پایگاه تحلیلی خبری شعار سال

سرویس ویژه نمایندگی لنز و عدسی های عینک ایتالیا در ایران با نام تجاری LTL فعال شد اینجا را ببینید  /  سرویس ویژه بانک پاسارگارد فعال شد / سرویس ویژه شورای انجمنهای علمی ایران را از اینجا ببینید       
جمعه ۱۰ فروردين ۱۴۰۳ - 2024 March 29
کد خبر: ۲۱۳۹۹۰
تاریخ انتشار : ۲۶ خرداد ۱۳۹۸ - ۱۰:۱۲
تحلیل های ضعیف نشریات اقتصادی به دلیل تصمیم های اقتصادی با منطق منافع افراد متشکل در قدرت است و نه براساس منافع همگانی. لذا تنها مطالب آنان به فصل های اول کتابهای اقتصادی محدود می شود.

شعارسال:یک استاد قدیمى که ده ها سال است در خارج زندگى مى کند، براى دیدار خانوادگی به ایران آمده بود. با تعجب می گفت بسیارى نشریات ایرانی، مطالب اقتصادى بى سر و ته و حتى خلاف منطق مى نویسند چه رسد به منطق اقتصاد. چند نشریه اى هم که مطالب معقول مى نویسند مطالب آنان در حد سه فصل اول کتاب هاى اقتصاد است. چرا حقیقتاً سطح تحلیل های اقتصادى این قدر پایین است؟

یاد یک خاطره افتادم. سال ها پیش در دوران مسوولیت در محیط کار تلفن همراه را خاموش مى کردم. زمانى که براى شرکت در جلسه یا کار دیگرى از محل کار خارج مى شدم گوشى را روشن مى کردم. از روزنامه هاى مختلف زنگ مى زدند و براى تهیه مطلب پرسش هایى را مطرح مى کردند. محل کار ما راننده اى داشت بسیار محترم و با شخصیت. پرسش ها آنقدر تکرارى و جواب ها هم طبعاً تکرارى بود که راننده هم دیگر جواب ها را مى دانست. برخى مواقع بعد از اتمام صحبت تلفنى، راننده مى گفت آقاى دکتر در مورد اثر افزایش نقدینگى بر رفتار مصرفى خانوار صحبت نکردید، یا در مورد اثر پایین نگه داشتن نرخ ارز بر بیمارى هلندى و اشتغال توضیح ندادید. یا این که سیاست دولت در کنترل قیمت تقاضاى اضافى ایجاد مى کند را نگفتید.

پرسش ها ده ها سال است ابتدایى و تکرارى است و در نتیجه پاسخ ها هم تکرارى!! در حد همان چند فصل اول کتاب هاى اقتصاد مانده. چرا؟ شاید جواب این باشد، تصمیم ها بر اساس منطق اقتصادى که متضمن منافع ملی [خیر همگانی] است اتخاذ نمى شود، بلکه بر اساس منافع [اختصاصی] متشکل پر قدرت اتخاذ مى شود.

اگر تاریخ اقتصاد ایران را مرور کنیم از زمان قاجار مطالب تکرارى را مى بینیم، توجه به تولید داخلى، رفع موانع تولید، حمایت از سرمایه گذار و تولید کننده، حفظ ارزش پول ملى، خودکفایى، اقتصاد غیر وابسته به نفت، نقش راهبردى دولت… تکرار و تکرار و تکرار (رفرنس: دکتر محمد طبیبیان اقتصاددان (https://t.me/MohammadTabibian))

تحلیل و تجویز راهبردی:

این یکی خطای تکراری است؛ یکی از خطاهایی که در ذهن ما انسان ها رخ می دهد؛ هم جنسی، هم مکانی یا هم زمانی نشانه و ریشه (علت و معلول) است.

هم مکانی: مثلا اگر گوش ما ناراحت است، فکر می‌کنیم که حتما در سیستم شنوایی ما مشکلی ایجاد شده. در صورتی که برخی از مشکلات گوش ناشی از مسایل گوارشی و ترش کردن معده است.

هم زمانی: مسوولی در اقتصاد عوض می شود، شاخص های تورم و رشد اقتصادی و اشتغال دچار تغییر می‌شوند، ما بلافاصله می گوییم که این لیاقت/بی لیاقتی فلانی است که باعث شده این متغیرها اینگونه شوند. در صورتی که هر سه متغیر، جزو متغیرهای دنباله رو هستند و با تاخیر تاثیر تصمیمات و اقدامات چهار فصل پیش را نشان می‌دهند.

هم جنسی: ما فکر می کنیم اگر مشکلی در اقتصاد وجود دارد حتما سیاست گذاری اقتصادی ایراد دارد، یا مدیران اقتصادی ناوارد هستند یا معادلات اقتصادی ناکارآمد هستند. اما لزوما اینگونه نیست. اگر سرمایه گذاری انجام نمی شود، به خاطر متغیرهای اقتصادی نیست بلکه به خاطر ناامنی سیاسی است. همین طور که اعتیاد که یک مشکل اجتماعی است، ریشه اقتصادی (بیکاری) دارد.

حال اگر مسایل ما در اقتصاد ایران در یک حلقه بسته تکرارشونده، گرفتار شده و ما همچنان همان مسایلی را داریم که ۵۰ سال پیش داشته ایم، شاید اشکال جایی دیگر (غیر از اقتصاد) باشد و بیش از آنکه به اقتصاد بپردازیم باید به ماشینی پرداخت که حاصل آن چنین تصمیمات و چنین اقدامات و در نهایت چنین اوضاعی است.

این ماشین چه نام دارد؟ نظام کشورداری (ساختار قدرت و قانون گذاری و سیاست گذاری و قواعد اداره کشور و دولت و بده بستان بین بازیگران). نظام کشورداری به گونه ای است که حتی دولت توان کوچک کردن خودش را هم ندارد. نظام کشورداری به گونه ای است که اگر بخواهی یک سبزی فروشی بزنی باید از ده جا موافقت نامه و گواهی، استعلام و مجوز بگیری اما موسسات مالی و اعتباری مثل قارچ سبز می شوند، سودهای بی حساب می دهند و هزاران میلیارد تومان از پول مردم را بر باد می دهند. دولت نخواست با نتوانست جلوی فعالیت این موسسات را در زمان مناسب بگیرد تا اینکه به بحران رسیدیم. نظام کشورداری به گونه ای است که یک قانون چهار سال در مجلس و پروسه قانون گذاری می ماند تا به تصویب برسد. نظام کشورداری به گونه ای است که من به جای آنکه نماینده همه مردم (خیرهمگانی) باشم نماینده قوم و خویش (منافع اختصاصی) خودم هستم. تا نظام کشورداری اصلاح نشود، همچنان سطح مسایل اقتصادی ما در عهد قاجار خواهد ماند.

نظام کشورداری بزرگ، پیچیده، چندبعدی است. هیچ عقل کلی پیدا نمی شود که بتواند آن را به یک باره و به تنهایی تغییر دهد، هر کدام از ما می توانیم کنشگر، طراح، نقاد و یا مطالبه گر مهندسی مجدد نظام کشورداری باشیم.


شعار سال،با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت خبری اقتصاد برتر  ،تاریخ انتشار: 24خرداد1398، کدخبر: www.eghtesadbartar.com،-

اخبار مرتبط
خواندنیها و دانستنیها
نام:
ایمیل:
* نظر:
* :
آخرین اخبار
پربازدیدترین
پربحث ترین
پرطرفدارترین