شعارسال: عبور جريان برق از بدن احتمالاً باعث ايجاد جراحتهاي وخيم و حتي مرگ آور مي شود . جريان برق ممکن است از يک منبع توليد برق با ولتاژ پايين ( وسايل الکتريکي خانگي ) يا ولتاژ بالا ( بيش از ۱۰۰۰ ولت - معمولاً در کارخانه ها يا در خيابان ) و يا احتمالاً از صاعقه ( برق زدگي )‌باشد . وقتي جريان برق از نقطه اي وارد بدن مي شود از محل ديگر که در آن بدن با زمين تماس دارد خارج مي شود . نقاط ورود و خروج جريان برق از بدن آسيب مي بيند و آسيب اين نقاط به صورت حفره اي شبيه به محل ورود گلوله به چشم مي خورد . به غير از محل ورود و خروج جريان برق ،‌بافتهايي که در مسير اين دو نقطه قرار دارند نيز تحت تأثير جريان برق و حرارت توليد شده تخريب مي شوند به طوري که هرچه ولتاژ برقي که وارد بدن مي شود بيشتر باشد ، سوختگي ايجاد شده عميق تر و جراحتهاي باقي مانده وخيم تر خواهند بود . علاوه بر اين ،‌ جريان الکتريکي ضمن عبور از بدن در اعصاب ( محيطي و مرکزي ) ، ماهيچه ها و قلب تغييرات شيميايي قابل توجهي ايجاد مي کند و باعث اختلال در واکنش هاي بدن شده و يا به طور کلي باعث توقف آنها مي شود ، در بسياري از موارد اگر چه سوختگي خارجي ( محل ورود و خروج جريان برق ) به طور فريبنده اي کوچک است اما اين مقدار کوچک نبايد پوششي بر آسيب هاي وخيم تر عمقي باشد و ما را به اشتباه بياندازد .

ابزار و سيمهاي برق با ولتاژ پايين که در خانه يا محل کار يافت مي شوند مي توانند باعث برق گرفتگي بشوند . اکثر سيمها و ابزار الکتريکي توسط روکش هاي عايق پوشانده شده اند تا انسان تماس مستقيم با برق نداشته باشد . بسياري از برق گرفتگي ها ناشي از خراب بودن کليدها ، سائيده شدن روکش سيمها يا خرابي خود وسيله الکتريکي است . کودکان بيشتر در معرض خطر برق گرفتگي قرار دارند چرا که دوست دارند با کليدها ، سيمها و يا پريزها بازي کنند .

آب يک هادي خوب جريان برق است لذا تماس با وسايل الکتريکي با دست خيس يا زماني که زير پاها خيس است ، خطر برق گرفتگي را افزايش مي دهد .

صاعقه يک منبع طبيعي توليد الکتريسيته ( جريان مستقيم با سرعت و ولتاژ فوق العاده زياد) است که به طور عادي براي رساندن خود به زمين از نزديکترين زائده بلندي که در آن حوالي وجود دارد استفاده مي کند و اگر شخصي در تماس با ، يا حتي نزديکي به يک زائده طبيعي مانند درخت ، برج يا دکل باشد صدمه شديدي خواهد ديد . الکتريسيته توليد شده به وسيله برق آسمان عمرش فوق العاده کوتاه است اما مي تواند موجب مرگ آني (به علت ايست قلبي - تنفسي ) يا حداقل سبب به آتش کشيدن لباس شخص شود ( اما صدمات بافتهاي عمقي به نسبت سبکتر است ) . بنابراين در زمان رعد و برق بايد به سرعت از محلهاي خطرناک دور شد .

عوارض تهديد کننده جان مصدوم در صدمات الکتريکي

با ورود جريان برق به بدن در اثر انقباضهاي الکتريکي سفت ( کزازي شکل ) عضلات تنفسي يا آسيب مراکز تنفسي در مغز ( در بصل النخاع ) ايست تنفسي عارض مي شود و پس از مدتي قلب نيز از حرکت مي ايستد . البته اگر جريان برق از خود قلب نيز عبور کرده باشد با ايجاد انقباضات کرمي شکل و غيرمؤثرو اسپاسموديک در بطن ( فيبريلاسيون بطني ) ايست قلبي اوليه خواهيم داشت . پس از ايست قلبي - تنفسي اگر در عرض ۴ تا ۶ دقيقه عمليات احياء شروع نشود مرگ قطعي و حتمي خواهد بود . اما قبل از شروع عمليات احياء ابتدا بايد تماس مصدوم را با جريان برق از بين ببريم .

