شعار سال:برخی تصور میکنند ایران 1400 را میتوان در چارچوب بازگشت آمریکا به برجام و گشایش در روابط خارجی تحلیل کرد. برخی فراتر رفته و برجام و آمریکا را هم در چارچوب انتخابات 1400 تحلیل میکنند. مسأله اما به گمان من بسیار فراتر از اینهاست. مسأله ایران تا آینده شاید دوری، و حداقل در میان مدت، دو چیز است: سامان سیاسی برای ساختن دولت؛ و شکلگیری ائتلافی از نخبگان سیاسی، فکری، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بر سر مفهومی از ایران و منافع ملی یا ساختن روایتی از ایران که بر سر آن اجماع باشد. من فکر میکنم بدون این دو مؤلفه، بازگشت آمریکا به برجام و حتی مذاکره مستقیم دو کشور، و هر نتیجهای در انتخابات 1400 مشکلات ساختاری و اساسی را حل نمیکند.
ما در صد سالگذشته از پس ساختن دولتی باظرفیت که دارای استقلال نسبی و مبتنی بر تفکیک منافع خصوصی از منابع عمومی باشد شکست خوردهایم. مناقشات بر سر بودجه سال 1400 مصداق عینی این شکست است. رئیس مجلس گفته بیشاز چهار هزار پیشنهاد برای تغییر در بودجه از سوی نمایندگان ارائه شده است. این علاوه بر چندصد طرحی است که نمایندگان در مدت هشت ماه برای امور مختلف ارائه کردهاند. بودجه یا آنقدر نقصان داشته که برای اصلاحش چهار هزار پیشنهاد لازم بوده که این خودش شاخص شکست در ساخت دولتی است که بتواند بودجه درست تنظیم کند، یا بودجه این همه اشکال نداشته و رفتار بیسامان سیاسی و برنیامده از چیزی نظیر خرد جمعی حزبی بر این سونامی پیشنهادها حاکم بوده که باز هم نشان بیسامانی است.
سه ماه مانده به انتخابات ریاست جمهوری، جناحها نامزدهای خود را نمیشناسند و گروهی نمیدانند اصلا اجازه مشارکت مییابند یا نمییابند. این نشانه بیسامانی سیاسی است. اینها همه را بیفزایید به نظام مالیاتی ناکارآمد و ناعادلانه، نظام رفاه اجتماعی غیرهدفمند، نقصان نظام تصمیمگیری که خود را در وقایعی مثل آبان 98 یا حتی واکنش تند و توخالی مجلس به توافق با آژانس بینالمللی انرژی اتمی نشان میدهد.
محمد فاضلی - عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی
پایگاه تحلیلی -خبری شعار سال ،برگرفته از فضای مجازی