* پروژه‌های عمرانی، زخم‌های غیر قابل بهبود بر پیکره اراضی ملی

«حمیدرضا لشکری»، رئیس اداره محیط زیست شهرستان کرج درباره آخرین اقدام‌های انجام شده در راستای کاهش آلودگی رودخانه کرج گفت: واحدهای پذیرایی واقع در جاده کرج - چالوس عمدتاً مخازن جمع‌آوری فاضلاب خود را با تانکر، حمل و تخلیه می‌کنند اما افرادی نیز وجود دارند که تخلفاتی را مرتکب می‌شوند. گزارش‌هایی دریافت کردیم که برخی از تانکرهای جمع‌آوری فاضلاب به صورت شبانه و پنهانی فاضلاب‌ها را درون رودخانه کرج تخلیه می‌کنند که با متخلفان طبق ماده ۶۶۸ قانون مجازات اسلامی، برخورد می‌شود. همچنین برخی واحدهای متخلف شبانه با استفاده از پمپ اقدام به انتقال مخزن فاضلاب به این رودخانه می‌کنند. بنابراین با کمک امور آب، شهرداری و بخشداری، پایش‌های شبانه درقالب فعالیت گشت‌های ضربتی و شبانه در ساعات سحرگاه و نیمه شب، آغاز شد که تشدید کنترل‌ها به توقف این تخلفات و ایجاد واهمه در مرتکبین انجامید.

* روستاها بیشترین سهم از آلودگی آب رودخانه را دارند

لشکری گفت: حریم کیفی رودخانه و حفاظت از این عرصه برعهده محیط زیست است. در جاده کرج- چالوس آلودگی آب ناشی از 3 عامل پساب انسانی، فعالیت‌های روزانه و همچنین واحدهای پذیرایی است که در این میان روستاها بیشترین سهم را دارند. در این منطقه بجز 3 روستا که دارای تصفیه خانه فاضلاب است، پساب و فاضلاب دیگر روستاها مانند «خوزنکلا» به صورت مستقیم وارد رودخانه کرج می‌شود و بخشی دیگر از آنها که به طور غیرمستقیم در سرشاخه‌ها و یا چاه منطقه قرار دارند نیزبه دلیل نوع بافت خاک بسرعت به آب رودخانه راه می‌یابند که در طرح هادی روستا قرار دارد و متولی اصلی آن، اداره آب و فاضلاب روستایی است.

وی ادامه داد: اولویت بعد، واحدهای پذیرایی است که فاضلاب آن شبه خانگی است، ممکن است برخی پارامترها در آن مانند چربی‌ها یا شوینده‌ها بیشتر دیده شود. هرچند در واحدهای پذیرایی نظارت و سختگیری بیشتر است، به طوری که در 3 ماه اخیر 100 واحد مورد پایش و اسکن قرار گرفتند که این پایش از ابتدای جاده چالوس در کرج آغاز شد. زیرا پرمشتری‌ترین و پرپساب‌ترین واحدهای پذیرایی قبل از سد کرج قرار گرفته است. نتیجه این پایش رضایت بخش بود. 10 واحد پلمب شدند و تعداد زیادی از واحدهای پذیرایی نیز اخطار دریافت کردند. واحدهای دارای سیستم فاضلاب هم تخلیه و کنترل شدند. در نوبت نخست پایش تابستانه، واحدهایی که مخزن جمع‌آوری فاضلابشان پر بود، اخطار تخلیه گرفتند.

رئیس اداره محیط زیست شهرستان کرج افزود: مدیریت پسماند، این اماکن را بررسی کرد. هر چند مسئولیت مدیریت پسماندهای خانگی برعهده بخشداری و شهرداری است، در این زمینه 60 واحد به رعایت چارچوب قانونی ملزم شدند.

لشکری درخصوص کنترل آب‌های جاری کف محوطه و سالن‌های پذیرایی گفت: قبلاً فقط پساب سرویس‌های بهداشتی به مخزن هدایت می‌شد و این آب‌های آلوده مورد بی‌توجهی قرار می‌گرفت و وارد رودخانه می‌شد، اما در دستورالعمل جدید این واحدها موظف به انتقال پساب جاری در محوطه به مخزن‌های ذخیره شدند. همچنین مخازن سوخت آنها نیز بررسی شد تا نشتی و آلودگی نفتی اتفاق نیفتد.

وی خاطرنشان کرد: متأسفانه طرح‌های عمرانی مانند راه‌سازی زخم‌های غیر قابل بهبودی بر پیکره اراضی ملی و دشت‌های جاده چالوس وارد می‌کند که غیرقابل جبران است. فعالیت‌های عمرانی باعث گل آلود شدن شدید آب و ریزش روغن ماشین‌آلات به آب رودخانه می‌شود که اینگونه عملیات موجب تشدید خسارت می‌شود. تعطیلی یک معدن و توقف چند طرح عمرانی در این جاده با شکایت محیط زیست صورت گرفت. این معدن بدون مجوز فرآوری بود که به لحاظ تبعات زیست محیطی بخش سنگ شکن آن تعطیل و گزارش کاملی به دستگاه قضایی ارائه شد.

* خلأ قانونی، باعث جسارت متخلفان شده است

«جلال برتری»، مدیر امور منابع آب کرج نیز با اشاره به اینکه 3 دهستان و 56 روستا درمسیر بخش آسارا قرار دارد که بیش از 6 هزار واحد مسکونی در آنها وجود دارد، تصریح کرد: برای جمع‌آوری پساب حاشیه رودخانه کرج، ساماندهی بستر رودخانه و ایجاد شبکه‌های فاضلاب روستایی باید اعتبار زیادی صرف شود تا ساکنان بتوانند ملزم به استفاده از سامانه فاضلاب روستایی شوند. طبق بررسی نمونه‌ها، کیفیت آب رودخانه کرج درساعات مختلف شبانه روز متفاوت است زیرا بخشی از پساب‌ها شبانه وارد حریم رودخانه می‌شود.

مدیر امور منابع آب کرج با اشاره به آثار زیان بار ساخت و سازهای غیرمجاز گفت: یکی ازدلایل قانونگذار برای ساماندهی بستر رودخانه کرج، حفظ کیفیت آب است و در این زمینه مطالعات حاشیه این رودخانه انجام شده است. در مصوبه شورای امنیت ملی فاصله 150متری برای ساخت وساز مجاز در حریم رودخانه حفاظت شده کرج تعیین شده و این بدان معناست که قرار گرفتن هر بنایی در کمتر از این فاصله باید تخریب شود. اما متأسفانه جرم تلقی نکردن ساخت و سازها و جای خالی مجازات کیفری در این دسته جرائم عمد، باعث شده 99 درصد از بناهای تخریب شده، بلافاصله درهمان جا ساخته شوند و حتی پس از چندبار تخریب یک بنا، باز آن ساخت و ساز ادامه یابد و موجب تجاوز به حریم رودخانه و آلودگی آب شود.

بدیهی است تعیین مجازات کیفری متناسب با جرم و بازدارنده ضمن لحاظ کردن جریمه سنگین، از تکرار بدون واهمه آن جلوگیری خواهد کرد. امسال 215 پرونده قضایی درزمینه ساخت وسازهای غیرمجاز درحوضه آبریز رودخانه کرج تشکیل شده که با دستور قضایی 22 مورد حکم اجرا و این بناها تخریب شد.

با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از روزنامه ایران، صفحه 19، تاریخ انتشار: سه شنبه 27 مهر 1395، شماره: 6336 .