان به خواسته‌های آنان کمتر توجه می‌کنند، گفت: به‌خاطر تبدیل سوخت کوره آجرپزی خود از مازوت به گاز، متحمل هزینه زیادی شدم که برای درخواست وام و رونق فعالیت این واحد تولیدی به مسئولان و بانک‌ها مراجعه کردم که تاکنون موفق به دریافت وام کم بهره و تسهیلات نشده‌ام.
وی که 40 سال است در این حرفه فعالیت دارد، افزود: به‌دنبال وقوع سیل سال 94 در این منطقه که بیش از 100 میلیون تومان به این واحد تولیدی خسارت وارد کرد، تشکیل پرونده دادیم که تا این ساعت خسارات ما جبران نشده و فقط بر میزان بدهی هایم به بانک‌ها افزوده شده است.
«جواد حکمتی» دیگر کوره دار آجر در «وایقان» نیز که از سال 65 در این حرفه فعالیت دارد، گفت: با توجه به شرایط سخت اقتصادی که برای واحدهای تولیدی به وجود آمده، از مسئولان تقاضا داریم نسبت به بخشودگی

دیرکرد وام‌های ما
تجدید نظر کنند و اجازه دهند، با دغدغه کمتری به تولید بپردازیم.
وی همچنین خواستار توجه مسئولان مربوطه به مسأله بیمه افرادی شد که به‌صورت فصلی در این واحدهای تولیدی کار می‌کنند و بیمه آنان در طول سال دچار مشکل می‌شود.

کاهش شمار کامیون‌های حامل آجر
«احد جعفری وایقان»، رئیس اتحادیه فخاران (آجرپزان) شبستر در این باره با اشاره به اینکه رکود بازار ساخت و ساز در سالیان گذشته در تعطیلی بیشتر این واحدها تأثیرگذار بود، گفت: بر اساس آمار موجود در سال 89 بیش از 52 هزار کامیون برای کوره‌های آجرپزی خاکریزی می‌کردند، در صورتی که این آمار با روندی کاهشی در سال 93 به حدود 900 کامیون رسید. از طرفی، در سال 89 حدود 57 هزار کامیون از این شهرستان آجر به دیگر نقاط حمل کردند، در صورتی که این آمار در سال 93، به 17 هزار کامیون کاهش یافت.

حمایت نشدن کوره‌های آجرپزی
وی اجرای فاز نخست طرح هدفمندی یارانه‌ها و عملی نشدن وعده دولت وقت (دولت دهم) در تبدیل سوخت کوره‌های آجرپزی از مازوت به‌گاز را که منجر به کاهش هزینه‌ها می‌شد، از دلایل پایین آمدن تولید کوره‌های آجرپزی این شهرستان دانست.
رئیس اتحادیه فخاران (آجرپزان) شبستر با اشاره به اینکه در آن زمان قیمت سوخت مازوت با افزایش دو برابری، از حدود 10 تومان به20 تومان افزایش یافت، افزود: اگر آن زمان یارانه سوخت بین این واحدهای تولیدی توزیع می‌شد، دیگر شاهد تعطیلی آنها و بیکاری تعداد زیادی از کارگران نبودیم.
جعفری وایقان تصریح کرد: در سال 93 حدود 12 هزار نفر در کوره‌های آجرپزی این شهرستان کار می‌کردند که این رقم در حال حاضر به سه یا چهار هزار نفر کاهش یافته و مشکلات زیادی را برای کارگران بیکار به وجود آورده است. همچنین، بیمه نبودن کارگران کوره‌های آجرپزی از دیگر مشکلات عمده این واحدهای تولیدی است که اگر مساعدت مسئولان مربوطه نباشد، به نتیجه نخواهد رسید.
وی مشکلات مالی و افزایش بهره بانک‌ها را از مسائل آجرپزان این شهرستان ذکر کرد و اظهار داشت: به‌طور میانگین برای هر بار تولید آجر حدود 10 روز کوره‌ها روشن می‌شود و برای این مدت، هزینه‌ای بالغ بر 15 تا 20 میلیون تومان نیاز داریم، در حالی که بیشتر آجرپزان با افزایش بهره بانک‌ها و کاهش میزان تولید حتی قادر به بازپرداخت اقساط وام‌های خود نیستند.

کمبود منابع مالی برای گازکشی واحدهای تولیدی
رئیس اتحادیه آجرپزان شبستر با اشاره به اینکه لوله کشی گاز تا جلوی در همه واحدهای کوره پزی آجر رسیده، افزود: با توجه به افزایش حق انشعاب و اینکه صاحبان واحدها با مشکلات عدیده مالی مواجه هستند، بیشتر آنان نتوانسته‌اند کوره‌های خود را گازی کنند.
وی ماندگاری کوره‌های آجرپزی را در گرو مساعدت مسئولان مربوطه دانست و افزود: با توجه به اینکه حدود 95 درصد واحدهای آجرپزی این شهرستان با سوخت مازوت، کوره‌های خود را روشن نگه می‌دارند، بنابراین با افزایش قابل توجه قیمت سوخت در چند سال اخیر، تعداد زیادی از آنها در معرض تعطیلی قرار گرفته است. همچنین ارائه نشدن تسهیلات مالی لازم به کوره‌داران و مقرون به صرفه‌ نبودن تولید و فروش آجر در بازار، از دیگر عواملی است که برخی از کوره‌داران را مجبور به خاموش‌کردن کوره‌های خود کرده است.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه ایران، تاریخ انتشار 2 مهر 97، شماره: 482926