قطع جريان کم ولتاژ

معقولترين کار قطع کليد کنتور است . اگر دسترسي سريع به فيوز امکان پذير نبود دو شاخه را از پريز بيرون بياوريد يا سيم روکش دار را بکشيد تا از پريز خارج شود و مطمئن شويد که خود در يک محل بي خطر و سالم قرار گرفته ايد . اگر نتوانستيد جريان برق را به اين ترتيب قطع کنيد روي يک ماده عايق خشک مثل روزنامه يا يک تخته چوبي يا لاستيک بايستيد و با يک وسيله چوبي بلند ( مثل جارو ) منبع برق را از مصدوم دور کنيد . يا اينکه يک طناب را به دور رانها يا دست مصدوم بياندازيد و او را به سمت خود بکشيد تا از منبع دور شود .

توجه کنيد : از به کار بردن وسايل فلزي يا مرطوب يا از تماس با بدن لخت مصدوم کاملاً خودداري کنيد . اگر هيچ راهي وجود نداشت گوشه لباس مصدوم را که خشک است بگيريد و او را بکشيد .

برق گرفتگي با جريانهاي پر ولتاژ

در مواردي که با برق گرفتگي ولتاژ بالا روبرو هستيد به هيچ عنوان به مصدوم نزديک نشويد مگر اينکه از طرف پليس يا شخص مسئولي به شما اطمينان داده شود که مي توانيد به مصدوم نزديک شويد . تماس با برق هاي پرولتاژ در خطوط فشارقوي هوايي معمولاً سبب مرگ آني مي شود . در چنين مواردي ضمن ايجاد سوختگي هاي شديد ، در اثر نيروي ناشي از اسپاسم ناگهاني ماهيچه اي ، مصدوم به مساحتي دورتر از محل تماس پرت مي شود . اگر مصدوم همچنان در تماس با برق مانده بود يا اينکه کمتر از ۱۸ متر از خطوط فشار قوي فاصله داشت هرگز کوشش نکنيد که او را نجات دهيد ، حتي به او نزديک هم نشويد تا اينکه برق به وسيله مسئولين قطع شود چرا که برق فشار قوي حالت قوسي داشته و مي تواند مسافتهاي دور را نيز تحت تأثير قرار دهد در اين موارد مواد عايق ، مانند چوب خشک يا لباس خشک به هيچ وجه حفاظتي براي شما ايجاد نخواهد کرد . بلافاصله به پليس خبر دهيد و اجازه ندهيد کسي به مصدوم نزديک شود و زماني کمک هاي اوليه را شروع کنيد که از طرف مسئولين يا مراجع رسمي به شما اطلاع داده شود که برق قطع شده است .

ارزيابي مصدومين برق گرفتگي

شکايات وعلائم

مصدومي که دچار برق گرفتگي مي شود ممکن است يکي يا تمام شکايات و علائم زير را داشته باشد :

سوختگي هاي محل ورود و خروج جريان برق از بدن

قطع راههاي عصبي که به صورت فلج اندام تظاهر مي کند .

درد و حساس شدن ماهيچه ها

افزايش فشار خون يا کاهش فشار خون همراه با علايم و شکايات ناشي از شوک

مشکل شدن تنفس يا ايست تنفسي ( ممکن است زبان ورم کند و راه هوايي را مسدود نمايد)

ضربانات نامنظم قلب يا ايست قلبي.

بي قراري و تحريک پذيري ، اگر مصدوم هوشيار است .

بيهوش شدن .

اختلالات بينايي .

شکستگي استخوانها ( از جمله ستون مهره ها ) و دررفتگي مفاصل به علت انقباضات شديد عضلات يا پرت شدن .

تشنج ( در موارد شديد )

مراقبت از مصدوم

مراحل مراقبتهاي اورژانس

مطمئن شويد که خود و مصدوم در يک منطقه بي خطر قرار داريد .

