شعار سال: حدود سه هفته تا آغاز به کار مجلس یازدهم باقی مانده است. اولین چالش برای نمایندگان یازدهمین مجلس، انتخاب هیات رئیسه است. انتخابی که بدون شک روی انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ و البته روی آینده سیاسی ایران تا ۱۴۰۸ اثرگذار خواهد بود.
بر اساس آنچه اصولگرایان گفتهاند، برای انتخابات هیات رئیسه، دو نامزد ریاست و برای صندلی نایب رئیسی ۵ نامزد حضور دارند. محمدباقر قالیباف و حمیدرضا حاجی بابایی، نامزدهای اصلی ریاست و زاکانی، آقا تهرانی، میرتاج الدینی، نیکزاد و میرسلیم نامزدهای نایب رئیسی مجلس هستند. با این حال ایران همیشه کشور اتفاقات ناگهانی سورپرایزها بوده و این یعنی نمیتوان از هیچ احتمالی غافل بود؛ احتمالاتی همچون خط و نشان کشیدن ناگهانی و عجیب فریدون عباسی برای رسیدن به کرسی ریاست مجلس! رویداد۲۴ در این گزارش احتمالات مختلف ترکیب هیات رییسه مجلس را بررسی کرده است.
حالت اول: همه چیز برای سرداران!
تعداد نظامیان در مجلس یازدهم افزایش یافتهاند. سردار قالیباف و جواد کریمی قدوسی مهمترین چهرههای مجلس یازدهم هستند که از سپاه و نیروهای نظامی، وارد خانه ملت شدهاند. بخشی از همین نیروها تلاش میکنند ائتلافی برای ریاست قالیباف بر مجلس ایجاد کنند. تنها مانع این ائتلاف اینجاست که بخشی از اصولگرایان برای قالیباف شرط گذشتهاند برای انتخابات ریاست جمهوری آینده، خیال آنها را راحت کند و انصراف دهد؛ مبنای حضور در انتخابات در ایران بیش از آنکه به تخصص افراد مربوط شود، به تکلیف شرعی آنها مربوط است؛ توجیهی برای رفتارهای ضد و نقیض! از این منظر هیچ بعید نیست سردار فعلا شرط را بپذیرد، اما بعد به تکلیف عمل کند!
قالیباف البته همزمان با این جلسات، لابیهای شخصی خود را هم برگزار کرده تا شاید بدون هماهنگی با سران اصولگرا، به صندلی ریاست مجلس برسد. او برای به دست آوردن کرسی ریاست مجلس حتی به سفرهای استانی رفت.
در آخرین جلسه اصولگرایان ٨ شرط گذاشته شده که به نظر میرسد دو شرط آن مشخصا برای قالیباف است؛ در یکی از شروط آنها خواستهاند هیچیک از نامزدها خود را از دیگر نمایندگان، نمایندهتر نداند و حق خاصی برای خود قائل نشود. در شرط بعدی آنها گفتهاند شرط کاندیداتوری برای ریاست مجلس آن است که فرد مورد نظر، خود را کاندیدای ریاست جمهوری سال ١٤٠٠ نکند.
اگر اغراق نکنیم باید بپذیریم این دو شرط بیشتر از همه برای قالیباف گذاشته شده است؛ او از همان ابتدا گفته اگر رییس نشود، به مجلس نمیآید و تمایلش برای ریاست جمهوری چیزی نیست که از دید مردم عادی پنهان باشد، چه رسد به نمایندگان منتخب. سخنان قالیباف را با لاریجانی مقایسه کنید که میگفت اگر بهعنوان رئیس مجلس نیز انتخاب نشود، اتفاقی نخواهد افتاد.
با آنکه شرایط قالیباف عادی به نظر میرسد، اما ظاهرا اختلافهایی وجود دارد که چنین شروطی برای او گذاشته شده است. نمایندگان منتخب تازهوارد کمتر از این اختلافات سر در میآورند، چون تجربه لابی در این سطح را ندارند؛ این موضوع برای مجلس یازدهم هم تهدید است؛ هم فرصت. تهدید که قالیباف میتواند آنها را به هر سو بکشاند و فرصت از این جهت که آنها وارد بازی ناشناخته نشوند. بستگی دارد قالیباف با کدام کارت بازی کند.
قالیباف فعلا تلاش کرده چهرههایی که ظاهرا با او اختلاف دارند را نیز به بازی خود بیاورد؛ زاکانی و نادران. زاکانی فعلا از بازی ریاست مجلس کنار کشیده و گفته برنامه تحول را در دست دارد. اما این ظاهر ماجراست؛ چه آنکه اگر برنامهریزی برای تحول با ریاست مجلس به دست نیاید، حتما با نائب رییسی هم به دست نخواهد آمد؛ بنابراین به نظر میرسد او مرکز پژوهشها را برای خود تدارک دیده است. زاکانی فعلا رویایی ریاست بر ساختمان زیبای ضلع جنوبی پارک نیاوران را در سر دارد و این موضوع بسته به آن است که چه کسی قول ریاست به او بدهد تا او نیز حمایت کند؛ بنابراین اگرچه اصولگرایان میگویند زاکانی یکی از گزینههای نائب رییسی است، اما شواهد چیز دیگری میگوید.
