شعار سال: خشک‌سالی ناشی از پدیده تغییر اقلیم، با شدت بیش‌تری اکنون دامن مناطق خشک و نیمه‌خشک زمین را گرفته است. با کاهش محسوس توان منابع آبی، راهی به جز ترویج گفتمان صرفه‌جویی و اصلاح الگوی مصرف باقی نمی‌ماند. بر اساس آمار وزارت نیرو، 90 درصد آب مصرفی در کشور مربوط به کشاورزی است، درحالی که متوسط مصرف آب جهانی در بخش کشاورزی 70 درصد است که این آمار نشان می‌دهد ایران 20 درصد بیش‌تر از متوسط جهانی آب مصرف می‌کند. میزان تولید آب در استان سمنان سالانه یک میلیارد و 250 میلیون متر مکعب است و اکنون ذخایر آب زیرزمینی در این استان 150 میلیون متر مکعب کمبود دارد. بر اساس آمار، سرانه مصرف آب به صورت روزانه در استان سمنان 250 لیتر برثانیه است، در حالی که این رقم در کشور 204 لیتر برثانیه است. متوسط بارندگی سالانه درکشور 250 و در سمنان 107 میلی‌متر است و بررسی این اعداد و ارقام مبین آن است که فرهنگ اصلاح الگوی کشت و صرفه‌جویی در مصرف آب در این منطقه از کشور باید نهادینه شود. کارشناسان معتقدند افزایش جمعیت و شاخص‌های بهداشتی، توسعه غیرمتوازن شهرها و بهینه نبودن شبکه توزیع و در بخش کشاورزی، سنتی بودن کانال‌های انتقال، کشت ارقام پرمصرف، بی‌توجهی به بهره‌وری، غفلت از توسعه کشاورزی بر اساس مبانی علمی، آبیاری غرقابی و فقدان هدایت کشاورزان در کشت ارقام مورد نیاز باعث افزایش مصرف آب شده است.

فرهنگ اصلاح الگوی مصرف نهادینه شود

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای سمنان گفت: سند توسعه استان سمنان برای اجرای طرح‌های اشتغال‌آفرین در بخش‌های مختلف اقتصادی براساس آمایش آب‌محور باشد. ایرج حیدریان افزود: اصلاح الگوی مصرف در بخش کشاورزی، صنایع و آب آشامیدنی از اقدام‌های موثر در رفع چالش کم‌آبی در استان سمنان است و به معنی واقعی در این منطقه از کشور باید نهادینه شود. وی خاطرنشان کرد: نصب سامانه‌های نوین آبیاری در اراضی کشاورزی استان سمنان به معنای واقعی باید علمیاتی و آب در این بخش از اقتصاد استان سمنان به صورت اصولی مدیریت شود. مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان سمنان ادامه داد: براساس آمار، کاهش بارش‌ها در کشور تا چند دهه آینده ادامه دارد و باید برای افزایش نرخ بهره‌وری در بخش کشاورزی استان اقدام‌های مطلوبی صورت گیرد. حیدریان اضافه کرد: با وجود کاهش مصرف آب و اراضی کشاورزی، تولید محصولات در استان سمنان طبق راهبرد ملی از یک میلیون و 100 هزار تن در سال باید به سالانه یک میلیون و 500 هزار تن افزایش یابد.

وی تصریح کرد: در بخش صنعت باید طرح بازچرخانی در بخش فاضلاب اجرایی شود و از این آب برای آبیاری فضای سبز نواحی و شهرک‌های صنعتی استان سمنان استفاده شود. حیدریان گفت: به هیچ عنوان نباید از آب آشامیدنی در آبیاری فضای سبز نواحی و شهرک‌های صنعتی استان سمنان استفاده شود و اجرای تمامی طرح‌های اقتصادی در این منطقه از کشور باید براساس آمایش آب‌محور باشد. مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان سمنان خاطرنشان کرد: در بخش آب آشامیدنی هم باید طرح‌های بازچرخانی به معنای واقعی در استان اجرا شود.

