شعار سال: روستای میمند، ۴۰۶ «کیچه» (کوچه) دستکند و دو هزار و ۵۶۰ اتاق دارد. ساکنان این روستا دارای آداب و رسومی خاص هستند و در زبان و گویش آنان هنوز هم از کلمات پهلوی ساسانی استفاده می‌شود. میمند تنها روستای تاریخی در جهان است که هنوز روابط سنتی زندگی در آن جریان دارد و می‌توان تعامل انسان و طبیعت در هزاره سوم میلادی را به خوبی در آن دید. به‌تازگی اخباری درخصوص مهاجرت ساکنان این روستا منتشرشده که صحت و سقم آن را از برخی مسئولان مربوطه جویا شدیم، زیرا مهاجرت از این روستا زمینه ساز خروج آن از فهرست میراث جهانی خواهد شد و این مسأله یک تهدید محسوب می‌شود.

مهیا بودن شرایط زندگی در روستا
«فرهاد عزیزی»، مدیرکل دفتر امور پایگاه‌های ثبت جهانی سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری در این باره اظهار داشت: سازمان و دستگاه‌های مربوطه باید شرایط زندگی در این روستا را با فراهم کردن زیرساخت‌ها مهیا کنند تا شاهد اتفاقاتی مثل مهاجرت نباشیم. خوشبختانه با تقویت و بهبود وضعیت فعلی روستا شرایط زندگی درآن فراهم است و تا حدی که مطلع هستم 20 تا 30 خانوار روستا که در گذشته مهاجرت کرده بودند، با ثبت جهانی میمند به روستا برگشتند، به عبارتی شاهد مهاجرت معکوس بودیم.
وی ایجاد اقامتگاه‌های بومگردی با رعایت حفظ ظاهر و معماری روستا در ماندگاری ساکنان آن را مؤثر دانست و افزود: ایجاد اقامتگاه‌های بومگردی هم اشتغالزایی داشته و هم اینکه به آمار بازدید‌کنندگان و گردشگران داخلی و خارجی از این روستای تاریخی افزوده شده است. سالانه 50 تا 60 هزار گردشگر از روستا بازدید می‌کنند که 15 درصد آنان را گردشگران خارجی به خود اختصاص داده‌اند.

میمند نیازمند معرفی به گردشگران
عزیزی با تأکید بر اینکه این روستا نیازمند معرفی به گردشگران داخلی و خارجی است و باید تبلیغات ملی و فراملی در دستور کار مدیریت جدید پایگاه ثبت جهانی میمند قرار گیرد، به اقتصاد روستا اشاره و تصریح کرد: باید با ایجاد کارگاه‌های مختلف صنایع دستی علاوه بر اشتغالزایی، زمینه احیا و ماندگاری هنرهای سنتی و بومی این منطقه را فراهم کرد.

مجوز اقامتگاه‌های بومگردی
مدیرکل دفتر امور پایگاه‌های ثبت جهانی سازمان میراث فرهنگی، صنایع ‌دستی و گردشگری با بیان اینکه در حد نیاز ساکنان روستا برای جذب گردشگر اقدام‌هایی را انجام دادیم، اظهار داشت: در حال حاضر پنج مجوز اقامت بومگردی به متقاضیان داده شده که در دست اقدام است و به تازگی دو نفر دیگر هم درخواست مجوز داشتند که در دست بررسی است. تسهیلات هم براساس طرحی که از سوی متقاضیان درخواست می‌شود، داده خواهد شد. به طور معمول تسهیلات از 20 میلیون تومان به بالا داده می‌شود و بازپرداخت آن با بهره چهار تا شش درصد است.

حفظ معماری روستا
عزیزی یکی از مواردی که برای اقامتگاه بومگردی در روستا بشدت بر آن تأکید می‌شود را رعایت و حفظ معماری روستا عنوان کرد که تحت هیچ شرایطی نباید آسیب ببیند ضمن اینکه نکات و آداب و رسوم روستا در این اقامتگاه‌ها باید رعایت شود. زیرا یکی از شرایط ایجاد بومگردی احترام گذاشتن به ارزش‌های تاریخی، فرهنگی و حتی معماری روستاست که موجب احیا و زنده ماندن آن می‌شود. براین مبنا بشدت بر دخل و تصرف روستا نظارت داریم.

ایجاد زیرساخت جدید
وی با بیان اینکه ایجاد هرگونه زیرساخت جدید در این منطقه تاریخی باید با کسب مجوز از پایگاه ثبت جهانی میمند باشد، افزود: نباید به بهانه خدمات‌رسانی به گردشگران ساختار و بافت روستا آسیب ببیند. هرگونه تغییرات و آسیب رساندن به حریم روستا غیرقابل جبران است و حتی می‌تواند سبب خروج آن از فهرست میراث جهانی شود.

