شعار سال: زهرا موسوی طی سال‌ها پژوهش و تحقیق در مورد خردسالان و شیوه‌های یادگیری آنان این گروه سنی را به سه گروه صفر تا دو سال دو تا چهار سال و چهار تا شش سال تقسیم بندی کرد و طبق این رده‌بندی سنی آثارش را به نگارش درآورده است. بیشترین آثار موسوی گروه سنی صفر تا دو سال را شامل می‌شود. او توانسته با استفاده از ادبیات عامه و فولکلور، پیوندی عمیق بین نسل‌ها ایجاد کند و آثاری تعاملی و دو سویه بین والدین و فرزندان بیافریند تا این خلأ که یکی از نگرانی‌های والدین جهت نزدیک شدن و هم سو شدن با فرزندانشان است پر شود. از آثار او می‌توان به این تبر اجق وجق، پیش به سوی عقب، خوب‌ها بله بدها نه، تقصیر رعد و برق است و... اشاره کرد.

شما سال‌هاست که به عنوان یکی از شاعران مطرح خردسال و کودک در حوزه کودک و نوجوان فعالیت کرده‌اید. فعالیت نویسنده‌ها و شاعران ما در بخش مذهب و مفاهیم اخلاقی و دینی برای کودکان را چطور می‌بینید؟
در پرداختن به موضوعات و مفاهیم دینی برای خردسالان و کودکان نکته قابل توجه و البته مغفول مانده بعد از دغدغه نویسنده و شاعر و اعتقاد به آن چه که در موردش می‌نویسد، بحث نیاز و پیش نیاز است. نویسنده و شاعر، در بیان مسائل و مفاهیم دینی با توجه به اهمیت و ابعاد مختلف و بسیط بودن و گاهی کلی بودن آنها نیاز به رسم هندسی کلمات و نموداری دارد که مخاطب را بر مبنای پذیرش ذهنی و ظرفیت او از درک مطلب از نقطه A به نقطه B هدایت کند. که متأسفانه به این مهم در بسیاری از آثار تولید شده در ادبیات دینی پرداخت نشده است. البته آثار خوب و مثمر ثمر انگشت شماری هم به چاپ رسیده که با توجه به نیاز کودکان بسیار کم است.

هر روزه با حجم انبوهی از کتاب‌های دینی و مذهبی که برای کودکان منتشر می‌شود، روبه‌رو هستیم. این نکته که انتخاب‌های گسترده‌ای در اختیار خانواده‌ها قرار گرفته مثبت است یا منفی؟
کمیت مهم نیست... کما اینکه قرآن هم یک کتاب است. کتابی که به تنهایی برای سعادت بشر کافی است. اما نکته قابل توجه و حائز اهمیت در بازار کتاب‌های دینی و انتشار بی‌برنامه و بدون ساختار این کتاب‌های صرفا تزئینی و شعارگونه و البته گاهی علاقه‌مندی شخصی ناشر، کیفیت آثار و کاربردی بودن آن است. این که چه اندازه و به چه میزان آثار نویسندگان و شاعران، با پرداختن به مفاهیم و موضوعات دینی و نگاهی متفاوت به ابعاد وجودی پیامبران و ائمه و شخصیت‌های بزرگ دینی می‌تواند کاربردی، راهگشا و متناسب با زندگی انسان این دوره و این زمان باشد، مهم‌تر و با فضیلت‌تر از تعداد کتاب‌های منتشر شده است.

در این سال‌ها شما به عنوان شاعری مطرح شدهاید که آیات قرآنی را وارد شعرهای خود کرده‌اید و همچنین قصد دارید قرآن را برای خردسالان به صورت شعر کار کنید. چگونه می‌توان از خداوند برای کودکان گفت در صورتی که ذهن آن‌ها قادر به درک این موضوع و نادیده‌ها نیست؟
بله کاملا درست است. تقریبا نیمی از مغز انسان مستقیما مشغول پردازش اطلاعات بصری است. وقتی چیزی را با چشم می‌بینیم، مغز ما تلاش می‌کند آن را به صورت کدهای رمزنگاری شده، پردازش و سپس ذخیره کند. در حقیقت می‌توانیم بگوییم چشم‌ها و تصاویری که می‌بینیم بخش بزرگی از اطلاعات ورودی به مغز ما را تشکیل می‌دهد. اما کودکی که هنوز درک درستی از مشاهداتش ندارد چگونه می‌تواند مفاهیم انتزاعی را درک کند. مگر این که قبل از هر چیز به پیش نیازها پرداخته شود و مصداق‌ها و مابه ازاهای مطلب مورد نظر تشریح و بیان شود.

کودک در سنین پایین، بیشتر در حال کشف و شهود است. چطور می‌توان ویژگی‌های شخصیتی چون پیامبر(ص) را برای کودک در قالب شعر و یا داستان پرداخت، به گونه‌ای که علاقه به آشنایی با مفاهیم دینی در ذهن او نهادینه شود؟
‌درک و شناخت شخصیتی بزرگ مثل پیامبراسلام(ص) برای بزرگسال نیز کار آسانی نیست، کودک که جای خود دارد. اما قطعا در طول زندگی پربار ایشان اتفاقات و موضوعاتی وجود دارد که با بیان آن‌ها کودک با شخصیت والای ایشان همذات پنداری می‌کند. صفات پسندیده و رفتار شایسته ایشان می‌تواند الگوی بسیار خوبی برای کودکان باشد. اما نکته مهم چگونه بیان کردن این مطالب است. متأسفانه در بسیاری از اشعار و داستان‌ها، کلی گویی و تقدس صرف باعث عدم تقرب کودکان با شخصیت ایشان و تقریبا همه بزرگان و شخصیت‌های اسلامی شده است. یک نویسنده و شاعر باید پیامبر را در مواجهه با چالشی که کودک قرن بیست و یک گرفتار آن است توصیف کند. با نگاهی جدید و فرمی جدید. پیامبری از جنس کودکی با همان لطافت و صداقت که امین می‌دانستند و می‌دانندش.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری ایبنا، تاریخ انتشار: 26 مهر 1399، کد خبر: 4956563،  www.ibna.ir