اعتبار، حلال چالش کم‌آبی در شهرک صنعتی سمنان

مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی سمنان گفت: رفع چالش کم‌آبی و انتقال پساب تصفیه‌خانه شهر سمنان به شهرک و منطقه ویژه اقتصادی مرکز استان نیازمند اعتبار است. حسن آل بویه افزود: مطالعه‌ خط انتقال پساب به شهرک و منطقه ویژه اقتصادی سمنان نیازمند بیش از 300 میلیارد ریال اعتبار است. وی خاطرنشان کرد: با اجرای این طرح در دوره‌های یک‌ساله و سه ساله به ترتیب 100 و 300 لیتر بر ثانیه تولید آب در بخش صنعت مرکز استان افزایش می‌یابد. آل بویه ادامه داد: اکنون طرح بازچرخانی آب در شهرک‌های صنعتی سمنان، گرمسار و ایوانکی به صورت 100 درصدی انجام می‌شود و برای اجرای این طرح در دیگر شهرک‌های استان باید میزان پساب تولیدی افزایش یابد. مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی سمنان اضافه کرد: با اجرای طرح بازچرخانی پساب در شهرک‌های صنعتی استان به میزان 18 تا 20 درصد از هدررفت آب در این بخش از اقتصاد استان جلوگیری می‌شود. وی تصریح کرد: در تمامی شهرک‌های صنعتی استان سمنان کم‌آبی یکی از چالش‌های اساسی است که باید با اجرای طرح تولید آب، به زیرساخت‌ها در امر سرمایه‌گذاری توجه شود. مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی سمنان اضافه کرد: انتقال آب خزر به استان سمنان یکی از راهکارهای مهم و بلندمدت برای رفع چالش کم‌آبی در بخش صنعت این استان است که باید این طرح مهم ملی در کمترین زمان ممکن در این استان اجرایی شود.

مردم با خشک‌سالی مدارا کنند

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب روستایی استان سمنان نیز گفت: کمبود آب و خشک‌سالی در استان محسوس است و باید با اتخاذ تدابیر راهبردی و فرهنگ صرفه‌جویی شرایط موجود را مدیریت کرد. منصور کشاورزیان ادامه داد: اتخاذ رویکرد مسالمت‌آمیز از سوی شهروندان و مدارا با کم‌آبی باید در اولویت شهروندان استان سمنان قرار گیرد و در کنار توجه به رویکرد صرفه‌جویی باید به افزایش تولید آب در این منطقه از کشور توجه کرد. مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب روستایی سمنان گفت: انتقال آب بین حوضه‌ای به سمنان و تصفیه پساب‌ها از رویکردهای مهم و اصولی رفع مشکل کم‌آبی در استان سمنان است. وی گفت: در تابستان سال جاری به 27 روستای این استان به صورت مستمر با تانکر آب‌رسانی می‌شد که در فصل زمستان این آب‌رسانی به صورت موردی است. وی خاطرنشان کرد: طرح آب‌رسانی به روستاهای جام، آبخوری و دوزهیر با اعتبار 77 میلیارد ریال تا یک ماه آینده در مرحله آزمایشی قرار می‌گیرد و این روستاها تا سه ماه آینده از مدار آب‌رسانی با تانکر خارج می‌شوند. مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب روستایی سمنان اضافه کرد: همچنین عملیات آب‌رسانی به روستای ابر شهرستان شاهرود با اعتبار 30 میلیارد ریال تا پایان سال 97 به پایان می‌رسد. کشاورزیان ادامه داد: طرح‌های در دست اجرای آب‌رسانی به چهار روستای استان سمنان در زمان حاضر بیش از 90 درصد پیشرفت فیزیکی دارد.

