شعار سال: یادگار امام با تأکید بر ملاک بودن رأی اکثریت مردم در اداره کشور گفت: اینکه گفته می شود حکومتی که اقبال عمومی را ندارد مشروع نیست، حکم خداست.

 

حجت الاسلام و المسلمین سید حسن خمینی در مراسم اختتامیه همایش طریق جاوید» که در حرم مطهر امام برگزار شد، با اشاره به موضوع انتخابات در نگاه حضرت امام» اظهار کرد: بحثی را که مطرح می‌کنم جای توجه دارد، چرا که مغالطه‌ای در سخنان و گفته‌ها مطرح می‌شود و آن اینکه وقتی می‌گوییم رأی مردم دخالت در مشروعیت نظام اسلامی دارد، بلافاصله به ذهن برخی می‌آید که مشروعیت را خدا داده و این سخن مصداق شرک است و بگویند شما دارید مردم را در مقابل خدا می‌نشانید! وقتی گفته می‌شود نظام اسلامی دو بال دارد، یعنی اسلام و مردم؛ عده‌ای می‌گویند این بدان معناست که خدا در کنار مردم است و هرگونه برداشت دیگری شرک است؛ در حالی که این طور نیست.

وی افزود: برای توضیح بیشتر این موضوع، مقدمه‌ای را عرض می‌کنم تا دوستان به مسأله واقف شوند. هر حکمی که روی موضوعی قرار می‌گیرد؛ و تا احراز موضوع صورت نگرفته باشد، حکم جاری نمی‌شود. برای نمونه، اگر من می‌گویم آب مطهِّر است، یعنی آب که دارد اگر روی چیزی ریخته شد او را پاک می‌کند؛ لذا باید احراز کنید که این مصداق آب است، بعد از آن می‌توانید بگویید مطهِّر است.

یادگار امام ادامه داد: در قول عامیانه می‌گویند «اول برادریت را ثابت کن بعد ادعای ارث کن»؛ این بدان معناست که قانونگذار الهی گفته برادر ارث می‌برد و این جمله به این معناست که من اول باید بفهمم که تو برادرم هستی تا بعد ارث ببری. آیا معقول است همین که بگوییم برادر ارث می‌برد یک عده بگویند خدا یکی برادر یکی. خدا گفته است برادر ارث می‌برد، در اینجا برادری در عرض خدا نیست؛ لذا چنین سوالی به ذهن کسی نمی‌رسد. اگر کسی گفت باید به فلانی ارث بدهید، شما می‌گویید آخر هنوز برادریش ثابت نشده است. اگر او بگوید برادر بودن مهم است یا خدا؟ بلافاصله می‌گویید چه ربطی دارد؟ همان خدایی که گفته این ارث را به برادرت بده، گفته اول باید برادریش را اثبات کند تا بتوانید به او ارث دهید.

وی با ذکر مثال دیگری ادامه داد: پدر بر فرزند ولایت دارد. این امر مسلمی است و محدود به اسلام نیست و در حقوق سایر ملل هم هست. البته ممکن است میزان ولایت و سن و سالی که فرزند باید داشته باشد فرق کند. حالا اگر من بگویم شما باید به حرف پدرت گوش کنی و دیگری به شما بگوید مبادا گوش کنی و باید فقط حرف خدا را گوش کنی. در حالی که خدا گفته است باید به حرف پدر گوش کرد و در اینجا پدر در عرض خدا نیست. این جور نیست که بگوییم ولایت از دو ناحیه می‌آید؛ پدر و خدا.

یادگار امام اظهار کرد: اگر کسی بگوید مردم دخیل در مشروعیت هستند در حقیقت می‌گوید ولایت برای موضوعی قرار داده شده که عبارت است از اینکه عالم به احکام دین باشد (که به آن «فقاهت» می‌گوییم)، «مخالفا لهواء» باشد یعنی عدالت داشته باشد و سوم اینکه مردم او را قبول داشته باشند. آیا عدالت و فقاهت در عرض خداست که کسی رگ گردنش بیرون بزند و بگوید فقط خدا و فقاهت و عدالت نه؟ مشروعیت ناشی از فقاهت یعنی فقاهت داخل در موضوع اخذ شده و قید موضوع است. عدالت قید موضوع است و همین طور پذیرش مردم نیز قید موضوع است. کما اینکه از نگاه برخی رجولیت هم قید موضوع است.