براي مصدوم يک راه هوايي مطمئن برقرار کنيد و اگر لازم است ( در موارد ايست قلبي - تنفسي ) عمليات احياي قلبي - تنفسي مقدماتي را شروع کنيد .

در صورت وجود ضايعات نخاعي و ستون فقرات ، آسيب هاي سر و شکستگي شديد ، مراقبتهاي اوليه مربوط به آنها را انجام دهيد .

سوختگي هاي الکتريکي را ارزيابي کنيد . در جستجوي حداقل دو محل سوختگي خارج باشيد : يکي محل تماس با منبع انرژي الکتريکي و ديگري محل تماس با زمين .

محل هاي سوختگي را سرد کنيد .

بر روي مناطق سوخته پانسمان استريل خشک قرار دهيد .

مراقب شوک باشيد . آن را درمان کرده و اکسيژن با غلظت بالا تجويز کنيد .

مصدوم را هر چه زودتر منتقل کنيد . بعضي از عوارض سوختگي ( مثل تورم راههاي هوايي و در نتيجه خفگي ، نارسايي کليه ، اختلالات قلبي و شوک ) شروع تدريجي دارند . بنابراين بايد مصدوم را سريعاً به مرکز مجهز منتقل کرد و او را تحت نظر قرار داد .

توجه کنيد : آسيب هاي الکتريکي سبب تخريب وسيع عضلات شده ، که اين باعث آزاد شدن مواد سمي ( مثل ميوگلوبين ) به داخل خون مي شود . اين مواد از راه خون به کليه ها رسيده و در ادرار ترشح مي شوند و رنگ آن را قرمز مي کنند و از طرفي با رسوب در کليه ها سبب نارسايي کليه خواهند شد . بنابراين براي جلوگيري از اين عارضه به مصدومين برق گرفتگي که ادرار قرمز دفع مي کنند بايد حجم زيادي از مايعات داخل وريدي ( ترجيحاً حاوي بي کربنات سديم ) تزريق کرد تا با شسته شدن کليه ها ، آسيب کليوي تقليل يابد .

برق گرفتگی و ایمنی برق

آسیب های برق

آسیب های ناشي از برق به چهار گروه اصلی تقسیم بندی می شود :

آسيب هاي مستقیم :

- برق گرفتگي ( مرگ در اثر شوك الكتريكي )

- شوک الکتریکی

- سوختگی

آسيب هاي غیرمستقیم :

- سقوط

شوک الکتریکی

- شوک الکتریکی زمانی ایجاد می شود که جریان برق از بدن انسان عبور كند .

- دچار شوک الکتریکی خواهید شد اگر یک قسمت از بدن شما مدار الکتریکی را به طرق زیر کامل کند :

- تماس همزمان با سیم برق دار و سيم اتصال به زمين

- تماس همزمان با سیم برق دار و سیم دیگر با یک ولتاژ متفاوت

شدت شوک الکتریکی

شدت شوک الکتریکی به عوامل زیر بستگی دارد :

- مقدار جریان عبوری از بدن

ميزان جرياني كه فرد مي تواند آن را تحمل نمايد و قادر است ماهيچه هاي بدن را كنترل كند كمتر از 10 ميلي آمپر است .

- ولتاژ

طبق استاندارد انگليس ، حداكثر ولتاژ مجاز تماس در فركانس 50 هرتز در شرايط عادي و خشك برابر 50 ولت و طبق استاندارد آلمان برابر 65 ولت مي باشد .

فركانس :

عموما جريانهاي بين فركانس هاي 20 تا 100 هرتز خطرناك مي باشد چون در فركانس 60 هرتز ، فيبريلاسيون قلب شروع مي شود لذا بسيار خطرناك است .

- مسیر عبور جریان از بدن

خطرناكترين مسير عبور جريان برق معمولا از قفسه سينه است جائي كه قلب و شش ها قرار دارند . اگر جريان از دست چپ وارد و از پاي چپ يا راست خارج شود از مسير قلب عبور مي كند و اگر جريان از دست چپ وارد و از دست راست خارج شود از ناحيه شش ها و قلب عبور مي كند كه بسيار خطرناك خواهد بود .

