علم دینی - صفحه 2

پایگاه تحلیلی خبری شعار سال

سرویس ویژه نمایندگی لنز و عدسی های عینک ایتالیا در ایران با نام تجاری LTL فعال شد اینجا را ببینید  /  سرویس ویژه بانک پاسارگارد فعال شد / سرویس ویژه شورای انجمنهای علمی ایران را از اینجا ببینید       
چهارشنبه ۰۱ مرداد ۱۴۰۴ - 2025 July 23
علم دینی
عبدالحسین خسروپناه؛
نظریة علم دینی ، یکی از پدیده‌های مهم جهان‌اسلام است که موافقان و منکرانی را پیدا کرده‌است. "محمدنقیب العطاس" یکی از موافقان و نظریه‌پردازان اسلامی‌سازی معرفت است. وی، نخست فلسفه و جهان­بینی با محوریت قرآن و اعتقاد به مراتب و درجات وجود و وابستگی مطلق‌هستی به خداوند را سامان داد؛ سپس، ارتباط ناگسستنی انسان و جهان را بیان کرد و توضیح داد که انسان مهم­ترین جزء هستی و موجودی جاودان است که بهترین هویت­شناسی او در قرآن آمده‌است و بعد، معنا و مفهوم و غایت نظام آموزش ‌و پرورش را تبیین کرد. درنظر العطاس، مقصود حقیقی از آموزش و پرورش، تحقق حقایق قرآن در وجود انسان است؛ ازاین‌رو فراگیری معارف و زبان قرآن، نخستین و مهم­ترین بخش از الگوی آموزش و پرورش درنظر العطاس است. وی با تبیین حقیقت علم و ایمان و انسان و جایگاه انسان در هستی به پیوند علم با انسان و دین پرداخت و علم‌دینی را تفسیر کرد. عطاس با معرفی فرایند غربی‌سازی علوم به تبیین فرایند اسلامی‌سازی علوم پرداخت. فرایند غربی‌سازی علوم در تفکر عطاس عبارت است از:1. فرهنگ و تمدن غربی؛ 2. عناصر کلیدی علوم طبیعی؛ 3. انسانی و کاربردی‌غربی و فرایند اسلامی‌سازی علوم در این دیدگاه عبارت است از: 1. شناسایی عناصر کلیدی از علوم‌اسلامی؛ 2. جایگزینی عناصر کلیدی‌اسلامی با غربی؛ 3. ابتنای علوم‌طبیعی و کاربردی بر عناصرِاسلامی 4. اصلاح تنة علوم‌همسان با عناصر کلیدی‌اسلامی. این مقاله در پایان به آسیب‌شناسی نظریة «تهذیبی- تأسیسی» پرداخته است.
کد خبر: ۱۴۰۳۱۹   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۹

یوسف حسین نژاد؛
برای اسلامی کردن علوم و بازخوانی علم و فرهنگ اسلامی بر اساس نظریه تهذیب باید مبتنی بر بینش‌های اسلامی، با چهار شیوه‌ی«تصحیح، تکمیل، تهذیب و توجیه» به تغییر و تصرف در محتوای علوم بپردازیم.
کد خبر: ۱۴۰۳۱۵   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۹

علی نوفرستی؛
می توان تاریخچه مدیریت آموزشی را در سه پارادایم عمده تقسیم بندی کرد: اثبات گرایی، تفسیری و انتقادی. هر سه پارادایم دارای نواقصی جدی در بحث تولید دانش هستند؛ پارادایم اثبات گرایی تنها اصالت را به تجربه حسی می دهد و ذهن فعال محقق و ارزش هایی را که بر ذهن او حاکم است و در ثبت نتایج جهان خارج مؤثر است، کنار می گذارد.
کد خبر: ۱۴۰۳۱۲   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۹

جوادی آملی؛
حجت‌الاسلام و المسلمین حمید پارسانیا در سال ۱۳۳۷ در شهر مقدس مشهد متولد گردید. وی تحصیلات حوزوی خود را تا مدارج عالی حوزه طی کرد. فقه و اصول را از محضر حضرات آیات عظام میرزاهاشم آملی، فاضل لنکرانی، وحید خراسانی و جوادی آملی بهره برد. همچنین عرفان و فلسفه را از محضر حضرات آیات جوادی آملی و حسن‎زاده آملی آموخت. ایشان ضمن اینکه یکی از برجستگان مکتب فکری حضرت آیت‎الله جوادی آملی در حکمت، عرفان نظری و فقه است، یکی از نخستین دانشجویان رشته جامعه‌شناسی پس از انقلاب در دانشگاه تهران و از استادان این رشته در آن دانشگاه نیز می‎باشد.
کد خبر: ۱۴۰۳۰۸   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۹

