شعار سال: این روزها با گسترش بسترهای اینترنت و دسترسی آسان به فضای سایبری، خریدهای اینترنتی رونق زیادی گرفته، البته این موضوع تنها مربوط به پایتخت نشینان نبوده و استان‌های دیگر نیز از آن استقبال کرده‌اند.

خریدهای اینترنتی به ظاهر، کار را برای مشتریان پر و پا قرصش راحت کرده و آنان دیگر دغدغه از دست دادن وقت و گشتن در بازار و تحمل ترافیک شهرهای بزرگ را برای پیدا کردن کالای مورد نظر ندارند. این افراد تصور می‌کنند از شیر مرغ تا جان آدمیزاد را می‌توانند در این فروشگاه‌های مجازی بیابند، غافل از آنکه این شیوه خرید شاید در نگاه اول بدون دغدغه باشد، اما مشکلاتی نیز همراه خود دارد که پیگیری برای رفع آن به مراتب زمان بیشتری از خرید کردن را از خریداران می‌گیرد. البته تجربه‌های موفقی هم در خریدهای اینترنتی دوستداران آن وجود دارد، اما وجود برخی تخلفات مانند گرانفروشی، تقلبی بودن جنس تحویل شده یا نرسیدن کالا به دست خریدار را نمی‌توان از این نوع خرید کتمان کرد.

استقبال مشهدی‌ها از خرید اینترنتی

مشهد یکی از کلانشهرهایی است که مردمش استقبال خوبی از خریدهای اینترنتی می‌کنند و البته به همان نسبت نیز با مشکلاتش دست و پنجه نرم می‌کنند.

«کریمی» یکی از اهالی بلوار «سجاد» مشهد که خانمی خانه دار است، می‌گوید: رفت و آمد در ترافیک برایم سخت است، به همین جهت ترجیح می‌دهم بیشتر خریدهایم را اینترنتی انجام دهم البته چند بار نیز برایم پیش آمده که کالایی را که می‌خواسته‌ام کیفیت نداشته و نتوانسته‌ام پس بدهم.

«شریفی» یکی دیگر از اهالی مشهد است که دیپلم دارد و می‌خواسته در کلاس‌های آنلاین مدیریت یک سایت شرکت کند و قرار بوده هفته‌ای دوبار آموزش‌های لازم را از طریق اینترنت بگیرد، اما پس از واریز پول متوجه شده سایتی به این نام وجود ندارد و باید قید 700 هزار تومان واریزی‌اش را بزند.

«موسوی» دانش‌آموز پایه دهم نیز پس از آنکه 120 هزار تومان برای خرید دو کتاب پرداخت کرده هرگز کتاب‌ها به دستش نرسیده و نمی‌داند باید چه بکند.

خانم «علیاری»، اما می‌گوید که این روزها خرید اینترنتی نوعی کلاس برای خانم‌های مشهدی شده و من نیز نمی‌خواهم از این قافله عقب بمانم و تاکنون نیز چند بار در خریدهایم به مشکل برخورده ام، اما فکر می‌کنم این هزینه استفاده از فناوری‌های جدید است.

تخلفات اینترنتی را پیگیری کنید

رسیدگی به تخلفات فروشگاه‌های اینترنتی در حال حاضر بخشی از کار بازرسی و نظارت خراسان رضوی را به خود اختصاص می‌دهد، بویژه اینکه هنوز بسیاری از مردم نمی‌دانند باید موضوع را از کجا پیگیری کنند.

«علی باخرد»، معاون بازرسی و نظارت سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی می‌گوید: برخی از فروشگاه‌های مجازی که در استان فعالیت دارند، با مرکزیت تهران هستند که در مشهد نیز شعبه دارند و برخی دیگر فروشگاه‌هایی هستند که مرکزیت آن ها در خود استان است.

وی خاطرنشان می‌کند: فروشگاه‌های اینترنتی بر اساس ماده 87 قانون نظام صنفی برای فروش در فضای مجازی باید از اتحادیه مربوطه پروانه کسب بگیرند که این دسته از فروشگاه‌ها معمولاً مشکل خاصی ندارند و تخلفات آنها از سوی معاونت بازرسی و نظارت قابل پیگیری است. اینها فروشگاه‌هایی است که در فضای حقیقی دارای یک شرکت یا مغازه هستند و در کنار آن هم در فضای مجازی کالا عرضه می‌کنند.