بیشتر بخوانید: اتفاق بیسابقه در تاریخ مجالس ایران/ شروع سفرهای استانی قالیباف برای کسب رای از نمایندگان
حالت دوم: ریاست حاجی بابایی
به جز قالیباف گزینه دیگر ریاست مجلس حمیدرضا حاجی بابایی است. او هم سابقه وزارت دولت احمدی نژاد را در کارنامه دارد؛ هم عضویت در حزب اعتدال و توسعه و هم سابقه چند دوره نمایندگی مجلس. به این ترتیب او هم میتواند حمایت احمدی نژادی را هم به دست بیاورد؛ هم توان جذب نیروهای حامی دولت را دارد و هم شناخت او از مجلس بیشتر از قالیباف است. با این مقدمه شاید بگویید او بهترین گزینه برای ریاست مجلس است، اما این هم همه ماجرا نیست، ریاست حاجی بابایی بر مجلس یک موضوع دارد که کمتر کسی به آن توجه کرده است. وضعیت قالیباف!
اگرچه در میثاقنامه اصولگرایان آمده «هیچ یک از نامزدهای خود را از دیگر نمایندگان، نمایندهتر نداند و حق خاصی برای خود قائل نشود.»، اما اگر فکر میکنید قالیباف خود را نمایندهتر از دیگران نمیداند، سخت در اشتباهید. او مثل عارف یا حتی حدادعادل نیست که اگر رییس نشود، بر صندلی پایین بنشیند. او همه چیز را بر هم خواهد ریخت. با این وصف تلاش قالیباف این است که یا خودش رییس مجلس شود یا همه چیز را دگرگون کند.
از سوی دیگر اصولگرایان میانهرو، احمدی نژادیها و بخشی از جبهه پایداری و موتلفه در مجلس یازدهم آنقدر هستند که در انتخاب هیات رئیسه موثر باشند. شاید بتوان بخشهای باقی مانده دولت را نیز به این جمع اضافه کرد. ترکیب ایده آل برای همه آنها، ریاست حاجی بابایی است که در مجلس قبلی هم ریاست فراکسیون اصولگرایان را بر عهده داشت. حاجی بابایی به خاطر سابقه فرهنگی، ارتباط خوبی هم با نمایندگان معلم در مجلس دارد.
در این صورت یکی از احمدی نژادیها مثل نیکزاد یا میرتاج الدینی احتمالا بتواند هیات رئیسه مجلس را به دست بیاورد و صندلی دیگر نواب رییس به چهرهای از طیف پایداری (آقاتهرانی) برسد. در این حالت مجلس شکل متعادلتری به خود خواهد گرفت؛ از طیفهای احمدینژادیها، جبهه پایداری و اصولگرایان میانهرو در هیات رییسه حضور خواهند داشت. زاکانی در این حالت هم ظاهر ضد فساد خود را حفظ میکند و قرار نیست به لابی با قالیباف تن دهد و هم مرکز پژوهشها را به دست خواهد آورد.
حالت سوم: احتمال عجیب در مجلس یکدست
بگذارید احتمالات دیگر را هم بررسی کنیم؛ در مجالس یکدست احتمالات دیگر هم وجود دارد و نمایندگان منتخب بهتر است برای هر انتخاب به تجارب دیگر نیز توجه کنند. آیا ممکن است نمایندگان تهران هر سه کرسی هیات رئیسه را به خود اختصاص دهند؟ شبیه آنچه در مجلس ششم رخ داده بود؟
این حالت وقتی رخ میدهد که سه جناح اصلی اصولگرایان یعنی نظامیها، پایداریها و موتلفه ائتلاف کنند. در واقع سردار قالیباف باز هم در این حالت رئیس مجلس خواهد شد، اما نواب او افرادی مثل آقاتهرانی (جبهه پایداری) و میرسلیم خواهند بود. این ائتلاف به معنی قطعی بودن عدم حضور قالیباف در انتخابات ۱۴۰۰ است. این در حالتی است که میرسلیم هم با قالیباف ائتلاف کند؛ موضوعی که بسیار بعید به نظر میرسد، اما این نکته را در نظر بگیرید که قالیباف برای ریاست به هر شرطی تن خواهد داد.
از سوی دیگر هرچند احتمال این انتخاب روی کاغذ وجود دارد، اما با آنکه همه چیز در اختیار اصولگرایان است، اما آنها نیز هنوز اعتباری برای خود قائل هستند که روی برخی مواضع خود بمانند؛ چه آنکه هویت برخی اصولگرایان مثل میرسلیم در انتقادهای او از قالیباف است و جبهه پایداری خود را نماد ضد فساد میداند. نکته دیگر اینکه اصولگرایان یکبار قالیباف را در میثاقنامهاش از حضور در انتخابات ریاست جمهوری منع کردهاند، بنابراین بعید است او به یک شرط دو بار تعهد دهد؛ چه آنکه برای قالیباف همیشه پای تکلیف در میان است.
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت خبری رویداد 24 ، تاریخ انتشار 16 اردیبهشت 99، کد خبر: 212605، www.rouydad24.ir