شعارسال: شورای حکام آژانس بین المللی انرژی هسته‌ای روز چهارشنبه ۱۶ خرداد ماه ۱۴۰۳ در نشست فصلی خود به قطعنامه پیشنهادی آلمان، انگلیس و فرانسه با اکثریت ضعیف رای مثبت داد. بررسی و تحلیل آراء داده شده در این شورای اجرایی و مفاد قطعنامه اهمیت اساسی دارد که من در این مطلب برای رعایت اختصار از تحلیل محتوای چهارمین قطعنامه شورای حکام آژانس بعد از توافق برجام می‌گذرم، زیرا متن این قطعنامه بیش از آنکه تاثیری در تحولات آینده داشته باشد بیشتر یک مانور سیاسی از سوی کشور‌های صاحب نفوذ در شورای حکام بود تا نشان دهند همچنان سیاست غلط گذشته را می‌خواهند ادامه دهند.

سیاستی که در عمل مخل توافق اخیر ایران با گروسی مدیرکل آژانس است. زیرا همین ماه گذشته در جریان سفر گروسی به تهران دو طرف توافق کردند به تلاش‌های خود بر اساس توافق مبنایی اسفند ۱۴۰۱ ادامه دهند. اکنون شورای حکام با این رای در عمل به جاری پشتیبانی از توافق گروسی با ایران در عمل پیام منفی برای طرف ایرانی ارسال کرد ان هم ایرانی که در شرایط برگزاری انتخابات جدید ریاست جمهوری است.

در هر صورت من در اینجا بیشتر توجه‌ام روی تحلیل آراء ۳۵ کشور عضو شورای حکام متمرکز شده است؛ بنابراین پیش از هر چیز لازم است نگاهی به اسامی اعضای شورای حکام آژانس بین المللی انرژی هسته‌ای (IAEA) برای دوره فعلی ۲۰۲۳-۲۰۲۴ داشته باشیم. نام این کشور‌های به ترتیب حروف الفباء فارسی عبارتند از:

آلمان، آرژانتین، آفریقای جنوبی، آمریکا، ارمنستان، اروگوئه، اسپانیا، استرالیا، اکوادور، الجزایر، اندونزی، انگلستان، اوکراین، برزیل، بلغارستان، بنگلادش، بورکینافاسو، پاراگوئه، ترکیه، چین، دانمارک، روسیه، ژاپن، سنگاپور، عربستان، فرانسه، فنلاند، قطر، کاستاریکا، کانادا، کره جنوبی، کنیا، نامیبیا، هلند، هند.

اگر با دقت اسامی ۳۵ کشور عضو شورای حکام را با هم مرور کنیم با در نظر گرفتن آنکه در اجلاس روز چهارشنبه پنجم جون ۲۰۲۴ بیست کشور به قطعنامه ضد ایران رای مثبت و ۱۲ کشور رای ممتنع و تنها دو کشور روسیه و چین رای منفی دادند و یک کشور هم در رای گیری شرکت نکرد؛ می‌توان به نکات تحلیلی دقیق زیر برسیم.

۱- کشور‌هایی آلمان، فرانسه و انگلیس که خود پیشنهاد دهنده قطعنامه بودند به همراه متحدان ضد ایرانی آن‌ها یعنی آمریکا، استرالیا، کانادا، اوکراین، و دیگر اعضای اتحادیه اروپا مانند دانمارک، هلند، فنلاند، بلغارستان و اسپانیا این ۱۲ کشور انتظار می‌رفت که رای مثبت به قطعنامه بدهند، اما هشت کشور دیگر کدام کشور‌ها بودند؟ ژاپن و کره جنوبی بور قطع به دلیل سیاست‌های همسو با آمریکا جزو همین کشور‌ها بودند.

۲- در بین کشور‌های همسایه ایران رای کشور‌های ارمنستان، ترکیه و قطر و عربستان بسیار اهمیت داشت. چرا این کشور‌ها به قطعنامه رای مخالف ندادند؟ چرا سیاست ایران درمورد نزدیک شدن هر چه بیشتر روابط با همسایگان در این مورد پاسخ مثبت نداد؟ واقعا چرا ما حتی نتوانستیم همسایگان خود را قانع کنیم اقدام‌های ایران در صنعت هسته‌ای صرفا صلح آمیز است.

۳- هر پنج کشور عضو بریکس در شورای حکام آژانس عضو هستند. با اینکه ایران سال گذشته رسما عضو گروه بریکس شد، اما از این میان فقط روسیه و چین رای منفی دادند به راستی چرا هند، برزیل و آفریقای جنوبی مانند این دو کشور رای منفی به قطعنامه ندادند؟ پس عضویت در چنین گروه‌هایی در کجا به کمک ایران می‌آید؟

۴- از بین گروه کشور‌های اسلامی که ظاهرا روابط خوبی هم با ایران دارند کشور‌های الجزایر، اندونزی، بنگلادش، بورکینافاسو رای منفی ندادند. واقعا نباید فکر کنیم چرا این کشور‌ها هم در چنین موقعیت‌هایی از ایران حمایت نمی‌کنند؟

۵- به غیر از کشور‌هایی که در قالب گروه‌های مختلف نام بردم آخرین مورد مربوط به کشور‌های جنبش عدم تعهد است در قالب این گروه نیز انتظار می‌رفت کشور‌هایی نظیر اروگوئه، پاراگوئه، سنگاپور کاستاریکا، کنیا، نامیبیا به این قطعنامه رای منفی بدهند که بازهم بعضی رای مثبت و بعضی رای ممتنع دادند.

۶-، اما کشوری که اصلا در رای گیری شرکت نکرد کدام کشور بود؟ خیلی تلاش کردم نام این کشور را در خبر‌ها پیدا کنم متاسفانه موفق نشدم این موضوع از آن جهت اهمیت دارد که شرکت نکردن در رای گیری در عرف سازمان‌های بین المللی نوعی مخالفت درجه دو محسوب می‌شود.

هرچه که بود باید اجازه نمی‌دادیم با صدور قطعنامه جدیدی سه صفحه دیگر در راستای تلاش برای پرونده سازی هسته‌ای علیه ایران می‌افزودند، از این جهت باید از وزارت امورخارجه و سازمان انرژی اتمی ایران گله‌مند بود که اقدام‌های موثر برای ممانعت از این سیاست که ۲۲ سال است همه روابط خارجی ایران را تحت تاثیر منفی قرار داده است، انجام ندادند.

شعارسال با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از دیدار، تاریخ انتشار: 19خرداد1403، کدخبر: 166745، https://www.didarnews.ir