اما مشکل شرکت‌هایی است که مجوز ندارند و در فضای حقیقی کالایشان را به‌صورت مخفیانه یا در خانه یا انبار غیرحقوقی نگه می‌دارند و سپس کالا‌ها را در فضای مجازی عرضه می‌کنند و ما با اینگونه فروش در فضای مجازی مخالف هستیم و برخورد می‌کنیم. به گفته وی این شرکت‌ها در سایت خود معمولاً اجناس قاچاق یا غیربهداشتی و بی‌کیفیت را عرضه می‌کنند و قیمت کالاهایی که در آن ها عرضه می‌شود به مراتب بالاتر است. متأسفانه خیلی از مردم هم به آن ها اعتماد می‌کنند و تا کلاهی بر سرشان نرود متوجه مشکل دار بودن این شرکت‌ها نمی‌شوند. وی در پاسخ به این پرسش که آیا بازرسان ویژه‌ای برای کنترل قیمت کالاهای عرضه شده در فضای مجازی در خراسان رضوی داریم، می‌گوید: ردیابی ما به‌دنبال شکایت مردم انجام می‌شود.

معاون بازرسی و نظارت سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی توضیح می‌دهد: مردم می‌توانند تمام مشکلات مربوط به کالاهای خریداری شده از فضای مجازی را با ما در میان بگذارند البته ما تنها مسئول فروشگاه‌هایی هستیم که در فضای حقیقی نیز دارای جا و مکان قانونی هستند و در غیر این صورت مردم باید به پلیس فتا مراجعه کنند.

قبل از واریز وجه از اصالت سایت اطمینان پیدا کنید

در همین حال، سرهنگ دوم «سید‌على جوادى» رئیس اداره تشخیص و پیشگیرى از جرایم پلیس فتا خراسان رضوی می‌گوید: در بسیاری از موارد شهروندان پس از اینکه مورد کلاهبردارى قرار گرفتند به جهت کم بودن ارزش وجه کلاهبردارى و کمبود وقت، حاضر به ارجاع شکوائیه از سوى مقام قضایى به پلیس فتا نیستند و متأسفانه استفاده از این شگرد (کلاهبردارى با مبالغ پایین از تعداد قربانیان بالا) دست کلاهبردار را در رسیدن به کلاهبردارى‌هاى هنگفت باز خواهد گذاشت.

وى به این دسته از سودجویان و کلاهبرداران فضاى سایبری هشدار داد، پلیس فتا با رصد شبانه روزى و به جهت برقرارى امنیت در فضاى سایبری به‌صورت پیش‌دستانه اقدام به شناسایى مجرمان می‌کند و مطابق قانون جرایم رایانه‌اى، آنان را به دست قانون خواهد سپرد.

سرهنگ جوادی تأکید کرد: کاربران فضاى سایبرى باید قبل از اطمینان و واریز هرگونه وجهى به حساب افراد یا شرکت‌هاى ناشناس در فضاى سایبر از اصالت سایت یا آگهى مورد نظر و مجوزهاى آن اطمینان حاصل کنند و حتى المقدور با برقرارى ارتباط و مراجعه به مکان مورد نظر از موقعیت جغرافیایى محل ارائه خدمات نیز مطلع شوند تا در دام کلاهبرداران فضاى سایبرى گرفتار نشوند.

هیچ وجهی به حساب افراد ناشناس در فضای مجازی واریز نکنید

رئیس اداره تشخیص و پیشگیرى از جرایم سایبرى پلیس فتا خراسان رضوى از مردم خواست، از واریز هرگونه وجهى به حساب افراد ناشناس تحت عناوین آموزش از راه دور و آموزش مجازى خوددارى کنند. وی در تشریح این هشدار، گفت: در پى دریافت تعداد متعددى گزارش از سوى مردم مبنى بر کلاهبرداری از طریق واریز وجه به حساب برخى آموزشگاه‌هاى ناشناس و غیرمعتبر در فضاى مجازى، بررسی موضوع در دستور کار کارشناسان پلیس فتا قرار گرفت. سرهنگ جوادی افزود: با بررسى‌هاى صورت گرفته توسط کارشناسان پلیس فتا مشخص شد، افرادى سودجو با درج آگهى‌های جعلى با عناوینى چون آموزش از راه دور و برگزارى دوره‌هاى آموزش مجازى برخى دروس وحرفه‌هاى مهم، اقدام به فریب مردم کرده و آنان را مجاب به واریز وجه تحت عنوان هزینه پیش پرداخت ثبت‌نام مى‌کنند و سپس آگهى‌هاى خود را حذف کرده و دیگر پاسخگوی مردم نیستند.

سایت شعار سال، با تلخیص و اضافات برگرفته از سایت روزنامه ایران، تاریخ انتشار 23 مرداد 97، کد مطلب: 478270، www.iran-newspaper.com