حکومتی که اقبال عمومی را ندارد مشروع نیست؛ این حکم خداست

او ادامه داد: اینکه گفته می‌شود حکومتی که اقبال عمومی را ندارد مشروع نیست، حکم خداست؛ لذا اگر کسی می‌گوید خروج جامعه از حیثیت تأثیرگذاری، مخالفت با مشروعیت است؛ این بدان معناست که او دارد قیدی از قیود را از موضوعیت خارج می‌کند. ما در طول تاریخ خود بسیار حاکمانی داشته ایم که فقیه نبودند و فاسق بوده اند و می‌گفتیم حکومتشان حکومت جور است؛ چرا؟! به این دلیل که قید موضوع را نداشته اند.

وی بیان کرد: وقتی می‌گوییم اقبال عمومی و نظر جمهور که بر مبنای حکم عقل همان نظر اکثریت است، شرط مشروعیت نظام است و انتخابات مشروعیت ساز است از این جهت است که اقبال عمومی در منظر امام، جزو موضوع است. همان خدایی که گفته اگر فقیه و عادل و آگاه به زمان نیستی، ولایت نداری، قید پذیرش مردم را نیز قرار داده است.

جامعه باید خودش همراه و همدل باشد؛ نمی‌شود برای مردم تصمیم گیری کرد

یادگار امام این مسأله را فلسفه بعثت انبیاء خواند و یادآور شد: آیه‌ی شریفه‌ی «لَقَد أَرسَلنا رُسُلَنا بِالبَیِّناتِ وَأَنزَلنا مَعَهُمُ الکِتابَ وَالمیزانَ لِیَقومَ النّاسُ بِالقِسطِ ۖ» برای چیست؟ به این آیه توجه کنید. نمی‌گوید «لیقیم الناس بالقسط»؛ نمی‌گوید، «ما همه پیامبران را فرستادیم تا مردم را اقامه به قسط کنند، بلکه می‌گوید، پیامبران همه می‌آیند تا مردم «خودشان» اقامه به قسط و عدالت کنند. جامعه باید خودش همراه و همدل باشد. نمی‌شود برای مردم تصمیم گیری کرد.

عدالت را باید در همه حوزه‌ها دید

وی تصریح کرد: دوستان انصاف داشته باشند؛ ببینند اگر آنچه واقع می‌شود مطابق ذائقه آن‌ها نبود همین مقدار صحبت می‌کردند؟ قسط به چه معناست؟ عدالت. آزادی هم عدالت است. عدالت را تنزل دادن به عدالت اقتصادی، کُشتن عدالت است. البته عدالت را از حوزه اقتصادی خارج کردن نیز دست بُردن در مفهوم عدالت است. آزادی یعنی عدالت سیاسی؛ آزادی یعنی همان مقدار که شما حق داری صحبت کنی من هم حق دارم؛ یا همان قدر که شما حق داری رای دهی من هم حق دارم. یعنی همان اندازه که شما حق داری نماینده خود را انتخاب کنی من هم حق دارم کسی که دلم می‌خواهد انتخاب کنم. من نیز حق دارم آنی که دلم می‌خواهد انتخاب کنم. البته هر کدام مورد اقبال اکثریت واقع شد محل اطاعت است. نمی‌شود تو برای من منتخب معرفی کنی و بگویی بیا و به این رأی بده! همانطور که نمی‌توانم من برای تو این کار را کنم. عدالت در حوزه اقتصادی نیز برای اینکه مارکسیستی معنا نشود، به معنای تساوی شرایط پیشرفت است. جامعه از این جهت وظیفه دارد و اتفاقا در دوره‌هایی از انقلاب این کار بسیار خوب انجام شده و در دوره‌هایی هم ضعیف‌تر بوده است.

یادگار امام گفت: آرمان ما باید توزیع فرصت‌های پیشرفت باشد که یکی از آن‌ها علم است. زیرا یکی از عوامل پیشرفت در هرم منزلت اجتماعی دانش است؛ توزیع فرصت دانش آموختن خود گام بزرگی است. حواسمان باشد تنزل عدالت به حوزه عدالت رفتاری، ناقص معناکردن عدالت است. عدالت در همه جنبه هایش آرمان ماست. البته هیچ کس معصوم نیست و ممکن است ما انسان‌ها هزاران اشتباه داشته باشیم.

