شعارسال: ناظران پیش‌بینی می‌کردند که محمد السودانی شانس بالاتری برای موفقیت در انتخابات پارلمانی دارد، اما سوال مهمتر این است که آیا وی برای تشکیل فراکسیون اکثریت ممکن است به سراغ نیرو‌های سیاسی خارج از بیت شیعی برود؟

هرچند هنوز نتایج رسمی انتخابات در سراسر استان‌های عراق اعلام نشده ولی نتایج گزارش شده اولیه از برخی استان‌های کلیدی توسط رسانه‌های عراقی حاکی از پیشتازی ائتلاف بازسازی و توسعه (اعمار و تنمیه) به ریاست محمد شیاع السودانی نخست وزیر فعلی عراق است.

براساس برخی گزارش‌ها، ائتلاف تحت رهبری السودانی موفق به کسب بیشترین کرسی در پارلمان شده و بهترین آرا را بدست آورده است. این پیروزی در شرایطی حاصل شده که اغلب ناظران با توجه به رضایت نسبی جامعه از عملکرد السودانی از سال ۲۰۲۱ تاکنون، پیش بینی می‌کردند که وی شانس اول پیروزی در این انتخابات است.

دلیل این امر این بود که دولت السودانی در این ۴ سال با تمرکز بر بهبود زیرساخت‌ها در عراق و فاصله گرفتن از دعوا‌های سیاسی موفق شد نظر افکار عمومی را به سود خود جلب نماید و نظرسنجی‌های پیش از انتخابات هم وی را پیشتاز نشان می‌دادند؛ لذا رقبای نخست وزیر کنونی عراق برای اینکه نشان دهند می‌توانند، عملکرد بهتری از السودانی دارند، مسیر سختی پیش رویشان بود.

در این میان چند مانور سیاسی حساب شده از جانب السودانی در آستانه انتخابات هم وضعیت وی را بهتر از دیگر رقبا کرد که مهمترین آنها امضای توافق با مسرور بارزانی نخست وزیر اقلیم کردستان عراق در زمینه پرداخت حقوق کارمندان و مساله نفت بود.

همچنین توافق وی با فالح فیاض، فرمانده حشد الشعبی و حضور وی در ائتلاف بازسازی و توسعه دومین مانور سیاسی موفق السودانی پیش از انتخابات بود. وی با این مانور تاکتیکی نه تنها موفق شد رای بخشی از نیرو‌های الحشد الشعبی را به سوی خود جلب نماید بلکه با توجه به نفوذ فیاض در میان عشایر عرب به ویژه در مناطق تحت اشغال داعش، وی در این زمینه نیز موفقیت قابل توجهی در جذب آرا داشت.

السودانی در طی این چهار سال به شکل موفقیت آمیزی میان اطار تنسیقی (چهارچوب هماهنگی) به عنوان کانون سیاسی بیت شیعی در عراق و نیرو‌های غربگرا در این کشور توازن برقرار کرده است.

السودانی که برای اولین بار در سال ۲۰۱۰ و در دوره نخست وزیری نوری المالکی به عنوان وزیر حقوق بشر وارد کابینه شد، همواره به عنوان یک نیروی تکنوکرات برآمده از حزب‌الدعوه شناخته می‌شد.

وی به عنوان سهمیه حزب الدعوه در کابینه حیدر العبادی بر کرسی وزارت کار و امور اجتماعی تکیه زد و در کابینه ناتمام عادل عبدالمهدی که گرفتار اعتراضات تشرین در سال ۲۰۱۹ و همچنین کابینه مصطفی الکاظمی، سرپرست وزارتخانه‌های کشاورزی، صنعت، تجارت و وزارت دارایی بود.

وی در تمام دوره ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۱ در سایه نوری المالکی بود و همواره وزیری شیعی با گرایش فکری لیبرال و تکنوکرات به شمار می‌آمد، اما حتی بعد از نخست وزیری نیز به عنوان چهره برآمده از حزب الدعوه شناخته می‌شد، اگرچه در سال ۲۰۱۹ از این حزب استعفا داده بود.

به باور ناظران پیروزی در انتخابات ۲۰۲۵ و کسب ۵۰ کرسی توسط ائتلاف تحت رهبری محمد شیاع السودانی می‌تواند زمینه‌ای برای استقلال عمل بیشتر السودانی مقابل چهارچوب هماهنگی باشد. ائتلاف بازسازی و توسعه در این سناریو می‌کوشد نقشه سیاسی بلوک شیعه را تغییر دهد و حتی نقش مرکزی نیرو‌های سنتی این بلوک همچون حزب الدعوه، بدر و... را تضعیف کند.

این ارزیابی زمانی جدی‌تر می‌شود که در نظر داشته باشیم در زمان انتخابات بیانیه‌های تندی از جانب ائتلاف دولت قانون به رهبری نوری المالکی علیه السودانی صادر می‌شد و این ائتلاف تاکید داشت که نخست‌وزیر آتی باید براساس تفاهمات داخلی چهارچوب هماهنگی انتخاب شود و نه ائتلاف‌های جدید. با این حال این طور به نظر می‌رسد که ائتلاف برنده در ششمین انتخابات پارلمانی عراق به تشکیل فراکسیون بزرگتر خارج از چهارچوب هماهنگی گرایش دارد.

با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از تسنیم، 21آبان1404، 3446537، www.tasnimnews.com