- مقاومت بدن انسان

- مدت زمان عبوری جریان از بدن

همیشه برق با ولتاز پایین به معنی خطر کمتر نیست .

خطرات شوک الکتریکی

- جریان های بالای 10 میلی آمپر باعث فلج شدن یا خشك شدن عضلات مي شود .

- معمولا جريان 30 ميلي آمپر باعث فلج شدن سيستم تنفسي مي گردد .

- جریان های بیش از 75میلی آمپر باعث فيبريلاسيون بطني مي شود( بي اثر شدن بسيار سريع ضربان قلب ) اين شرايط در چند دقيقه منجر به مرگ مي شود ، مگر اين كه با وسيله مخصوصي ( كه دفيبريلاتور نام دارد ) به نجات قرياني شتافت .

- جریان با آمپراژ 75 میلی آمپر جریان زیادی نیست . یک دریل برقی 30 برابر این مقدار ، برق مصرف میکند .

- فلج شدن قلب در جريان 4 آمپر رخ مي دهد و بدين معنا است كه قلب اصلا نمي تواند عمل پمپاژ را انجام دهد .

- بافتها در جريانهاي بيش از 5 آمپر دچار سوختگي مي شوند .

سوختگي

- اغلب شوك هاي الكتريكي با جراحات همراه هستند .

- سوختگي زماني اتفاق مي افتد كه فرد با سيم حامل جريان برق در تماس باشد يا از ابزاري كه در دست تعمير و يا بطور صحيح نگهداري نشده است استفاده كند .

- اغلب سوختگي ها در ناحيه دست ها بوجود مي آيد .

- سوختگي ها صدمات بسيار جدي هستند كه نياز به توجه فوري دارد .

سقوط

- شوك هاي الكتريكي همچنين مي تواند باعث جراحات غير مستقيم ( سقوط از ارتفاع ) شود .

- كارگراني كه در ارتفاعات كار مي كنند حتي اگر ماهر و با تجربه باشند شوك الكتريكي مي تواند باعث سقوط و در نهايت جراحات شديد و يا مرگ شود.

كمكهاي اوليه در مورد سوختگي هاي الكتريكي

براي كمكهاي اوليه در زمينه سوختگي با ولتاژ پايين اولين قدم ، قطع جريان برق گرفتگي است كه بايد سريعاً كليد و كنتور قطع شده و يا دو شاخه و سيم از پريز كشيده شود اگر بدن مصدوم بدون پوشش باشد نبايد به او دست زد زيرا دچار برق گرفتگي مي شود و جان نجات دهنده هم به خطر مي افتد.

استفاده از انرژي الكتريكي امروزه در اقصي نقاط ايران آنگونه فراگير شده است كه ضرورت حفظ موارد و نكات ايمني در مورد بهره گيري از انرژي برق بسيار مهم به نظر مي رسد. برق گرفتگي با توجه به اثرات نامطلوبي كه بر روي بدن دارد لزوم توجه به ويژگيهاي ايمني را مي طلبد. در اين مقاله پزشكي كه به وسيله دكتر مجيد غياث رييس مركز بهداشت دانشگاه اصفهان و دكتر رسول پرورش پزشك اين مركز تهيه و تنظيم شده است در مورد انجام اقدامات اوليه در سوختگي هاي الكتريكي نكاتي مطرح شده است.

در تعريف سوختگي بايد گفت كه آسيب به پوست و گاهي ساير اعضاي در اثر تماس با گرما ، اشعه ، الكتريسيته يا مواد شيميايي را سوختگي مي گويند كه خطر آسيب در شيرخواران و خردسالان از همه بيشتر است.

سوختگي ها بر سه قسمت تقسيم مي شوند :

الف- سوختگي هاي درجه 1 ، محدود به لايه فوقاني پوست هستند . اين نوع سوختگي ها باعث قرمزي ، درد به هنگام لمس درد ، تورم و تب خفيف مي شوند.

ب- سوختگي هاي درجه 2 ، لايه هاي عميق تر پوست تحت تأثير قرار مي گيرند علايم شديدتر هستند و معمولاً شامل تاول نيز مي شوند.