همه باید نسبت به سرنوشت خود و خون شهدا حساس باشیم

سیدحسن خمینی گفت: آرمان انبیاء که امام هم در همان راستا بود این است که مردم خودشان اقامه عدالت کنند. اگر بنده می‌خواهم برای آن‌ها اقامه عدالت کنم، خروج از آرمان انبیاء است؛ لذا اینکه بعضی از دوستان گفتند بیاییم مدل چینی عمل کنیم نه شدنی است و نه مطابق با آرمان انبیاء است. عدالت را باید در همه حوزه‌ها دید. علت یابی هم باید کرد. فقر معیشتی، فقر فرهنگی و مشکلات عمیق در حوزه‌های مختلف است. خود فساد سیستماتیک یا غیر سیستماتیک است. هیچ کسی هم این‌ها را برنمی تابد و محتاج عدالت است.

وی در پایان تأکید کرد: همه باید نسبت به سرنوشت خود و خون شهدا حساس باشیم. باید نسبت به اصل انقلاب حساس باشیم و با حساسیت برخورد کنیم. البته باید توجه داشته باشیم که نباید سخنانمان به دعوا‌هایی منجر شود که احیانا اصل انقلاب از بین رود که توجه به این امر مسأله مهمی است.

مهدی عباسی رییس سازمان دانشجویان جهاد دانشگاهی قبل از سخنرانی یادگار امام به ارائه گزارشی از دهمین رویداد ملی، فرهنگی دانشجویی طریق جاوید پرداخت.

در این مراسم ۷ نفر از اعضای سازمان دانشجویان جهاد دانشگاهی به بیان نظرات خود پرداختند.

علی اکبر قلی پور دانشجوی برنامه ریزی دانشگاه علامه طباطبایی در این نشست گفت: ما انقلاب نکردیم که با این مشکلات زندگی کنیم. همه این سختی‌ها وجود دارد، ولی حاکمیت نتوانسته فضا را برای جامعه و به ویژه ما جوانان فراهم کند. ما با خمودگی اجتماعی روبه رو شده ایم. همین اتفاقاتی که در انتخاب می‌افتد و همین فضایی که به اذعان نظر برخی تک بعدی به حساب می‌آید، خود یک خمودگی و رکود اجتماعی است و جامعه خود را محروم از حق تعیین سرنوشت می‌داند و این خود سرآغاز گسل و بحران جدید در جامعه خواهد شد.

وی افزود: روزبه روز بیشتر شدن این بحران به ضرر حاکمیت خواهد بود. در واقع مردم به مثابه مغز استخوان این مملکت هستند. اینکه می‌گویند در انتخابات دموکراسی هست، درست است، ولی ابتدا باید مفهوم دموکراسی را برای خود تعیین کنیم. دموکراسی به این معنا نیست که همه ما پای صندوق بیاییم و یک نفر را به قدرت برسانیم. دموکراسی بدین معناست که وقتی کسی را به قدرت رساندیم بتوانیم وی را وقتی که از قدرت خود سوءاستفاده کرد عزل کنیم. اصل دموکراسی همین است که متاسفانه در جامعه ما درست جا نیفتاده است.

این دانشجو ادامه داد: انتظارمان از رییس جمهور آینده این است که به اعتماد، امید، ایمان، اشتغال، کم تحرکی اقتصادی، کنترل واقعی تورم، خرابتر نکردن مشکلات معیشتی مردم گشایش واقعی اقتصادی اصلاح ساختار نظام بانکی رویکرد مناسب در برابر تحریم‌های غرب، ازدواج و تامین دارو.

سیدمصطفی احمدی نفر دوم دانشجوی ارشد حقوق عمومی دانشگاه تهران گفت: این تاریخ با یکی از خطیرترین و سخت‌ترین گذرگاه‌های تاریخ جمهوری اسلامی ایران گره خورده است. امام به نقش مردم و جایگاه آن‌ها توجه بسیار زیادی داشته اند. ایشان در مصاحبه‌ای فرمودند که جمهوری اسلامی متکی به رای مردم است. یکی از ارکان مشروعیت نظام نیز رای مردم است. این گونه استنباط می‌شود که هرقدر رای مردم کاهش یابد مشروعیت نظام پایین می‌آید.