بیژن عبدالکریمی؛
دکتر بیژن عبدالکریمی دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی در صبح روز ۲۲ مرداد ۱۳۹۶ در سومین دورۀ طرح ملی نخبگان علوم انسانی دربارۀ امکان علم دینی به ارائه دیدگاههای خود پرداخته است. در ادامه گزارشی از این نشست از نظر شما می گذرد.
کد خبر: ۱۴۰۲۹۰   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۹

دکتر گلشنی؛
دکتر گلشنی عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی و مدیرگروه فلسفه علم دانشگاه صنعتی شریف در سخنرانی خود در روز یکشنبه، ۲۲ مرداد ۱۳۹۶ در سومین دورۀ طرح ملی نخبگان علوم انسانی به دیدگاه خود درباره علم دینی وامکان آن اشاره کردند. در ادامه گزارشی از این نشست از نظر شما می گذرد.
کد خبر: ۱۴۰۲۸۸   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۹

نقد و بررسی؛
دکتر خسروپناه در کتاب رویکرد استاد مطهری به علم و دین به بررسی آرای مرحوم مطهری در باب علم، دین و مفهوم شناسیِ علمِ دینی پرداخته است. وی ضمن برشمردن چهار نوع رابطه میان علم و دین، به بررسی علل جدایی علم و دین در غرب پرداخته است و متعاقباً ضمن فریضه دانستن علم در سنت اسلامی به توافق علم و دین در این سنت اشاره کرده و دلایل و محاسن این امر را توضیح داده است.
کد خبر: ۱۴۰۰۸۲   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۸

در باب علوم دینی؛
از مهمترین اتفاقاتی که تاریخ ما در دوره معاصر با آن روبرو شد، مواجهه ما با غربِ مدرن بود و این مواجهه در حالی بود که اسلام با حضور پرسابقه خود خصوصاً در مراکز علمی، مفاهیم دینی فراوانی را به زندگی و زیست مردم وارد ساخته بود.
کد خبر: ۱۴۰۰۳۳   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۸

علی‌اکبر رشاد؛
این شبهه اگر به ذهن خطور کند که ما مسلمانان برای رهایی از نسبی‌گرایی معرفت نباید بگوییم که معرفت چند گونه است و بگوییم همه‌ی معرفت‌ها برحقند، درست نیست، بلکه ما می‌گوییم معرفت تحت تأثیر مبادی و منطق و غایت و دیگر عوامل تأثیرگذار تولید می‌شود و بسته به اینکه عوامل تأثیرگذار ایجابی یا سلبی، چگونه نقش‌آفرین باشند و ماهیتاً چگونه باشند معرفت حاصل می‌شود.
کد خبر: ۱۴۰۰۳۱   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۸

حسین سوزنچی؛
فلسفه اصلی نبوت، هدایت انسان است و هدایت نیز امری صرفاً فردی یا اخروی نیست، بلکه در تمام شئون حیات آدمی تجلی دارد؛ لذا متون دینی (آیات و روایات) در تمامی حوزه‌های نظری و عملی رهنمود دارد.
کد خبر: ۱۳۹۸۹۹   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۸

علی‌تبار؛
جناب آقای رمضان علی‌تبار دانشیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و عضو شورای علمی قطب فلسفه دین است. وی نویسنده کتاب‌های‌ « علم دینی » و «معرفت دینی» و همچنین نگارنده ده‌ها مقاله در زمینه علم دینی و علوم انسانی اسلامی است.
کد خبر: ۱۳۹۸۹۱   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۸

نامه اردکانی؛
نامه رضا داوری اردکانی به دبیرخانه هم‌اندیشی اسلامی مرکز علوم نوین اسلامی نه مخالفت با حضور در یک نشست علمی، بلکه مخالفت نظری با جریانی است که سال‌ها قصد تغییر علوم دانشگاهی به‌ویژه علوم انسانی را دارد. مرکز علوم نوین اسلامی یا «معنا» فعالیت خودش را در آموزش، پژوهش، تبلیغ و مشاوره در موضوعاتی نظیر تحلیل علمی از ماهیت انقلاب اسلامی، تبیین نظریه مردم‌سالاری دینی، فقه حکومتی، علوم انسانی-اسلامی، جریان فلسفه در عینیت، الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت، سبک زندگی و تمدن نوین اسلامی اعلام کرده است.
کد خبر: ۱۳۹۸۸۷   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۸