پ- سوختگي هاي درجه 3 ، تمام لايه هاي پوست تحت تأثير قرار مي گيرند ، پوست سفيد (به نظر پخته شده مي رسد)، و ممكن است هيچ دردي در مراحل اوليه وجود نداشته باشد.

سوختگي هاي الكتريكي نه تنها نسبت به مواد آتش زا و مواد شيميايي مشكل سازترند ، بلكه باعث مرگ افراد مبتلا به سوختگي الكتريكي و مصدومان هم مي شوند.

تعريف سوختگي هاي الكتريكي

به طور كلي سوختگي هاي الكتريكي به سوختگي هائي اطلاق مي شود كه به دليل عبور جريان الكتريكي برق از بدن به وجود مي آيند. منبع به وجود آورنده اين نوع سوختگي ها به دو دسته تقسيم مي شوند :

1) برق گرفتگي هاي خانگي يا صنعتي

2) برق گرفتگي هاي ناشي از برخورد صاعقه يا رعد و برق به بدن سوختگي ها در نوع اول از نظر ولتاژ جريان برق ممكن است متفاوت باشد ، يعني با ولتاژ پائين تا ولتاژهاي بسيار بالا (ابزار و وسايل برقي كه در منزل و يا محيط كار اطراف ما وجود دارند با ولتاژ پائين برقي كه در منزل و يا محيط كار اطراف ما وجود دارند با ولتاژ پائين هستند و معمولاً در اثر تماس مستقيم با سيمهاي بدون روكش به وجود مي آيند. همچنين خراب بودن كليدها يا خرابي وسايل برقي هم از دلايل مهم برق گرفتگي به شمار مي آيد)

در گروه دوم ، سوختگي هاي شديد بوده و در اثر اصابت صاعقه مي تواند شخص را دچار مرگ آني كند.

نكته قابل توجه و مهم اين است كه آب يك هادي خوب جريان برق به شمار مي رود و در صورت مرطوب بودن بدن ، آسيب ناشي از جريان برق بيشتر خواهد بود.

نحوه به وجود آمدن آسيب در برق گرفتگي

زماني كه شخص دچار برق گرفتگي مي شود ، جريان برق از نقطه اي وارد بدن مي شود و از محلي كه بدن با زمين تماس دارد ، خارج مي شود. حال آنكه اين مسير عبور جريان برق ، همان ناحيه اي است كه در طي برق گرفتگي دچار آسيب شده است. نقاطي كه جريان برق وارد و يا خارج شده ، مناطقي هستند كه آسيب در اين نقاط خود را به صورت يك حفره ناشي از گلوله نشان مي دهد. اما آسيب به اين محل ها خلاصه نمي شود. بلكه تمام مسيري كه جريان برق در بدن طي كرده است ، دچار آسيب ديدگي مي شود. جريان برق در حين عبور از بدن توليد گرما و انرژي مي كند و اين گرما و انرژي سبب تخريب سلولهايي مي شود كه در مسير عبور جريان برق قرار دارد. هرچه ولتاژ برقي كه وارد بدن مي شود بيشتر باشد ، سوختگي ايجاد شده

عميق تر و جراحت هاي وارد شده وخيم تر خواهد بود. علاوه بر آن جريان الكتريكي ضمن عبور از بدن در اعصاب ، ماهيچه ها و قلب سبب تغييراتي مي شود كه سبب قطع فعاليت آنها مي شود.

بر همين اساس ، سوختگي هاي الكتريكي جزو حساس ترين و خطرناك ترين سوختگيها به شمار مي روند.

علائم برق گرفتگي

فردي كه دچار برق گرفتگي مي شود متناسب با محل عبور جريان برق علائم متفاوتي از خود نشان مي دهد كه اين علائم عبارتند از :

سوختگي : يكي از شايع ترين علائمي كه بيماران در اين زمان از خود نشان مي دهند ، سوختگيهايي است كه در محل ورود و يا خروج جريان برق ديده مي شود . اين نوع سوختگي ها از نظر نوع ، عمق و وسعت به ميزان ولتاژ برق و مدت زماني كه تماس طول كشيده ، بستگي دارد و شدت آن نيز متفاوت است .

