شعار سال: نرخ ارز و نرخ تورم همانند یک دومینو پشت سر هم عمل میکنند. یعنی از طرفی رشد نرخ ارز اثرات تورمی از خود به جا میگذارد و از آن طرف، افزایش نرخ تورم باید در نرخ ارز تخلیه شود تا نفع صادراتی ایجادشده حفظ شود. این مساله را چطور باید تفسیر کرد؟
تورم داخلی باید از طریق مدیریت تقاضای کل و ایجاد محیط مناسب کسب و کار برای توسعه ظرفیت تولید کنترل شود. نرخ ارز نباید ابزار کنترل تورم باشد، چون این کار نقش اصلی آن نرخ را که علامتدهی به تولید و صادرات و جایگزینی واردات است مختل میکند. این تقسیم کار ابزار سیاستگذاری تنظیم نرخ ارز را هم آسانتر میکند چون وقتی تورم داخلی پایین است، نرخ ارز معمولا روندهای با ثباتتری دارد و تغییراتش بیشتر به میزان بهرهوری تولید وابسته است. ولی وقتی مردم اطمینان داشته باشند که تورم به زودی کنترل خواهد شد، اثر شوکهای ارزی کمعمقتر و کمعمرتر خواهد بود چون جلوی اثر دومینو یا مارپیچ نرخ ارز و نرخ تورم گرفته میشود.
اصلاح نظام بانکی و پولی در صدر فهرست اصلاحات اقتصادی قرار دارد. در کنار این اقدام باید در جهت جدا کردن سیاست پولی از دولت و ایجاد استقلال برای بانک مرکزی و موظف کردن آن به کاهش تورم در حد زیر پنج درصد کوشید.
شفافتر کردن سیاستگذاری، کارآتر کردن دستگاههای حاکمیتی، کنترل فساد و بهبود محیط کسب و کار گامهای مهم دیگری است که باید در این مرحله مد نظر باشد. سیاستهای حمایتی هدفمند و متمرکز برای تامین زندگی گروههای کمدرآمد و انسجام جامعه مهماند ولی باید همراه با کنترل دیگر هزینهها و ایجاد درآمد (به خصوص از طریق تشویق تولید) باشند تا اثر مبارزه با تورم را خنثی نکنند.
ثابت نگه داشتن قیمت بنزین در چهار سال گذشته سیاست بسیار زیانباری برای اقتصاد ایران بود. اگر دولت قیمت بنزین را بالا میبرد، بعد از یک شوک اولیه، تورم سریعتر کنترل میشد چون درآمد دولت بالا میرفت و حتی اگر قسمتی از آن درآمد را به گروههای کمدرآمد منتقل میکرد، با کسری بودجه کمتری مواجه میشد. بههر تقدیر، گذشته، گذشته است. ولی بالا بردن قیمت بنزین هنوز هم کار مهم و درستی است و هرچه دولت در این کار تاخیر و تعلل کند، هزینه بزرگتری به اقتصاد ایران و به محیط زیست و سلامت جامعه تحمیل میکند.
سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت ناظر اقتصادی، تاریخ انتشار 4 آذر 97، کد مطلب: -، www.monitoreconomy.ir