شعارسال: بر اساس اعلام هادی طحان نظیف سخنگوی شورای نگهبان، ۲۷۵ نفر از نمایندگان مجلس یازدهم در انتخابات مجلس دوازدهم ثبت نام کردند که فقط ۲۶ نفر از آن‌ها تایید صلاحیت نشدند. آن‌ها می‌توانند شکایت کنند تا شورای نگهبان صلاحیت آنان را بررسی کند.

همچنین محسن اسلامی سخنگوی ستاد انتخابات کشور گفت که نتایج بررسی صلاحیت داوطلبان انتخابات مجلس از صبح امروز به صورت پیامکی به داوطلبان تایید صلاحیت شده اعلام شده و از ظهر هم برای داوطلبانی که ردصلاحیت یا عدم تایید صلاحیت شده اند، پیامک فرستاده است.

به گفته وی، کسانی که اعتراض دارند از ۱۷ تا ۱۹ دی فرصت ثبت اعتراض به صورت مجازی دارند. شورای نگهبان تا ۱۹ بهمن برای رسیدگی به اعتراضات زمان دارد.

بر این اساس می‌توان گفت که بیش از ۹۰ درصد از نمایندگان فعلی کاندیدا در انتخابات مجلس دوازدهم، تائید صلاحیت شدند و صلاحیت کمتر از ۱۰ درصد از آن‌ها تائید نشده است که تا ۱۹ دی فرصت اعتراض دارند.

اسامی ۲۶ نماینده مجلس یازدهم رد صلاحیت شده به شرح زیر است:

۱- مهدی عیسی‌زاده نماینده میاندوآب

۲- جلال محمودزاده نماینده مهاباد

۳- سیدعلی موسوی نماینده ملکان

۴- احمد علیرضابیگی نماینده تبریز

۵- سیدکاظم موسوی نماینده اردبیل

۶- سیدغنی نظری نماینده خلخال و کوثر

۷-جلیل رحیمی جهان آبادی نماینده تربت‌جام و تایباد

۸-احسان ارکانی نماینده نیشابور

۹- علی جدی نماینده شیروان

۱۰-مجتبی محفوظی نماینده مردم آبادان

۱۱- لفته احمدنژاد نماینده خرمشهر

۱۲- قاسم ساعدی نماینده دشت‌آزادگان و هویزه

۱۳- کمال علیپور نماینده قائم‌شهر، سوادکوه و جویبار

۱۴- احمد دنیامالی نماینده بندرانزلی

۱۵- رضا حاجی‌پور نماینده آمل

۱۶- شهریار حیدری نماینده قصرشیرین و سرپل‌ذهاب

۱۷- محسن فتحی نماینده سنندج و دیواندره

۱۸- سیدمهدی فرشادان نماینده سنندج و دیواندره

۱۹- معین‌الدین سعیدی نماینده چابهار، کنارک و قصرقند

۲۰- اسماعیل حسین‌زهی نماینده خاش و میرجاوه

۲۱- جلال رشیدی کوچی نماینده مرودشت و ارسنجان

۲۲- مجید انصاری نماینده نورآباد ممسنی و رستم

۲۳- رجب رحمانی نماینده تاکستان

۲۴- محمد خدابخشی نماینده الیگودرز

۲۵- محمود احمدی‌بیغش نماینده شازند

۲۶- اسفندیار اختیاری نماینده اقلیت زرتشتیان

همچنین اسامی تعدادی از نمایندگانی که صلاحیت‌شان تایید شده، به شرح زیر است:

۱- محمدباقر قالیباف نماینده تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس

۲- مرتضی آقاتهرانی نماینده تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس

۳- سید محسن دهنوی نماینده تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس

۴- سید محمود نبویان نماینده تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس

۵- اقبال شاکری نماینده تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس

۶- ابوالفضل عمویی نماینده تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس

۷- بیژن نوباوه وطن نماینده تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس

۸- مجتبی توانگر نماینده تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس

۹- محسن پیرهادی نماینده تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس

۱۰- روح‌الله ایزدخواه نماینده تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس

۱۱- حسین روح‌الامینی نماینده تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس

۱۲- عزت الله اکبری تالارپشتی نماینده تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس

۱۳- زهره الهیان نماینده تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس

۱۴- فاطمه قاسم پور نماینده تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس

۱۵- سمیه رفیعی نماینده تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس

۱۶- سیدنظام الدین موسوی نماینده تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس

۱۷-اسماعیل کوثری نماینده تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس

۱۸- احمد نادری نماینده تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس

۱۹- مالک شریعتی نماینده تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس

۲۰- مجتبی رضاخواه نماینده تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس

۲۱- سیدعلی یزدی خواه نماینده تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس

۲۲- مهدی شریفیان نماینده تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس

۲۳- علی خضریان نماینده تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس

۲۴- زهره سادات لاجوردی نماینده تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس

۲۵- رضا تقی پور نماینده تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس

۲۶- غلامحسین رضوانی نماینده تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس

۲۷- مسعود پزشکیان نماینده تبریز، آذرشهر و اسکو

۲۸- غلامرضا نوری قزلچه نماینده بستان آباد

۲۹- روح الله عباسپور نماینده قزوین، آبیک و البرز

۳۰- محمدعلی محسنی بندپی نماینده نوشهر، چالوس و کلاردشت

۳۱- روح الله حضرت پور نماینده ارومیه

۳۲- معصومه پاشایی بهرام نماینده مرند و جلفا

۳۳- احمد مرادی نماینده هرمزگان

۳۴-، ولی الله فرزانه نماینده نور و محمودآباد

۳۵- علی اصغر خانی نماینده شاهرود و میامی

۳۶- علی آذری نماینده فاروج و قوچان

۳۷- رسول فرخی میکال نماینده لاهیجان و سیاهکل

۳۸- فتح الله توسلی نماینده بهار و کبودرآهنگ

۳۹- سیدناصر موسوی لارگانی نماینده فلاورجان

۴۰- یحیی ابراهیمی نماینده سلسله و دلفان

۴۱- مصطفی رضاحسینی نماینده شهربابک

۴۲- لطف الله سیاهکلی نماینده قزوین، آبیک و البرز

۴۳- علیرضا نظری نماینده خمین

۴۴- الله وردی دهقانی نماینده ورزقان

۴۵- علیرضا منادی نماینده تبریز، آذرشهر و اسکو

۴۶- علیرضا شهبازی نماینده نهاوند

۴۷- محمدرضا پورابراهیمی نماینده کرمان و راور

۴۸- کیومرث سرمدی والا نماینده اسدآباد

۴۹- البرز حسینی نماینده خدابنده

۵۰- شهباز حسن پور نماینده کرمان و راور

۵۱- کاظم دلخوش نماینده صومعه سرا

۵۲- محمد پاک مهر نماینده بجنورد

۵۳- مصطفی نخعی نماینده نهبندان و سربیشه

۵۴- محمود عباس زاده مشکینی نماینده مشکین شهر

۵۵- هاجر چنارانی نماینده نیشابور

۵۶- محمود عنابستانی نماینده سبزوار

۵۷- محسن زنگنه نماینده تربت حیدریه

۵۸- جواد نیک بین نماینده کاشمر

۵۹- پرویز اوسطی نماینده قروه و دهگلان

۶۰- علی بابایی کارنامی نماینده ساری و میاندرود

۶۱- عادل نجف زاده نماینده خوی و چایپاره

۶۲- محمد کعب عمیر نماینده شوش

۶۳- حسین حاتمی نماینده کلییر، خداآفرین و هوراند

۶۴- پرویز محمدنژاد نماینده لنگرود

۶۵- حسن همتی نماینده شاهین دژ و تکاب

۶۶- غلامرضا مرحبا نماینده آستارا

۶۷- الهام آزاد نماینده نائین و خور و بیابانک

تعدادی از نمایندگان مجلس نیز برای انتخابات مجلس دوازدهم ثبت نام نکردند که از جمله آن ها، الیاس نادران، مصطفی میرسلیم و سیدرضا تقوی هستند.

***

هیأت‌های نظارت بر انتخابات که زیر نظر شورای نگهبان فعالیت می‌کنند صلاحیت ۲۶ نمایندۀ فعلی مجلس شورای اسلامی را رد کرده‌اند. به بهانۀ این خبر می‌توان ابهامات و نکات و سؤالاتی را در ۷ فقره به اضافه یک یادآوری حاشیه‌ای طرح کرد:

۱. با توجه به این‌که مجلس فعلی -که از آن با عنوان «مجلس انقلابی» یاد می‌شود- استصوابی‌ترین مجلس در تاریخ جمهوری اسلامی است، این خبر در یک نگاه به معنی آن است که در این مجلس -که با مشارکت حداقلی تشکیل شد- هم باز ۲۶ آدم بی‌صلاحیت ۴ سال در حال نطق و قانون‌گذاری و اطلاع از امور محرمانه مملکت و تأثیر بر انتخاب و برکناری عالی‌ترین مقامات دستگاه اجرایی بوده‌اند و چند ماه دیگر هم هستند!