در گفتگو با صادقی؛
علم و تکنولوژی غرب چه نسبتی با فرهنگ و سبک زندگی جوامع برقرار می‌کند؟ علم دینی در مقام مقابله علم سکولار غربی، متولی چه امری است؟ ماهیت این علم دینی به چه نحوی است؟ تحقق علم دینی با توجه به تعارض فلسفه‌ها و فکرها چگونه امکان‌پذیر می‌باشد؟ اینها برخی سؤالاتی است که پاسخ به آن نقش بسزایی در جهان بینی ما، در آینده کشور و در سبک زندگی سنتی- اسلامی مردم ایران ایفا خواهد کرد.
کد خبر: ۱۳۹۸۸۵   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۸

در حوزه علمیه قم؛
سلسله نشست‌های «روش شناسی تولید علم دینی » با همکاری دبیرخانه کرسی‌های آزاداندیشی حوزه علمیه قم برگزار می شود.
کد خبر: ۱۳۹۸۱۱   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۷

گفتاری از دکتر سعید زیباکلام؛
فردی که علاقه مند به حوزه علوم اجتماعی یا سیاسی است می تواند با نگاهی نوآورانه و متأثر از آموزه های الهی تحقیق کند. چیزی که عیب است و مایه خسران خواهد شد این است که بیایند و این کار طی ده بیست سال گذشته هم رایج است ـ آن را با آیات و احادیث مزین کنند. و این مایه تأسف است. تصورشان این است که با چنین حرکت ها و رویکردهایی، در اقتصاد می شود، نظام ربوی را با گفتن کلمه کارمزد برطرف کنند و با انواع و اقسام کلاه شرعی، اقتصاد فعلی را بانکداری اسلامی جلوه دهند. ما در اسلام، کلاه شرعی نداریم. پیش از این که کلاه سر شرع و دین بگذاریم کلاه بر سر خودمان گذاشته ایم. در واقع می فهمیم که چه کار داریم می کنیم؛ این ها واضح، مشخص و معین است و خودمان را نمی توانیم فریب دهیم.
کد خبر: ۱۳۹۸۰۷   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۷

در مشهد آغاز شد؛
نشستی با عنوان 'هم اندیشی علم دینی ' روز چهارشنبه با حضور استادان دانشگاه و نظریه پردازان این حوزه از سراسر کشور در محل بنیاد پژوهش های آستان قدس رضوی در مشهد آغاز شد.
کد خبر: ۱۳۹۸۰۲   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۷

محمود رجبی تشریح کرد؛
گاهی علم به مفهوم Science یا یک رشته از رشته های علم تجربی است. اگر این مفهوم مد نظر باشد، علم یعنی یک منظومه معرفتی که حول محور یک موضوعی می چرخد و روشش روش تجربی است و قهرا موضوعاتش هم موضوعات تجربی است. اگر روش، تجربی باشد کارآیی اش در محدوده موضوعات تجربی است و اگر موضوع تجربی است، خوب، روش تجربی کارآیی و اعتبار و روایی دارد و می تواند نتیجه دهد. بنابراین، علم به معنی منظومه ای معرفتی با روش تجربی است. برای دین هم تعریفهای متعددی شده است آنچه که الان می توانم در این بحث قرار بگذارم این است که مقصود من از دین مجموعه دریافتهای انسان از کتاب و سنت است.
کد خبر: ۱۳۹۷۹۸   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۷

در باب جنبش علوم دینی؛
وضعیت جامعه امروز ما بر مدار مطلوب خود نمی گردد و این را اهل خرد نه به علم حصولی بلكه به علم حضوری نیز در می یابند. كنش ها، ارزش ها و بینش ها رابطه منطقی و طولی خود را از دست داده اند و چه بسیار امثله ای كه در این باب می توان بر قلم راند و به استقرا نیز ثابت نمود كه وضعیت جامعه امروز بر مدار مطلوب نمی گردد .
کد خبر: ۱۳۹۷۹۱   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۷

باقری تشریح کرد؛
باقری معتقد است علم دینی ذاتی دین نیست و دین منظری برای فعالیت علمی است، اما ناقد او معتقد است که علوم در ذیل دین وجود دارند و نمی‌توان جایگاه دین را به منظر فرو کاست.
کد خبر: ۱۳۹۷۸۶   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۷

در حوزه علم دینی؛
رئیس شورای تحول و ارتقاء علوم انسانی گفت: آنچه از قول یکی از چهره‌های مطرح درباره « علم دینی » مطرح شد، دچار برخی سوءتفاهم‌ها شده است.
کد خبر: ۱۳۹۷۷۹   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۷