اما انگار با همه ی صحیح بودن شکل ظاهری موضوع، مانند همیشه جایی از کار می لنگد و واقعیت داستان این نیست بلکه در راستای تنویر افکار عمومی لازم است عنوان نمائیم جهت مبارزه با عوامل بیماری زا و مجهز نمودن یک شهر به شبکه فاضلاب استاندارد، اگو یکی از شروط لازم جهت ارتقای سطح بهداشت عمومی و حفظ ذخایر طبیعی یک اقلیم شهری است اما تحت هیچ عنوان " شرط کافی " محسوب نمی شود. جایی که دلیل چنین ادعایی آن است که در صورت عدم وجود شبکه ی انتقال فاضلاب، مردم ناگزیرند با حفر چاههای مخصوص اینکار و محدود نمودن پسآب ها، از قدرت " خود پالایشی" زمین نیز جهت تصفیه فاضلاب استفاده نمایند و البته این روش معایبی مانند آلوده نمودن سفره های آب زیر زمینی را به همراه دارد. در روش اگو گذاری، شبکه انتقال سبب شده است در جغرافیایی مانند شهرستان صومعه سرا – که به شکل ناقص اجرا شده - مجموعه ی پسآب های مختلف - از صنعتی گرفته تا خانگی - تماما به بستر روخانه های شهرستان، تالاب و سپس دریای خزر هدایت می شوند و این فاجعه را می توان یک خیانت آشکار و وحشتناک زیست محیطی نامید. انتقال سالانه میلیونها متر مکعب انواع فاضلاب به رگ های اکوسیستم منطقه یعنی رودخانه ها، که دلیل آن جز عدم وجود تصفیه خانه صنعتی، چیز دیگری نیست. بنابراین شبکه اگو در صورت عدم وجود تصفیه خانه، علاوه بر آنکه منفعتی برای محیط زیست ندارد بلکه به دلیل آلوده نمودن شریان حیاتی رودخانه ها، تالاب منطقه و دریا، خسارات جبران ناپذیر همه جانبه ای را بر منطقه و قسمتی از جهان وارد می نماید.

اما اندر احوالات مضررات فاضلاب تنها در بخش شهری لازم است به طور مختصر بدانیم که عوامل بیماری زا موجود در این نوع فاضلاب ها باکتری ها، ویروس ها، پروتوزوئرها، انگل ها و قارچ ها هستند که سبب انتقال بیماری های واگیرمی شوند.جامدات معلق که موجب کدورت، کاهش عبور نور خورشید و تجمع رسوبات در کف رودخانه ها و کشته شدن ماهی ها می گردند.مواد آلی تجزیه پذیر شامل پروتئین ها، قندها وچربی ها موجب رشد، تکثیر و حصول انرژی می شوند. مواد آلی تجزیه ناپذیر شامل حشره کش ها،‌آفت کش ها، ‌ترکیبات رنگی، ترکیبات آروماتیک و حلال های آلی و فنل ها که باعث ایجاد بو، مسمویت و سرطان زایی می شوند.فلزات سنگین شامل کروم، کادمیوم، سرب ،‌جیوه، روی، ارسنیک و ... که با مصرف ماهی ها این فلزات سنگین به درون بدن انسان نفوذ می کنند.مواد مغذی مانند ازت و فسفر بدلیل وجود در پاک کننده ها و مواد دفعی انسان شامل مدفوع و ادرار سبب بروز پدیده پیری زودرس شده که موجب نزول کیفیت آب و تهدید نسل ماهی ها نیز می شوند.

و هزار درد بی درمان دیگر که توسط اگوهای شهرمان صومعه سرا – همانند برخی شهرهای دیگر - وارد شبکه آب رودخانه ها می شوند. جایی که قسمتی از همین آب با ورود مجدد به شالیزارها، باغات صیفی، مزارع سبزیجات، خوراک دام و طیور و مواردی از این دست باز به جان خودمان بر می گردند و این چرخه ی ظاهرا بی صدا به فرسایشی ترین شکل ممکن کماکان در حال حرکت است. آنجاست که بیماری های گوارشی در متراکم ترین استان کشور رقم معناداری خواهد داشت که علاوه بر ایجاد خسارات فراواران روحی روانی برای خانواده ها، ضریب اشغال تخت های بیمارستانی و هزینه های سربار خانواده سلامت کشور و بیمه ها را به میزان قابل توجهی افزایش می دهد.

