شعار سال: روحالله جمعهای کارشناس رسانه و ارتباطات و روزنامه نگار باسابقه کشورمان در بررسی مخالفان توافق اتمی در داخل کشور در پاسخ به اینکه انتقاد دیگر اینکه میگویند با تصویب برجام در شورای نگهبان چرا متقابلا این توافق در کنگره آمریکا تصویب نشد؟ گفت:
ایران که نمیتواند برای دیگران تعیین تکلیف کند. البته خلف وعده آمریکاییها جای بحث دارد. به گذشته بر گردیم اگر در زمان تصویب این توافق و طرح نرمش قهرمانانه از سوی رهبر انقلاب، آمریکا اعلام میکرد که آن را در کنگره تصویب نمیکند ما چه واکنشی نشان میدادیم؟ در این صورت چه اتفاقی رخ میداد؟! عقل و منطق چه حکم میکند؟ اگر قطعنامههای شورای امنیت پا برجا بود و ما همچنان زیر فصل هفت منشور سازمان ملل بودیم چه تضمینی بود که آمریکا به ایران حمله نکند؟ شرایط به گونهای بود که کل دنیا ایران را تحریم کرده بود. کافی بود تا یک کشور اعلام کند جمهوری اسلامی ایران به نقطهای تعرض کرده تا ایران را به عنوان یک کشور متجاوز تلقی کنند. نمیگوییم اتفاقی میافتاد، اما چه کسی حاضر بود تضمین دهد؟ دنیا بر اساس نظمی ظالمانه در حال اداره شدن است، موضوعی که پیش از انقلاب و هم پس از انقلاب آن را عنوان کردیم. میتوانستیم از سازمان ملل و دیگر سازمانها خارج شویم. پس دلیل عدم خروج از سازمانهای بین المللی چه بود؟ وقتی در چارچوب چنین نظمی قرار داریم و با عضویت و با تداوم عضویتمان بر آن صحه میگذاریم باید واقعیات را بپذیریم و از قطعنامهها نباید به عنوان کاغذپاره یاد کنیم.
از برجام میشد استفادههای مهمی کرد. هیچ کس پیش بینی نمیکرد که ترامپ برنده شود و کلینتون رقابت را ببازد. ما نباید برجام را محاکمه کنیم، باید خود را سرزنش کنیم. مخالفان در این زمینه بیشترین ضربه را به ظرفیتهای برجام زدند و بیشترین بهره را هم بردند. ظرفیت برجام جریان مقاومت را تقویت کرده است. ایا ایران میتوانست بدون برجام در بحثهای نظامی تجاری، همکاری داشته باشد؟ مخالفین سعی دارند همه موفقیتها را به نام خود تمام کنند در صورتی که این موفقیت برای همه است. بر همین اساس مخالفین باید برای حفظ برجام تلاش کنند چرا که برای آنان بیشتر از همه سود داشته است. دولت که از ابتدا مورد هجمه بوده و کمترین بهره را از برجام برده است. روحانی ۷ سال زمام ریاست جمهوری را در دست داشته و مخالفین برای انتقاد میتوانند از دیگر عملکردهای او انتقاد کنند. آنها میتوانند نقدهای انقلابی، متدیانه و ... داشته باشند. برای مثال بحث مسکن و افزایش قیمت آن را مطرح کنند و از عملکرد دولت در این قسمت و در جاهای دیگر انتقاد کنند. اما برجام توافقی بین المللی است و رهبری هم بر تداوم آن تاکید دارند و همین موضوع این توافق را برای ما مقدس میکند. اما مخالفین بدان توجه ندارند.