مهاجرتی در این روستا اتفاق نیفتاده
در همین حال، «غلامرضا فرخی»، مدیرکل میراث‌ فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان کرمان هم در گفت‌و‌گو با «ایران» از میمند به‌عنوان روستایی پویا یاد کرد و افزود: خوشبختانه زندگی عادی در روستا جریان دارد و چیزی که حائزاهمیت است نحوه زندگی در آن است که کاملاً سنتی و قدیمی است.
فرخی با یادآوری اینکه هیچ مهاجرتی در این روستا اتفاق نیفتاده، گفت: در صورتی که میمند خالی از سکنه شود، یکی از امتیازات خود را برای ثبت جهانی ماندن از دست خواهد داد. درحال حاضر تمام امکانات و شرایط برای زندگی در روستا فراهم است. معماری و ظاهر روستا هم کاملاً حفظ شده و هیچ گونه تغییر و تحولی در آن اتفاق نیفتاده است.

زندگی کوچ نشینی صخره نشینان میمند
«مهری جوادی»، سرپرست پروژه میراث جهانی منظر فرهنگی روستای صخره‌ای میمند نیز به زندگی کوچ نشینی یا «درون کوچ ویژه» که خاص ساکنان روستای صخره‌ای میمند است، اشاره کرد و افزود: کوچ نشینی در این روستا به این شکل است که ساکنان آن سه بار کوچ چهار ماهه دارند، به‌طوری که در چهار ماه اول سال در «ﺳﺮآﻏﻞ»ها (منازل) که در دامنه ورودی میمند است زندگی می‌کنند، در چهار ماه دوم سال در آبادی‌های اطراف روستا ساکن هستند و در چهار ماه آخر سال هم که زمستان است، در خود روستا می‌مانند. براساس آمار در فصل زمستان همیشه 60 نفر در روستا زندگی خود را می‌گذرانند. بنابراین کوچ روستاییان میمند یک باره اتفاق نمی‌افتد و روستا خالی از سکنه نمی‌شود، معمولاً میمند طی سال همیشه 30 نفر ساکن را دارد. به‌عنوان مثال، سالخوردگان همیشه از ساکنان ثابت روستا هستند.

توزیع «گچ نیم پخته» برای مرمت خانه‌های صخره‌ای
جوادی درباره تسهیلاتی که به ساکنان روستا برای مرمت داده می‌شود، گفت: تسهیلاتی که برای مرمت داده می‌شود بدین صورت است که مصالح استفاده شده در این خانه‌های صخره‌ای مصالح ساختمانی فعلی که در ساختمان سازی‌های شهری استفاده می‌شود، نیست. در این صخره‌ها از «گچ نیم پخته» استفاده شده که ما نیز این محصول خاص را به طور رایگان در اختیارشان قرار می‌دهیم تا مثلاً برای مرمت سقف یا دیوار استفاده کنند. برای مرمت و بازسازی فضاهای صخره‌ای هم کارشناسانی را اعزام می‌کنیم تا با نظارت آنها فضای صخره‌ای مرمت و بازسازی شود. برای جابه‌جایی سنگ‌ها نیز بیل‌های مکانیکی مخصوص در اختیارشان می‌گذاریم زیرا ورود این گونه وسایل به داخل روستا ممنوع است. جاده‌ای که از آن وارد روستای صخره‌ای می‌شویم از روی سقف حمام قدیمی می‌گذرد، بنابراین اگر این گونه وسایل نقلیه سنگین بخواهند از این جاده عبور کنند، به روستا آسیب خواهد رسید.

ایجاد کارگاه‌های مختلف برای اشتغالزایی در میمند
جوادی با ارائه خبری از امکاناتی که پایگاه ثبت جهانی به روستاییان میمند برای ایجاد اشتغال می‌دهد، افزود: امکاناتی از قبیل ایجاد کارگاه برای آموزش نمدبافی، قالی بافی و احیای صنایع دستی را پایگاه به‌طور رایگان در اختیار ساکنان این روستا قرار می‌دهد و تا زمانی که علاقه‌مندان به آموزش، به مرحله یادگیری کامل برسند مسئولان پایگاه در آنجا می‌مانند اما به محض اینکه افراد آموزش دیده بتوانند تولید داشته باشند، پایگاه فعالیتش را کاهش می‌دهد تا روستاییان بتوانند تولیدات خود را به فروش برسانند که این خود اشتغالزایی هم دارد. در همین راستا، پایگاه افرادی را که این دوره‌های آموزشی را گذرانده‌اند به صندوق کارآفرینی یا کمیته امداد معرفی می‌کند و امکاناتی را در قالب وام به آنان می‌دهد. وام‌هایی که کمیته امداد می‌دهد بازپرداخت آن با بهره شش درصد و بازپرداخت وامی که صندوق کارآفرینی می‌دهد، 10 تا 12 درصد است.
وی درباره افرادی که این تسهیلات را به طور مثال برای ایجاد اقامتگاه بومگردی گرفته‌اند اما هنوز دست به کار نشده‌اند یا درقالب کار دیگری استفاده کرده‌اند، گفت: تاکنون به موردی در این زمینه برخورد نکرده‌ایم اما در حال بررسی آن هستیم تا اگر شخصی مجوز برای اقامت بومگردی گرفته اما برای فعالیت دیگری استفاده کرده را شناسایی و بررسی کنیم. اگر کم کاری از سوی این افراد صورت گرفته باشد مجوزشان را باطل می‌کنیم و در صورتی که امکانات روستا اجازه فعالیت به آنها را نداده باشد مورد بررسی قرار می‌دهیم.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه ایران، تاریخ انتشار 9 مهر97، شماره: 483869