شعار سال: براساس مطالعات انجام شده از سوی وزارت بهداشت ۱۰.۲ درصد از گروه سنی ۱۳ تا ۱۵ سال کشور، مصرف‌کننده مواد دخانی هستند و این مسئله می‌تواند منجر به کاهش سن و سرعت ابتلا به بیماری‌هایی از جمله سرطان، مشکلات ریوی، تنفسی و... شود. کمال حیدری، معاون بهداشت وزارت بهداشت در نشست خبری هفته ملی بدون دخانیات با اشاره به کاهش سن مصرف دخانیات در کشور، درباره استفاده دانش‌آموزان از مواد دخانی مانند سیگار و قلیان گفت: «نبود اطلاع از قوانین در مدرسه، اصناف و ... یکی از دلایل شیوع مصرف مواد دخانی در افراد زیر ۱۸ سال است. طبق بررسی که در سال ۱۳۹۵ انجام شد، ۳.۴ درصد نوجوانان مصرف‌کننده سیگار بودند که در دختران ۲.۱ درصد و پسران ۴.۸ درصد بوده است. ۵.۷ درصد نوجوانان هم مصرف‌کننده قلیان بودند که ۷.۳ درصد در پسران و ۴.۳ در دختران بوده است. آمار‌ها نشان می‌دهد دختر‌ها به مصرف قلیان و سیگار روی می‌آوردند.»

 

حیدری در پاسخ به سؤال یک رسانه درباره کاهش سن ابتلا به بیماری‌های ناشی از مصرف دخانیات به برنامه‌ریزی‌های حوزه بهداشت، در تمام بخش‌های سنی و جنسیتی، برای مبارزه با دخانیات اشاره کرد و گفت: «جلساتی با آموزش و پرورش، اصناف و... گذاشتیم و بسیاری از استان‌ها به نتایج خوبی رسیدند. یکی از گروه‌های اصلی و هدف ما جوانان و نوجوانان هستند و در این حوزه برنامه‌هایی داریم؛ مثلا برخی تصور می‌کنند، چون دود قلیان از آب می‌گذرد، مضر نیست؛ درصورتی که همین امر باعث نفوذ سموم قلیان به بدن می‌شود و در این زمینه اطلاع‌رسانی می‌کنیم. یک وعده قلیان به اندازه ۶۰ تا ۷۰ نخ سیگار ضرر دارد. بدیهی است که با کاهش سن دریافت سموم مواد دخانی که ۴ هزار ماده سمی و ۷۰ ماده سرطان‌زا دارد، کاهش سن سرطان، مشکلات ریوی، تنفسی و... سریع‌تر اتفاق می‌افتد.»

 

او با اشاره به اینکه سالانه ۶۰ هزار نفر به‌دلیل مصرف دخانیات در کشور جان خود را از دست می‌دهند، ادامه می‌دهد: «چرا باید میانگین سنی مصرف دخانیات کاهش یابد و مصرف در خانم‌ها بیشتر شود؟ چرا دانش‌آموزان ما به راحتی باید به این مواد دسترسی داشته باشند؟ چرا همه اصناف می‌توانند مواد دخانی را عرضه کنند؟ چرا باید بحث معطر و معسل کردن مواد دخانی را در دستور کار قرار دهیم و به بهانه اشتغال‌زایی مجوز پشت مجوز صادر شود؟» به‌گفته این مسئول، وزارت بهداشت مدعی‌العموم سلامت مردم است، اما از مالیات دخانیات که باید برای سلامت مردم خرج شود، سهمی ندارد تا بتواند در حوزه وظایف خود اقداماتی انجام دهد: «ایران در حوزه مالیات بر مواد دخانی تقریبا جزو آخرین کشورهاست. اگر مالیات بر مواد دخانی براساس آنچه پیشنهاد داده بودیم، انجام می‌شد، حدود ۳۰ هزار میلیارد تومان برای کشور حاصل می‌شد. درحالی‌که اکنون نظام سلامت بیش از ۱۰ برابر این عدد را برای عوارض دخانیات در کشور هزینه می‌کند.» به گفته حیدری، در دوران کرونا عرضه قلیان در مکان‌هایی مانند رستوران‌ها و... ممنوع شد و بعد از آن هم باید سرو قلیان در این مراکز غیرقانونی اعلام شود. البته در برخی استان‌ها سرو قلیان ممنوع است، اما در برخی دیگر اصلا مدیریت در این باره وجود ندارد.

۲۸ درصد افراد بالای ۱۸ سال کشور قلیان می‌کشند

از سال ۹۰ تا ۱۴۰۰، مصرف قلیان ۵۷.۶ درصد در زنان و ۱۷.۹۸ درصد در مردان افزایش یافته است و هم‌اکنون ۲۸ درصد افراد بالای ۱۸ سال کشور قلیان مصرف می‌کنند. این نکته‌ای است که جعفر جندقی، رئیس مرکز سلامت و محیط کار وزارت بهداشت در نشست خبری هفته ملی بدون دخانیات آن را اعلام می‌کند و می‌گوید: «مصرف قلیان بیشتر از سیگار ضرر دارد و این ماده دخانی به تفریح نوجوانان، جوانان و خانواده‌ها تبدیل شده، اما آگاهسازی کامل در مورد مضرات مصرف آن ضروری است.»

به‌گفته جندقی مطالعات نشان می‌دهد که ۱۰.۲ درصد از افراد ۱۳ تا ۱۵ سال کشور مصرف‌کننده مواد دخانی هستند که ۵۷.۷ درصد این گروه سنی قلیان و ۱.۹ درصد نیز مواد دخانی بدون دود مصرف می‌کنند: «همچنین براساس تحقیقات انجام شده ۲۴.۲ درصد نوجوانان در معرض مواجهه با دود دخانیات در منازل خود و ۳۸.۴ درصد نوجوانان نیز در معرض مواجهه با دود دخانیات در اماکن عمومی مسقف بودند.»

جندقی با تأکید بر اینکه فاصله سنی بین دختران و پسران نوجوان برای مصرف دخانیات زیاد نیست و باید دستگاه‌هایی که مسئول فرهنگی هستند به این مسئله ورود کنند، ادامه می‌دهد: «باید حمایت‌های پیشگیرانه در زمینه قوانین بازدارنده ایجاد شود و وزارتخانه‌های صمت و بهداشت، سیستم قضایی، نیروی انتظامی و تعزیرات حکومتی وظایف قانونی خود را درباره کنترل دخانیات انجام دهند. فروش مواد دخانی به زیر ۱۸ سال یا توسط افراد زیر ۱۸ سال ممنوع است و نباید در نزدیکی اماکن آموزشی فروخته شود. ۶۵ درصد مصرف‌کنندگان دخانیات سیگار مصرفی خود را از سوپرمارکت، دستفروشان یا دکه‌های مطبوعاتی تهیه می‌کردند و این اماکن باید پس از گرفتن مجوز فروش بتوانند سیگار عرضه کنند.»

 

شعار سال، با اندکی تلخیص واضافات برگرفته از پایگاه خبری انتخاب، تاریخ انتشار:۹ خرداد ۱۴۰۱، کد خبر: ۶۷۸۷۹۳، www.entekhab.ir