آمریکا پس از تصویب برجام به دنبال این بود تا مانع استفاده مطلوب ایران از این توافق شود. بعد که انتخابات پیش آمد و ترامپ برنده شد. برخی در جریان برجام دولت را مقصر میدانند و میگویند دولت، آمریکا را کدخدا میداند، اما این ادعا غلط است و خود منتقدین چنین نگاهی دارند. چرا که با خروج آمریکا از برجام گفتند که کدخدا از این توافق خارج شده است. سوال اینجاست حال که آمریکا خارج شده چرا باعث ترس شما شده است؟ چرا بزرگنمایی شد و هراس در بین دلواپسان افتاد؟ خُب کمک میکردید با بقیه کشورهای عضو همکاری کنیم. چرا بحث همکاری را مطرح نکردید؟ برعکس گفتند اروپا هم هیچ کاره است. ما نباید در چنین تلههایی بیفتیم. همین الان نیز که به دنبال فعالیتهای سیاسی برای انتخابات ۱۴۰۰ هستند نگاه به انتخابات آمریکا دارند پس آنها علی رغم شعارهایشان کدخدایی آمریکا را باورد دارند. نکته اینجاست که در آمریکا حزب مهم نیست. هر حزبی که باشد به دنیا میگوید که باید منافع حداکثری ایالات متحده آمریکا را تامین کنند. آمریکا در صورت عدم تامین منافعش منافع دیگر کشورها را نیز تامین نخواهد کرد. این مسالهای است که کل دنیا هرچند با اکراه، ولی آن را پذیرفته است. منظور من این نیست که ما هم این منطق ظالمانه را بپذیریم؛ بلکه باید بپذیریم که دنیا پذیرفته است. اگر این را بپذیریم آگاهانهتر میتوانیم تصمیم بگیریم و رفتار کنیم و با دنیا تعامل داشته باشیم.
جمعهای در پاسخ به اینکه پس در این بین معنا و مفهوم استکبارستیزی چه میشود؟ افزود: استکبارستیزی به معنای زیر بار ظلم نرفتن است. منافع ملی حرف اول را در همه کشورها میزند. اگر آمریکا و اتحادیه اروپا تحریمهای روسیه را لغو کنند پوتین به کدام سمت خواهد رفت؟ اروپا چه کسی را انتخاب میکند؟ اروپا به میزان تعاملات و مناسبات منفعتی خود با ایران و کشورهای دیگر نگاه میکند و سطح آن را میسنجد. چین هم اکنون با آمریکا مشکل اقتصادی دارد و اگر آمریکا تحریمهای هواوی را بردارد چین چه رفتاری خواهد داشت؟ کما اینکه رفتار این کشور در برهه کنونی را نیز باید سنجید. چین هیچگاه سودای ابرقدرتی خود را فدای ایران و هیچ کشور دیگری نمیکند؛ حتی روسیه. چرا که با روسیه اختلافات تاریخی دارند. سیاست آنها مانند همه کشورهای دیگر تعامل بر مبنای منافع خودشان با ایران و سایر کشورهاست. چین حتی حاضر است با ایران یا عربستان و یا آمریکا در جاهایی وارد درگیری شود. خوش خیالی نیست اگر بپنداریم که چین و روسیه با کنار گذاشتن منافع ملی خود به فکر منافع ملی ایران هستند و آن را لحاظ میکنند؟ خوش خیالی و یا غفلت نیست؟ ویا به قول مخالفین، بدتر از برجام نیست؟ اما الان به خوبی واقف هستیم که منافع ملی چین برایشان اصلا شوخی بردار نیست. روسیه به هیج عنوان از کوچکترین مزایا که برای منافع ملی خود اهمیت دارد غفلت نمیکند. پس چرا خوش خیالی کنیم؟
آمریکا میگوید سهم من را در منطقه و کشورت باید لحاظ کنی تا با هم کنار بیایم. فرقی بین دموکرات و جمهوری خواه ندارد. حتی ممکن است برخی از تصمیمات سخت و اقدامات تحریک آمیز از جانب دموکراتها باشد تا به ترامپ فشار بیاورند. بایدن هم اگر برنده شود بحث بازگشت ایران به برجام و تعهداتش را مطرح خواهد کرد و شروطی مطرح خواهد کرد تا وجهه آمریکا نیز حفظ شود. دنیا نمیگوید که ترامپ خارج شد بلکه میگویند آمریکا خارج شده است. آیا کودتای مرداد مربوط به رئیس جمهوری آن زمان یا حزب مستقر در آمریکاست و آیا نام آن بر زبانها است؟ خیر بلکه میگویند آمریکا مسبب آن است و به رئیس جمهور وقت ربطی ندارد.
