قلعه کچی دیشموک کهگیلویه

استان کهگیلویه وبویراحمد بخشی از سرزمین کهن ایران عزیزاست. که مجموعه‌ای از آستار باستانی این مرز و بوم را از دورترین دوران تاکنون در سینه خود حفظ کرده است. قلعه دیشموک یکی ازاین مجموعه‌های باارزش است که درمنطقه کهگیلویه قرار گرفته است.

شعار سال: قلعه دیشموک بر بلندای صخره ای گچی واقع شده است. ابعاد تقریبی آثار فوق در حدود 250*250 متر وارتفاع آثار در حدود 25 متر می باشدکه در نوع خود بی نظیر است. در زیر قلعه آثاری وجود دارد که قدیم تر از خود قلعه است وبعدها قلعه بر روی خرابه‌های آن آثار ساخته شده است.

نوع مصالح ساختمانی که در این قلعه بکار برده شده است عبارتند از سنگ وملاط گچ که دارای استحکام خوبی هستند. برای تأمین آب آشامیدنی ساکنین قلعه و راه ورودی قلعه، راهی خاص و زیر زمینی وجود داشته که بیش از۲۰۰متر طول دارد. چون بعد از گذشت این همه سال هنوز اینطور پایدار مانده، از نظر مهندسی و طراحی بسیار جالب بوده است.

قدمت این آثار به دوره‌های تاریخی واسلامی می رسد. این قلعه در در وسط شهر دیشموک قرار گرفته است. دراطراف قلعه طبیعت بسیار زیبا و چشم اندازهای زیادی وجود داردکه توجه هر بیننده ای را به خود جلب می کند. وهرساله گردشگران زیادی را استانهای هم جوار(خوزستان-شیراز-بوشهر-اصفهان وچهارمحال بختیاری)به خود جذب می‌کند.

این قلعه از مکان های تاریخی است که قدمت لایه های زیرین آن به دوره اشکانی و ساسانی می رسد. به ویژه سازه غربی صخره آن مرتبط با دوره اشکانی است. بافت معماری جدید آن به دوره های زندیه و قاجاریه می رسد.

حیاط شرقی آن مربوط به دوره زندیه و قاجاریه و حیاط غربی آن به دوره اول پهلوی بر می گردد. بدان جهت که این قلعه از راهروهایی زیرزمینی در دو قسمت شرقی و غربی برخوردار بود. لذا به مثابه دژی محکم و استوار بود که در دنیای گذشته تصرف آن کاری سخت و دشوار بوده است.

مردم منطقه معتقدند که واژه دیشموک برگرفته از دژ (دش) محکم می باشد. اینکه چه کسانی در طول قدمت این قلعه در منطقه حکومت می کردند باید گفت غبار گرفتگی پهنه تحقیق و پژوهش پاسخ دادن به این پرسش را ناکام گذاشته است تنها می توان گفت که در دوره معاصر به ویژه از عصر قاجاریه تا انقلاب 57 این قلعه سکونت گاه کلانترنشینان بهمئی سردسیری از طایفه خلیلخان به ویژه تیره جعفرخانی آن بوده است.