حال در این اوضاع و احوال، توسعه پایدار این بخش را عبارت از آن می دانیم که عالم به آن باشیم با توجه به رشد تکنولوژی امروز جهان، نباید از چنین مباحثی واهمه داشته بلکه قادر به آن باشیم چنین تهدیدی برای انسان و محیط زیست را به فرصت تبدیل کنیم. فرصت بازیابی منابع آبی موجود در شبکه فاضلاب که توسط تکنولوژی تصفیه فاضلاب فراهم است و با توجه به کمبود منابع آبی کشورمان، چنین سرمایه گذاری دارای شکل " برد برد " قطعی است. به شکلی که تهدید اقلیم زیستی صومعه سرا به عنوان یکی از مستعد ترین جلگه های جهان، سبب تخریب نسل انواع تولیدات گیاهی و جانوری به حساب می آید و خاستگاهی که مرغوب ترین ماهی سفید رودخانه ای جهان و مرغوبترین برنج عالم را می توان در بستر آن تولید نمود با چنین رفتارهای ناشیانه، رو به انحطاط و نابودی پیش می رود.بر همین اساس و به استناد فهرست قرمز IUCN صومعه سرا دارای یک گونه نزدیک به تهدید، چهار گونه با حداقل نگرانی - بقیه گونه ها ارزیابی نشده - از دسته فلور(فهرست گیاهان) است و در گروه فون (فهرست جانوران) نیز گربه جنگلی، سمور آبی، کبک، دارکوب، برخی اردک ها و قوهایی وجود دارند که یک گونه در معرض خطر، پنج گونه در معرض انقراض، یک گونه آسیب پذیرو یک گونه نزدیک به تهدید است که دفع فاضلاب به این شکل، خطر مضاعف تری برای آنهاست.

اکنون به پاس تلاش های فرزندان زادگاهمان از نمایندگان ادوار مجلس شورای اسلامی این شهر گرفته تا روسای بومی، استانی و ملی شرکت آب و فاضلاب کشور، مقرر گردیده است هزینه 108میلیارد تومانی ساخت مجموعه تصفیه آب شهرستان صومعه سرا با استقراض وام از بانک "سرمایه گذاری زیرساخت آسیا " در روستای چوبه این شهرستان تکمیل گردد. به طوریکه از اخبار به گوش می رسد نمایندگان بانک سرمایه گذاری زیرساخت آسیاAIIB ساعت 10صبح روز شنبه مورخ 9/02/1396 با حضور در منطقه و نشست در سالن فارابی اداره ارشاد اسلامی شهرستان صومعه سرا، مستمع نقطه نظرات کارشناسان و مردم این شهرستان در خصوص میزان درک اهمیت این موضوع و اهمیت تسهیلات استقراضی باشند. جایی که امکان آن وجود دارد در متن جلسه ی عمومی، پاسخ چنین پرسش هایی را از هیات همراه جویا شویم که:

5.اطلاع از میزان TDS در استفاده مجدد از آب تصفیه شده - که برای مصرف کشاورزی مهم است - زیرا بعضی از گیاهان نسبت به بالا بودن آن در آب و خاک حساس می باشند.

4.آلودگی فاضلاب در هر شهری بستگی به مقدار بار آن، سرانه تولیدی و همچنین بستگی به میزان مصرف آب دارد که این دو پارامتر نیز تابعی از شرایط فرهنگی، اقتصادی،‌اجتماعی و اقلیمی می باشد. لازم است پرسش گردد آیا چنین مواردی در محاسبات اجرای پروژه دیده شده است؟

3.صدا و ارتعاش ساخت پروژه و تاسیسات مربوط به آن تا چه اندازه بر زندگی مردم و ساختمان های ضعیف مجاور طرح تاثیر گذار است؟

2.بوی فاضلاب در ایستگاههای پمپاژ تصفیه خانه چگونه کنترل می گردد؟

1.مشکل دسترسی به خانه ها و ساختمان های مجاور تصفیه خانه در طی سالهای طولانی اجرای پروژه چگونه مرتفع می شود؟

و حتی سوالاتی مبنی بر میزان اثر گزاری طرح بر منابع آب های سطحی، اطمینان از صیانت شبکه توزیع آب فعلی، میزان اختلال در زندگی مردم، سلامت کارگران و باز مواردی از این دست که می تواند از سوی خبرنگاران، روزنامه نگاران، صاحبان فکر و اندیشه و هر شهروند و بومی دیگری مطرح گردد. زنان و مردان کشاورز زادگاه مادریمان که میهمان دائمی مریض خانه های شهرند تا بیماری های کم علاج اسکلتی خود را - که قسمتی از آن مربوط به همین فاضلاب های ساری در رودخانه هاست و مزارعشان را آبیاری می کند – درمان کنند. کسانی که یک نیمه ی کامل از سال تا زانو در همین باتلاق های مسموم و مرطوب روزگار می گذرانند و معاش زندگی شان از همین فاضلاب ها تامین می شود و بدانند چه مشارکتی می توانند در این طرح مانداگار داشته باشند که یادگار آنها برای نسل حاضر و آتیه باشد.

درپایان ضمن عرض خداقوت و تقدیر و تشکراز نماینده محترم شهرستان جناب آقای سید کاظم دلخوش،می بایست عنوان نمایم ایشان در سنوات ماضی سهم بسزایی جهت تصویب این طرح برای شهرستان داشته اند و اکنون نیز در فاز جدید انجام آن یعنی جذب اعتبارات بین المللی، تمام مردم صومعه سرا کمافی السابق منتظر پیگیری های نماینده کهنه کارشان برای ادامه روند ساخت این طرح ماندگار می باشند، چه اینکه انجام آن نه برای ما بلکه برای مردم کشورمان دارای فواید اکولوژیک بسیار فراوانی است.

نویسنده : قاسم خوش سیما

خبر اختصاصی با اندکی تلخیص و اضافات