مصرف آب در ایران استاندارد نیست

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان سمنان گفت: اصلاح الگوی مصرف در بخش‌های صنعت، کشاورزی و آشامیدنی در شرایط فعلی مسأله‌ای مقدم بر انتقال آب بین حوضه‌ای به استان سمنان است. ایرج حیدریان افزود: میزان تولید آب در استان سمنان سالانه یک میلیارد و 250 میلیون متر مکعب است که یک میلیارد و 186 مترمکعب آن در سال مصرف می‌شود. وی خاطرنشان کرد: اکنون ذخایر آب زیرزمینی در استان سمنان 150 میلیون متر مکعب کمبود دارد و میزان تولید و مصرف آب در بخش‌های مختلف به‌طور نسبی برابر است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای سمنان اضافه کرد: میزان تولید آب باید به نسبت مصرف در استان برای جبران کسری مخازن آب‌های زیرزمینی افزایش قابل توجهی یابد. حیدریان تصریح کرد: اکنون از چاه‌های زیرزمینی استان سمنان بیش از حد مجاز آب برداشت می‌شود که این امر در درازمدت به فرونشست زمین و چالش‌های اقتصادی و اجتماعی در این منطقه از کشور دامن می‌زند. حیدریان گفت: در زمان حاضر 86 درصد از آب زیرزمینی استان سمنان در بخش کشاورزی مصرف می‌شود که این رقم با توجه به شرایط موجود در این منطقه از کشور به هیچ عنوان مناسب نیست. وی افزود: سرانه مصرف آب به صورت روزانه در استان سمنان 250 لیتر بر ثانیه است، در حالی که این رقم در کشور 204 لیتر برثانیه است. مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای سمنان گفت: کشورهای هلند، لهستان، آلمان با وجود آن‌که از بارش‌های قابل توجهی برخوردار هستند، اما سرانه مصرف آب در این کشور به ترتیب 129 و 98 لیتر است و استاندارد مصرف آب در کشور ایران باید به 150 لیتر کاهش یابد.

کاهش اعتبار طرح‌های آب‌رسانی در سمنان

معاون برنامه‌ریزی و منابع انسانی شرکت آب و فاضلاب شهری استان سمنان گفت: تکمیل طرح‌های آب‌رسانی برای رفع مشکل کمبود آب در منطقه‌های شهری استان برای تابستان سال 98 نیازمند تخصیص به موقع اعتبار است. محمدرضا محسنی افزود: برای سال 97 میزان اعتبار مصوب برای اجرای طرح‌های مختلف آب‌رسانی و بازسازی شبکه‌های انتقال آب در استان سمنان، 500 میلیارد ریال بود که تاکنون 160 میلیارد ریال تخصیص یافته است. وی خاطرنشان کرد: در سال 96 میزان اعتبار عمرانی شرکت آب و فاضلاب شهری استان سمنان 650 میلیارد ریال بود که این رقم برای سال جاری کاهش یافته است. معاون برنامه‌ریزی و منابع انسانی شرکت آب و فاضلاب شهری استان سمنان ادامه داد: اکنون 40 طرح نیمه تمام در حوزه آب‌رسانی و فاضلاب شهری در این استان در دست اجرا است که تخصیص به موقع اعتبار می‌تواند به رفع مشکل کم‌آبی در این منطقه از کشور کمک کند. محسنی اضافه کرد: برای سال 97 حفر 14 حلقه چاه در شهرهای استان سمنان در دست اجرا است که تکمیل به‌موقع این طرح برای رفع مشکل کمبود آب، نیازمند تأمین اعتبار است. وی تصریح کرد: تکمیل طرح تأمین آب و همسان‌سازی شهر سمنان و انتقال آب از چشمه سارهای قطری به شاهرود نیازمند اعتبار است. معاون برنامه‌ریزی و منابع انسانی شرکت آب و فاضلاب شهری استان سمنان ادامه داد: همچنین اصلاح و بازسازی شبکه انتقال آب و فاضلاب شهری شهرستان‌های شاهرود، دامغان، مهدی‌شهر و شهمیرزاد نیازمند تخصیص اعتبار است.

