شعارسال: احسان سلطانی تحلیلگر مسائل اقتصادی نوشت: اگر عدم انتشار آمار توسط بانک مرکزی ادامه یابد، مصداق شدت یافتن سانسور نرم و مخفی کردن اطلاعات از مردم است. رئیس جمهوری دو بار از سند شفافیت اطلاعات رونمایی کرد اما حاصل آن یک سایت بدون محتوای سامانه دسترسی به اطلاعات آزاد بود و حالا هم با فشار بر مراجع آماری برای عددسازی و محرمانه کردن اطلاعات راهی را دارد می‌پیماید که اقتصاد ایران در اواخر دهه 80 و اوایل دهه 90 آن را تجربه کرد.

آمار بانک مرکزی گرچه دچار کم اظهاری است اما از لحاظ تخصصی قوی‌تر از مرکز آمار و قابل استناد است. بنابراین اینکه آمار تورم آذرماه ماه را منتشر نکرده بسیار نگران کننده است و زنگ خطری برای شدت یافتن عدم شفافیت نظام آماری است.

مرکز آمار تورم شهری را ملاک قرار می‌داد اما حالا تورم روستایی و شهری را به صورت ترکیبی ملاک قرار می‌دهد. علت این اتفاق در روزهایی که کالاها و خدمات روزانه گران‌تر می‌شود چیست؟ واقعیت این است که تورم روستایی معمولا نوساناتش کمتر از شهری است و مانند ضربه گیر عمل می‌کند. کمتر به اقلام کالایی وابسته است و خدمات مورد مصرف روستائیان هم بیشتر خدمات دولتی است و کمتر درگیر شوک تورمی می‌شوند. در سبد کالایی روستائیان کالاهای وارداتی کمتر تاثیر گذار است و بخشی از نیاز ساکنان روستا را خودشان تولید می‌کنند. بنابراین ترکیب تورم روستایی و شهری به نفع پایین آمدن نرخ تورم اعلامی یکی از خطاهایی است که مرکز آمار انجام می‌دهد.

یکی دیگر از نکات در مورد سال پایه است. در فروردین سال 92 بعد از 10 سال، سال پایه از سال 81 به سال 90 تغییر کرد. اما سال گذشته تنها به فاصله 4 سال، مرکز آمار مجددا سال پایه را تغییر داد و سال پایه را سال 95 اعلام کرد. دقت کنید؛ زمانی که سال پایه عوض شود، چارچوب و وزن عوامل هم عوض می‌شود. در همین دوره عواملی مانند مسکن و بخش خدمات که رشد تورمی پایینی دارند، در محاسبات مرکز آمار دارای وزن بیشتری شدند.

مسئله دیگر سهم اجاره برآوردی است که مرکز آمار سهم آن را 31 درصد افزایش داده است. خود این پارامتر روی کم نشان دادن تورم تاثیر می‌گذارد. مثلا مرکز آمار در آبان نرخ تورم نقطه به نقطه آب، برق و گاز را 3.3 درصد اعلام کرده اما اصلا این امکان وجود ندارد و با توجه به واقعیت موجود این نرخ حداقل 10 درصد است.

سایت شعارسال، با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از سایت قطره ، تاریخ انتشار: 10دی1397 ، کدخبر: 45731881: www.ghatreh.com