شعار سال: کارشناسان مرکز پژوهشهاي مجلس در تحليل
لايحه بودجه 98 در بخش فرهنگ معتقدند برنامههاي فرهنگي که اعتبارات اختصاص دادهشده
به دستگاههاي فرهنگي ذیل آن هزينه ميشود، بسيار متنوع و متکثر است. بهگونهاي که امکان ارائه تصويري معنادار از تمامي
اين برنامهها وجود ندارد.
عناوين برنامهها نشان ميدهد بخش عمدهاي از آنها بهصورت کلي بيان
شده و نميتواند نشاندهنده جهتگيري دستگاههاي فرهنگي در فعاليتهاي اجرائي باشد.
براي مثال مهمترين عناوين برنامههاي فصل فرهنگ و هنر که بيشترين اعتبار را در
ميان فصول فرهنگي دريافت کرده، ذيل سه عنوان بسيار کلي، مبهم و نظارت
ناپذير«حمايت»،« تأمين» و «گسترش» ارائه شده و از همين رو کارشناسان مرکز پژوهشهاي
مجلس نوشتهاند: عناوين ذکرشده جنبه صوري داشته و ارتباط آشکار و شفافي با فعاليتهاي
واقعي و اجرائي ندارد. بهطوريکه برنامههاي عنوانشده را بيشتر ميتوان موضوعات
هزينهکرد اعتبارات دانست تا برنامه اجرائي دستگاه فرهنگي.کارشناسان بازوي پژوهشي
مجلس با تکيه بر پيمايش و تحقيقاتي که انجام شده، چهار شاخص فرهنگي-اجتماعي وضعيت
اعتماد و سرمايه اجتماعي، ميزان رضايت از وضعيت جاري کشور و عملکرد مسئولان، وضعيت
سرمايه اجتماعي و وضعيت اميد به آينده را در شرايط کنوني منفي ارزيابي کرده و نوشتهاند
کاهش 0.6درصدي بودجه امور فرهنگي نشان از بيتوجهي دولت به مسئله دارد.همچنين
اعتبارات اختصاصي دستگاهي مانند صداوسيما نشان ميدهد اعتبارت اختصاصي آن از مجموع
اعتبار دريافتي سازمان از بودجه عمومي بيشتر است.فصل رسانه بيشترين سهم از
اعتبارات امور فرهنگي را دريافت ميکند. فصل فرهنگ و هنر و فصل دين و مذهب که رتبههاي
دوم و سوم سهم دريافتي را از اعتبارات دارند نيز از بزرگترين دستگاههاي فرهنگي
محسوب ميشوند. فصل ورزش و تفريحات با اختلاف اندکي در رديف بعدي قرار دارد.
برنامههاي رسانهاي و همچنين برنامههاي فرهنگي و هنري بيشترين سهم را از
اعتبارات امور فرهنگي دريافت ميکنند. کمترين ميزان اعتبارات نيز به برنامههاي
ميراث فرهنگي، گردشگري، تحقيقوتوسعه در امور فرهنگ، تربیتبدنی و گردشگري و
صنایعدستی اختصاص دارد.مرکز پژوهشهاي مجلس چهار ويژگي براي وضعيت نظام توزيع
فرهنگي کشور برشمرده است: رايگانبودن صداوسيما، يارانههاي زياد براي ساير توليدات
فرهنگي از قبيل فيلمهاي سينمايي، کتاب و...، هزينهکرد بيش از 85 درصد اعتبارات
دستگاههاي فرهنگي در قالب کمک و رايگانبودن بخش توليدات فرهنگي معاند و مخالف
نظام در کشور ذيل صدها شبکه ماهوارهاي و فضاي مجازي.
مرکز پژوهشهاي مجلس در ادامه نوشته است: اين ويژگيها که نتيجه 40 سال
سياست اداره حوزه فرهنگ و هنر در کشور بوده موجب شده است تا وابستگي بسيار زيادي
به حمايتهاي دولت در بخش فرهنگ ايجاد شود؛ به گونهاي که کمترين ميزان تغيير يا
کاهش در حمايتهاي دولتي آثار بسيار زياد و ملموسي را در اين بخش به جا خواهد
گذاشت.بازوي پژوهشي مجلس همچنين توضيح داده است: درآمدهاي
اختصاصي دستگاهها تأثير زيادي بر نحوه و کيفيت فعاليت دستگاههاي فرهنگي داشته و
آثار فرهنگي-اجتماعي زيادي دارد. براي مثال براي وزارت ورزش و جوانان درآمدي معادل
165میلیارد تومان در نظر گرفتهشده که اغلب از طريق افزايش اجارهبهاي استفاده از
امکانات ورزشي تأمين ميشود و نتيجه مستقيم آن گرانشدن ورزش در جامعه است.
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه شرق، تاریخ انتشار 25 دی 97، شماره: 3343