شعارسال:سیستان سرزمینی از جنس نخستین‌هاست چرا که در «شهر سوخته» آن که یکی از پیشرفته‌ترین شهرهای باستانی دنیا به شمار می‌رود نخستین چشم مصنوعی، نخستین جراحی مغز، نخستین خط‌کش با دقت نیم میلیمتر با قدمتی ۵۰۰۰ ساله کشف شده است.

 سیستان و بلوچستان به دلیل اینکه اماکن تاریخی زیادی مثل شهر باستانی «شهر سوخته» دارد در کشور و جهان سرآمد است و با داشتن اماکن گردشگری بکر نیز شاخص و شناخته شده است. اما تنها در چند خبر و گزارش نمی‌توان این استان که بسیار پهناور است و قدم به قدم آن تاریخی نهفته دارد را به مسافران شناساند.

با این حال با معرفی چند اثر و مکان تاریخی و گردشگری می‌توان به مسافران نوروزی به تصمیمی بهتر برای گذراندن تعطیلات آن‌ها در یکی از بخش‌های تاریخی ایرانکمک کرد.در دو دهه گذشته خشکسالی‌های متعدد قسمت عمده ای از جاذبه های گردشگری سیستان را از بین برده است اما قطعا جلوه‌های زیبا و دیدنی سیستان و بلوچستان از دریاچه هامون تا دریای عمان لحظات خاطره انگیزی را برای مسافران و گردشگران نوروزی رقم خواهد زد.

شهر سوخته

شهر سوخته با وسعت 2.5 کیلومتر در 56 کیلومتری زابل و در جاده زابل- زاهدان واقع شدهکه قدمت این مکان به 3500 تا 4000 سال قبل از میلاد تخمین برمی‌گردد.کشف اولین چشم مصنوعی، اولین جراحی مغز، اولین خط کش با دقت نیم میلی متر در شهر سوخته سیستان سبب شده سیستان و بلوچستان به عنوان استان اولین ها در دنیا شهره شود.

زاهدان کهنه

زاهدان کهنه که در حدود 9 کیلومتری شمال غربی تپه شهرستان و روی بلندی‌های میان رود ناصر و رود پریان واقع شده یکی از شهرهای تاریخی سیستان و بلوچستان است که در اطراف آن مجموعه ای از بناهای دوران اسلامی وجود دارد و به گفته هنری ساروج لندور جهانگرد باستان شناس و جغرافیدان انگلیسی می‌توان آن را به لندن شرق تشبیه کرد.

از رام شهرستان سیستان که در آن تپه‌های باستانی بی شماری وجود دارد به عنوان مقرپادشاهان کیانی در کتب مختلف تاریخی یاد شده است و پس از آن شهر زرنگ به عنوان مرکز حکومت سیستان در دوره اسلامی انتخاب شده است.

معبد دهانه غلامان

دهانه غلامان شهری باستانی در 20کیلومتری شرق زابل و 2 کیلومتری جنوب روستای قلعه نواست که قدمت آن به دوران هخامنشی باز می‌گردد بناها و ساختمان‌های این شهر اغلب از خشت است که بیشتر با نقشه‌های مربع یا مستطیل ساخته شده اما آنچه که بیش از هر چیزی توجه گردشگران را به این منطقه جلب می‌کنداجرای آئین‌های خاص نیایشی توسط مردم این منطقه است که همه این شهر را به نام معبد دهانه غلامان می‌شناسند.

آتشکده کله کنگ

کنگ نام روستایی از توابع بخش جزینک شهرستان زهک در شمال سیستان و بلوچستان است، مکان باستانی آتشگاه و قلعه کله کنگ که یکی از آتشکده‌های مهم و بزرگ دوره ساسانی بوده در این روستا قرار دارد روستای کله کنگ دارای معماری زیبا و برگرفته از ویژگی‌های بومی و شهری با مصالح خشت وگل است که هرساله گردشگران زیادی را به سوی خود فرا می‌خواند.

قلعه نو

قلعه نو یکی از روستاهای شهرستان زهک است که قدمتی بیش از 160 دارد این روستابه سبب نوع معماری و استفاده از مصالح سنتی عنوان "ماسوله جنوب شرق کشور" را به خود گرفته است در واقع "قلعه نو" تنها روستایی در استان سیستان و بلوچستان است که 100 در صد معماری منازل آن قدیمی بوده و از خشت و گل ساخته شده و با همان سبک ویژگی خود را حفظ کرده است.

ارگ سردار محمدحسین خان نارویی که در قسمت مرکزی روستا قرار دارد یکی از بناهای منحصر به فرد روستای قلعه نو است این ارگدارای دو طبقه به عنوان فضایی برای ارتباط ارباب رجوع با مأموران حکومتی بوده و طبقه فوقانی آن محل زندگی خود سردار و خانواده اش بوده است که حالا به مکانی تاریخی برای حضور گردشگران تبدیل شده است.

کوه خواجه

کوه خواجه،تنها عارضه طبیعی دشت سیستان است که در 30 کیلومتری جنوب غربی شهر زابل قرار دارد این کوه به نام‌های اوشیدا و یا کوه رستم نیز شناخته می‌شود که در واقع نام اصلی خود رااز آرامگاه خواجه مهدیکه مزارش بر فراز این کوه قرار دارد گرفته است.

بر روی کوه خواجه آثاری از دوران اشکانیان، ساسانیان و دوران اسلامی به جای مانده که از جمله آن می‌توان به کهن دژ، قلعه کک کهزاد، قلعه چهل دختران، بقایای راه قدیمی‌، حصارهای مختلف، قبور سنگی، چند زیارتگاه اسلامی و آرامگاه خواجه مهدی اشاره کرد. سازندگان و معماران به دلیل اینکه این کوهذوزنقه ای شکل نزد سه دین زرتشت ، مسیحیت و اسلام مقدس بوده هرگز در صدد برداشتن سنگ و استفاده از مواد و مصالح آن نبوده‌اند.

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری تسنیم، تاریخ انتشار2فروردین 98، کدخبر: 1970031، www.tasnimnews.com