عوارض موجود در اندام ها : اين عارضه به دليل آسيب هاي وارده به راههاي عصبي به وجود مي آيد كه از يك گزگز و مورمورشدن ساده اندامها مخصوصاً انگشتان دست و پا تا فلج كامل دست ها و پاها را مي تواند شامل شود.

گاهي بلافاصله بعد از برق گرفتگي اين علائم بروز كرده و از يك فراموشي كوتاه مدت شروع و به حركات غيرقابل كنترل ختم مي شود.

دردهاي عضلاني و ماهيچه اي : با توجه به خطر آسيب مستقيم جريان برق به عضلات و گرمايي كه در حين عبور جريان برق از بدن به وجود مي آيد ، عضلات محل عبور برق دچار كوفتگي خفيف تا شديد شده و يا در موارد شديدتر ، دچار سوختگي از درون مي شوند. در واقع حالتي مشابه زخم در عضلات به وجود مي آيد كه در نتيجه داراي دردهاي فراواني است.

تغييرات فشار خون : اين عارضه معمولاً در موارد شديد برق گرفتگي ديده مي شود كه شامل افزايش و كاهش فشار خون مي شود و در موارد شديدتر شخص دچار شوك مي شود كه اقدامات سريع اورژانسي جهت فرد برق گرفته مورد نياز است.

ايست قلبي : اين عارضه معمولاً در برق گرفتگي هاي با ولتاژ بالا رخ مي دهد ولي امكان اينكه در برق گرفتگي هاي معمولي و با ولتاژ پائين هم رخ بدهد وجود دارد. اين عارضه از اختلالات خفيف قلبي تا ايست كامل قلبي مشاهده شده است. مشكلات قلبي فرد مصدوم اغلب همراه با قطع تنفس است كه بايد به فرد سريعاً تنفس مصنوعي داده شود. زيرا مرگ در كمين اوست.

عوارض رواني : هرچند اين عارضه و علائم آن امكان دارد كه با تأخير به وجود آيد و شخص برق گرفته را تحت تأثير قرار دهد. ولي گاهي بلافاصله بعد از برق گرفتگي اين علائم بروز كرده و از يك فراموشي كوتاه مدت شروع و به حركات غير قابل كنترل ختم مي شود.

كمك به مصدوم برق گرفته

در صورتي كه به محل انشعاب اصلي يا كنتور برق به سهولت دسترسي داريد ، تماس بين مصدوم و منبع برق را از طريق خاموش كردن آن ، قطع كنيد. در غير اين صورت ، دو شاخه را خارج كنيد يا كابل را درآوريد . اگر به كابل ، پريز يا محل انشعاب اصلي دسترسي نداريد ، به موارد زير عمل كنيد:

براي محافظت از خود ، روي يك ماده خشك نارسانا مثل يك جعبه چوبي ، يك كفپوش پلاستيكي يا يك دفترچه راهنماي تلفن بايستيد.

با استفاده از يك وسيله چوبي (مثل جارو) ، اندام هاي مصدوم را از روي منبع الكتريكي كنار بزنيد و يا منبع الكتريكي را از مصدوم دور كنيد.

اگر قطع تماس (مصدوم يا منبع برق) با يك وسيله چوبي مقدور نيست ، ضمن آنكه كاملاً مراقب هستيد تا به مصدوم دست نزنيد ، طنابي را به دور مچ پاي مصدوم يا بازوان وي حلقه كنيد و وي را از منبع جريان الكتريكي دور كنيد.

تنها در صورتي كه ضرورت دارد ، مصدوم را با كشيدن بخش هايي از لباس كه شل و خشك هستند ، (از منبع برق) دور كنيد. اين كار را تنها به عنوان آخرين تلاش انجام دهيد زيرا ممكن است مصدوم همچنان 'برق دار' باشد.

براي دور كردن منبع برق اگر نمي توانيد جريان الكتريكي را خاموش كنيد ، بر روي يك ماده خشك نارسانا (مثل يك دفترچه راهنماي تلفن) بايستيد و با استفاده از يك دسته جارو ، منبع برق را از مصدوم دور كنيد. هرگز مستقيماً به مصدوم دست نزنيد.