مصرف آب در بخش کشاورزی سمنان اصلاح شود

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان سمنان گفت: افت سطح آب‌های زیرزمینی به دلیل برداشت بی‌رویه از چاه‌ها و کاهش بارش به‌طور متوسط سالانه 67 سانتی‌متر است. ایرج حیدریان افزود: متوسط افت سطح آب‌های زیرزمینی در کشور سالانه 50 سانتی‌متر است، در حالی که این رقم در استان سمنان 16 سانتی‌متر بیش‌تر است که نشانه عمیق‌تر بودن اثر خشک‌سالی در استان سمنان نسبت به متوسط کشوری است. وی خاطرنشان کرد: در دوره 20 ساله افت سطح آب‌های زیرزمینی در کشور به‌طور متوسط 10 متر و 70 سانتی‌متر است، در حالی که این رقم در استان سمنان 13 متر و 20 سانتی‌متر گزارش می‌شود. مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای سمنان ادامه داد: اجرای طرح‌های آبخوانداری یکی از اقدامات مثبت برای رفع چالش فرونشست زمین و جلوگیری از افت محسوس سطح آب‌های زیرزمینی در استان سمنان است. وی تصریح کرد: بر اساس برنامه ششم توسعه، وزارت جهاد کشاورزی باید برنامه‌های اصلاح الگوی کشت را در سال اول اجرا و این برنامه را تدوین و در این دوره پنج ساله ابلاغ و عملیاتی کند. مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای سمنان تصریح کرد: در زمان حاضر بیش از 941 میلیون مترمکعب آب در بخش کشاورزی استان سمنان مصرف می‌شود که می‌بایست این رقم به 654 میلیون متر مکعب کاهش یابد.

کاهش شدید آبدهی چشمه «روزیه» و «گل رودبار»

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب شهری استان سمنان گفت: 400 لیتر برثانیه معادل 50 درصد آب آشامیدنی مرکز استان از طریق منابع زیرزمینی و چاه‌ها تأمین می‌شود. محمد طاهری افزود: اکنون 21 حلقه چاه نیمی از منابع آب آشامیدنی شهر سمنان را تأمین می‌کنند. وی خاطرنشان کرد: در سال 95 بیش از 440 لیتر بر ثانیه از چشمه روزیه و 120 لیتر بر ثانیه از آب گل رودبار برای استفاده شهروندان مرکز استان تولید می‌شد که این رقم در زمستان 96 به دلیل کاهش بارندگی‌ها به ترتیب به 272 و 90 لیتر بر ثانیه کاهش یافت. مدیرعامل آب و فاضلاب شهری استان سمنان ادامه داد: در زمان حاضر آبدهی چشمه روزیه و گل رودبار به ترتیب 245 و 80 لیتر برثانیه رسیده و کاهش محسوسی یافته است. طاهری اضافه کرد: نیاز آب برای شهر شاهرود در اوج زمان مصرف 820 لیتر بر ثانیه است که در زمان حاضر 650 لیتر برثانیه آن تأمین می‌شود. مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب شهری استان سمنان ادامه داد: انتقال آب بین حوضه‌ای برای رفع چالش کم‌آبی در شهرستان شاهرود اجتناب‌ناپذیر است که باید با رفع مسائل اجتماعی این طرح مهم‌ منطقه‌ای مانند انتقال آب از چشمه‌سارهای قطری به شاهرود اجرایی شود. وی تصریح کرد: با همکاری کمیته بحران شاهرود، حفر هشت حلقه چاه در دستور کار است که با اجرای این طرح بخش قابل توجهی از مشکلات آب آشامیدنی در این‌ منطقه از استان سمنان برطرف می‌شود. مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب شهری استان سمنان گفت: مهم‌ترین چالش در استان کمبود آب است که باید با اتخاذ تدابیر راهبردی و اجرای طرح انتقال آب برای رفع این چالش اقدام کرد.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه سبزینه، تاریخ انتشار 5 آذر 97، شماره: 58422