شعارسال: بنگلادش، دیروز هم شاهد اعتراضات به قانونی درباره یک سهمیه بحثبرانگیز تعیینشده برای برخی مشاغل دولتی بود. پلیس بنگلادش مدعی شد که در جریان اعتراضات دیروز (دوشنبه ۱۵ تیرماه ۱۴۰۳)، ۵۶ نفر از معترضان کشته شده اند. این در حالی است که منابع غیر رسمی، این عدد را در حدود یکصد و پنجاه نفر اعلام میکنند (فقط برای روز گذشته).
اعتراضات جاری در بنگلادش از اول ژوئیه (۱۱ تیر) و با برگزاری یک راهپیمایی مسالمتآمیز آغاز شد. علت شروع اعتراضها این بود که یک دادگاه در این کشور آسیایی حکمی صادر کرد که بر اساس آن، قانون سهمیه شغلهای دولتی برای نوادگان افراد موسوم به «مبارزان آزادی» که در جنگ استقلال ۱۹۷۱ علیه پاکستان جنگیده بودند، احیا شد. معترضان اعلام کرده بودند با اجرای قانون سهمیه شغلهای دولتی، یک سوم این شغلها به کسانی اختصاص خواهد یافت که از متحدان حزب حاکم در بنگلادش به شمار میروند. با توجه به بیکاری حدود ۱۸ میلیون جوان در بنگلادش، اجرای مجدد این که از سال ۲۰۱۸ متوقف شده بود، دانش آموختگانی را که با بحران شغلی مواجه هستند، به شدت عصبانی کرد. در حال حاضر، ۵۶ درصد مشاغل دولتی در بنگلادش تحت سهمیههای مختلف قرار دارند که شامل ۱۰ درصد برای زنان، ۱۰ درصد برای مناطق اقشار آسیبپذیر، پنج درصد برای جوامع بومی و یک درصد برای افراد دارای معلولیت است.
به گزارش «تلویزیون جامونا»، معترضان با حمایت اصلیترین حزب مخالف دولت این کشور یعنی «حزب ملیگرا»، با پلیس و فعالان حزب حاکم یعنی «لیگ عوامی» درگیر شدهاند. " گروه دانشجویان علیه تبعیض"، در بیانیهای اقدام دولت بنگلادش در اعلام عزای عمومی برای کشتار جمعی صورت گرفته توسط نیروهای دولتی را به جای تضمین عدالت، تمسخر دانشجویان خواند.
پس از کشتهشدن ۹۴ نفر در روز یکشنبه (۱۴ تیرماه ۱۴۰۳) که خونینترین روز در هفتههای اخیر تظاهرات ضد دولتی بود مجموع افراد کشتهشده در درگیریها در بنگلادش به حداقل ۳۰۰ نفر رسیده است. افزایش درگیری میان معترضان و دولت بنگلادش، به استعفای نخست وزیر بنگلادش انجامید، وی با تروریست خواندن تظاهرکنندگان به آشفتگیها افزود و با افزایش شمار کشتههای این اعتراضات به بیش از ۳۰۰ نفر، مردم به کاخ نخست وزیری یورش برده و شیخ حسینا را به ترک کشور مجبور کردند. دسترسی به اینترنت بهطور گسترده در روز دوشنبه در بنگلادش دچار مشکل شده و مقامات نظامی به مدت سه روز مقررات منع رفت و آمد وضع کردهاند. علاوه بر اختلال در وضعیت اینترنت همچنین بسیاری از مشاغل دست از کار کشیده و حدود ۳ هزار و پانصد کارخانه تعطیل شدهاند. نخست وزیر بنگلادش در حالی از کشور گریخته که درگیریهای روز گذشته میان مخالفان شیخ حسینه، نیروهای امنیتی و حامیان حزب حاکم دستکم ۹۴ کشته در سراسر کشوربه جا گذاشت.
شیخ حسینا واجد، نخست وزیر بنگلادش در بحبوحه اعتراضات خشونت آمیز که خواستار استعفای او شده بودند، داکا را ترک کرد. او و خواهرش، گنابهبان (محل اقامت رسمی نخست وزیر) را به مقصد یک مکان امنتر (کشور هند) ترک کرده اند. ارتش بنگلادش هم تایید کرد که شیخ حسینا استعفا داده و کشور را ترک کرده است.
