شعار سال: ۷۰ درصد مردم ایران موافق این رویکرد هستند که «حکومت باید به مخالفانش اجازه دهد عقاید خود را آزادانه برای همه بیان کنند». جدیدترین نظرسنجی مرکز افکار سنجی دانشجویان ایران (ایسپا) با موضوع طرح ملی سنجش فرهنگ سیاسی مردم ایران نشان داده که گرایش به تساهل سیاسی در میان مردم ایران افزایش یافته است این نرم خویی در میان فرهنگ سیاسی ایرانیان را می‌توان در سوال دیگری در این نظرسنجی مشاهد کرد آنجا که مردم در درباره این امکان که «کسانی که به هیچ دینی اعتقاد ندارند، حق دارند در سازمان های دولتی استخدام شوند» در مجموع ۳۷٫۶ درصد مخالف و ۳۵٫۳ درصد موافق این جمله بوده‌اند. مابقی نیز یا مردد بوده و یا اظهار نظر نکرده‌اند.

ایسپا بخش­هایی از نتایج طرح ملی سنجش فرهنگ سیاسی مردم ایران منتشر کرده است. این طرح که موج اول آن در سال ۱۳۸۴ توسط مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران(ایسپا) انجام شده است به بررسی بیش از ۲۰ شاخص فرهنگ سیاسی مردم ایران پرداخته و تحولات اتفاق افتاده در فرهنگ سیاسی مردم در سال ۱۳۸۴ و ۱۳۹۷ را مورد بررسی قرار داده است. در این طرح شاخص‌هایی همچون اعتماد به نهادهای نظام سیاسی، اعتماد به مسئولین سیاسی، احساس عدالت توزیعی، احساس عدالت رویه ای، ارزیابی از عملکرد اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و سیاست خارجی نظام، حمایت از آزادی رسانه‌ها، تساهل مداری، اقتدارگرایی، میل به خشونت، مشارکت سیاسی، احساس پاسخگویی مسئولان سیاسی، امید به آینده ایران، احساس بی قدرتی و … مورد بررسی قرار گرفته است.

مطابق بخشی از نتایج این پیمایش می توان نتیجه گرفت که تساهل مداری در بین ایرانیان به طور نسبی بالا است. جامعه آماری این پژوهش کلیه شهروندان بالای ۱۸ سال کشور(شهری و روستایی) بوده اند و تعداد نمونه آماری برابر با ۴۸۹۰ نفر بوده است. شاخص تساهل مداری با ۵ گویه زیر مورد سنجش قرار گرفته است به گونه ای که در هر گویه پاسخگو می­بایست نظر خود را بر روی طیف پنج قسمتی(کاملاً مخالفم، مخالفم، مردد، موافقم و کاملاً موافقم) اعلام می­نمود:

۱- حکومت باید به مخالفانش اجازه دهد عقاید خود را آزادانه برای همه بیان کنند.

۲- باید به کسانی که به اسلام اعتقاد ندارند هم اجازه داد به راحتی عقاید خود را بیان کنند.

۳- منتقدان و مخالفان حکومت نیز حق دارند در انتخابات ریاست جمهوری کاندیدا داشته باشند.

۴- کسانی که به هیچ دینی اعتقاد ندارند، حق دارند در سازمان‌های دولتی استخدام شوند.

۵- هیچ کس حق ندارد فردی را به دلیل آن‌که حرفی علیه حکومت زده است، دستگیر و زندانی کند.

در هر کدام از گویه ­های فوق اگر کسی با گویه­ مورد نظرکاملاً مخالف باشد نمره ۱ یعنی تساهل مداری خیلی کم، و اگر کسی با گویه مورد نظر کاملاً موافق باشد نمره نج یعنی در گروه تساهل مداری خیلی زیاد دسته بندی ­شده است. در پایان از جمع پنج گویه مورد نظر شاخص تساهل مداری بر روی طیف ۰ تا ۱۰۰ محاسبه شده که هر چه نمره فرد به ۰ نزدیک تر باشد نشان دهنده تساهل مداری کم و هر چه به ۱۰۰ نزدیک تر باشد نشان دهنده تساهل مداری زیاد است.

نتایج این پیمایش نشان می­ دهد در مجموع میانگین تساهل مداری بر روی طیف ۰ تا ۱۰۰ برابر با ۶۰٫۷۷ بوده است که از نقطه وسط طیف(عدد ۵۰) بالاتر است. میانگین این شاخص در پیمایش سال ۱۳۸۴ ایسپا برابر با ۵۱ از ۱۰۰ بوده است.

یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که میزان تساهل مداری زنان و مردان تقریباً یکسان است و در بین گروه­ های سنی نیز با افزایش سن میزان تساهل مداری کمتر می‌شود به طوری که میانگین تساهل مداری افراد ۱۸ تا ۲۹ ساله، ۶۴ و میانگین تساهل مداری افراد بالای ۵۰ سال ۵۷ است. در بین گروه ­های تحصیلی نیز با افزایش تحصیلات به صورت معنادار میزان تساهل مداری بیشتر می‌شود و افرادی که تحصیلات عالی(کارشناسی ارشد و دکتری) دارند میانگین ۷۱ و کسانی که بی سواد هستند میانگین ۵۱ را دارند.

در یکی از سؤالات مربوط به این شاخص، جمله «حکومت باید به مخالفانش اجازه دهد عقاید خود را آزادانه برای همه بیان کنند» به پاسخگویان ارائه شد که در مجموع ۱۵٫۱ درصد مخالف و ۷۰ درصد موافق این جمله بوده‌اند. مابقی نیز یا مردد بوده و یا اظهار نظر نکرده‌اند. در سوال دیگری، گویه «کسانی که به هیچ دینی اعتقاد ندارند، حق دارند در سازمان های دولتی استخدام شوند» به پاسخگویان ارائه شد که در مجموع ۳۷٫۶ درصد مخالف و ۳۵٫۳ درصد موافق این جمله بوده‌اند. مابقی نیز یا مردد بوده و یا اظهار نظر نکرده‌اند.

شایان ذکر است موج دوم پیمایش ملی فرهنگ سیاسی مردم ایران توسط مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران(ایسپا) و با مشارکت مرکز بررسی­های استراتژیک ریاست جمهوری، معاونت فرهنگی جهاددانشگاهی، پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات و معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری در اردیبهشت ۱۳۹۷ انجام شد.

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت نگاه نو، تاریخ انتشار 20 دی 97، کد مطلب: 29632، www.negaahno.com