كمكهاي اوليه

1- قبل از دست زدن به مصدوم ، بايد مطمئن شويد كه تماس با منبع الكتريكي قطع شده است.

2- به منظور خنك كردن سوختگي ها ، موضع آسيب (در نقاط ورود و خروج جريان برق) را با مقدار زيادي آب سرد بشوييد.

3- در صورت امكان دستكش يكبار مصرف را بپوشيد. به منظور محافظت از سوختگي ها در برابر عفونت هاي منتقل شونده از راه هوا ، روي آنها را با پانسمان استريل ، باند مثلثي تا شده يا يك قطعه پارچه تميز بدون كرك بپوشانيد. با مركز اورژانس تماس بگيريد و آمبولانس درخواست كنيد.

4- به مصدوم اطمينان بدهيد و در صورت بروز شوك ، به درمان آن بپردازيد.

مراقبت از سوختگي هاي با ولتاژ پائين

در مواقعي كه ما با ولتاژ پائين برق سروكار داريم ، معمولاً سوختگي ها شديد نيست. در اين گونه موارد يك زخم كوچك در ناحيه برق گرفتگي ديده مي شود. اما اقدامات ديگر هم لازم است كه به شرح زير است :

1- اولين اقدام ، قطع جريان برق گرفتگي است كه بايد سريعاً كليد و كنتور زده شود و يا دو شاخه و سيم از پريز كشيده شود.

2- اگر بدن مصدوم بدون پوشش و لخت است ، نبايد به او دست زد چون دچار برق گرفتگي مي شود و جان شما هم به خطر مي افتد.

3- اگر امكان قطع جريان برق وجود نداشته باشد ، با يك وسيله مثل طناب ، لباس ، چوب و يا يك وسيله عايق ديگر ، مصدوم را از جريان برق دور كنيد.

4- اقدامات حمايتي و كمكي براي فرد مصدوم انجام بدهيد.

جريان ولتاژ بالا

تماس با جريان ولتاژ بالا (كه معمولاً در خطوط نيرو و كابل هاي هوايي پر فشار وجود دارد) معمولاً به مرگ فوري منجر مي شود. افرادي كه زنده مي مانند ، سوختگي هاي شديدي خواهند داشت. از اين گذشته ، اين شوك مي تواند با ايجاد اسپاسم عضلاني ، مصدوم را به اطراف پرتاب كرده ،

آسيب هايي مثل شكستگي ايجاد كند. جريان برق با ولتاژ بالا مي تواند تا 18 متر جهش ('قوس') داشته باشد. اشيايي مثل چوب خشك يا لباس نمي توانند از شما محافظت كنند. قبل از نزديك شدن به مصدوم ، منبع جريان برق بايد قطع شده باشد ، مصدوم احتمالاً بي هوش است. پس از آنكه از بي خطر بودن محل مطمئن شديد ، راه تنفسي مصدوم را باز كرده ، تنفس وي را بررسي كنيد . آماده باشيد تا در صورت لزوم احياي تنفسي و ماساژ قفسه سينه را آغاز كنيد ببينيد در صورتي كه مصدوم در حال نفس كشيدن است ، وي را در وضعيت بهبود قرار دهيد. علايم حياتي (سطح پاسخ دهي ، نبض و تنفس) را مرتباً كنترل و ثبت كنيد.

در جريان برق گرفتگي با ولتاژ بالا ناظران را از محل حادثه اي كه در آن برق گرفتگي با ولتاژ بالا رخ داده است ، دور كنيد. فاصله ايمن ، بيش از 18 متر از منبع برق است.

كمك به مصدوم در سوختگي با ولتاژ بالا

در سوختگي با ولتاژ بالا صحبت از جان مصدوم است كه بايد بتوانيد با انجام پاره اي اقدامات ، او را از خطر مرگ حتمي برهانيد. پس ازقطع جريان ، برق ، به اقدامات زير به عمل آوريد :