هزاران نفر از معترضان در روز دوشنبه ۵ اوت (۱۵ مرداد) بنا به فراخوان قبلی به خیابان آمده و پس از یورش به کاخ نخست وزیری در داکا، آن را اشغال کردند. تصاویر تلویزیونی منتشر شده، شمار زیادی از معترضان حاضر در محل اقامت شیخ حسینه را نشان میدهد که در حال غارت و تخریب اشیا موجود در این مکان هستند. خبر فرار نخست وزیر بنگلادش از سوی فرمانده ارتش این کشور اعلام و تایید شده است؛ ژنرال وکرالزمان ضمن اعلام این مطلب در یک نطق تلویزیونی تصریح کرد که مذاکرات برای تشکیل یک دولت موقت و انتقالی درحال انجام است.
محمد عبدالحمید، رئیس جمهور بنگلادش امروز دوشنبه دستور آزادی «خالده ضیا» نخست وزیر سابق و رهبر مخالفان را صادر کرد.
شیخ حسینه واجد کیست؟
خانم شیخ حسینه واجد، بزرگترین فرزند شیخ مجیب الرحمان (رهبر نهضت استقلال بنگلادش معروف به پدر ملت که جمهوری بنگلادش را بنیان گذارد و به عنوان نخستین رئیس جمهور آن کشور قدرت را به دست گرفت) میباشد. وی در ۲۸ سپتامبر ۱۹۴۷ دیده به جهان گشود. از نوجوانی وارد فعالیتهای سیاسی دانش آموزی و دانشجویی شد. در رشته حقوق تحصیل کرد و سال ۱۹۷۳ از دانشگاه داکا فارغ التحصیل گردید. در اوت ۱۹۷۵ که حسینه به همراه خواهرش ریحانه در حال بازدید از آلمان غربی بود، تمام اعضای خانواده اش در یک ترور بی رحمانه کشته شدند و به این ترتیب این دو خواهر به عنوان تنها نجات یافتگان از آن حادثه، مجبور به سپری کردن تبعیدی شش ساله در بریتانیا شدند.
خانم شیخ حسینه در سال ۱۹۸۱ به کشورش بازگشت و رسماً وارد عرصه فعالیتهای سیاسی شد. وی در خلال بیش از سه دهه فعالیت سیاسی و انتخاباتی، سه دوره به نخست وزیری رسید. تاریخ سیاسی بنگلادش مملو از اغتشاشات اجتماعی و ترورهای سیاسی است. خانم حسینه نیز تا کنون ۱۹ بار از حملات و سوءقصدهای مختلف جان سالم به در برده که در اثر یکی از آن ها، بخشی از قدرت شنوایی خود را از دست داده است.
او در سال ۱۹۶۸ با دکتر واجد میا ازدواج کرد. نامبرده یک دانشمند هستهای بود که در سال ۲۰۰۹ به دلیل بیماری فوت کرد. خانم شیخ حسینه دو فرزند داد: پسرش ساجد احمد متخصص ارتباطات و ساکن آمریکاست. دخترش سامیا نیز در کانادا زندگی و در زمینه روانشناسی کودکان مبتلا به اوتیسم فعالیت میکند. از خانم شیخ حسینه چند کتاب نیز به چاپ رسیده است که از میان آنها میتوان به The Quest for Vision، Elimination of Poverty و People and Democracy اشاره نمود.
- ۱۹۸۱ تا کنون: رئیس حزب عوامی لیگ (یکی از دو حزب سیاسی اصلی بنگلادش)
- ۱۹۸۶ تا ۱۹۹۰: رهبر حزب مخالف در دورههای سوم و چهارم پارلمان
- ۱۹۹۰: رهبری قیام عمومی برای سرنگونی حکومت ارشاد
- ۱۹۹۱ تا ۱۹۹۶: رهبر حزب مخالف در دوره پنجم پارلمان – هدایت احزاب به سمت تبدیل نظام ریاست جمهوری به پارلمانی
- ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱: نخست وزیر (دور اول)
- ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۶: رهبر حزب مخالف در پارلمان
- ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۳: نخست وزیر (دور دوم)
- ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۹: نخست وزیر (دور سوم)
- ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۴: نخست وزیر (دور چهارم).
- ژانویه ۲۰۲۴ - ۵ اوت ۲۰۲۴: نخست وزیر (دور پنجم - نیمه تمام بدلیل استعفا)
اختصاصی پایگاه تحلیلی خبری شعار سال، برگرفته از منابع گوناگون