وی افزود: امام رای مردم را یکی از ارکان مشروعیت بخشی می‌دانستند. ایشان بار‌ها فرموده اند نباید اقداماتی انجام شود که رای مردم کاهش یابد؛ بنابراین اتفاقات و رخداد‌های پیش از انتخابات نباید به گونه‌ای باشد که مردم از مشارکت دلسرد شوند و شورای نگهبان باید به نوعی عملکرد داشته باشد که خللی به مشارکت مردم وارد شود.

این دانشجو اظهار کرد: برای خروج از وضعیت جاری کشور باید به نظرات امام و جایگاه مردم در اندیشه ایشان توجه عملی شود..

کمیل یزدانی، دانشجوی دکترای مهندسی برق دانشگاه شهید بهشتی گفت: انتخابات ۱۴۰۰ امتحانی سخت و سرنوشت ساز برای ملت و نظام جمهوری است. تحریم انتخابات و نشر افکار عدم مشارکت به نوعی کمک به دشمن است.

وی گفت: آقای رییس جمهور به جامعه علمی کشور بیشترین بی توجهی را کردند و این رفتار با وزرای دولتشان هم تکرار شد. انتخابات ۱۴۰۰ ازمایش مردم و مقامات نظام جمهوری اسلامی است. کاهش مشارکت جز تضعیف انقلاب و بی اعتبار کردن ایران در عرصه بین المللی و فشار مضاعف به اقشار آسیب پذیر جامعه نتیجه دیگری نخواهد داشت.

امید هاشمی کارشناسی ارشد رشته حقوق بین الملل دانشگاه شهید بهشتی هم اظهار کرد: نامزد‌ها به هر شیوه و روشی در صدد در اختیار گرفتن قدرت به نفع خود و جریان حزبی خود هستند و مردم جایگاهی در برنامه هایشان نداشته است. افزایش مشارکت سیاسی مردم طی سال‌های ۹۲ و ۹۶ و ۹۸ چه تاثیر در وضعیت زندگی آنان داشت؟ وضعیت امروز کشور معلول همان انتخابی است که از سال ۱۳۸۸ شروع شد و تا هم اکنون ادامه یافته است.

وی افزود: امروز در آستانه انتخاباتی مهم و تعیین کننده قرار داریم. متاسفانه انتخابات در دوره‌های اخیر به سمتی ناخوشایند و نامطلوب پیش رفته است. همواره افزایش مشارکت سیاسی از سوی کارگزاران نظام مورد تاکید قرار گرفته است. سوال اینجاست که در دوره‌هایی که مشارکت بالا شکل گرفته آیا وضعیت اقتصادی مردم بهتر شد؟

نائمه علینژاد دانشجوی ارشد جامعه شناسی ادبیات دانشگاه تربیت مدرس هم گفت: جمهوریت نظام مورد تهدید جدی قرار گرفته است. با پیگیری اخبار و مسائل انتخابات امید داریم که بتوانیم آینده کشور را بسازیم. امام خمینی فرمودند اگر در ملتی اختلاف سلیقه نباشد آن ملتی ناقص است. ملت ما با تصمیم عده‌ای دچار انشقاق شده است.

وی افزود: انتخابات آزاد موجب افزایش مشارکت مردم می‌شود.

سلمان صحرایی گفت: انقلاب اسلامی ایران با محوریت شعار استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی و آرمان‌های والا جایگزین رژیم دیکتاتوری شاهنشاهی شد. رهبر آن نیز امامی مبارز بود که اعتقاد داشت میزان رای ملت است؛ لذا توانست سلایق مختلف را متحد و بر قلب مردم حکمرانی کند. امروز که بیش از ۴۲ سال از انقلاب اسلامی می‌گذرد بخش‌هایی از جناح‌های راست و چپ به صراحت از خط امام و آرمان‌های انقلاب عبور کرده اند.

وی افزود: نیک می‌دانیم که بسیاری از نارسایی‌ها و مشکلات موجود در جامعه ناشی از عملکرد نهاد‌ها یا اشخاص دیگری است که در فرصت مقتضی مخاطب تذکرات دانشجویان قرار خواهند گرفت.


شعار سال، با اندکی تلخیص واضافات برگرفته از جماران نیوز، تاریخ انتشار: ۱۰خرداد ۱۴۰۰، کد خبر: jamaran.news، ۱۵۱۱۵۹۰