این در حالی است که از سال ۱۳۷۰ که شورای نگهبان نظارت استصوابی را اختراع کرد (اختراع به این خاطر که چنین عنوانی نه در قانون اساسی و نه در مشروح مذاکرات قانون اساسی وجود ندارد هر چند تفسیر اصول و من جمله کلمه "نظارت" به شورای نگهبان سپرده شده) مهم‌ترین توجیه تفسیر نظارت به استصوابی این بوده که نمایندگان صالح وارد مجلس شوند.

با این روند شورای نگهبان در واقع انتخابات را دو مرحله‌ای کرده یعنی خود افراد صالح را برمی‌گزیند و مردم اجازه دارند از بین صالح‌ها اصلح‌ها را انتخاب کنند. حال می‌توان پرسید این ۲۶ نفر آیا از ابتدا صلاحیت نداشتند یا بعد صلاحیت خود را از دست دادند؟ اگر از ابتدا چرا برای مجلس فعلی تأیید شدند و اگر بعد دقیقا چه جرمی در طول نمایندگی خود مرتکب شدند؟ اگر اظهار نظر بوده که وظیفه قانونی خود را عمل کرده و مصون‌اند. اگر هم مالی یا اخلاقی بوده چرا و چگونه و چرا دادگاه صالحه به آن رسیدگی نمی‌کند؟

۲. نام آقای علیرضا‌بیگی در بین رد‌شده‌ها بیش از دیگران جلب توجه می‌کند. به یک دلیل خاص. آن هم این که از او به عنوان افشاگر جریان شاسی بلند‌ها یاد می‌شود. با توجه به این که همین دو سه روز قبل بود که رهبری مقابله با فساد را از افتخارات نظام اعلام کردند این اقدام مغایر این سخن است و شاید گفته شود اتهام افکنی بود چرا که در واگذاری خودرو به نمایندگان فسادی رخ نداده بود. بله، فساد به معنی مصطلح کلمه نبوده، ولی توقع از نمایندگان این است که امکان ویژه هم برای خود نخواهند. جدای این همین حالا اگر او نامزد شود بی تردید رای بالایی می‌آورد و این یعنی افکار عمومی باور دیگری دارد. شاید به محکومیت قضایی او به عنوان مانع اصلی اشاره شود. آن هم با مصوبه یا توصیه یا عفو یا امکانات دیگر قابل حل است و در مجموع رد صلاحیت نماینده افشاگر با سیاست کلی مقابله با فساد سازگار نیست مگر این که افشاگری نماینده تبریز را هم مصداق اصطلاح ابداعی آقای رییسی بدانیم: فساد‌نمایی و جرم فساد‌نمایی را متوجه او کنند.

قریب ۱۰۰ هزار تبریزی به او رای داده بودند و نمی‌توان از یک طرف قربان‌صدقه مردم رفت و از سوی دیگر نمایندۀ همان مردم را رد کرد. تازه علیرضابیگی اصلاح‌طلب یا اعتدال‌گرا نیست و به طیف احمدی‌نژاد تعلق دارد و استاندار دولت او و فرمانده نیروی انتظامی در چند استان بوده است. با چنین پیشینه‌ای رد صلاحیت او چه معنی و مفهومی دارد جز این که به دیگران گفته شود هر حرفی را نباید بر زبان آورد؟

۳. امام خمینی در وصیت‌نامه خود از نمایندگان مجلس خواسته در تصویب اعتبارنامه‌ها دقت کنند تا نمایندۀ ناصالح وارد نشود و این یعنی مأموریت تعیین صلاحیت را پیشاپیش به شورای نگهبان نداده بود. بعدتر، اما هر قدر نظارت استصوابی پررنگ‌تر شده تصویب اعتبارنامه‌ها هم تشریفاتی‌تر شده است. اگر نماینده‌ای مشکل داشته باشد دیگر نمایندگان می‌توانند در تأیید اعتبارنامه‌ها به آن بپردازند.

