پنجشنبه ۲۲ آبان ۱۴۰۴ - 2025 November 13
شعارسال: اولین وظیفه سازمان دامپزشکی را شاید بتوان در تأمین بهداشت و سلامت دام، کنترل، پیشگیری و مبارزه با بیماریهای دامی جستوجو کرد. اما درخصوص شیوع تب برفکی، شاهد برخی قصورها، تقصیرها، ترک فعلها و اهمالها از این سازمان میباشیم. ادعا میشود که با سویه جدیدی از عامل بیماری زا مواجه بودهایم به گونهای که نمیتوان با واکسنهای موجود اقدام به کنترل بیماری کرد؟! آیا ریاست محترم سازمان این حرف را تایید میکنند؟
اگر این حرف درست بوده باشد، علل تاخیر در سفارش برای واردات محموله واکسن برای چه بود؟ آیا پای دعوای دائمی تولید داخل یا واردات از خارج در میان بود؟ چرا با وجود شناسایی سویه جدید ویروس، تنها نیمی از دامهای سبک کشور واکسینه شدند؟ چه کسی پاسخگو به زیان وارد شده به کشاورزان، زیان وارده بر صنعت شیر و گوشت کشور و در کل، هزینههای تحمیل شده بر اقتصاد ملی میشود؟
توضیحات تکمیلی برای بهره برداری بیشتر از خبر:
رئیس سازمان دامپزشکی در هفتم آبان ماه ۱۴۰۴ اعلام داشتهاند که پس از بیش از چهار دهه، تب برفکی با سویهای جدید که ابتدا در آلمان و لهستان شایع شده بود، دوباره در ایران مشاهده گردید. در سه سال گذشته، رفتار ویروسهای آنفلوانزا و تب برفکی در جهان تغییر کرده (منظور از رفتار ویروس، شدت، حدت، میزان مرگومیر و سرعت انتقال آن است) و برای بقای خود تغییرات ژنتیکی ایجاد کردهاند تا در برابر واکسنها مقاوم شوند. بیش از ۷۵ درصد ویروسهایی که امروز جمعیت انسانی و دامی دنیا را تهدید میکنند، از نوع ویروسهای نوپدید یا بازپدید هستند؛ همانند کرونا که پیشتر وجود نداشت و بهطور ناگهانی بروز کرد. رئیس سازمان دامپزشکی هشدار داد که این بیماری میتواند خسارتی تا ۴۰ همت به بخش دام و اقتصاد کشور وارد کند. تنها راه مقابله با این ویروس واکسیناسیون بهموقع دامهاست و تاکنون بیش از ۳۶ میلیون رأس دام در سراسر کشور واکسینه شدهاند. رفیعیپور با اشاره به سیستم رصد و پایش بیماریها گفت: در سازمان دامپزشکی، مراقبت فعال و غیرفعال از طریق شبکههای دامپزشکی سراسر کشور و با استفاده از سامانه جغرافیایی (GIS) انجام میشود. همکاران ما به محض مشاهده کوچکترین علائم در دام، طیور یا آبزیان، موضوع را گزارش میکنند و نمونهبرداریهای لازم صورت میگیرد.
رفیعیپور با اشاره به نتایج رصدهای سال گذشته افزود: در سال گذشته، سویهای شناسایی شد که خوشبختانه با واکسنهای داخلی کشور همخوانی داشت و نیازی به واردات واکسن جدید نبود. اما در اواخر سال، گزارش سویه جدید از منطقه خاورمیانه و آسیای غربی دریافت شد و بلافاصله اقدامات پیشگیرانه آغاز شد. وی تأکید کرد: واکسیناسیون تنها راه مقابله نیست. اقدامات مکمل مانند قرنطینه، ضدعفونی، سمپاشی و رعایت امنیت زیستی نیز بسیار حیاتی است. تا زمانی که بیماری در یک منطقه فعال است، باید از هرگونه تردد غیرضروری جلوگیری شود. دامپزشکان ما پس از شناسایی کانون بیماری، یک شعاع حفاظتی از صفر تا یک کیلومتر قرنطینه و ضدعفونی انجام میشود، از یک تا سه کیلومتر واکسیناسیون کامل صورت میگیرد و از سه تا ۱۰ کیلومتر نیز رصد و پایش مداوم انجام میشود. پس از گذشت ۲۰ تا ۳۰ روز، در صورت عدم مشاهده مورد جدید، خاتمه بیماری اعلام میشود.
او همچنین از پیشنهاد تشکیل "ستاد ملی تب برفکی" خبر داد و گفت: پیشنهاد دادیم ستاد ملی تب برفکی به ریاست معاون اول رئیسجمهور و با دبیری وزیر جهاد کشاورزی تشکیل شود. این ستاد شامل وزرا و مسئولان ارشد کشور خواهد بود تا بتوانیم تصمیمات کلان اقتصادی، بهداشتی و حمایتی را برای سالهای آینده در سطح ملی اتخاذ کنیم. رفیعیپور ادامه داد: علاوه بر این، جلسات منظم هر دو روز یکبار با اتحادیههای دام شیری، دام سبک، گوشتی و پرواری برگزار میشود تا آخرین وضعیت بیماری، دیدگاههای کارشناسان و مشکلات تولیدکنندگان بررسی و اقدامات متناسب انجام شود. پس از شناسایی ژنی، ویروس با نمونههای ثبتشده در بانک جهانی ویروسهای دامی مقایسه میشود. در صورتی که تفاوت ژنتیکی تأیید شود، ویروس به مراکز واکسنسازی مانند مؤسسه رازی ارسال تا خالصسازی و تولید "بذر واکسن" آغاز شود. این فرآیند شامل مراحل آزمایشگاهی، خلوصسازی، مقایسه با اوریجین جهانی و نهایتاً نامگذاری سویه است. از لحظه جداسازی ویروس تا تولید بذر واکسن، معمولاً دو تا پنج ماه زمان لازم است. خوشبختانه این فرآیند هماکنون در حال انجام است و امیدواریم بهزودی واکسن داخلی ویژه این سویه جدید تب برفکی نیز به تولید برسد.
رئیس سازمان دامپزشکی کشور درباره میزان واردات سرم هایپر ایمن، گفت: فعلاً برای آزمایش و تأیید آن برای مصرف این سویه ۱۰۰ هزار دوز سفارش شده که به زودی وارد میشود. وی درباره میزان دوز مورد نیاز برای واکسینه کردن تمام دامهای سنگین و سبک بیان کرد: در کشور حدود ۶ میلیون رأس دام سنگین و حدود ۷۰ میلیون رأس دام سبک در کشور وجود دارد که در حال بومیسازی این واکسن هستیم که جمعیت دامی کشور را واکسینه کنیم. همچنین تأمین مواد ضدعفونی و مکملها در دستور کار است.
در همین رابطه حمید زینالی، مدیر کل دفتر بهداشت و مدیریت بیماریهای دامی سازمان دامپزشکی نیز گفته بود، ویروس تب برفکی قادر است با باد تا ۴۰۰ کیلومتر جابهجا شود؟!
پایگاه تحلیلی خبری شعارسال، برگرفته از منابع گوناگون