ایران در سیاست خارجی خود راهبرد مشخصی ندارد. باید باور داشته باشیم بین آرمان گرایی و واقع گرایی مرزی وجود ندارد. حضور ما در منطقه واقع گرایانه است و بر اساس منافع ملی ایران و آرمانهای انقلاب اسلامی است. رهبر انقلاب نیز در یک سخنرانی عنوان داشتند که در خصوص مبارزه با داعش که برای امنیت داخلی باید در خارج از مرزها جلوی دشمن را گرفت چرا که ممکن است در آینده مجبور شویم در خاک ایران با آنها مبارزه کنید. این چه ربطی به صدور انقلاب دارد؟ منافع ما ایجاب کرد که در سوریه باشیم. آرمانهای ما در قانون اساسی به خوبی مشخص است. جمهوری اسلامی در این قانون اساسی حامی مظلوم و مستضعفین و صدور انقلاب است. در سوریه قبل از اینکه درگیریهای داخلی رخ دهد و داعش تشکیل شود دولت سوریه صد در صد مورد تایید ما بود؟ یک دولت دوست بود، ولی با آرمانهای ما همسو نبود. آنها یک نظام بعثی هستند. ما از منافع ملی خود در سوریه دفاع کردیم که باید برای مردم تبیین شود. وقتی که داعش به عراق حمله کرد چرا ایران حساس شد؟ برای منافع ملی خودمان بود. اینکه داعش اگر خاک عراق را تصاحب میکرد آیا این اولویت ما نمیشد؟
سرمایه گذاریهای ایران در عراق و سوریه در راستای تحقق منافع ملی دقیقا شبیه همان ساختار موشکی و تدافعی ماست. در کنار اینها قدرت منطقهای ایران را نیز بالا برد. نفوذ ایران، قدرت امنیتی و دفاعی، فرهنگ شیعه هم تقویت شد. اربعین برای مثال روابط کشورها را مستحکم کرد. باید تمام متغیرها را در یک موضوع به صورت جامعه ببینم. ما نمیتوانیم انقلاب اسلامی را ببینیم و اسلامیت آن را جدا کنیم. تصور کشورهای منطقه و دنیا این است که حضور ایران در منطقه در راستای کشورگشایی انجام میشود. آنها فکر میکنند این اقدامات برای تشکیل هلال شیعی است. ما باید از اتفاقات تاریخی درس بگیریم. زمانی که اردوغان به قدرت رسید همه گفتند وی برای احیای امپراطوری عثمانی روی کار آمده است و کشورهای دنیا به خصوص کشورهای عربی تمام تلاششان را کردند تا مانع شوند. اما واقعیت الان این است که اردوغان اگر کشور خود را نگه دارد هنر کرده است. حتی باید بگوییم که اگر حزب خود را بتواند سرپا نگه دارد هنر کرده است! اما در ایران به گونهای است که یک امام جمعه میگوید ایران در عراق تعیین کننده است و مردم عراق نیز حساس میشوند. در شهرهای مذهبی شیعه نشین تنش ایجاد میشود. باید دقت کنیم پالس نادرست ندهیم. رهبری هم همواره بر منافع ملی و انقلاب اسلامی تاکید کرده اند. اما برخی نظام را وحشتناک جلوه میدهند.
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری خبرآنلاین، تاریخ انتشار: ۸ تیر ۱۳۹۹، کد خبر: ۱۴۰۴۱۲۵، www.khabaronline.ir