بررسي وضعيت قلبي و تنفسي فرد مصدوم : اين كار بسيار حائز اهميت است زيرا با ولتاژ بالا باعث ايست قلبي و قطع تنفس مصدوم مي شود و چه بسا مصدوماني كه به خاطر همين امر جان خود را از دست داده اند. پس اگر مصدوم با قطع تنفس روبرو شده و نفس نمي كشد ، سريعاً بايد تنفس مصنوعي دهان به دهان را براي بيمار شروع كنيم. بايد راههاي تنفسي مصدوم بررسي شود و در صورتي كه مسدود شده ، بايد مشكل را برطرف كنيم. همزمان با انجام تنفس بايد قلب مصدوم را هم كنترل كرد ، در صورتي كه از كار افتاده و كار نمي كند ، بايد ماساژ قلبي را هم شروع كنيم. به اين مجموعه عمليات ، احياي قلبي – تنفسي گفته مي شود كه بايد سريعاً و توأم با هم و با حفظ خونسردي انجام شود.

شناسايي محل سوختگي : محل سوختگي ها را بايد جهت جلوگيري از عواقب بعدي مثل عفونت ها پانسمان كنيم.

اگر مصدوم هوشياري كامل دارد بايد به او مايعاتي خورانده شود تا از آسيب به كليه ها جلوگيري شود.

در صورتي مصدوم سقوط كرده باشد بايد مراقب شكستگي ها بود.

به منظور انتقال فرد مصدوم ، بايد مراقب شكستگي هاي احتمالي خصوصاً در ناحيه گردن و ستون فقرات بود.

از سوي ديگر بايد مراقب اختلالات بينايي و مشكلات چشم بوده در صورت درد و آبريزش از چشم مصدوم بايد آنها را ببنديم.

از اقدامات اوليه ، مصدوم بايد سريعاً به مراكز درماني فرستاده شود زيرا به منظور بررسي هاي بيشتر و احتمالي اورژانسي بايد مصدوم سريعاً به بيمارستان يا مراكز درماني مجهز منتقل شود و زير نظر پزشك و متخصصان قرار گيرد.

راههاي جلوگيري از سوختگي را به ديگران ، به ويژه به فرزندان آموزش داده و آن را يادآوري كنيم كه پيشگيري بهتر از درمان است.

يكي از اقدامات ديگر براي مصدوم تزريق واكسن كزاز است كه بايد اطمينان حاصل كرد كه واكسيناسيون به روز باشد ، زيرا سوختگي ها يكي از شايعترين علل عفونت ها ، از جمله كزاز هستند.

يكي از موارد ايمني اين است در صورتي كه مصدوم در تماس با جريان الكتريكي است ، به وي دست نزنيد ، ممكن است مصدوم 'برق دار' باشد و شما هم در معرض برق گرفتگي قرار بگيريد.

هرگز از وسايل فلزي براي قطع تماس الكتريكي استفاده نكنيد. روي يك ماده خشك نارسانا ايستاده ، از يك وسيله چوبي استفاده كنيد.

آماده باشيد تا در صورت توقف تنفس مصدوم ، احياي تنفسي يا ماساژ قلبي را تا رسيدن كمك هاي اورژانس ادامه دهيد.

درمان : درمان بسته به عمق و وسعت نواحي دچار سوختگي متفاوت است.

در مورد سوختگي هاي خفيف : روي نواحي سوختگي درجه 1 پماد سوختگي بماليد.

نواحي كوچك دچار سوختگي درجه 2 يا 3 را به مدت ده دقيقه در آب سرد فرو ببريد تا درد و تورم كاهش يابد.

ناحيه دچار سوختگي را تميز نگاه داريد. روزانه يك بار ناحيه سوخته را در وان آب ولرم قرار دهيد يا روي آن كمپرس آب ولرم قرار دهيد.

- در صورت امكان ، ناحيه سوخته را بالاتر از ساير نقاط بدن قرار دهيد.

- مي توانيد از پانسمان هاي مخصوص روي ناحيه سوخته استفاده نماييد.

- تمام موارد سوختگي درجه 3 وسيع و بعضي موارد سوختگي درجه 2 نياز به بستري شدن دارند. براي موارد وخيم ، مراكز مخصوص سوانح و سوختگي وجود دارد.

- جراحي براي پيوند پوست روي سوختگي هاي درجه 3 انجام مي شود.

سایت شعارسال، با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از سایت تبیان، تاریخ انتشار: - ، کدخبر: 11750 : www.tebyan-zn.ir