۴. هر نماینده‌ای هواداران و خویشان و اقوامی دارد و در برخی شهر‌ها که شخص با ۱۲ هزار رای هم وارد مجلس شده حذف او موجب کاهش شدید مشارکت و حتی قهر می‌شود. اصلا چرا اجازه نمی‌دهند خود مردم تصمیم بگیرند؟ قرار است نماینده آن مردم باشد یا شورای نگهبان؟

۵. برخی اطلاعات حاکی از آن است که صلاحیت علی مطهری تأیید شده است. همین که یک بار رد می‌کنند و مرتبه بعد تایید یا هیات اجرایی رد می‌کند و هیأت نظارت تأیید یا، چون فکر می‌کنند در صورت مشارکت پایین بختی ندارد و بهتر است برای ادعای حضور همه طیف‌ها باشد نشان می‌دهد معیار واحدی وجود ندارد و بسته به شرایط و اقتضائات وضعیت تفاوت می‌کند. بدتراین که این انگاره وجود دارد که هر قدر لابی‌ها قوی‌تر باشد احتمال تایید فرد رد شده بیشتر است. در یک نظام انتخاباتی حزبی، اما این قدر یک نهاد بیرونی از ابتدا تا انتهای انتخابات مداخله و مدخلیت ندارد.

۶. هنوز مشخص نیست مشارکت بالا با نتیجۀ نامطمئن در دستور کار است یا نتیجۀ مطمئن ولو به بهای مشارکت پایین. اگر اولی احتمال تأیید صلاحیت‌ها و تجدید نظر بیشتر است و اگر دومی باشد کمتر.

۷. رد صلاحیت ۲۶ نماینده این پیام را هم با خود دارد که نمایندگان مدام باید نگران تاثیر نطق و مواضع خود در آینده باشند به جای آن که خود نقش نظارتی را ایفا کنند همیشه احساس کنند کسانی آنان را رصد می‌کنند. بله. اگر تخلف کرده‌اند باید محاکمه شوند و رد صلاحیت برای مجلس بعدی کافی نیست. منتها تخلف مالی و اخلاقی و نه دفاع از حقوق مردم ولو بابرداشت نادرست. به عبارت دیگر چه فردی که با قریب دو میلیون رای مردم تهران انتخاب شده و چه فردی یا ۲۰ هزار رای مردم یک شهرستان مدام باید نگران بعد باشند و این یعنی تولید ترس. در حالی که قرار بود الگوی مجلسیان عصر جمهوری اسلامی سید حسن مدرس باشد که با ترس میانه‌ای نداشت.

۸. در بحث رد صلاحیت‌ها بد نیست یادی هم از رد صلاحیت سید رضا زواره‌ای عضو شورای نگهبان کنیم که مدت‌ها خود تعیین صلاحیت می‌کرد و یک چند قائم مقام شورای نگهبان هم بود و حتی دو دوره کاندیدای ریاست جمهوری شد، ولی صلاحیت خودش را در سال ۸۴ و برای نوبت سوم رد کردند. یعنی از ۷۶ تا ۸۴ کاری کرده بود که او را از صلاحیت می‌انداخت، چون قبل از آن که تأیید شده بود و همین را هم پرسید، ولی پاسخی دریافت نکرد و احتمالا هضم همین اتفاق برای او بسیار سنگین بوده که چند ماه بعد در چهارم شهریور ۸۴ درگذشت.

او در نامه به آیت‌الله جنتی نوشته بود: «من ۸ سال در شورای نگهبان در کنار بزرگواران بودم و علاوه بر عضو حقوق‌دان شورای نگهبان‌بودن تا ۲۵ تیر ۸۳ قائم مقام دبیر شورای نگهبان هم بودم. در سال ۱۳۷۶ شورای نگهبان بنده را برای نامزدی انتخابات ریاست جمهوری احراز صلاحیت کرد، پس باید اقدامی که موجب عدم احراز صلاحیت این دوره شده بعد از سال ۱۳۷۶ باشد، اگر چنین اقدامی صورت گرفته، علی‌القاعده نمی‌بایست حداقل در سال ۸۲ برای سالی دیگر به‌عنوان قائم‌مقام دبیر انتخاب می‌شدم».

آقای جنتی به نامه همکار و قائم‌مقام سابق خود ظاهرا پاسخ نداد یا منتشر نشد و چند ماه بعد او در چهارم شهریور ۸۴ در زادگاه خود در ورامین و در ۶۷ سالگی درگذشت و پرونده حیات او بسته شد.

این یادآوری بدان سبب است که گفته شود بهتر است نمایندگان رد شده با این قضیه کنار بیایند و مورد مرحوم زواره‌ای را فراموش نکنند. همان‌که خود سال‌ها دیگران را تأیید و رد می‌کرد و دست آخرخود طعم آن را چشید! (احتمالا تصور می‌کردید نویسنده می‌خواهد فرجام کار مرحوم زواره‌ای را به اعضای شورای نگهبان یادآور شود. اما نه! شأن این نهاد از هر توصیه و انذار بالاتر است.)

شعارسال با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از خبرگزاری خبرآنلاین، تاریخ انتشار: 15دی1402، کدخبر: 1857193، www.khabaronline.ir